A Ṭhami Biakhiahnak Na Tuahnak Thawng in Na Ro kha Kilveng
“Thil ṭhalo kha hua hna u law thil ṭha kha i tlaih peng hna u.”—ROM 12:9.
1, 2. (a) Pathian biak ding biakhiah awkah zeinihdah aan bawmh? (b) Jehovah kamhmi ro he aa tlaiin zei biahalnak hna dah hi capar ah kan i ruah lai?
MI TAMPI nih Jehovah Pathian biak awkah bia an khiah i Jesuh Khrih hnu kha an zulh. (Matt. 16:24; 1 Pit. 2:21) Pathian sin kan i pumpeknak cu a biapi tukmi biakhiahnak a si. Mah kan biakhiahnak cu Baibal cang tlawmpal a parpavuan in kan hngalhnak cungah aa hngat lo, Baibal ṭha tein kan hlathlai i Jehovah kamhmi ro kan zumhnak cungah aa hngat. Jehovah nih mah ro kha amah le Jesuh Khrih kong a hngalmi hna kha a pek hna lai.—Johan 17:3; Rom 12:2.
2 Jehovah he a ṭhami pehtlaihnak ngeih zungzal kan duh ahcun a lung a lawmhtermi biakhiahnak kan tuah a hau. Hi capar nih a biapimi mah biahalnak hna hi a fianter lai: Kan ro cu zeidah a si? Mah kha zeitindah kan hmuh awk a si? Kan ro kan hmuh ti kha zeitindah fiang tein kan hngalh khawh? A ṭhami biakhiahnak tuah awkah zeinihdah a kan bawmh lai?
Kan Ro cu Zeidah a Si?
3. (a) Chiti thuhmi hna nih zei ro dah an co lai? (b) “Tuu dang” nih tah zei ro dah an co ve lai?
3 Khrihfa tlawm te lawng nih “a thu a man kho lomi le a ziam kho lomi” laksawng kha an i ruahchan, mah cu Khrih he vancung ah uktu ṭuanṭi ding tinvo sung kha a si. (1 Pit. 1:3, 4) Mah tinvo sung kha an hmuh nakhnga “hrin ṭhan” an si a hau. (Johan 3:1-3) Pathian Pennak kong thawngṭha chimnak ah chiti thuhmi hna he rian a ṭuanṭimi “tuu dang”
hna tah zeitin? (Johan 10:16) Annih cu Adam le Evi nih an rak hmuh lomi ro kha an co lai, mah cu harnak, thihnak le ngaihchiatnak a um lomi vawlei paradis ah zungzal nunnak kha a si. (Biat. 21:1-4) Jesuh nih a pawng ah an thlaimi misual pa kha hitin bia a kamh: “Mah hihi kan chimh nihin ah, Paradis ah keimah sinah na um lai.”—Luka 23:43.4. Atu ah zei thluachuah dah kan hmuh?
4 Asinain kan ro ah atu i kan hmuhmi thluachuah cheukhat zong aa tel. Jesuh Khrih pekmi tlanhnak man kha kan zumh caah Pathian he pehtlaihnak ṭha kan ngei i lungdaihnak kan hmu. (Rom 3:23-25) Baibal ah aa ṭialmi Pathian biakam hna kha ṭha tein kan hngalhthiam. Dawtnak a ngeimi vawleicung pumpi unau rual ah kan i telmi nih a kan nuamhter. Jehovah Tehte kan si khawhmi zong hi tinvo sung a si. Mah kan ro pawl caah i lawmh awk a sinak a ruang tampi a um.
5. Satan nih Pathian salle kha zei tuahter awkah dah aa zuam? Satan rap hrial awkah zeinihdah a kan bawmh khawh?
5 Kan ro kan sungh nakhnga lo Satan rap kha hrial a hau. Pathian salle kha an ro a sunghter hngami a ṭha lomi thil i thim awkah Satan nih a tukforh zungzal hna. (Nam. 25:1-3, 9) Satan nih a rauhhlan ah hrawh ka si cang lai ti kha a hngalh caah a ṭha lomi thil kan tuah nakhnga tukforh awkah fakpi in aa zuam. (Biathlam 12:12, 17 rel.) ‘Khuachia hlennak kha doh khawh’ kan duh ahcun kan ro kha kan sunsak zungzal a hau. (Efe. 6:11) Mah kong ah Isak fapa, Esau nih a ro a hmuhning in kan i cawn khawhmi a biapimi thil a um.
