German Democratic Republic (GDR), Saxony i khuate pakhat ah ka chuak. Kan innchungkhar ah dawtnak le daihnak a um i ziazalei nunphung he aa tlaiin ka nu le ka pa nih an ka cawnpiak. Mah lioah German cu Communist ram a si caah Saxony peng i mi tampi nih biaknak kha biapi ah an chia lo. Kei zong ka caah cun Pathian a um lo. Kum 18 ka si tiang Pathian a um lo timi le communist zumhnak nih a ka iap.

Communist zumhnak nih zeicah ka lung a ka lak? Mi vialte kan i ruang dih timi ruahnak kha ka duh caah a si. Mikip nih aa ruang tein thilri chawva kan ngeih awk a si, mah lawngah mirum, misifah i dannak a um lai lo tiah ka ruah. Cucaah Cummunist mino bu ah rian ka ṭuan. Kum 14 ka si ah hman ciami catlap ser ṭhannak, pawngkam zohkhenhnak rian ah caan saupi ka ṭuan. Rian kaa zuam caah Aue khua i nawlngeitu pawl nih laksawng an ka pek. Mino ka si ko nain GDR ramkhel lei rian i hruaitu cheukhat he kan i hngal. Cucaah ka hmuitinh cu a hmaan i hmailei ruahchannak tampi ka ngei tiah ka ruah.

Asinain kaa ruahchannak cu ruahlopi in a rawk dih. 1989 ah Berlin Vanpang le Europe Nichuahlei Communist phu cu an rawk. Thin a phantermi thil pakhat hnu pakhat an chuak. GDR an rian ṭuanning cu a ding lo ti kha a rauhhlan ah ka hun hngalh. Tahchunhnak ah, Communist zumhnak a cohlang lomi hna kha rammi ṭha an si lo tiah ruah an si. Mah cu zeitindah a si khawh lai? Communist zumhnak a pommi dihlak nih mi vialte kan i ruang dih ti kha an zum maw? Communist zumhnak cu mi a hlengmi men maw a si? Mah nih ka lungre a ka theihter tuk.

Cucaah music lei le zuk suainak lei tu ah ka lungthin ka pek ṭhan. Music lei sianginn ka kai khawh caah sianghleirun zong pehchap in music le zuk suainak kha ka pawcawmnak ah hman dingin sa duh ka thah. Mah lengah ka ngakchiat lioah ka rak cawnmi ziazalei phunglam vialte kha ka kaltak dih. Ka caah a biapi bikmi cu nuam tein um le nungak tampi ngeih kha a hung si. Asinain music, zuk suainak le zalong tein khuasaknak nih ka lungretheihnak kha a zorter hlei lo. Ka suaimi zuk pawl hmanhah ṭihnak ka ngeihmi cu a lang. Hmailei ruahchannak cu zeidah a si? Nun hnawh chanmi cu zeidah a si?

 A donghnak ah hngalh ka duhmi a phi ka hngalh tikah ka khuaruah a har tuk. Sianginn ah voikhat cu kan hawile he hmailei kong kan i ruah hna. Sianginn kan kaiṭi hawi Mandy * cu Jehovah Tehte pakhat a si. Mandy nih a ṭhami ruahnak cheuhnak a ka pek. Hitin a ka ti: “ Andreas, nunnak le hmailei kong hngalh na duh ahcun a phi kha Baibal ah ṭha tein hlathlai law kawl.”

Ka zum theng lo nain Baibal ah a phi kawl dingin bia ka khiah. Mandy nih Daniel dal 2 kha a ka relter i ka rel tikah ka ar dih. Mah cu atu kan chan tiang he aa pehtlaimi vawleicung nawlngeitu, cozah kong a chimchungmi a si. Mandy nih hmailei he aa tlaimi a dang chimchungbia hna zong a ka hmuhsak. A donghnak ah hngalh ka duhmi kong hna kha ka hngalh khawh cang. Asinain mah chimchungbia hna kha aho nih dah a ṭial? Aho nih dah hmailei kong kha a dikthliar in a chimchung khawh? Pathian a um ti cu a si khomi a si maw?

Mandy nih Pathian Bia ṭha deuh in ka hngalh khawh nakhnga Jehovah Tehte nuva a simi Horst le Angelika he theihhngalhnak a ka tuah. Jehovah Tehte Hna lawnglawng hi Pathian min a upat i a hmang zungzalmi biaknak an si ti kha ka hun hngalh colh. (Salm 83:18; Matthai 6:9) Jehovah Pathian nih vawleicung paradis ah zungzal nunnak ruahchannak ngeih awkah mi vialte a sawm hna ti kha ka hun hngalh. Salm 37:9 nih “BAWIPA aa bochanmi cu him tein ram [vawlei, NW] chungah hin an um ko lai” tiah a ti. Baibal nih Pathian phunglam ningin nun aa zuammi vialte cu mah ruahchannak an ngei tiah a timi nih ka lung a ka suk tuk.

Asinain Baibal ningin nun awkah thlennak tuah cu ka caah a har tuk. Music lei le zuk suainak lei ah hlawhtlinnak ka hmuh caah kaa porhlaw tuk, cucaah toidornak ngeih awkah ka cawn hmasa. Mah lengah ziaza a rawkralmi ka nunning hlawt cu a fawi lo. Baibal cawnpiak ningin nun awkah an si khawh chungin aa zuammi hna cungah Jehovah nih lungsaunak, zaangfahnak le hngalhthiamnak a langhter caah kaa lawm tuk hringhran.

Cummunist zumhnak le Pathian a um lo timi zumhnak nih kum 18 ka si tiang a ka iap nain a hnuah Baibal nih a ka thlen. Ka cawnmi nih hmailei kong ka lungretheihnak kha a zorter i ruahchannak a ka ngeihter. 1993 ah Jehovah Tehte pakhat in tipil ka ing i 2000 ah a lung a thomi unaunu Tabitha he kan i um. Midang nih Baibal kong an hngalh khawh nakhnga bawmhnak ah kan caan kha kan hman. Keimah bantukin Communist zumhnak le Pathian a um lo timi zumhnak a ngeimi tampi he kan i tong. Annih kha Jehovah ka hngalhnak kong cu lungtho tein ka chimh tawn hna.

Jehovah Tehte Hna he Baibal ka cawn hmasa bik lioah ka nu le ka pa cu an lau tuk. Asinain mah hnuah ka nunning a ṭhat thluahmahmi kha an hun hmuh. Atu ahcun an pahnih in Baibal an rel ve cang i Jehovah Tehte Hna sinah an i pum ve cang.

Nuva hna caah Baibal pekmi ruahnak cheuhnak kha Tabitha he kan si khawh chungin kan zulh caah kan chungkhar cu kan i nuam tuk. Tahchunhnak ah, innchunghawi cungah zumhawktlak in um u timi ruahnak cheuhnak kha kan zulh caah kan innchungkhar cu a fek chin.—Hebru 13:4.

Hmailei kong he aa tlaiin ṭihnak le lungretheihnak ka ngei ti lo. Daihnak le lungrualnak a um taktaknak vawleicung pumpi innchungkhar ah kaa tel ve. Mah chungkhar ahcun pakhat le pakhat kha aa ruang tein kan i pehtlai. Mah cu ka nunnak ah ka zumhmi le hmuh ka duhmi a si.