1-3. Baibal relnak le zulhnak nih zeitindah a kan bawmh khawh?

KUM upa a simi unaunu pakhat nih “Baibal hngalhthiam awkah Jehovah nih a ka bawmh caah zing fate in Jehovah kha ka lawmh” tiah a ti. Baibal kha voi 40 leng a rel dih cang nain atu tiang a rel rih ko. Mino a simi unaunu pakhat nih Baibal relnak nih Jehovah cu a um taktakmi a si ti hngalh awk le amah he pehtlaihnak ṭha ngeih awkah a ka bawmh tiah a ṭial. “Ka nun chung ah atu tluk in kaa nuam bal lo” tiah a ti.

² Lamkaltu Piter nih Baibal i aa ṭialmi biatak kha duh a hau tiah a kan cawnpiak. (1 Pit. 2:2) Baibal kan hlathlai i kan hngalhmi kha kan zulh ahcun kan chiaṭha thleidannak lungthin a thiang lai i kan nunnak cu sullam a ngei lai. Baibal cawnpiaknak nih a hmaanmi Pathian a daw i a biami hna he pehtlaihnak ṭha ngeih awkah a kan bawmh lai. Mah ruangah ‘Pathian phunglam kha kan duh’ awk a si. (Rom 7:22) Baibal hlathlainak nih zeitindah a kan bawmh khawh rih?

³ Jehovah le a Fapa kong na hngalh deuhdeuh ah anmah le midang kha na dawt deuhdeuh ve hna lai. Pathian nih hi vawlei ṭhalo a hrawh tikah miding mi hna kha zeitindah a khamh hna lai ti zong Baibal nih aan hngalhter lai. Phung na chim tikah midang chimh awk thawngṭha na ngei. Na hngalhmi biatak kha midang na chimh hna tikah Jehovah nih a ka bawmh lai ti na zumh khawh.

4. Baibal kan relmi ‘ruah’ timi ah zeidah aa tel?

⁴ Jehovah nih Baibal kan relmi kha hngalhthiam awkah a caan pe hna seh law ruat hna seh ti a kan duh. Joshua kha hitin a ti: “Hi phungbia cauk nih hin  na kaa kha chuahtak hlah seh; . . . chun zan in mah cucu na ruat lai.” (Josh. 1:8; Salm 1:2) Mah cu Baibal kha a dihlak in awchuah in rel ding a si tinak a si maw? A si lo. Na relmi kong kha ruah khawh awkah duhsah tein rel ding tinak a si. Mah nih na caah man a ngeimi le tha petu a simi Baibal cacang pawl kha hngalh awkah aan bawmh lai. Thazaang a pemi bia asiloah tuanbia na hmuh tikah duhsah tein rel asiloah biachim bantuk in din tein rel. Cutin na tuah ahcun na relmi cu na lungchung ah a lut lai. Mah cu zeicah a biapit? Pathian cawnpiaknak kha ṭha tein na hngalhthiam ahcun mah ning in nun na duh lai caah a si.

5-7. Baibal kha ṭha tein le duhsah tein relnak nih (a) ziazalei thian awk; (b) midang kha nem tein chawnh awk; (c) harnak caan hmanhah Jehovah i bochan awkah zeitindah a kan bawmh khawh ti kha tahchunhnak in chim.

⁵ Hngalhthiam a har tiah kan ruahmi Baibal cacang pawl kan rel tikah ṭha tein le duhsah tein rel cu a ṭha. Tahchunhnak ah, Hosea cauk kha ṭha tein a relmi mino unaupa pakhat kong kha ruat hmanh. Dal 4nak, cang 11 in 13 a rel hnuah chikkhat a ngol ta i a ruah. (Hosea 4:11-13 rel.) Zeicah? Nai ah sianginn ah a ṭha lomi thil tuah awkah hneknak a ton caah a si. Mah cacang kha a ruah i hitin aa ti: ‘Mi nih a ṭha lomi thil kha a thli tein an tuah hmanhah Jehovah nih a hmuh. Kei cu Pathian ngaihchiatter kha ka duh lo.’ Mah unaupa cu Jehovah hmai ah ziazalei thian peng awkah bia a khiak.

