NGAKCHIA chuahka tlukin bawmhnak a herhmi an um lo. Vawleicung i kan hun chuah tikah kan himnak cu nulepa cungah aa hngat. Lam kal kan cawnka lioah kanmah nakin a sang deuhmi mi nganpipi kan hmuh hna tikah kan pawngah kan nu le kan pa um hna hlah sehlaw kan ṭih tuk ko hna lai. Asinain kan nu le kan pa kut kan i tlaih ahcun kan hna a ngam ko lai.

Kan ngakchiat lio tein kan nu le kan pa nih dawtnak he a kan zohkhenh ahcun ṭha tein a ṭhangmi kan si lai. Nulepa dawtnak kan hmuh tikah kan him tiah kan ruah. Nulepa nih a kan thangṭhat tikah mahle mah zumhnak kan hun ngei deuh i, i zuam chin kan duh.

Kan hun upat deuh tikah hawikom ṭha pawl zong nih himnak a kan pek. Anmah he kan umṭi tikah kan hna a ngam i sianginn zongah ṭihphannak kan ngeihmi kha a zorter deuh.

Mah kong hna nih ngakchiat lioah a ṭha bikmi nunnak kong kha a kan hngalhter. Mino cheukhat cu hawikom ṭha tlawmte lawng an ngei i ngakchia tampi cu nulepa nih an zohkhenh theng hna lo. Melissa * nih hitin a chim: “A lung aa rualmi chungkhar pawl ka hmuh hna tik paohah ‘kei zong ka ngakchiat lioah anmah bantuk si ve ning law a ṭha tuk lai’ tiah ka ruah.”

Na ngakchiat lioah mahle mah i zumhnak na ngei men lai lo. Dawtnak le thapeknak na hmu theng men lai lo. Cun na nu le na pa an i sik i an i ṭhenmi le nan innchungkhar hmunkhat i nan umṭi lomi kha keimah ruangah a si tiah na ruah men lai. Mah nakin a ṭhalo deuhmi cu na nu asiloah na pa nih bia fakfak in aan ti men lai asiloah aan velh men lai.

Ṭihphannak lungput a ngeimi ngakchia nih zeitindah a lehrulh khawh? Cheukhat cu kumhra fai an si tikah ritnak sii an hmang i zu an ding. Cheukhat tu cu ṭhatlonak a tuahmi phu ah an hun i tel. Dawtnak a hmu lomi ngakchia pawl cu dawtnak le tlaihchannak hmuh awkah nungak, tlangval dawtnak kha an kawl men lai. Asinain cu bantuk dawtnak ah a hmunmi a um setsai lo, an i ṭhen tik zongah an li a leng chinchin i man ka ngei lo timi ruahnak hmanh an ngei kho.

Dawtnak a hmu lomi mino pawl nih cu bantuk tuahsernak hna kha an hrial khawh hmanhah anmahle anmah man ka ngei tiah an i ruat lo. Ana nih hitin a chim: “Ka nu nih san na tlai lo tiah a ka ti lengmang caah man ka ngei lo tiah kaa ruat. A ka thangṭhat bal lo i dawtnak zong a langhter bal lo.”

 Ṭihphannak lungput ngeih cu kan ṭhanning ruang lawngah a si lo. Nuva i ṭhennak, kumkhua upatnak le muisam ruangah ṭihphannak kan hun ngei kho. Zei bantuk ruang i a si hmanhah ṭihphannak nih kan i nuamhnak kha a tlauter khawh i midang he kan i pehtlaihnak zong a hrawh khawh. Cu bantuk intuarnak kha zeitindah kan tei khawh?

Bawmhnak kan hmuh khawh ti kha kan hngalh a hau. Pathian nih kan zapi in a kan bawmh khawh i bawmh zong a kan duh.

