A ummi cazin ah kal

A ummi cazin ah kal

Mising Kha Daw Hna U

Mising Kha Daw Hna U

“Khualtlung [mising] kha daw hna u.”—HEB. 13:2.

HLA: 50, 50

1, 2. (a) Tuchan ah ramdang mi nih zei bantuk zuamcawhnak hna dah an ton? (A hramthawknak hmanthlak zoh.) (b) Lamkaltu Paul nih zeitindah a kan forh, zei biahalnak hna dah kan i ruah hna lai?

 A LUANCIA kum 30 leng ah Osei cu Ghana ram in Europe lei ah aa ṭhial. Mah lioah anih cu Jehovah Tehte a si rih lo. [1] Hitin a chim: “Mi tam deuh nih zei ah an ka rel lomi kha a rauhhlan ah ka hun hngalh. Thil sining cu ka khuaruah a har tuk. Vanlawng dinhnak hmun in ka chuah tikah a hmasa bik ah dawtnak le nuamhnak a um lomi thil sining hna ka ton caah ka ṭap.” Osei cu cuka hmun ah an hmanmi holh kha a thiam lo caah kumkhat leng tiang rian ṭha a hmu lo. Cun a chungkhar he an i hlat caah a li a leng i inn kha a ngai.

2 Nangtah cu bantuk thil sining ah midang sinin zei bantuk pehtlaihnak dah hmuh na duh lai? Zei bantuk miphun le zei bantuk tak rong a ngeimi kan si hmanhah Biakinn ah ṭha tein an kan conglawmh caah naa lawm tuk ko lai. Baibal nih a hmaanmi Khrihfa hna kha “khualtlung kha daw hna u,” phundang cun mising kha daw hna u tiah a kan forh. (Heb. 13:2) Cucaah a tanglei biahalnak hna hi i ruah hna u sih: Mising cungah Jehovah cu zei bantuk lungput dah a ngeih? Mising cung i kan lungput cu zeicah thlen a herh khawh men? Kan Khrihfabu i ramdang mi hna kha zeitindah lungtho tein kan conglawmh khawh hna?

Mising Cung I Jehovah Lungput

3, 4. Exodus 23:9 ningin Pathian nih ramdang mi hna kha Israel mi nih zeitindah pehtlaih hna seh ti a duh, zeicah?

3 Jehovah nih Israel mi kha Izipt ram in a khamh hna hnuah nawlbia a pek hna. Mah ah an sinah a kal vemi ramdang mi hna cungah zaangfahnak langhter ding timi nawlbia aa tel. (Ex. 12:38, 49; 22:21) Ramdang mi hna cu tinvo an hmuh tawn lo caah Jehovah nih dawtnak in a timhtuahpiak hna. Tahchunhnak ah, rawlṭuannak ah an nganh tami rawl kha famua suatnak nawl a pek hna.—Lev. 19:9, 10.

4 Jehovah nih Israel mi kha ramdang mi upat awkah nawl a pek hna lengah an zawn ruah awk zongah nawl a pek hna. (Exodus 23:9 rel.) Ramdang mi si cu zei bantuk dah a si ti kha ṭha tein an hngalh. Izipt ram ah sal an si hlan hmanhin Izipt mi nih an miphun le an biaknak an ṭanh tuk ruangah an rak thleidan hna. (Gen. 43:32; 46:34; Ex. 1:11-14) Ramdang mi in a har tukmi nunning kha Israel mi nih an rak intuar. Jehovah nih mah sining kha i cinken in an sinah a ummi ramdang mi hna cungah zaangfahnak ngeihter a duh hna.—Lev. 19:33, 34.