⁶ A pahnihnak tahchunhnak ah, Joel cauk kha ṭha tein a rel i dal 2, cang 13nak a phanmi unaunu kong kha ruat hmanh. (Joel 2:13 rel.) Unaunu cu mah Baibal cacang nih ‘zaangfahnak le vel a ngeimi, a thin a fualmi’ Jehovah kha i zohchunh awk a si ti a hngalhter. Cucaah a caan ah a vapa le midang kha thinhun buin le bia fakfak in a chawnh tawnmi hna kha i thlen awkah bia a khiak.

⁷ A pathumnak tahchunhnak ah, nupi le fa a ngeimi unaupa kong kha ruat hmanh. Anih cu a rian a sungh caah ka chungle hi zeitindah ka cawm hna lai tiah a lungre a thei. Nahum 1:7 ah Jehovah nih amah aa bochanmi kha a hngalh hna i “harnak caan” ah a huhphenh hna lai timi kha a rel. Mah tikah Jehovah nih keimah le ka chungkhar kha a kan dawt ti a hun hngalh i a lungre a thei tuk ti lo. Cun cang 15nak kha ṭha tein a rel ṭhan. (Nahum 1:15 rel.) Mah tikah harnak caan chung hmanhah thawngṭha chimnak thawng in Jehovah kaa bochan kha ka langhter khawh ti a hun hngalh. Cucaah rian a kawl pah in phungchimnak ah caan tam deuh in i tel awkah bia a khiak.

8. Baibal na relnak thawng in na hngalhmi kong kha a tawinak in chim.

⁸ Mah tahchunhnak hna cu mi cheukhat nih hngalhthiam awkah a har tiah an ruahmi Hosea, Joel le Nahum cauk chung in an si. Asinain mah cauk chungah tha a pemi cacang pawl na hmuh tikah mah cauk hna kha rel chap na duh ko lai. Mah nih tha a kan pek khawh i fim a kan chimh khawh. Baibal chung i a ummi cauk dang zong nih cutin a kan bawmh khawh. Baibal cu diamond lungvar a chuahnak hmun he aa lo. Cucaah Baibal kha a dihlak in na rel tikah “diamond” bantuk a simi Pathian lamhruainak le tha peknak kha kawl.

9. Baibal kha ṭha deuh in hngalhthiam awkah zeidah kan tuah khawh?

⁹ Nifate Baibal rel cu a biapit bantukin na relmi hngalhthiam zong a biapi. Cucaah na relmi chung i minung, hmunhma le thil sining kong hngalh awkah  bupi chuahmi cauk ah hlathlai. Na relmi kong kha zeitindah zulh ding a si ti naa fian lo ahcun Khrihfa upa le thlaraulei ah a ṭhawngmi unau pawl kha na hal khawh hna. Kumzabu pakhatnak lio i Khrihfa pakhat cu biatak kha ṭha tein a hngalhthiam nakhnga bawmh a rak herh. Anih cu Apollo a si.

10, 11. (a) Cawnpiak a thiam deuhmi si awkah Apollo nih zeitindah bawmhnak a hmuh? (b) Apollo sinin zeidah kan i cawn khawh? (“Hmanung Bik Theihhngalhnak Ningin Na Cawnpiak Hna Maw?” timi rili kulh kha zoh.)

¹⁰ Apollo cu Baibal ṭha tein a hngalmi le lungtho tein phung a chimmi Judah mi a si. Lamkaltu cauk nih a kong kha hitin a chim: “Jesuh kong kha lungtho ngaiin a chim i hmaan tein mi kha a cawnpiak hna. Sihmanhsehlaw Johan tipilnak lawnglawng kha a hngalh.” Apollo nih tipil innak he aa tlaimi Jesuh cawnpiaknak thar kha a hngal lo. Prisila le Akuila te nuva nih Efesa khua i a cawnpiaknak kha an theih tikah “Pathian Lam kong kha hmaan deuh chin in an cawnpiak.” (Lam. 18:24-26) Mah nih Apollo kha zeitindah ṭhatnak a pek?

