Jehovah Biakam Na Zumhnak Kha Langhter
“Zumhnak ngeih kan timi hi . . . a taktak le a ngaingai a simi thil, kan mit in kan hmuh khawh lomi hi an um ko ti kan zumh hi a si.”—HEB. 11:1.
HLA: 54, 43
1. Zumhnak kha zeitindah kan hmuh awk a si?
ZUMHNAK cu a sunglawi tukmi sining pakhat a si i mikip nih ngeihmi a si lo. (2 Thes. 3:2) Asinain Jehovah nih amah a biami vialte kha zumhnak a pek hna. (Rom 12:3; Gal. 5:22) Jehovah nih zumhnak a kan pekmi cu zeitluk lunglawmh awk dah a si.
2, 3. (a) Zumhnak kan ngeih tikah zeitindah ṭhatnak kan hmuh? (b) Atu zei kong dah kan i ruah hna lai?
2 Jehovah nih a Fapa hmangin mi pawl kha amah sinah a hnuh hna tiah Jesuh nih a chim. (Johan 6:44, 65) Cucaah Jesuh kha kan zumh ahcun kan sualnak ngaihthiam kan si lai i Jehovah he pehtlaihnak ṭha kan ngei zungzal lai. (Rom 6:23) Jehovah cu kan cungah zeitluk in dah dawtnak a ngeih. Kannih cu misual kan si i thih dingah aa tlakmi kan si ko nain thilṭha kan tuah khawh ti kha Jehovah nih a hmuh. (Salm 103:10) Jesuh kong le a raithawinak kong thawngṭha hngalh khawh awkah a kan bawmh. Jesuh kan zumh i a hnu kan zulh ahcun zungzal nunnak ruahchannak kan ngei kho.—1 Johan 4:9, 10 rel.
3 Zumhnak timi cu zeidah a si? Pathian nih a kan tuahpiakmi le hmailei ah a tuah laimi kong hna hngalhnak men in zumhnak kan ngei tiah ti khawh a si maw? Zei hna dah kan tuah a hau rih ti kha zohhmanh u sih.
“Nan Lung in Nan Zumh”
4. Zumhnak cu kan cungah zeitindah huham a ngeih?
4 Jehovah le Jesuh kan zumh hna ti tikah kan caah an kan tuahpiakmi le an kan tuahpiak laimi kong hna hngalh lawng kha a si lo. An kan cawnpiakmi ningin tuah duhnak lungput ngeih zong kha a si. Cun midang nih an kong an hngalh hna nakhnga bawmh duhnak ngeih zong a si. Lamkaltu Paul nih hitin a chim: “Nan kaa in ‘Jesuh cu Bawipa a si’ tiah nan ti i ‘amah cu Pathian nih mithi hna sinin a thawhter’ tiah nan lung in nan zumh ahcun khamh nan si lai. Zeicahtiah kan lung in kan zumh i Pathian he i remnak kan hmu; kan kaa in kan chim i khamh kan si.”—Rom 10:9, 10; 2 Kor. 4:13.
5. Zumhnak cu zeicah a biapit tuk, kan zumhnak a feh nakhnga zeidah kan tuah a herh? Tahchunhnak pe.
5 Vawlei thar ah zungzal nunnak kan hmuh nakhnga zumhnak ngeih a hau i mah kha kan fehter zungzal a hau. Zumhnak cu thingkung bantuk a si. Thingkung cu ṭha tein a nun i a ṭhan nakhnga ti toih lengmang a hau. Asinain ti kha a za in kan pek lo ahcun thingkung cu a car lai i a thi ko lai. Cu bantukin kan zumhnak zong ‘a fekmi’ le ‘a ṭhangmi’ a si zungzal a hau.—Titas 2:2; 2 Thes. 1:3; Luka 22:32; Heb. 3:12.
