1, 2. Zeidah kan tuah khawh zungzal?

UNAUNU Monika nih hitin a chim: “Kan pa he kan i umnak hi kum 35 dengmang a si cang i pakhat le pakhat kan kong ṭha tein kan i hngal. Asinain mah hnu hmanhah kan i hngalh rih lomi kan kong tete a um rih i mah kha hngalh awkah kan i zuam peng.” Kan lak i tamdeuh nih kan vale, kan nupile le kan hawile kong kha cutin kan chim ve men lai.

² Kan dawtmi hna kong kha tamdeuh in hngalh kan duh. A hleiin kan Hawikom ṭha bik, Jehovah kong kha hngalh kan duh chinchin awk a si. Asinain Jehovah kong cu a dihlak in kan hngal kho lai lo. (Rom 11:33) Cucaah Jehovah a sining hna kha a zungzal in kan hlathlai khawh i kan sunsak chinchin khawh.—Pct. 3:11.

3. Hi capar ah zei kong dah kan i ruah lai?

³ A hmasa capar nih Jehovah i naih a fawimi le duhdanh a ngeilomi a sinak kha sunsak chin awkah a kan bawmh. Atu capar ah Jehovah siannak le a tlarimi a sinak kong kha kan i ruah lai. Mah nih Jehovah cu “aho cung paoh ah a ṭha i a sermi hna an dihlak cungah zaangfahnak a ngei” ti kha hngalhthiam chin awkah a kan bawmh lai.—Salm 145:9.

4. Sian timi cu zeidah a si?

⁴ Sian timi cu zeidah a si? Lamkaltu 20:35 i Jesuh chimmi mah bia nih a phi hngalh awkah a kan bawmh: “Pek leiah hin hmuh lei nakin lunglawmhnak a um deuh.” Cucaah a siangmi nih cun midang bawmhnak caah a caan, a thazaang le a ngeihmi thilri kha lungtho tein a hman. Siannak taktak timi cu a  man a fakmi laksawng pek kha si loin lungthin tak tein pek kha a si. (2 Korin 9:7 rel.) Kan Pathian, Jehovah cu a siang bikmi a si.

5. Jehovah nih siannak kha zeitindah a langhter?

⁵ Jehovah nih siannak kha zeitindah a langhter? Baibal nih Jehovah cu “aho cung paoh ah a ṭha” tiah a ti. Amah a bia lomi tel in mikip kha an herhmi a pek hna. “A ṭhami he a ṭha lomi he, an cungah a ni kha a tlanter i, ṭhatnak a tuahmi he ṭhatlonak a tuahmi he, an cungah a ruah kha a surter.” (Matt. 5:45) Cucaah Paul nih Khrihfa a si lomi hna sinah Jehovah kong kha hitin a chim: “Amah a um kha thil ṭha a tuahmi in a langhter zungzal ko: van in ruah aan pek hna i a caan hmaante ah thlaiti aan pek hna; rawl kha aan pek hna i lunglawmhnak in aan khahter hna.” (Lam. 14:17) Jehovah cu aho cung paoh ah a siang ti cu a fiang ko.—Luka 6:35.

6, 7. (a) Jehovah nih ahote dah a hleiin bawmh a duh hna? (b) Pathian nih a salle an herhmi a pek hna kha zei tahchunhnak nih dah a langhter?

⁶ Jehovah nih a hleiin a salle kha an herhmi pek a duh hna. Siangpahrang David nih hitin a chim: “Atu cu ka tar cang i mino ka si ti lo, hi vialte chungah hin miṭha cu BAWIPA nih a hlawt kha ka hmu bal lo i a fale zong rawl hal in an vah kha ka hmu bal lo.” (Salm 37:25) Zumhfekmi unau tampi nih an nunnak ah Jehovah nih a bawmhmi hna kha an hmuh.