Pathian nih profet Isaiah hmangin hitin a chim: “Keimah cu na Pathian ka si, zeihmanh ṭih hlah. Kaan ṭhawnter lai i kaan bawmh lai; kaan huhphenh lai i kaan khamh lai.” (Isaiah 41:10, 13) Pathian nih kaan bawmh hna lai tiah a timi ruah cu zeitluk hnemtu dah a si. Cucaah ṭihnak ngeih a hau lo.

Ṭihnak a ngei ko nain Pathian nih a kan bawmh lai ti a zummi hna kong Baibal ah kan hmuh. Samuel a nu, Hannah cu fa a ngeih khawh lo caah san a tlai lomi ka si tiah aa ruat. Fa a ngeih khawh lo caah atu le atu serhsatnak a rak tong. Cucaah Hannah cu rawl ei loin a rak ṭap tawn. (1 Samuel 1:6, 8) Asinain Pathian sinah a intuarnak vialte kha a phuan dih hnuah cun a ngaih a chia ti lo.—1 Samuel 1:18.

Salm caṭialtu David zong a caan ah ṭihphannak a rak ngei. Kum tampi chung Siangpahrang Saul nih thah awkah a rak kawl. Thah a timh fatinte David cu a rak luat ko nain harnak chungah ka tla cang lai tiah a ruah caan hna a um. (Salm 55:3-5; 69:1) David nih hitin a ti: “Ka ih cangka tein kaa hngilh; BAWIPA, nangmah lawnglawng nih him tein na ka umter.”—Salm 4:8.

Hannah le David nih an lungretheihnak thilrit kha Jehovah sinah an ap i Jehovah zong nih a rak bawmh hna. (Salm 55:22) Tuchan ah tah zeitindah kan tuah khawh ve?

1. Jehovah kha Pa bantukin i bochan awkah cawng.

Jesuh nih “Pathian taktak a simi,” a Pa kha hngalh awkah a kan forh. (Johan 17:3) Lamkaltu Paul nih “Pathian  cu aho kan sin hmanh hin aa hlat lo” tiah aamah a khan. (Lamkaltu 17:27) Jeim zong nih “Pathian cu naih u law aan naih ve hna lai” tiah a ṭial.—Jeim 4:8.

Ṭihphannak lungput tei khawh awkah a biapi bikmi lam pakhat cu a kan daw i a kan zohkhenhmi vancung kan Pa a um ti hngalhnak hi a si. Cu bantuk zumhnak ngeih awkah a caan pek a hau ko nain mah nih ṭhatnak a chuahtermi kha mi tampi nih an hmuh. Caroline nih hitin a chim: “Jehovah cu ka Pa bantuk a hung si tikah ka lungchung ah a ummi vialte kha zalong tein ka phuan khawh. Mah nih ka lungre theihnak tampi a zorter.”

Rachel nih hitin a chim: “Ka pawngah ka nu le ka pa an um lo i keimah lawng ka si tikah Jehovah nih himnak a ka pek. Ka harnak vialte kha amah sinah ka chim i bawmhnak ka hal khawh. Jehovah nih a ka bawmh taktak.” *

2. Lungrual tein Pathian a biami hna he i kom.

Jesuh nih a zultu hna kha unau bantukin i hmuh awkah a cawnpiak hna. “Nan dihlak in u le nau nan si” tiah a ti hna. (Matthai 23:8) Jesuh nih a zultu taktak a simi hna cu pakhat le pakhat i daw hna sehlaw lungrual tein Pathian a biami chungkhar bantuk si hna seh ti a duh.—Matthai 12:48-50; Johan 13:35.

Jehovah Tehte Hna cu lungrual tein Pathian an biaṭi i pakhat le pakhat tha i pek awkah hmaan tein an i pum. (Hebru 10:24, 25) Khrihfabu pumhnak cu a fahnak a daih nakhnga caah thuhmi sii bantukin lungdonghnak le lungfahnak hna a damter khomi a si kha mi tampi nih an hngalh.

