1, 2. Pathian salle cu hi vawlei he aa tlai in zei ruahnak dah an ngeih? Zei bantuk inn dah an ngeih?

 INN ah na um tikah na hna a ngam i ka him tiah na ruah bantukin hi chan ṭhalo ah himnak a um tiah na ruat maw? Na ruah lo ahcun Jehovah salle dang bantuk in na ruah a si lai. Hlanlio chan in Jehovah a daw taktakmi hna nih cun hi vawlei ah khual kan si timi ruahnak an ngei. Tahchunhnak ah, Kanaan ram ah hmunkhat hnu hmunkhat a rak i ṭhialmi zumhfekmi Pathian salle nih kannih cu “vawleicung ah hin khual le a vak a vai menmi kan si, an rak ti.”—Heb. 11:13.

² “Vancung rammi” a simi chiti thuhmi Khrih zultu hna zong nih “hi vawleicung ah khual le ralzaam” kan si tiah an i ruat ve. (Fil. 3:20; 1 Pit. 2:11) Jesuh cu vawlei ta a si lo bantuk in Khrih ta a simi “tuudang” zong “vawlei ta an si ve lo.” (Johan 10:16; 17:16) Asinain Pathian miphun cu inn pakhat an ngei. Mah cu a him bikmi le a nuam bikmi inn a si i zumhnak mit lawng in hmuh khawh a si. Mah inn cu zeidah a si? Moses nih hitin a ṭial: “Maw BAWIPA, nangmah cu kan inn na si zungzal!” (Salm 90:1) Jehovah cu zumhfekmi a salle caah “inn” a si taktak. Hlanlio a salle caah Jehovah cu zeitindah “inn” a si? Tuchan a salle caah tah? Hmailei ah tah amah lawnglawng a himmi inn a si kha zeitindah a langhter lai?

3. Salm 90:1 nih Jehovah kha zei he dah a tahchunh, zeicah?

³ Jehovah sining kha ṭha deuh in kan hngalh khawh nakhnga Baibal nih Jehovah kha kan hmuh khawhmi thil he a tahchunh tawn. Tahchunhnak ah, Salm 90:1 nih Jehovah kha “inn” he a tahchunh. Inn timi biafang kan theih tikah dawtnak, daihnak  le himnak a umnak hmun kha kan lung ah a chuak. Zeicah Jehovah cu inn he a tahchunh? Jehovah cu dawtnak a si caah a si. (1 Johan 4:8) Mah lengah anih cu daihnak Pathian a si i a salle kha “him tein” a umter hna ca zongah a si. (Salm 4:8) Tahchunhnak ah, zumhfekmi a salle a simi Abraham, Isak le Jakob caah zeitindah inn bantuk a si kha i ruah u sih.

4, 5. Pathian nih Abraham kha zeitindah a huhphenh i thluachuah a pek?

⁴ Abraham cu Jehovah nih “na ram le na rualchan le na pa inn kha chuahtak hna law kaan hmuhsak laimi ram ah kal tuah” tiah a ti lioah a khuaruah a har ko lai. Asinain Jehovah nih a chim ṭhanmi hi bia nih a hna a ngamter ko lai: “Tefa tampi kaan pek lai i miphun nganpi ah an cang lai. Nangmah cu thluachuah kaan pek lai i na min kaan thanter lai, . . . Nangmah thluachuah aan petu kha thluachuah ka pek ve hna lai i chiat aan serhtu kha chiat ka serh ve hna lai.”—Gen. 12:1-3.

⁵ Jehovah nih Abraham le a tefa kha thluachuah ka pek hna lai i ka huhphenh hna lai tiah bia aa kam bantukin a tuah taktak. (Gen. 26:1-6) Tahchunhnak ah, Izipt siangpahrang Faraoh le Gerar siangpahrang Abimelek nih Abraham kha an thah nakhnga lo le a nupi Sarah kha an i lak nakhnga lo Pathian nih a kham hna. Isak le Rebekah zong cutin a rak khamh hna. (Gen. 12:14-20; 20:1-14; 26:6-11) Baibal nih hitin a ti: “[Jehovah nih] annih cu ahohmanh kha a hremter hna lo i anmah ruangah siangpahrang kha a sik hna. Aa thawh i, ‘Ka thimmi ka sal cu tawng hna hlah u, ka profet cu fahnak pe hna hlah u,’ a ti.”—Salm 105:14, 15.