Zumhnak he aa Tlaiin Baibal Chimmi
6. Hebru 11:1 nih zumhnak kha zei lam pahnih in dah a langhter?
6 Hebru 11:1 nih zumhnak zei a si kha a langhter. (Rel.) (1) Zumhnak timi cu “kan i ruahchanmi kan hmuh ṭheo lai ti kan zumh” kha a si. Kan i ruahchanmi thil ah hmailei he aa tlaimi Pathian biakam pawl aa tel. Tahchunhnak ah, ṭhatlonak vialte hi an dong lai i vawlei thar a ra cang lai ti kan zumhmi kha a si. (2) Zumhnak timi cu “a taktak le a ngaingai a simi thil kan mit in kan hmuh khawh lomi” hi an um ko ti kan zumh kha a si. Jehovah Pathian, Jesuh Khrih, vancungmi le Pennak hi kan hmu kho hna lo nain vancung ah a um taktakmi an si ti kha kan hngalh. (Heb. 11:3) Pathian biakam le kan hmuh khawh lomi thil hna cungah zumhnak kan ngeih kha zeitindah kan langhter khawh? Kan nun ning, kan biachim ning le kan tuahser ningin kan langhter khawh.
7. Zumhnak ngeih timi a sullam hngalhthiam awkah Noah kong nih zeitindah a kan bawmh? (A hramthawknak hmanthlak zoh.)
7 Zumhnak kong he aa tlaiin Noah sinin zeidah kan cawn khawh? Lamkaltu Paul nih hitin a chim: “Noah kha a hmuh khawh lomi hmailei thil kongah Pathian nih ralrinnak a pek tikah, cu ralrinnak bia a theihtertu cu zumhnak a si. Pathian bia kha a ngaih i lawng pakhat a ser i cu chungah cun amah le a innchungkhar kha him tein an um.” (Heb. 11:7) Noah nih Jehovah chimmi kha a zumh caah lawng nganpi a sak. Mi nih lawng a saknak a ruang kha an hal men ko lai. Mah tikah Noah cu dai tein a um lai lo ti kha kan zumh khawh. Baibal nih Noah kha “dinnak kong a chimtu” tiah a ti. (2 Pit. 2:5) Pathian nih miṭhalo pawl kha tilian in a hrawh hna lai tiah ralrin a pek hna. Jehovah nih amah a chimh ning tein a chimh ko hna lai. Hitin a ti: “Minung hi an dihlak in hrawh awkah ka ruah cang. An dihlak in ka hrawh hna lai, zeicahtiah vawlei hi sualnak an tuahmi in a khat. . . . A nungmi thil vialte hrawhnak ding caah vawleicung ah buanchukcho ka tlunter lai. Vawleicung i a ummi thil vialte an thi dih lai.” Cucaah Noah nih mi pawl kha an luat nakhnga an tuah a herhmi kha a chimh ko hna lai. Jehovah nih “lawng chungah cun na nupi le na fapa hna le an nupile hna kha na luhpi hna lai” tiah nawl a pek.—Gen. 6:13, 17, 18.
8. Zumhnak kong he aa tlaiin Jeim nih zeitindah a fianter?
8 Zumhnak kong kha lamkaltu Paul nih a ṭial hnu, tlawmpal ah Jeim zong nih a ṭial ve. Zumhnak taktak timi cu zumh sawhsawhnak men lawng si loin tuahsernak aa tel tiah Jeim nih a fianter. Hitin a ti: “Zeitindah tuahnak um loin mi nih zumhnak a ngeih khawh ning a si, ka hmuhsak tuah. Kei nih cun ka zumhnak cu ka tuahnak in kaan hmuhsak hna lai.” (Jeim 2:18) Zumhnak ka ngei ti chim le zumhnak langhter aa dannak kha Jeim nih a langhter. Khuachia pawl zong nih Pathian a um ti kha an zumh ko nain Jehovah cungah zumhnak an ngei lo. Mah canah Jehovah kha fakpi in an ralchanh. (Jeim 2:19, 20) Mah he i ralkah in Jeim nih hlanlio zumhfekmi pa pakhat kong kha hitin a chim: “Zeitindah kan pu Abraham kha Pathian he remnak a rak hmuh? Isak cu biakṭheng cung i a pekchanh tik i a tuahnak thawngin pei a si kha. Nan hngal kho lo maw? A zumhnak le a tuahnak cu hmunkhat ah pei rian an ṭuan kha; a zumhnak cu a tuahnak thawngin pei a tlin kha.” Mah hnuah zumhnak cu tuahsernak in langhter awk a si kha Jeim nih hitin a langhter: “Pum cu thlarau loin a thih bantukin zumhnak zong tuahnak loin a thi ve.”—Jeim 2:21-23, 26.