Esau Bantuk Si Hlah
6, 7. Esau cu aho dah a si? Zei ro dah a co awk a si?
6 A luancia kum 4,000 hrawng ah, Rebekah nih faphir a simi Esau le Jakob kha a hrin hna. Mah faphir hna cu an i dang ngai. “Esau cu sa-kah thiammi a si, ramvaih a duh ngaimi a si, sihmanhsehlaw Jakob cu mi dai mi holh lo [“sualnak a ngei lomi,” NW], inn lawng i a ummi a si.” (Gen. 25:27) Jakob cu sualnak a tuah lomi le miding a si caah sualnak a ngei lomi tiah ti a si.
7 Esau le Jakob cu kum 15 an si ah an pu Abraham cu a thi. Asinain Jehovah nih Abraham sinah a rak tuahmi a biakam kha a philh lo. Abraham tefa thawng in vawleicung mi vialte nih thluachuah an hmuh lai timi a biakam kha Isak sinah a chim ṭhan. (Lamkaltu 3:25 rel.) Cuticun Genesis 3:15 ah aa ṭialmi zumhfekmi tefa, Messiah cu Abraham tefa chung in a chuak lai tiah Pathian nih a rak phuan. Esau cu Isak fater a si caah phung ning in cun Pathian nih Abraham bia a kamhmi kha Esau nih a hmuh awk a si. Cucaah Messiah cu Esau tefa chung in a chuah awk a si. Mah cu Esau caah ro sung a si. Asinain mah ro kha a sunsak maw?
8, 9. (a) Esau nih zeidah aa thim? (b) A hnuah Esau nih zeidah a hngalh? Zeitindah a um?
8 Nikhat cu Esau cu ramvaihnak in a rak tlun tikah Jakob nih pehang a chuan kha a hmuh. ‘Ka rawl a ṭam tuk, pehang sen kha kaa khat in ka pe’ tiah Esau nih a ti. Mah tikah Jakob nih “fater na sinak kha na ka pek ahcun kaan pek lai” tiah a leh. Esau nih zeidah aa thim? “Fater sinak cu ka caah zei hen a ṭhathnem?” tiah a ti i ei awk tu kha aa thim. Esau nih fater a sinak a zuarh taktak kha fianter a duh caah Jakob nih hitin a fial: “Na fater sinak cu kaan pek hrimhrim lai tiah bia i kam hmasa.” Mah tikah Esau nih khua ruat hmasa loin a fater sinak kha a pek colh. “Cun Jakob nih changreu le pehang a pek
i a ei a din hnuah a tho i a kal.” Cuticun Esau nih fater a sinak zei i a rel lo kha a langhter.—Gen. 25:29-34.9 A hnuah, Isak cu a thih dengmang tikah, Esau nih Jakob sinah a rak zuarmi fater sinak kha Jakob nih a hmuh nakhnga Rebekah nih a timhtuah. Esau nih hrut ngaiin ka tuah cang ti aa hngalh tikah Isak kha hitin a nawl: “Kei zong na thluachuahnak cu ka pe ve ko. . . . Thluachuahnak cu pakhat tal na ka nganh ti lo maw?” Isak nih Jakob ka pekmi thluachuahnak cu thlen khawh a si ti lo tiah a ti tikah Esau cu fakpi in a ṭap.—Gen. 27:30-38.
10. Pathian nih Esau le Jakob kha zeitindah a hmuh hna, zeicah?
10 Mah kong in Esau ngeihmi zei lungput dah kan hngalh khawh? A ro in a hmuh hngami hmailei thluachuah nakin a pumsa duhnak tu kha biapi deuh ah a chiah. Fater a sinak kha a sunsak lo i Pathian kha a daw taktak lo. Aa thimmi nih a tefa pawl kha zeitindah a hnorsuan hna lai ti zong a ruat lo. Asinain Jakob tu cu cutin a si lo. A ro kha a sunsak i mah kha kilven awkah a ṭhami biakhiahnak a tuah. Tahchunhnak ah, nupi thimnak kong ah a nu le a pa bia kha a ngaih. (Gen. 27:46–28:3) Cutin nawl a ngaih caah Jehovah nih a tefa chung in Messiah a chuahternak thawng in thluachuah a pek. Pathian nih Esau le Jakob kha zeitindah a hmuh hna? “Jakob cu ka dawt, sihmanhsehlaw Esau cu ka huat” tiah a ti.—Mal. 1:2, 3.