6. Isak nih Jakob kha zei tuah dah a fial? Jakob nih zeitindah khua a ruah men lai?

⁶ Jehovah nih Abraham i a tupa Jakob zong kha a rak zohkhenh. Jakob cu nupi ṭhit a cut tikah a pa Isak nih hitin a ti: “Kanaan minu hi cu ṭhi hna hlah. I tim law Mesopotamia ram i a ummi na nu pa Bethuel inn ah va kal. Cuka nu pakhatkhat cu vaa ṭhit hna, na pu Laban fanu pakhatkhat kha vaa ṭhit hna.” (Gen. 28:1, 2) Jakob nih a pa chimmi ning in a rak tuah. Kanaan ram i a chungkhar kha kaltak in meng a za in a hlatmi Haran i a kal tikah amah te lawng a rak si men lai. (Gen. 28:10) Hitin khua a ruat men lai: ‘Zei can dah ka rauh lai? Ka pu nih tah ṭha tein a ka conglawmh lai maw? Jehovah a dawmi nupi kaa hmuh lai maw?’ Asinain Beer-sheba in meng 60 a hlatnak Luz a phak tikah lungretheih ti lo awk a bawmmi thil pakhat a rak cang. Mah cu zeidah a si?

7. Pathian nih Jakob kha zeitindah tha a pek?

 ⁷ Luz ah Jehovah cu Jakob mang ah a lang i hitin a ti: “Khuazeika na kalnak hmanh ah kaan umpi zungzal lai i kaan huhphenh zungzal lai, cucu philh hlah, cun hi ram ah hin kaan kirpi ṭhan lai. Kaan chimhmi vialte ka tuah dih hlan ahcun nangmah cu kaan kaltak lai lo.” (Gen. 28:15) Mah bia nih Jakob kha a tha a umter tuk ko lai. Mah hnu cun Jakob nih Jehovah biakam zeitindah a tlin lai ti kha hmuh aa ngaih tuk lai. Nang zong ramdang le hmun dang i Pathian rianṭuan awkah inn in na chuah ve ahcun Jakob bantuk in na lungre a thei ve men lai. Asinain Jehovah nih lam tampi in aan bawmh kha na hmuh ko lai.

8, 9. Jehovah cu Jakob caah zeitindah “inn” a si? Abraham, Isak le Jakob kong nih zeidah a kan hngalhter?

⁸ Jakob cu Haran a phak tikah a pu Laban nih ṭha tein a conglawmh i a hnuah Leah le Rachel kha nupi ah a pek. Asinain a hnuah Laban nih Jakob kha ding loin a pehtlaih i a rian ṭuan man kha voi hra tiang a rak thlen. (Gen. 31:41, 42) Asinain Jehovah nih a ka zohkhenh lai tiah Jakob nih a zumh caah mah vialte kha a rak inkhawh. Cucaah Jehovah nih thluachuah a pek. Jehovah nih Kanaan ram ah a kirter ṭhan tikah Jakob cu “saṭil run tampi le sal le kalauk le laa” a ngei cang. (Gen. 30:43) Jakob cu Jehovah cungah aa lawm tuk i hitin thla a cam: “Na sal ka cung i na zaangfahnak le zumhawktlak na sinak na langhtermi hi a hmu ding ah aa tlakmi ka si lo. Jordan tiva kha ka ṭhiangṭhunh he lawng ka rak tan, sihmanhsehlaw atu cu hi bu bu hnih hna he hin ka ra kir.”—Gen. 32:10.

⁹ Mah tahchunhnak hna nih “maw BAWIPA, nangmah cu kan inn na si zungzal!” timi Moses bia a hmaan kha a langhter. (Salm 90:1) Jehovah cu aa thleng bal lo. Zumhfekmi a salle kha atu tiang a dawt hna, a huhphenh hna i a zohkhenh hna. (Jeim 1:17) Zeiti lam in dah ti kha i ruah u sih.