9, 10. Zumhnak langhter timi a sullam hngalhthiam awkah lamkaltu Johan nih zeitindah a kan bawmh?
9 Mah hnu kum 30 leng a rauh hnuah Johan nih Thawngṭha cauk le a dang ca pathum kha a rak ṭial. A dang Baibal ṭialtu hna bantukin Johan zong nih zumhnak zei a si kha a rak hngalhthiam. Johan nih a ca ah Mirang holh in “zumhnak langhter” tiah leh tawnmi Greek biafang pakhat kha voi tampi a rak hman.
Zumhnak taktak ngeih awkah Jesuh nawl ngaih a hau
10 Tahchunhnak ah, Johan nih hitin a fianter: “Fapa a zummi paoh cu zungzal nunnak an ngei, Fapa nawl a ngai lomi paoh cu nunnak an ngei bal lai lo i Pathian thinhunnak cu an cungah a um zungzal ko lai.” (Johan 3:36) Zumhnak taktak ngeih awkah Jesuh nawl ngaih a hau. Jesuh nih zungzal nunnak hmuh awkah zumhnak langhter a hau tiah a chimmi bia kha Johan nih atu le atu a cherhchan.—Johan 3:16; 6:29, 40; 11:25, 26; 14:1, 12.
11. Baitak kan hngalh khawh caah Jehovah cung kan i lawmhnak kha zeitindah kan langhter khawh?
11 Jehovah nih biatak hngalh awk le zumhnak langhter khawh awkah a thiang thlarau hmangin a kan bawmh. (Luka 10:21 rel.) Jehovah nih a kan tuahpiakmi vialte ca i kan i lawmhnak kha zeitindah kan langhter khawh? ‘Kan zumhnak a hramthawk in a dongh tiang’ a simi Jesuh thawngin amah he pehtlaihnak ṭha a kan ngeihter caah Jehovah cungah kan i lawmh awk a si. (Heb. 12:2) Jehovah sinah thla kan cam zungzalnak thawngin le Baibal kan hlathlainak thawngin kan zumhnak kan fehter a hau.—Efe. 6:18; 1 Pit. 2:2.
12. Zumhnak kan ngeih ahcun zeidah kan tuah lai?
12 Jehovah biakam cung i a fekmi zumhnak kan ngeih kha kan tuahsernak in kan langhter zungzal awk a si. Tahchunhnak ah, Pathian Pennak kong chimnak le zultu siternak rian ah kan i tel lai. Cun “mi cungah ṭhatnak tuah kha i zuam u sih law zumhnak lei i kan rualchan a simi hna cungah khan i zuam khun u sih.” (Gal. 6:10) ‘Kan mihlun nih a hman tawnmi ziaza kha i phoih’ in Jehovah he kan i pehtlaihnak a hrawk khomi zeithil poah kha hrial awkah fakpi in i zuam hna u sih.—Kol. 3:5, 8-10.
Pathian Zumhnak cu Kan Hrampi a Si
13. “Pathian zumh” cu zeitluk in dah a biapit? Mah kha Baibal nih zeitindah a langhter, zeicah?
13 Baibal nih hitin a ti: “Ahohmanh nih zumhnak loin Pathian lungton khawh a si lo; zeicahtiah Pathian a fuhmi paohpaoh nih cun Pathian cu a um i amah a kawlmi cu laksawng a pek hna ti kha an zumh awk a herh.” (Heb. 11:6) “Pathian zumh” timi cu a hmaanmi Khrihfa sinak le si khawh zungzalnak ah a herhmi “a hram” ah aa tel. (Heb. 6:1) Pathian he pehtlaihnak ṭha kan ngeih khawh zungzal nakhnga zumhnak lengah a dang a biapimi sining hna ngeih a hau rih.—2 Piter 1:5-7 rel; Judas 20, 21.
14, 15. Dawtnak he tahchunh ahcun zumhnak cu zeitluk in dah a biapit?