11. (a) Esau kong cu zeicah kan caah ralrin petu a si? (b) Paul nih Esau tuahmi kong a chim lioah zeicah nupa sualnak kong a chim chih?
11 Esau kong cu kan caah ralrin petu a si. Lamkaltu Paul nih Khrihfa hna kha hitin ralrin a pek hna: “Ahohmanh nu le pa sualnak tuah hlah u, thlaraulei thil zeihmanh i a rel lo mi Esau bantuk zong si hlah u, anih nih cun rocotu sinak kha rawl voi khat ei men ah a zuar ko.” (Heb. 12:16) Kannih zong mah ralrin peknak kha kan ngaih a hau. Tukforhnak kan tei khawh nakhnga le kan ro kan kilven khawh nakhnga thlaraulei thil kha kan sunsak zungzal a hau. Paul nih Esau tuahmi kong a chim lioah zeicah nupa sualnak kong a chim chih? Zeicahtiah Esau bantukin kan pumsa duhnak kha kan i ukter ahcun nupa sualnak ti bantuk sualnak tuah kha kan i fawih lai, mah nih kan ro kha a kan sunghter khawh.
Atu ah Na Lungthin kha Timhtuah
12. (a) Satan nih zeitindah a kan tukforh? (b) Thil ṭhalo tuah awk tukforh kan si tikah zei Baibal tuanbia nih dah a kan bawmh khawh?
12 Jehovah salle nih ziaza rawhral awkah a kan tukforh khomi thil sining kha kan si khawh chung in kan hrial. Tukforh kan si tikah kan tei khawh nakhnga kan bawm tiah Jehovah sinah thla kan cam. (Matt. 6:13) Hi vawlei ṭhalo ah zumhfek tein kan um khawh zungzal nakhnga fakpi in kan i zuam, asinain Satan nih thlaraulei kan der nakhnga aa zuam peng ve. (Efe. 6:12) Satan cu hi vawlei pathian a si i a ṭha lomi kan duhnak kha tuah awkah zeitindah ka tukforh hna lai ti kha a hngalh. (1 Kor. 10:8, 13) Tahchunhnak ah, na duhnak kha a ṭha lomi lam in tuah awkah caanṭha na hmu hei ti u sih. Mah tikah zeidah naa thim lai? Esau bantukin tukforhnak ah na tla colh lai maw? Asiloah Jakob fapa Josef nih Potifar nupi lemnak a rak al bantukin tukforhnak kha do in na tliktak lai maw?—Genesis 39:10-12 rel.
13. (a) Tuchan ah unau tampi nih Josef bantukin zeitindah an tuah, asinain cheukhat nih cun Esau bantukin zeitindah an tuah? (b) Esau bantuk kan si nakhnga lo zeidah tuah a herh?
13 Unau tampi cu tukforhnak an tong i Esau bantuk in maw kan tuah lai asiloah Josef bantuk in dah ti kha an i thim a hau. Tamdeuh nih cun fim ngai in an tuah caah Jehovah kha an lawmhter. (Ptb. 27:11) Asinain cheukhat tu cu Esau bantukin tuah awkah an i thim i an ro kha an kilveng lo. Cheukhat cu nulepa sualnak an tuah caah kum fatin chimhhrin asiloah bu chungin chuah an si. Hmailei ah zei bantuk tukforhnak kan ton hmanhah kan tei khawh nakhnga atu in kan lungthin timhtuah hi a biapi tuk. (Salm 78:8) Tukforhnak tei awk le a ṭhami biakhiahnak tuah awkah a kan bawm khomi thil pahnih kong kan i ruah lai.