10. Jehovah cu a salle caah “inn” a si zungzal ti kha zeicah kan zumh kawh?

¹⁰ Mah hi ruat hmanh: Biaceihnak zung ah a thluak a ṭha tukmi le nawl a ngei tukmi pa kha ralchanh in tehte na khaang hei ti u sih. Mah pa cu mi lihchim, mi puarhrang le lainawng a si i vawleicung khua zakip ah a mi an um. Zanlei i biaceihnak zung in na chuah tikah zeitindah na um lai? Ka him tiah na ruat lai maw? Na ruat lai lo. Huhphenhnak hmuh awkah bawmhnak na hal ko hna lai. Cu bantuk in, kannih Jehovah salle cu Jehovah ral a simi Satan kha ralchanh in tehte a khaangmi kan si. (Biathlam 12:17 rel.) Mah kha ngolter awkah Satan cu aa zuam. A hlawh a tling maw? A tling lo. Mah canah phung kan chimhmi hna cu an tam chin lengmang. Zeicah cutin kan tuah khawh? A ruang cu pakhat lawng a um, mah cu Jehovah cu kan “inn” a si caah a si. Hi donghnak caan ah voidang nakin a kan huhphenh khun i thluachuah a kan pek khun. (Isaiah 54:14, 17 rel.) Asinain Satan kha kan i hlenter lo lawng ah Jehovah cu kan “inn” a si zungzal kho lai.

11. Abraham, Isak le Jakob sinin zeidah kan i cawn khawh?

¹¹ Abraham, Isak le Jakob sinin kan i cawn khawhmi a dang kong i ruah rih u sih. Annih cu Kanaan ram ah an um nain cuka rammi hna he an i kom lo i a ṭha lomi an tuahsernak kha an huat. (Gen. 27:46) Annih cu zeidah a ṭha, zeidah a  ṭhalo ti hngalh awkah phunglam tampi serpiak an hau lo. Jehovah nih zeidah a duh ti le zeidah a huat ti kha an hngalh. Cucaah vawlei ta an si nakhnga lo an tuah khawhmi zei thil paoh an tuah. Annih cu kan caah zohchunhawk ṭha taktak an si. Mah zumhfekmi Jehovah salle hna nawl kha i cawn awkah naa zuam maw? Hawikom le nuamhsaihnak kha ralring tein naa thimnak thawng in vawlei ta si na duh lo kha na langhter maw? Ngaihchiat awk a simi cu unau cheukhat cu Satan vawlei ah lam khatkhat in an i nuam. Nang zong cutin na si ve ahcun Jehovah sinah thlacam. Hi vawlei cu Satan ta a si ti le anih cu amah zawn lawng aa ruatmi a si ti kha philhhlah.—2 Kor. 4:4; Efe. 2:1, 2.

12. (a) Jehovah nih a salle kha zeidah a pek hna? (b) Mah kha zeitindah na hmuh?

¹² Satan nih rak kan hleng kho hlah seh ti kan duh ahcun Jehovah nih a salle a pekmi hna thlaraulei thil in ṭhatnak kan i lak a hau. Mah ah Khrihfabu pumhnak, chungkhar pumhnak le Khrihfa upa pawl an i tel. Annih nih harnak kan tonmi inkhawh awkah thazaang a kan pek i a kan bawmh. (Efe. 4:8-12) Uktu Bu ah kum tampi chung aa tel vemi unaupa George Gangas nih “[Pathian salle] he kan umṭi tikah inn ah ka chungle he kan umṭi tiah ka ruah” tiah a ṭial. Nangtah cutin na ruat ve maw?

13. Hebru 11:13 in a biapimi zeidah kan i cawn khawh?

¹³ Abraham, Isak le Jakob sin in kan i cawn khawhmi a dang pakhat cu kan pawngkam i a ummi hna he i lawh lai lo kha kan ṭih awk a si lo ti kha a si.  Catlangbu 1nak ah kan rak i ruah cang bantukin annih nih hi “vawleicung ah hin khual le a vak a vai menmi kan si, an rak ti.” (Heb. 11:13) Hi vawlei mi hna he naa lawh lo kha na langhter maw? A caan ah cutin tuah cu a har ko lai. Asinain Pathian le unau pawl bawmhnak thawng in tuah khawh a si. Nangmah pakhat lawng na si lo kha philh hlah. Jehovah rianṭuan a duhmi paoh nih Satan le hi vawlei kha kan doh hna a hau. (Efe. 6:12) Jehovah kha kan i bochan i kan inn kan siter ahcun kan tei khawh hna lai.

14. Abraham nih zei “khuapi” dah a hngah?

¹⁴ Abraham kha i zohchunh in kan hmuh laimi laksawng kha kan ruah peng a hau. (2 Kor. 4:18) “Zungzal in a hmunmi khuapi, Pathian sermi cu, Abraham nih cun a hngah” tiah lamkaltu Paul nih a ṭial. (Heb. 11:10) Mah “khuapi” cu Pathian Pennak kha a si. Mah “khuapi” dirh a si lai kha Abraham nih a rak  hngah a hau. Asinain kannih cu hngah a hau lo. Zeicahtiah Pathian Pennak cu van ah dirh a si cang. A rauhhlan ah vawlei pumpi zong hi a uk cang lai ti kha Baibal chimchungbia nih a langhter. Mah Pennak na zumh taktak kha na nunning nih a langhter maw? Pennak kha biapi bik ah chia in vawlei mi hna he naa thleidang maw?—2 Piter 3:11, 12 rel.