¹¹ Apollo cu Efesa khua i phung a chim hnuah Grik ram lei ah a kal. “Khika ah a phak tikah Pathian velngeihnak thawngin zumtu a simi hna caah khan bawmtu ngaingai a si. Zeicahtiah bia al lei i a ṭhawn caah khan Judah mi cu zapi hmai i bia i al tikah a tei lengmang hna i Cathiang chung khan Jesuh cu Messiah kha a si, ti kha a langhter.” (Lam. 18:27, 28) Atu cu Apollo nih Khrihfa tipil innak kong kha ṭha tein a hngalhthiam cang caah mithar pawl kha thlaraulei ṭhancho awkah a bawmh khawh cang hna. Mah in zeidah kan i cawn khawh? Apollo bantukin Baibal kan relmi kha hngalhthiam  kan i zuam awk a si. Cun cawnpiak a thiam deuhmi si awkah unau pawl ruahnak cheuhnak kha toidor te le lunglawm tein kan cohlan ve awk a si.

12, 13. Baibal a cawngmi kha ṭhancho awkah Baibal hmang in zeitindah kan bawmh khawh hna?

¹² Prisila, Akuila le Apollo bantukin midang kha kan bawmh khawh ve hna. Thlennak tuah awkah biatak kong hngalh a duhmi kha na bawmh i a ṭhanchomi na hmuh tikah zeitindah na um? Asiloah Khrihfa upa na si ahcun unau pakhat nih harnak a ton lio caan i Baibal in ruahnak na cheuhmi ruang ah kaa lawm an ti ahcun zeitindah na um? Thlennak tuah awkah Baibal hmang in mi kan bawmhmi hna nih nuamhnak taktak a kan pek. * Cutin zeitindah na tuah khawh?

¹³ Elijah chan ah Israel mi tampi nih a hmaanmi Pathian maw kan biak lai, a hmaan lomi dah ti kha an i thim lo. Elijah nih mah Israel mi hna sin a chimmi bia nih Jehovah biak awkah bia a khiak rih lomi Baibal a cawngmi kha a bawmh khawh hna. (1 Siangpahrang 18:21 rel.) Asiloah Baibal ka cawn caah ka chungkhar le ka hawile nih zeitindah an ka hmuh lai ti a phangmi kha Isaiah 51:12, 13 (rel) bia hmang in Jehovah biak ding i thim awkah na bawmh khawh hna.

14. Midang bawmh awkah na herhmi Baibal cang kha hngalh ṭhan awkah zeinihdah aan bawmh lai?

¹⁴ Baibal ah tha a kan pe khomi, thlennak tuah awkah a kan bawmmi le a kan forh khomi kong tampi a um. Asinain ka herh lio caan ah hman dingmi Baibal cang kha zeitindah ka hngalh khawh lai tiah khua na ruat men lai. Baibal kha nifate in rel law ṭha tein ruat. Mah tikah Baibal cang kha na hun hngalh deuh lai i na herh lio caan ah hngalh ṭhan awkah Jehovah nih a thiang thlarau in aan bawmh lai.—Mar. 13:11; Johan 14:26 rel.

15. Pathian Bia ṭha tein hngalhthiam awkah zeinihdah aan bawmh lai?

¹⁵ Siangpahrang Solomon bantukin fimnak ngeih awkah Jehovah sinah thla cam. Phungchimnak rian le Khrihfabu rian ṭuan khawh awkah fimnak na herh. (2 Chan. 1:7-10) Hlanlio profet hna bantukin Pathian Bia kha ṭha tein hlathlai ve. Mah nih Jehovah kong biatak le a duhnak kha hngalh awkah aan bawmh lai. (1 Pit. 1:10-12) Lamkaltu Paul nih Timote kha ‘zumhnak bia le a hmaan taktakmi cawnpiaknak’ hlathlai awkah a forh. (1 Tim. 4:6) Cutin na tuah ve ahcun midang kha thlaraulei ṭhancho awkah ṭha tein na bawmh khawh hna lai. Mah leng ah nangmah na zumhnak theng zong a fek deuh lai.

