Miṭha Pakhat Sinak Nih A Himmi Hmailei Hmuh Awkah Aamah A Khaang Kho Maw?
Kumzabu tampi chung mi tampi nih miṭha pakhat sinak cu a himmi hmailei hmuhnak lam a si tiah an ruah. Tahchunhnak ah, Asia ah a ummi mi tampi nih a min a thangmi mifim Confucius (BC 551-479) nih a chimmi mah bia hi an cohlan: “Ka cungah tuah hna hlah seh ti na duhmi kha midang cungah va tuah ve hlah.”
MI TAMPI NIH AN TUAHMI
Mi tampi nih ziaza ṭha kan ngeih ahcun a himmi hmailei kan hmuh lai tiah an zumh peng rih. Cucaah upatmi si awk, ziaza ṭha ṭhanchoter awk, zatlang nun i an dirhmun i hngalh awk le a ṭhami chiaṭha thleidannak lungthin ngeih awkah an i zuam. Vietnam ah a ummi Linh timi nu nih hitin a ti: “A dingfelmi le lungthin ṭha a ngeimi ka si ahcun thluachuah ka hmu lai tiah ka zumh peng.”
Mi cheukhat cu biaknaklei i an zumhnak ruangah thil ṭha tuah awkah an i zuam. Taiwan ah a ummi Hsu-Yun timi pa nih hitin a ti: “Mi pakhat nih thil ṭha a tuah ahcun a thih hnuah aa nuam lai i thil ṭhalo a tuah ahcun sifah harnak a tong lai tiah cawnpiak ka si.”
A PHICHUAK CU ZEIDAH A SI?
Midang cungah thil ṭha kan tuah tikah ṭhathnemhnak tampi kan hmu ti cu a hmaan ko. Asinain midang hmuhnak ah thil ṭha tuah aa zuammi hna cu a zungzal in a ṭhatnaklei in pehtlaih an si zungzal lo. Hong Kong ah a ummi Shiu Ping timi nu nih hitin a ti: “Ka hmuhtonnak in thil ṭha a tuahmi hna cu a zungzal in cun tluachuah an hmu lo ti kha ka hngalh. Ka chungkhar zohkhenh awk le thil ṭha tuah awkah ka si khawh chungin kaa zuam. Asinain ka vapa nih ka fapa he a kan kaltak.”
Mi tampi nih biaknaklei ah aa zuammi paoh in miṭha an si lo ti kha an hngalh. Japan ah a ummi Etsuko timi nu nih hitin a ti: “Biaknaklei phu pakhat ah kaa tel i mino pawl rianṭuannak kha ka tlangtlak hna. Mah tikah mah biaknak i mi cheukhat pawl an ziaza a rawhralmi, nawlngeih awkah an i zuammi le church tangka ningcang loin an hmanmi ka hmuh tikah ka khuaruah a har tuk.”
“Ka chungkhar zohkhenh awk le thil ṭha tuah awkah ka si khawh chungin kaa zuam. Asinain ka vapa nih ka fapa he a kan kaltak.”—SHIU PING, HONG KONG
Biaknaklei ah aa zuammi hna le thil ṭha tuah awkah aa zuammi hna cu an cungah thil ṭha lo a tlun tikah an lung a dong. Vietnam mi Van nih hitin a ti: “A thi cangmi a ka hringsortu hna caah ka sermi biak ṭheng hmaiah nifatin thingthei, pangpar le rawl kha ka cawk i ka pekchanh hna. Mah nih hmailei ah thluachuah a ka hmuhter lai tiah kaa ruahchan. Thil ṭha tampi ka tuah i biaknaklei phunglam pawl zong kum tampi chung ka zulh ko nain ka vapa cu fakpi in a hun zaw. Cun kum 20 a simi ka fanu zong ramdang i sianginn a kai lioah a thi.”
A himmi hmailei hmuh awkah miṭha pakhat sinak lawngin a zat lo ahcun zeidah kan tuah lai? Mah a phi hngalh awkah kan biahalnak i a hrampi a konglam he aa tlaiin zumhawk a tlakmi lamhruainak le a himmi hmailei hmuh khawh ning lam kha kan herh. Mah lamhruainak cu khoika ah dah kan hmuh khawh?