⁷ Tahchunhnak ah, hmaikal a ṭuanmi Nancy cu a luancia kum tlawmpal lioah harnak a rak tong. Inn hlan man Dollar 66 kha a thaizing ah pek ding a si. Asinain a rak ngei lo. Hitin a ti: “Ka harnak kong kha thla ka cam hnuah zanlei ah ka rianṭuannak ah ka kal. Mah bantuk ni ahcun rian a tam tuk lo caah laksawng tampi ka hmu lai tiah ka ruat lo. Asinain mah zan ah ka rianṭuannak dawr ah rawl a rak eimi an tampi caah ka khuaruah a har tuk. Ka rian ṭuan caan a dih tikah laksawng ka hmuhmi kha ka rel i a dihlak ah Dollar 66 a si.” Jehovah nih a herhmi zat te hmuh awkah a bawmh kha Nancy nih a hngalh.—Matt. 6:33.

8. Jehovah siannak a langhter bikmi laksawng cu zeidah a si?

⁸ Jehovah siannak a langhter bikmi laksawng cu mikip nih hmuh khawh a si. Mah cu zeidah a si? A Fapa tlanhnak man kha a si. Jesuh nih hitin a chim: “Pathian nih vawlei hi a dawt hringhran caah a Fapa ngeihchunte kha a pek, cucaah amah a zummi paoh cu an thi lai lo, zungzal nunnak an ngei lai.” (Johan 3:16) Mah Baibal cang i “vawlei” timi nih mi vialte kha a chim duhmi a si. Cucaah Jehovah nih a siannak a langhter bikmi laksawng kha a cohlangmi vialte a pek hna. Jesuh a zummi paoh cu zungzal nunnak an hmu lai. (Johan 10:10) Mah cu Jehovah siannak a langhter bikmi thil a si.

9. Jehovah bantukin zeitindah kan sian khawh?

 ⁹ Jehovah bantukin zeitindah kan sian khawh? Jehovah nih kan i nuamh khawh nakhnga thil tampi a kan pek bantukin kannih zong nih midang an i nuamh ve nakhnga thil kan pek ve hna awk a si. (1 Tim. 6:17-19) Kan dawtmi hna laksawng pek awk le a chambaumi hna bawmh awkah kan ngeihchiah kha lunglawm tein kan hman. (Deuteronomi 15:7 rel.) Zeitikah dah siannak langhter khawh a si? Cheukhat cu laksawng an hmuh fate mi pakhatkhat kha laksawng pek ve awkah bia an khiak. Tuchan Jehovah salle tampi cu siannak langhternak ah zohchunhawk ṭha an si.

10. Siannak langhter khawhnak a ṭha bikmi lam pakhat cu zeidah a si?

¹⁰ Siannak langhter khawhnak a ṭha bikmi lam pakhat cu kan caan le kan thazaang kha midang thapeknak le bawmhnak caah hman kha a si. (Gal. 6:10) Nangtah cutin siannak na langhter ve maw? Hitin i hal: ‘Midang bia ngaih ka duh kha ka langhter maw? Thil pakhatkhat tuahpiak awk asiloah lakpiak awkah bawmh an ka hal tikah lungtho tein ka bawm hna maw? Ka chungle asiloah unau pakhatkhat kha zeitikah dah hmanung bik ka thangṭhat hna?’ ‘Midang kha thil kan ṭhenh hna’ ahcun anmah le Jehovah he kan i naih deuh lai.—Luka 6:38; Ptb. 19:17.

11. Jehovah cungah siannak langhter khawhnak lam cheukhat cu zeidah an si?

 ¹¹ Jehovah cung zongah siannak langhter khawh a si. Baibal nih Jehovah kha ‘nan chawva’ in upat u tiah a kan forh. (Ptb. 3:9) “Chawva” timi ah a rianṭuannak ah kan hman khawhmi kan caan, kan thazaang le kan ngeihchiah aa tel.  Ngakchia hmanh nih Jehovah cungah siannak an langhter khawh. Fa a ngeimi unaupa Jason nih hitin a chim: “Biakinn ah thawhlawm kan pek tikah kan fale kha thawhlawm kuang chungah kan sanhter hna. Cutin an sanh tikah ‘Jehovah kha pakhatkhat an pek’ bantuk a si caah an i nuam tuk.” Jehovah sin peknak nih nuamhnak a kan hmuhter ti kha an ngakchiat tein an hngalh ahcun an upat tik zongah cutin siannak an langhter ko lai.—Ptb. 22:6.