16. (a) Berea khuami hna cu nifate Baibal relnak in zeitindah ṭhatnak an hmuh? (b) Nifate Baibal rel cu kan caah zeicah a biapit?

¹⁶ Berea khua ah a ummi Judah mi hna nih Baibal kha nifate ṭha tein an rel. Paul nih a cawnpiak hna tikah a chimmi kha Baibal chung i an hngalhmi he an tahchunh. Mah tikah mi tampi nih Paul nih a chimmi cu biatak a si ti kha an hngalh i zumtu an hung si. (Lam. 17:10-12) Mah nih nifate Baibal relnak nih Jehovah cungah a fekmi zumhnak a kan ngeihter khawh ti kha a langhter. Pathian kamhmi  vawlei thar ah luh kan duh ahcun a fekmi zumhnak kan ngeih a hau.—Heb. 11:1.

17, 18. (a) A fekmi zumhnak le dawtnak nih langhternak kan lungthin kha zeitindah a kilven? (b) Ruahchannak nih zeitindah a kan kilven?

¹⁷ Paul nih zumhnak, dawtnak le ruahchannak kan ngeih a hau tiah a rak chim. “Kannih cu chunmi kan si caah lungfim tein kan um awk a si. Zumhnak le dawtnak cu kan phaw ah kan i hruk awk a si i khamh kan i ruahchannak cu luchin ah kan i chinh awk a si” tiah a rak ti. (1 Thes. 5:8) Ralkap pakhat cu a lungthin kha kilven awkah phaw aa hruk. Langhternak kan lungthin zong kilven a hau ve. Khrihfa pakhat nih Pathian biakam kha fek tein a zumh le Pathian le midang cungah a fekmi dawtnak a ngeih ahcun langhternak a lungthin kha a kilven khawh lai. Pathian mithmai ṭha hmuh zungzal awkah a tuah khawhmi zei thil paoh a tuah lai.

¹⁸ Paul nih “khamh kan i ruahchannak” a simi luchin kong zong a chim. Baibal chan i ralkap hna nih an lu kha kilven awkah luchin an i chinh. Jehovah nih a kan khamh khawh ti kan i ruahchannak a feh ahcun mah nih kan ruahnak kha a kilven lai. A fekmi kan i ruahchannak nih zumhpialmi hna le pakpalawng a simi an bia kha zei i rel lo awkah a kan bawmh lai. Mah an bia cu Khrihfabu chung ah zawtnak bantukin fawi tein a karh khomi a si. (2 Tim. 2:16-19) Kan i ruahchanmi nih fek tein a kan umter khawh i a ṭha lomi tuahsernak kha a kan hrialter khawh.

19, 20. Pathain Bia kan ngeih caah zeicah kan i lawmh? Kan i lawmhnak kha zeitindah kan langhter khawh? (‘Jehovah nih Ka Herhmi Te kha a Ka Pek’ timi rili kulh zoh.)

¹⁹ Hi chan ṭhalo donghnak a naih chin bantukin Jehovah Bia kha kan i bochan chin a hau ve. Mah nih a ṭha lomi tuahsernak hrial awk le sual tuah duhnak kan lungthin kha doh awkah a kan bawmh lai. Cun Satan sin in le hi vawlei in a rami zei bantuk hneksaknak paoh inkhawh awkah thazaang a kan pek lai. Jehovah Bia ah a ummi lamhruainak nih nunnak lam ah kal zungzal awk a kan bawmh lai.

²⁰ Pathian nih “mi vialte nih khamhnak hmu hna seh” ti a duh. Mah ah a salle dihlak le phung kan chimmi le kan cawnpiaknak ngaih a duhmi hna an i tel. Asinain khamhnak hmuh a duhmi paoh nih ‘biatak an hngalh’ a hau. (1 Tim. 2:4) Cucaah khamhnak hmuh kan duh ahcun Baibal rel le kan hngalhmi kha zulh a hau. Nifate Baibal kan relmi nih Jehovah Bia zeitluk in dah kan duh ti a langhter.—Johan 17:17.