Ahohmanh nih Jesuh hmanthlak an ngei lo. Jesuh nih zuk suaitu pawl zong aa suaiter bal hna lo. Asinain kumzabu tampi chungah zuk suaitu tampi nih Jesuh hmanthlak kha a phunphun in an suai.

Mah zuk suaitu hna nih Jesuh muisam zei a lawh ti kha an hngal lo. Nunphung, biaknaklei le zuk suaitu tampi nih Jesuh hmanthlak an suai tikah a cawtu pawl duhnak cungah i hngat in an suai. Asinain an suaimi cu Jesuh le a cawnpiaknak cungah huham a ngei kho i mi nih an hmuhning zong kha a hnorsuan khawh.

Zuk suaitu cheukhat nih Jesuh cu a sam a saumi, a khahmul a tlawmmi, thazaang a ngei lomi le a ngaih a chiami bantukin an suai tawn. Cheukhat nih cun a lu ah ceunak nih a kulh i ṭhawnnak a ngeimi, mi he naih tein a um lomi in an langhter. Cu bantuk hmanthlak hna nih Jesuh muisam taktak kha an langhter kho maw? Zeitindah kan hngalh khawh? Jesuh muisam hngalh khawhnak lamkhat cu Baibal chimmi hlathlainak thawngin a si. Mah nih Jesuh kha a hmaanning tein hngalhthiam awkah a kan bawmh khawh.

Mah bia cu Jesuh nih tipil a in lio i thla a cam lioah a chimmi a si. (Hebru 10:5; Matthai 3:13-17) Mah taksa pum cu zeidah a lawh? A luancia kum 30 hrawngah vancungmi Gabriel nih Mary sinah hitin a chim: “Nau na pawi lai i fapa na hrin lai . . . Pathian Fapa tiah ti a si lai.” (Luka 1:31, 35) Cucaah Jesuh cu Adam bantukin mitling pakhat a si. (Luka 3:38; 1 Korin 15:45) Jesuh cu aa dawh lai i Judah miphun a simi a nu Mary he an i lo ko lai.

Jesuh cu Rom mi he i lo loin Judah mi hna phunglam ningin a khahmul aa zuah. Judah mi hna nih khahmul i zuah kha upat awk tlak in an hmuh i a sau tuk loin zoh dawh tein an i chiah. Jesuh zong a khahmul le a sam kha thiang tein a chiah lai i zoh dawh tein aa meh lai ti cu a fiang ko. Samson ti bantuk Nazir mi lawng nih an sam kha an tan lo.—Nambar 6:5; Biaceihtu 13:5.

Jesuh cu kum 30 a si tiang lehtama rian a ṭuan. Atu bantukin chanthar thilri hna a um rih lo. (Marka 6:3) Cucaah Jesuh cu a ṭhawngmi a si ko lai. Phungchim rian a thawkka ah Jesuh cu amah te lawngin biakinn ah a kal i “tuu he, caw he a ṭhawl dih hna; tangka thlengtu pawl an cabuai kha a leh dih hna i an phaisa sop kha a ṭhekpiak dih hna.” (Johan 2:14-17) Cutin a tuah khawhmi cu a ṭhawn caah a si. Jesuh nih Pathian pekmi mah rian hi liim khawh awkah Pathian nih a timhpiakmi taksa pum kha a rak hman. Hitin a ti: “Pathian Pennak kong Thawngṭha kha khua dang zongah ka chim hrimhrim awk a si, cu chim ah cun pei Pathian nih a ka thlah cu.” (Luka 4:43) Thawngṭha chim awkah a ke in Palestine ram vialte a rak culh khawhmi cu a thazaang a ṭhawn caah a si.

Jesuh nih mithmai panh tein mah sawmnak bia a chimmi cu “re a theimi le thil a ritmi” hna caah hnemtu taktak a si ko lai. (Matthai 11:28-30) Jesuh  langhtermi dawtnak le zaangfahnak nih a sinah cawn a duhmi hna kha hrimhnak kaan pek hna lai timi a biakam kha a fehter chin. Baibal nih “ngakchia cu a pom hna” tiah a ti caah ngakchia hmanh nih Jesuh pawngah um an duh ti cu a fiang ko.—Marka 10:13-16.