12. A tlarimi ti cu zeidah a si?

¹² Jehovah i duhnung ngaimi a sining dang pakhat cu a tlarimi a simi hi a si. A tlarimi ti cu zeidah a si? (Titas 3:1, 2, NW) A tlarimi nih cun mi duhnak kha an zulh. Phunglam pakhat kha an i tlaih zungzal lo. A ding tukmi le a puarhrangmi an si lo. Mi kha nem tein an pehtlaih hna i an sining kha hngalhthiam an i zuam. Midang bia kha ṭha tein an ngaihpiak hna i aa tlak ahcun an duhnak kha an zulh hna.

13, 14. (a) Jehovah nih a tlarimi a si kha zeitindah a langhter? (b) Pathian nih Lot a pehtlaih ningin a tlarimi sinak kong ah zeidah kan hngalh?

¹³ Jehovah nih a tlarimi a si kha zeitindah a langhter? A salle an intuarmi kha a ruahpiak hna i a caan ahcun an duh ningin tuahnak nawl a pek hna. Tahchunhnak ah, Jehovah nih miding Lot a pehtlaih ning kha ruat hmanh. Jehovah nih Sodom le Gomorrah khua kha hrawh awkah bia a khiah tikah Lot kha tlang cung i tlik awkah fiang tein a chimh. Asinain a ruang cheukhat ruangah Lot nih khua dang tu ah tlik awkah a nawl. Ruat hmanh! Mah cu Lot nih Jehovah kha A lamhruainak thlen awkah a nawlmi a si.—Genesis 19:17-20 rel.

¹⁴ Mah kong na rel tikah Lot cu a zumhnak a der asiloah nawl a ngai lo tiah na ruah men lai. A tak ti ahcun Jehovah nih Lot kha khoika hmun paoh ah a khamh khawh ko. Cucaah Lot nih a ṭih awk a si lo. Asinain a rak ṭih. Jehovah nih Lot a intuarmi kha a upat caah hrawh a timhmi khua ah tliknak nawl a pek. (Genesis 19:21, 22 rel.) Mah nih Jehovah cu a nawl zulh a harmi le a puarhrangmi a si lo ti kha a langhter. Anih cu a tlarimi a si zungzal.

15, 16. Israel miphun a pekmi hna Nawlbia nih Jehovah cu a tlarimi a si kha zeitindah a langhter? (A hramthawknak i hmanthlak kha zoh.)

¹⁵ Jehovah nih Israel miphun a pekmi hna Nawlbia zong nih a tlarimi a si kha a langhter. Tahchunhnak ah, Israel mi cu a si a fah tuk i raithawinak caah tuufa asiloah meheh a pek khawh lo ahcun laileng pahnih asiloah ṭhuro pahnih kha a pek khawh. Asinain a si a fah tuk i laileng pahnih hmanh a pek khawh lo ah tah zeitin? Jehovah nih laileng canah changvut tlawmpal kha peknak nawl a awnh. Asinain changvut paohpaoh kha cu a cohlang lo. Nawlbia nih a biapimi khualtlung caah nan hmanmi ‘a ṭha bikmi’ changvut kha nan pek lai tiah a ti. (Gen. 18:6) Mah nih Jehovah cu a tlarimi a si kha zeitindah a langhter?—Levitikas 5:7, 11 rel.

¹⁶ Nang cu a si a fak tukmi Israel mi na si hei ti u sih. Puan biakinn ah raithawinak caah changvut na rak put lioah nangmah nakin tangka a ngei deuhmi a dang Israel mi hna nih saram an rak putmi kha na hmuh. Mah tikah changvut lawng na pek khawh caah na lung a ṭha men lai lo. Asinain na raithawinak cu Jehovah caah a sunglawi tuk ti kha na hun hngalh ṭhan. Zeicah? Jehovah Nawlbia nih ‘a ṭha bikmi’ changvut kha pe u tiah a ti. Jehovah nih  hitin aan ti bantuk a si: ‘Midang bantukin raithawinak na pek khawh lo kha ka hngalh, asinain na si khawh tawk in a ṭha bikmi na ka pek ti kha ka hngalh.’ Mah tahchunhnak nih Jehovah cu a tlarimi a si ti kha a langhter taktak. A salle kha an pek khawh lomi thil a hal hna lo.—Salm 103:14.