Jehovah nih mising cungah dawtnak a langhter

5. Jehovah bantukin ramdang mi hna cungah zaangfahnak langhter dingin zeinihdah a kan bawmh lai?

5 Jehovah cu aa thleng lo. Tuchan zongah kan Khrihfabu ah a rak i pummi ramdang mi hna cungah Jehovah nih zaangfahnak a langhter. (Deut. 10:17-19; Mal. 3:5, 6) Ramdang mi nih an tonmi zuamcawhnak hna kha ṭha tein ruathmanh. Tahchunhnak ah, holh thar kha ṭha tein an hngalthiam men lai lo, cun a ding loin pehtlaih an si men lai. Cucaah anmah bawmh awk le an cung i zaangfahnak langhter awkah fakpi in i zuam hna u sih.—1 Pit. 3:8.

Mising Cung i Kan Lungput cu Thlen a Herh Maw?

6, 7. Kumzabu pakhatnak i Khrihfa hna nih an lak ah a ummi thleidannak tawnghtham awkah an i zuam ti kha zeinihdah a langhter?

6 Kumzabu pakhatnak i Khrihfa hna nih Judah mi hna karlak ah a ummi thleidannak kha fakpi in an rak doh. AD 33, Pentekos puai ah Jerusalem i a ummi Judah mi hna nih ramdang in a rami zumtu thar hna cungah khualdawtnak an langhter. (Lam. 2:5, 44-47) Judah mi Khrihfa hna nih “khualdawtnak” timi sullam an hngalhthiam kha mah nih a langhter.

7 Asinain mah lio caan ah buaibainak pakhat a rak chuak. Greek holh a hmangmi Judah mi hna nih kannih kan nuhmei pawl cu ṭha tein pehtlaih an si lo tiah an phunzai. (Lam. 6:1) Mah buaibainak kha tawnghtham awkah lamkaltu hna nih pa pasarih an thim hna i mikip ding tein pehtlaih an si nakhnga rian an pek hna. Rian pek a simi pa hna cu Greek min a ngeimi lawngte an si caah an karlak ah a ummi thleidannak tawnghtham an duh kha mah nih a langhter.—Lam. 6:2-6.

8, 9. (a) Miphun thleidannak kan ngeih le ngeih lo hngalh awkah zei biahalnak hna nih dah a kan bawmh lai? (b) Zeidah kan lungthin chungin kan hloh awk a si? (1 Pit. 1:22)

8 Kan i hngalh ah siseh, hngalh lo siseh kan dihlak in kan nunphung cu kan cungah huham a ngei. (Rom 12:2) Kan innpa, kan rian ṭuanṭihawi asiloah kan sianginn kaiṭihawi hna nih hnulei sining, miphun, tak rong aa dangmi hna zei rel loin an pehtlaihmi hna kha kan hmuh men lai. Kannih tah cu bantuk lungput nih a kan iap ve maw? Asiloah mi pakhatkhat nih kan miphun le kan nunphung kha capo saihnak i a hman tikah zeitindah kan lehrulh?

9 Lamkaltu Piter cu Judah mi a si lomi hna cungah thleidannak lungput a rak ngei bal. Asinain mah a ṭhalomi lungput kha duhsah duhsah in a rak hloh. (Lam. 10:28, 34, 35; Gal. 2:11-14) Cu bantukin kannih zong miphun thleidannak le ṭanhnak lungput kan ngeih ahcun mah lungput kha a hram in hloh awkah fakpi in kan i zuam awk a si. (1 Piter 1:22 rel.) Cutin tuah awkah zeinihdah a kan bawmh khawh? Khoika ram i a ummi kan si ah kan dihlak in mitlinglo kan si i khamhnak hmuh awkah aa tlakmi ahohmanh kan um lo ti kha kan i cinken awk a si. (Rom 3:9, 10, 21-24) Cucaah midang nakin kan ṭha deuh timi lungput kan ngeih awk a si lo. (1 Kor. 4:7) Lamkaltu Paul bantuk lungput kan ngeih ve awk a si. Chiti thuhmi Khrihfa hna kha “ramdang mi le khual nan si ti lo; . . . Pathian innchungkhar chungmi nan si cang” tiah a ti hna. (Efe. 2:19) Mihring thar kan i hruk khawh nakhnga hnulei sining aa dangmi hna cungah thleidannak lungput kan ngeihmi kha hloh awkah fakpi in kan i zuam a hau.