Ruahnak le Timhtuahnak
14. Zei biahalnak hna nih dah a ṭha lomi thil huat awk le a ṭhami thil duh awkah a kan bawmh lai?
14 Pakhatnak cu sualnak tuah ruangah a chuak khomi thil kong ruah kha a si. Jehovah kha kan dawt deuhdeuh ahcun kan ro kha kan sunsak deuhdeuh ve lai. Mi pakhat kha kan dawt ahcun a lung fahter kha kan duh lai lo. Mah canah a lung lawmhter tu kha fakpi in kan i zuam lai. Cucaah, tukforhnak ah kan tlak ahcun kanmah le midang zeitindah a kan hnorsuan lai ti kha caan pe in kan ruah awk a si. Hitin kan i hal awk a si: ‘Mah zawn ruat in ka tuahmi thil nih Jehovah he kan i pehtlaihnak kha zeitindah a hnorsuan khawh? Ka innchungkhar kha zeitindah a hnorsuan khawh? Unau pawl tah zeitindah a hnorsuan khawh hna? Mah nih midang kha a tlukrilhter hna lai maw?’ (Fil. 1:10) Hiti zong in kan i hal kho: ‘Caan tawi te nuamhnak caah thil ṭhalo tuah in mah ruangah lungfahnak ton cu a phu maw? Aa thimmi ruangah a chuakmi thil a hngalh tikah fakpi in a ṭapmi Esau bantuk si kha ka duh maw?’ (Heb. 12:17) Mah biahalnak hna kha ṭha tein kan ruah ahcun a ṭha lomi thil kha kan huat lai i a ṭhami thil kha kan duh lai. (Rom 12:9) Jehovah kha kan dawt taktak ahcun kan ro kha kilven awkah fakpi in kan i zuam lai.—Salm 73:28.
15. Tukforhnak doh awk le Pathian he kan i pehtlaihnak huhphenh awkah zeinihdah a kan bawmh khawh?
15 Pahnihnak cu tukforhnak doh awkah i timhtuah kha a si. Tukforhnak doh awk le Pathian he kan i pehtlaihnak huhphenh awkah i timhtuah chung a hau. Cutin i timhtuahnak caah a herhmi
thil tampi kha Jehovah nih a kan pek. Mah ah, Baibal hlathlainak, pumhnak, phungchimnak le thlacamnak aa tel. (1 Kor. 15:58) Jehovah sinah thlacam in kan intuarmi taktak kan chimmi le phungchimnak ah lungtak in kan i telmi cu tukforhnak doh awkah kan i timhtuah a si. (1 Timote 6:12, 19 rel.) Tukforhnak tei kan duh ahcun mah thil vialte kha tuah zungzal a hau. (Gal. 6:7) Mah kong kha Phungthlukbia dal hnihnak ah aa ṭial.Kawl Zungzal
16, 17. A ṭhami biakhiahnak tuah awkah zeinihdah a kan bawmh khawh?
16 Phungthlukbia dal 2nak nih fimnak le khuaruah khawhnak ngeih i zuam awkah a kan forh. Mah nih a ṭhami le a ṭha lomi thleidan khawh awk le kan pumsa duhnak i uk khawh awkah a kan bawmh lai. Asinain cutin tuah khawh awkah kan i zuam a hau. Baibal nih hitin a chim: “Ka fapa ka bia kha naa lak hna i ka nawlbia kha na lung chungah naa khon hna i Fimnak leiah na hna na chit i hngalhthiamnak leiah na lungthin na pek ahcun, Ahmaan le hmaanlo thleidan khawhnak lungthin kha na auh i hngalhthiamnak kha na kawh ahcun, Ngun bantukin na kawl i thuhmi ro bantukin na kawl ahcun, khi tikah BAWIPA ṭihnak cu na hngalh lai i Pathian hngalhnak cu na hmuh lai. Zeicahtiah Bawipa nih cun fimnak kha a pek hna i hngalhnak le hngalhthiamnak kha a cawnpiak hna.”—Ptb. 2:1-6.
17 Mah Baibal cang i aa ṭialmi ning in kan tuah ahcun a ṭhami biakhiahnak kan tuah khawh lai. Jehovah chimning in kan chunglei minung kha kan thlen ahcun, Pathian lamhruainak hmuh awkah thla kan cam zungzal ahcun, thuhmi ro kawl bantukin Pathian hngalhnak kha kan kawl zungzal ahcun tukforhnak kha kan tei khawh lai.
18. Zeidah tuah zungzal awkah bia na khiah, zeicah?
18 Jehovah nih hngalhnak, hngalhthiamnak, thleidan khawhnak le fimnak, fakpi in a kawlmi kha a pek hna. Mah kha kan kawl i kan hman deuhdeuh tikah Jehovah he kan i pehtlaihnak a ṭha deuhdeuh ve lai. Mah nih tukforhnak kan ton tikah a kan huhphenh lai. Jehovah kha kan naih le kan ṭih ahcun sualnak tuah lo awkah fakpi in kan i zuam lai. (Salm 115:11; Jeim 4:8) Jehovah he kan i hawikomhnak le a kan pekmi fimnak nih amah a lawmhtermi biakhiahnak tuah awk le kan ro kha kilven awkah a kan bawmh lai.