Eva nih hitin a chim: “Kan Khrihfabu ah ka tonmi harnak hna a ka hngalthiam i ka zawn a ruatmi hawikom ṭha pakhat ka ngei. Ka chimmi kha ṭha tein a ka ngaihpiak, Baibal a ka relpiak i thla kan camṭi. Keimah lawng ka si lo ti kha a ka hngalhter. Amah he bia kan i ruah ahcun ka lung a zaang dih. A ka bawmh caah ṭihphannak lungput ka ngeihmi kha ka tei khawh.” Rachel zong nih hitin a chim: “Khrihfabu chungah nulepa bantuk a simi hna kha kaa hmuh hna. An ka dawt tuk i an ka zohkhenh.”

3. Midang cungah dawtnak le zaangfahnak langhter.

Dawtnak le zaangfahnak langhternak nih i hawikomhnak kha a fehter. “Pek leiah hin hmuh lei nakin lunglawmhnak a um deuh” tiah Jesuh nih a ti.  (Lamkaltu 20:35) Midang cungah dawtnak kan langhter deuhdeuh ahcun dawtnak kan hmu deuhdeuh ve ti kha kan hngalh lai. Jesuh nih a zultu pawl kha “midang kha thil va ṭhen hna u, nannih zong Pathian nih aan ṭhenh ve hna lai” tiah a ti hna.—Luka 6:38.

Midang kan dawtmi hna le an kan dawt vemi nih ṭihphannak lungput kha a tlauter. “Dawtnak cu dongh a thiam lo” tiah Baibal nih a ti. (1 Korin 13:8) Maria nih hitin a chim: “Mahle mah ṭhatnak in aa hmu lomi ka lungput hi a palh ti kha ka hun hngalh. Midang ka bawmh hna tikah keimah kong lawng ka ruat ti lo i a ṭhalomi ka lungput kha ka tei khawh. Midang caah thil pakhatkhat ka tuah fatinte kaa nuam tuk.”

A cunglei ruahnak cheuhnak hna nih ṭihphannak lungput kha a tlauter colh zungzal lai lo nain ṭihphannak kan ngeihmi kha a zorter khawh deuh. Caroline nih hitin a chim: “Ṭihphannak lungput ka ngei rih ko. Asinain keimah le keimah kha kaa sunsak cang. Pathian nih a ka zohkhenh ti kha ka hun hngalh. Ṭihphannak lungput tei khawh awkah a ka bawmmi hawikom ṭha tampi ka ngei.” Rachel zong nih cu bantuk ruahnak a ngei ve. Hitin a chim: “A caancaan ah ka ngaih a chia tuk. Asinain Khrihfa unau pawl ka ngei cang hna. An sinah ruahnak cheuhnak ka hal khawh hna i a ṭhami hmuhnak ngeih awkah an ka bawmh. Mah lengah vancung ka Pa sinah nifate thla ka cam. Mah nih thlennak tampi a chuahter.”

Ṭihphannak lungput a um ti lai lo caan a phan cang lai. A rauhhlan ah Pathian nih a kan pek hngami vawlei thar kong kha Baibal ah kan hmuh. Cuka ah mikip him tein um khawh a si cang lai. Baibal nih hitin bia a kan kamh: “Pakhat le pakhat ahohmanh hnahnawhnak i pe lo tein anmahle an mitsur ruang toi cio le an theipi kung toi cio ah khua an sa hna lai.” (Mikah 4:4) Mah tikah ahohmanh nih harnak le lungfahnak a kan pe kho ti lai lo. Kan tonmi lungfahnak hna cu “a philh in philh an si cang lai.” (Isaiah 65:17, 25) Pathian le a Fapa Jesuh Khrih nih “a dingmi thil” kha an kan tuahpiak cang lai. Mah nih ‘daihnak le himnak kha zungzal’ in a umter cang lai.—Isaiah 32:17.