Mising cungah Dawtnak Langhter khawh Ning

10, 11. Boaz nih mising cung i Jehovah lungput kha zeitindah aa zohchunh?

10 Jehovah nih mising cungah a langhtermi lungput kha Boaz nih a rak i zohchunh. Zeitin in dah? Rawl ṭuan caan ah Boaz nih a lo kha a rak veh tikah rawlṭuantu pawl hnulei in famua a suatmi, Moab ram in a rami ramdang minu Ruth kha a hmuh. Moses Nawlbia ningin Ruth nih famua suatnak nawl a ngei ko nain nawl a hal hmasami hna kha Boaz nih a theih tikah a lung a suk tuk i a tom chung zongah suatter u tiah a ti hna.—Ruth 2:5-7, 15, 16 rel.

11 Boaz nih ramdang mi pakhat in Ruth i a dirhmun le a harnak hna a hngalhpiak ti kha a hnu i a cangmi thil nih fiang tein a langhter. Lo i rian a ṭuanmi tlangval pawl nih hna an hnawh nakhnga lo a sinum ngaknu pawl sin i um ve awkah Boaz nih Ruth kha a fial. Amah rian a ṭuantu pawl bantukin ti le rawl kha khim tein a hmuh nakhnga a timhtuahpiak. Boaz nih a si a fakmi ramdang minu sinah upatnak a langhter i tha a pek.—Ruth 2:8-10, 13, 14.

12. Mising cungah dawtnak langhternak nih zei ṭhatnak dah a chuahter khawh?

12 Ruth nih a va a nu Naomi cungah a hmunmi dawtnak a langhter lawng si loin Jehovah kha a hun biak caah Boaz nih a upat tuk. “BAWIPA, Israel Pathian, a thla tangah i dor awk i a rak fuhmi’ Ruth cungah Boaz nih dawtnak a langhter tikah Jehovah i a fekmi a dawtnak kha aa zohchunhmi a si. (Ruth 2:12, 20; Ptb. 19:17) Cu bantukin tuchan zongah dawtnak kan langhter tikah “mi vialte” nih biatak an hngalh nakhnga le Jehovah dawtnak an hmuh nakhnga kan bawmh khawh hna.

Biakinn ah a rak i pummi mising hna kha ṭha tein na chawnbia hna maw?(Catlangbu 13, 14 zoh)

13, 14. (a) Biakinn ah mising kha zeicah kan chawnhbiak hna awk a si? (b) Nunphung aa lo, lomi hna he ṭha tein i chawnhbiak awkah zeinihdah aan bawmh khawh?

13 Biakinn ah mising pawl kha panh tein kan chawnhbiak hnanak thawngin dawtnak kan langhter khawh. Ramdamg in a rak pemkami hna cu a caan ah an ning a zak men lai i anmah tein an um men lai. An nunphung le an sining ruangah a dang miphun nakin kan niam deuh tiah an i ruat men lai. Cucaah kanmah nih kan chawnh hmasa hna awk le an cungah siaherhnak kan langhter awk a si. JW Language app ah an hmanmi holh a um ahcun i chawnhbiak ning hna kha kan cawn khawh.—Filipi 2:3, 4 rel.

14 Kan nunphung aa lo, lomi hna he i chawnhbiak cu a har tuk tiah na ruah khawh men. Cu bantuk ruahnak na ngeih nakhnga lo nangmah kong kha na chimh khawh. Mah tikah nan i lawhnak tampi a um kha na hun hngalh lai. Nunphung kip ah a ṭhatnak, a chiatnak a um cio ti kha i cinken.