14 Baibal ṭialtu hna nih a dang sining hna nakin zumhnak kong kha tam deuh in an langhter. Mah cu zumhnak hi a biapi bikmi sining a si tinak maw a si?
15 Paul nih zumhnak kha dawtnak he a tahchunh. Hitin a ṭial: “Tlang ṭhial khawhnak zumhnak zong ka hei ngei ko hnga, sihmanhsehlaw dawtnak ka ngeih lo ahcun zeihmanh ka si lo.” (1 Kor. 13:2) Jesuh nih “Nawlbia lakah a ngan bikmi” cu Pathian dawt kha a si tiah a ti. (Matt. 22:35-40) Dawtnak nih zumhnak telin a dang sining tampi ngeih awkah a kan bawmh. Tahchunhnak ah, Baibal nih dawtnak cu “zumhnak a ngei” tiah a ti. Cucaah Baibal chung i Pathian chimmi vialte zumh awkah dawtnak nih a kan bawmh lai.—1 Kor. 13:4, 7.
16, 17. Zumhnak le dawtnak he aa tlaiin Baibal nih zeidah a chim? Zei sining dah a biapi bik, zeicah?
16 Zumhnak le dawtnak cu a biapi tukmi sining an si caah Baibal ṭialtu hna nih hmunkhat ah an langhter tawn. Paul nih unau pawl kha “zumhnak le dawtnak cu kan phaw ah kan i hruk” awk a si tiah tha a pek hna. (1 Thes. 5:8) Piter nih Jesuh kong he aa tlaiin hitin a ṭial: “Jesuh cu nan hmu na loin nan dawt, cun nan hmu ṭhiamṭhiam lo nain amah cu nan zumh.” (1 Pit. 1:8) Jeim nih chiti thuhmi unau hna kha hitin a hal hna: “Pathian nih hi vawleicung i misifak hna hi zumhnak i a rummi si awk le amah a dawtu a kamhmi hna Pennak kha a comi si awkah a thim hna.” (Jeim 2:5) Johan nih Pathian nawl pekmi cu “a Fapa Jesuh Khrih min zumh le Khrih nih nawl a kan pek bantukin pakhat le pakhat i dawt hi a si” tiah a ṭial.—1 Johan 3:23.
17 Paul zong nih hitin a ṭial: “A hmun zungzalmi thil pathum a um, cu hna cu zumhnak le ruahchannak le dawtnak an si, cu hna lak i a ngan bik cu dawtnak a si.” (1 Kor. 13:13) Hmailei ah cun vawlei thar he aa tlaimi Pathian biakam vialte cu a tlin dih cang lai caah mah kha zumh a hau ti lai lo. Baibal nih a chimmi a ṭha tukmi nunnak kha kan hmuh cang lai. Asinain Pathian le kan minunghawi kan dawt hnanak cu kan ṭhanter zungzal a hau.
Jehovah nih Kan Zumhnak kha Thluachuah a Pek
18, 19. Tuchan i Pathian miphun nih zumhnak an ngeih caah zei ṭhatnak dah a chuak, ahodah thangṭhat awk a tlak?
18 Tuchan i Jehovah miphun nih Pathian Pennak kha an zumh i an bawmh. Cun pakhat le pakhat zong an i daw. Mah cu an nunnak ah Pathian thiang thlarau kha lam an i hruaiter caah a si. (Gal. 5:22, 23) A phi chuak cu zeidah a si? Vawleicung pumpi ah a ummi unau nuairiat leng nih daihnak le lungrualnak an hmuh. Cucaah zumhnak le dawtnak cu a biapi tukmi sining a si ti cu a fiang.
19 Mah lungrualnak cu Pathian bawmhnak thawng lawngin a um khomi a si. Mah ruangah Jehovah cu thangṭhat awkah aa tlak. (Isa. 55:13) Zumhnak thawngin khamhnak kan hmuhmi cu Pathian laksawng a si. (Efe. 2:8) Mi tam khawh chung tam nih amah an zumh khawh nakhnga Jehovah nih a kan bawmh zungzal lai. Cun a donghnak ah vawleicung pumpi ah Jehovah a zungzal in a thangṭhat hngami a tlingmi, a dingmi le aa nuammi minung in kan khat dih cang lai.