15. Hi vawlei aa bochanmi hna nih hmailei ah zeidah an ton lai?

¹⁵ Satan vawlei donghnak a naih chin bantukin harnak zong a tam chin lai. (Matt. 24:7, 8) Harnak nganpi aa thawk tikah thil sining cu a chia tuk lai. Vawleicung pumpi ah rawhnak le i tuaiurnak a um lai i mi cu ṭihnak in an khat lai. (Hab. 3:16, 17) Mi cu zei tuah awk hngal loin “tlang cung lungkua le lungpi toi ah an i thup” lai tiah Baibal nih a ti. (Biat. 6:15-17) Asinain lungkua a si ah, chawlehnak rian a si ah, nainganzi bu a si ah, zeihmanh nih a huhphenh kho hna lai lo.

16. Khrihfabu kha zeitindah kan hmuh awk a si? Zeicah?

¹⁶ Jehovah nih harnak nganpi a tlun tikah a kan khamh lai. Profet Habakkuk bantukin a kan khamhtu Pathian cu kan lawmh ve te lai. (Hab. 3:18) Mah harnak caan ah Jehovah nih zeitindah a kan huhphenh lai? Hngah le thil sining hmuhthiam a hau. Asinain mah hi cu kan zumh khawh: Izipt ram in Israel mi an rak chuah lio bantukin “mibu nganpi” cu ningcang tein an um lai i Jehovah lamhruainak kha hliphlau tein an hngah lai. (Biat. 7:9; Exodus 13:18 rel.) Jehovah nih mah lamhruainak cu zeitindah a kan pek lai? Khrihfabu hmang in a kan pek men lai. Pathian miphun cu ‘inn chung’ ah huhphenhnak an hmu lai tiah Isaiah 26:20 (rel) ah aa ṭial. Mah nih vawleicung pumpi i a ummi Khrihfabu kha a aiawhmi a si men lai. Khrihfabu pumhnak kha na sunsak maw? Jehovah nih Khrihfabu hmang in lamhruainak aan pekmi kha na zul zungzal maw?—Heb. 13:17.

17. Jehovah cu a thi cangmi zumhfekmi a salle caah zeitindah “inn” a si?

¹⁷ Harnak nganpi a rat hlan ah zumhfek tein a thimi hna ca zong ah Jehovah cu “inn” a si lai. Zeitin in dah? Annih kha a thawhter ṭhan hna lai. Abraham, Isak le Jakob an thih hnupi ah Jehovah nih kei cu an Pathian ka si tiah Moses kha a chimh. (Ex. 3:6) Jesuh nih mah bia kha a rak chim ve hnuah hitin a ti chap: “Pathian cu a nungmi hna Pathian a si i a thimi hna Pathian a si lo . . . zeicahtiah annih cu amah sinah cun mi vialte kha an nung dih.” (Luka 20:38) Zumhfekmi Jehovah salle thawh ṭhan lainak cu a fian tuk caah annih cu a hmai ah a nungmi bantuk an si.—Pct. 7:1.

18. Vawlei thar ah Jehovah cu a salle caah zeitindah “inn” a si lai?

¹⁸ Vawlei thar ah Jehovah cu a mi hna caah a hlei khunmi lam in “inn” a si lai. Biathlam 21:3 nih hitin a ti: “Pathian umnak inn cu minung hna sinah a um cang. Anmah sinah cun a um lai.” Jehovah nih Jesuh kha kum thongkhat chung vawlei a ukter lai. Kum thongkhat a dih tikah Jesuh nih vawlei ca i a Pa tinhnak vialte kha a tlinter dih cang lai i Pennak kha a Pa a pek ṭhan lai. (1 Kor. 15:28) Mah tikah a tlingmi minung nih nawlpiaktu Jesuh kha an herh ti lai lo i Jehovah nih dairek in a uk cang hna lai. Mah ruahchannak cu zeitluk in dah a ṭhat! Atu ah Jehovah kha kan “inn” kan siternak thawng in zumhfekmi hlanlio Pathian salle kha i zohchunh hna u sih.