17. Jehovah nih zeidah a cohlan?

 ¹⁷ Jehovah cu a tlarimi a si ti le kan si khawh chung in a rian kan ṭuanmi kha a cohlan ti hngalh cu thazaang petu a si. (Kol. 3:23) Italy ram i kum upa a simi unaunu Konstance nih hitin a chim: “A ka Sertu kong mi sin chim hi ka duh bikmi a si zungzal. Cucaah phung ka chim zungzal i Baibal cawnpiaknak ka tuah zungzal. Ka dam lo ruangah tamdeuh in ka tuah khawh lo caah a caan ah ka ngaih a chia. Asinain Jehovah nih ka sining kha a hngalh, a ka dawt i ka tuah khawh tawk kha a sunsak ti kha ka hngalh.”

18. Nulepa nih Jehovah an i zohchunh khawhnak lam khat cu zeidah a si?

¹⁸ Jehovah bantukin zeitindah a tlarimi kan si khawh? Jehovah nih Lot a pehtlaih ning kha ruat ṭhan hmanh. Jehovah cu Lot kha khoika ah kal tiah tinak nawl a ngei. Asinain zaangfahnak a ngei i Lot nih a ruahnak a chimmi kha a ngaihpiak. Cun a duhnak leiah a kalter. Fa a ngeimi na si ahcun Jehovah kha naa zohchunh kho lai maw? Na fa nih a duhmi a chim tikah ngaihpiak in aa tlak ahcun a duhnak kha na zul kho lai maw? 2007, September 1, Vennak Innsang ah nulepa cheukhat nih innchungkhar caah phunglam an ser hlanah an fale chimmi kha an ngaih hmasa tiah aa ṭial. Tahchunhnak ah, nulepa nih an fale innṭin caan kha rikhiahpiak an duh men lai. Cutin tuahnak nawl an ngei ko nain a caan an khiah hlanah an fale he an i ruahceih hmasa awk a si. Thil sining cheukhat ah aa tlak ahcun an fale innṭin caan kha an remhpiak khawh hna. Cutin an fale he an i ruahceih hmasa ahcun an fale nih mah phunglam kha an theihthiam deuh lai i zulh an duh deuh lai.

19. Khrihfa upa cu Jehovah bantukin a tlarimi si awkah zeitindah an i zuam khawh?

¹⁹ Khrihfa upa cu Jehovah bantukin a tlarimi si awkah an i zuam a hau. Unau pawl sinin tam tuk an i ruahchan lonak thawng in cutin an tuah khawh. Jehovah nih a si a fak tukmi Israel mi hna raithawinak hmanh a sunsak ti kha an philh lo awk a si. Tuchan zongah unau cheukhat cu an dam lo ruang asiloah an tar ruangah phungchimnak ah caan tlawmte lawng an i tel kho. An duhning in an ṭuan khawh lo caah an lung a dongh ahcun zeitin? Jehovah rian kha an si khawh chung in an ṭuan caah Jehovah nih a dawt hna ti kha hngalh awkah Khrihfa upa nih an bawmh khawh hna.—Mar. 12:41-44.

20. Pathian rian ṭuannak ah a tlarimi si ti cu zeidah a si?

²⁰ A tlarimi si ti cu mahle mah i daw in Pathian rian tlawmpal lawng ṭuan kha a si lo. (Matt. 16:22) Kan ṭuan khawhmi nakin tlawm deuh in ṭuan kha kan duh lai lo. Mah nakcha cun “i zuam ko u” timi Jesuh chimmi bia kha kan i cinken awk a si. (Luka 13:24) Cucaah a tlarimi kan si a hau. Pathian rian kha kan si khawh chung in kan ṭuan, asinain Jehovah nih kan ṭuan khawhmi leng in zeitik hmanhah a kan hal lo ti zong kan i cinken. Kan si khawh chung in a rian kan ṭuan tikah Pathian cu aa lawm ti kha kan hngalh. Cu bantuk a tlarimi Pathian rian ṭuan cu zeitlukin dah a nuamh! A hnu capar ah Jehovah i duhnungmi a sining pahnih kong kan i ruah ṭhan te lai.—Salm 73:28.