Mikip kha Ṭha tein Conglawmh Hna

15. Ram thar he i ziak dingin aa zuammi hna kha kan hngalhthiam khawh hna nakhnga zeinihdah a kan bawmh lai?

15 Midang kha ṭha tein conglawmh khawh awkah hitin i hal: ‘Keimah hi ramdang ah va kal ninglaw zeitindah ka pehtlaih hna seh ti ka duh lai?’ (Matt. 7:12) Ram thar he i ziak dingin aa zuammi hna cungah na lung sau. A hmasa ahcun an ruah ning le an lehrulh ning hna kha ṭha tein kan hngalthiam men lai lo. Asinain kanmah nunphung kha cohlan awkah hnek loin an sining tein kan cohlan hna awk a si.—Rom 15:7 rel.

Ram thar he i ziak dingin aa zuammi hna cungah na lung sau

16, 17. (a) Kan nunphung aa lo, lomi hna he kan i hawikomh khawh nakhnga zeidah kan tuah khawh? (b) Kan Khrihfabu ah a rak i ṭhialmi hna kha zeitindah kan bawmh khawh hna?

16 Ramdang mi hna i an ram le an nunphung kong kha kan hun hngalh tikah anmah he i pehtlaih awkah a fawi deuh lai. Chungkhar pumhnak ah kan Khrihfabu le lohmun ah kan tonmi ramdang mi hna i an nunphung kong kha kan hlathlai khawh. Kan nunphung aa lo, lomi hna he kan i hawikomh khawhnak lamkhat cu inn ah rawl ei sawm hi a si. Jehovah nih “Jentail mi zong nih an zumh ve nakhnga an caah lam a hun” bantukin kannih zong “zumhnak lei i kan rualchan a simi hna” caah kan inn kutka hung ve hna u sih.—Lam. 14:27; Gal. 6:10; Job 31:32.

Ramdang in a rami, mithar hna cungah khualdawtnak kan langhter maw? (Catlangbu 16, 17 zoh)

17 A rak i ṭhialmi chungkhar he caan kan hmanṭi tikah kan nunphung he i ziak dingin an i zuammi kha hngalthiam in sunsak awkah a kan bawmh lai. Holh cawnnak ah bawmh an herh kha kan hun hngalh men lai. Aa tlakmi inn le rian an hmuh nakhnga kan bawmh khawh hna. Cu bantuk bawmhnak hna cu an nunnak caah a herh tukmi an si kho.—Ptb. 3:27.

18. A rak i ṭhialmi hna nih upatnak le lawmhnak he aa tlaiin ahodah an i zohchunh khawh?

18 A rak i ṭhialmi hna nih ram thar i nunphung kha i ziak awkah a si khawh chungin zuam an duh. Mah kong he aa tlaiin Ruth nih zohchunh awk ṭha a chiah. Pakhatnak ah, famua suat dingin nawl a halnak thawgin ram thar i nunphung a upat kha a langhter. (Ruth 2:7) Famua suatnak nawl an awnhmi kha caanṭha ah aa lak lo. Pahnihnak ah, a cungah dawtnak an langhter caah lawmhnak bia a chim colh. (Ruth 2:13) A rak i ṭhialmi hna nih cu bantuk a ṭhami lungput an langhter tikah unau pawl le cuka hmunhma i a ummi midang nih an upat deuh ve hna lai.

19. Mising cungah dawtnak langhter awkah zei a ruang hna dah a um?

19 Mikip nih biatak an theih khawh nakhnga Jehovah nih dawtnak le zaangfahnak a langhter caah kan i lawm tuk. An ram ah Baibal hlathlai awk le Jehovah miphun he i hawikomh awkah caanṭha, caanrem a hmu lomi an si kho. Asinain atu ah kanmah he i hawikomhnak caanṭha an hmu, cucaah mising bantukin an i ruah nakhnga lo kan bawmh hna awk a si. Ri pakhat tiang lawng kan bawmh khawh men hna lai, asinain an cung i kan langhtermi dawtnak nih Jehovah dawtnak kha a langhter. Cucaah ‘Pathian bantuk si aa zuammi’ nih cun mising cungah a si khawh chungin dawtnak langhter hna u sih.—Efe. 5:1, 2.

^ [1] (catlangbu 1) A min thlen a si.