Jesuh nih a thih lai ah fakpi in nganfahnak a rak in ko nain ngaihchia le lungdong in a um lo. Tahchunhnak ah, Kana khua i ṭhitumnak puai ah ti kha mitsur zu ah a thlennak thawngin nuamhnak a rak chuahter. (Johan 2:1-11) A dang puai hna zongah philh ding a si lomi a kong hna kha a cawnpiak hna.—Matthai 9:9-13; Johan 12:1-8.

Mah lengah Jesuh cawnpiaknak nih a ngaitu hna kha zungzal nunnak kan hmu lai timi a nuammi ruahchannak a ngeihter hna. (Johan 11:25, 26; 17:3) Zultu 70 nih phungchimnak i an hmuhtonnak kha an chimh tikah Jesuh cu ‘lawmhnak in a khat’ i “vancung i nan min ṭial a si ca tu ah khan i lawm tuah u” tiah a ti hna.—Luka 10:20, 21.

Jesuh chan i biaknaklei hruaitu pawl cu mi nih lungthin pek awk le an nawlngeihnak langhter awkah an i zuam. (Nambar 15:38-40; Matthai 23:5-7) Anmah le i lo loin Jesuh nih midang kha ‘a lal in lalhnawh’ lo awkah lamkaltu pawl kha nawl a pek hna. (Luka 22:25, 26) Jesuh nih hitin ralrin a pek hna: “Phungbia cawnpiaktu saya pawl hi i ralring hna u. Annih cu an puan fual pipi he i chawh i chawdawr tlang ah mi nih upatnak in kan biachawn hna seh, ti a duhmi an si.”—Marka 12:38.

Voikhat ah Jesuh cu mibu tampi lak i a um lioah mi nih aho a si kha an hngal lo. (Johan 7:10, 11) Zumhfekmi lamkaltu 11 he an umṭi lio zongah aa thleidang hlei lo. Cucaah rawitu Judas nih mibu lak i ka hnamhmi cu Jesuh a si lai tiah “hmelchunhnak” a pek hna.—Marka 14:44, 45.

Jesuh a muisam cu fiang tein kan hngal lo nain mi nih an suaimi muisam bantuk a si lo ti cu a fiang. A biapi deuhmi cu Jesuh muisam zei a lawh timi nakin atu i kan hmuhning kha a si.

Mah bia a chim ni ah Jesuh cu a thi i an vui. (Johan 14:19) Mi tampi ‘tlanhnak caah a nunnak a pek.’ (Matthai 20:28) Nithumnak ni ah Pathian nih “thlarau” pum in a thawhter ṭhan i zultu cheukhat sinah “a langhter.” (1 Peter 3:18; Lamkaltu 10:40, 41) A zultu pawl sin a langh lioah Jesuh muisam cu zeidah a lawh? A zultu pawl hmanh nih an hngalh colh lo caah a hmasa a muisam bantuk a si lo ti cu a fiang ko. Mary Magdalene nih dum cawngtu ah a ruah i Emmaus khualei ah a kalmi zultu pahnih nih mising ah an ruah.—Luka 24:13-18; Johan 20:1, 14, 15.

Tuchan ah tah Jesuh muisam kha zeitindah kan cuanter awk a si? Jesuh a thihnak in kum 60 leng a rauh hnuah lamkaltu Johan nih Jesuh kha langhnak ah a hmuh. Mah cu vailamcung i a thih lio kha a si lo. Pathian Pennak i Siangpahrang, “Siangpahrang vialte Siangpahrang le bawi vialte Bawi” in a hmuh. Jesuh cu Pathian ral a simi khuachia le minung pawl a teitu ding le minung caah zungzal thluachuah a kan petu ding a si.—Biathlam 19:16; 21:3, 4.