Naa Thleng Cang Maw?
‘Nan lungthin kha a dihumnak in thleng u.’—ROM 12:2.
1, 2. Kan ṭhannak hmun le kan pawngkam nih zeitindah a kan iap khawh?
KAN dihlak in kan ṭhannak hmun le kan pawngkam nih a kan iap. Mah ah kan hawikom, kan nunphung le kan umnak hmun aa tel. Cucaah rawl cheukhat kan duh khunmi le kan thilhruk le kan umtu ning aa danmi hi a si.
2 Asinain zeitin kan i hruk, zeidah kan ei timi nakin a biapi deuhmi thil cheukhat a um. Tahchunhnak ah, kan ngakchiat lio in a ṭhami thil le a ṭhalomi thil hngalh awkah cawnpiak kan si. Asinain a ṭhami le a ṭhalomi kong ah mi nih ruahnak a phunphun an ngei. Kan chiaṭha thleidannak lungthin zong hi kan i thimmi cungah huham a ngei. “Jentail mi nih Nawlbia cu an ngei lo, sihmanhsehlaw Nawlbia nih, tuah u, a timi kha anmah lungtho tein an tuah” tiah Baibal nih a ti. (Rom 2:14) Asinain Pathian nih fiang tein a chimmi phunglam a um lomi kong ah kan chungkhar asiloah kan pawngkam mi hna phunglam kha kan zul lai maw?
3. Vawlei phunglam kan zulh lonak a ruang pahnih cu zeidah an si?
3 Cutin kan tuah lonak a biapimi a ruang pahnih a um. Pakhatnak ah, Baibal nih hitin a ti: “Na ruahnak i lam ding a si na timi kha thihnak lei kalpitu lam a si ko hnga.” (Ptb. 16:25) Mitling lo kan si caah kan kalnak ding lam kha ṭha tein kan i thim kho lo. (Ptb. 28:26; Jer. 10:23) Pahnihnak ah, Baibal nih Satan cu “hi vawlei khuazing ṭhalo” a si tiah a ti. Satan nih hi vawlei mi hna duhmi le phunglam kha a uk. (2 Kor. 4:4; 1 Johan 5:19) Cucaah Jehovah lung lawmhter le a thluachuah hmuh kan duh ahcun Rom 12:2 (rel) bia hi kan zulh a hau.
4. Hi capar ah zei kong dah kan i ruah lai?
4 Hi capar ah Rom 12:2 chungin a biapimi a kong pathum kan i ruah lai. Mah cu (1) Zeicah ‘i thlen’ kan herh? (2) I thlen awkah zeidah tuah a herh? timi le (3) Zeitindah kan i thlen khawh? timi an si.
Zeicah I Thlen Kan Herh?
5. Paul nih Rom 12:2 kha ahote sinah dah a ṭialmi a si?
5 AD 56 ah Paul nih Rom mi hna sinah cakuat a ṭial i mah cu Rom khuami dihlak caah si loin cuka i a ummi chiti thuhmi Khrihfa hna caah a si. (Rom 1:7) Annih kha i thlen awk le “vawlei kalning hin kal ve lengmang ti” lo awkah a forh hna. “Vawlei kalning” timi ah Rom khuami hna phunglam, nunphung, umtu ning le thil hrukning aa tel. Unau pawl lakah Rom mi hna bantukin khuaruah le thil tuah a hmangmi an um caah Paul nih “vawlei kalning hin kal ve lengmang ti hlah u” tiah a ti hna. Rom mi hna cu unau pawl cungah zeitindah huham an ngeih?
6, 7. Paul chan ah Rom khua i Khrihfa si cu zeicah a har?
6 Atu ah Rom i a va tlawngmi hna nih a luancia kum tampi lioah an rak sakmi biakinn, thlan, philhlonak lungphun, lentecelhnak inn ti bantuk a rawkmi kha an hmuh. Mah hna nih hlanlio Rom mi hna nunning le biaknak kha a kan hngalhter. Tuanbia cauk kan rel tikah tuk thah lentecelhnak, rangleng tlik zuamnak le ziaza rawhralnak aa telmi drama le music kong hna kan hmuh. Rom cu chawlehnak caah a ṭha tukmi le tangka tampi kawl khawhnak khua a si.—Rom 6:21; 1 Pit. 4:3, 4.
7 Rom khuami hna nih biakinn tampi an ngei i pathian tampi an biak nain tamdeuh cu an pathian hna he pehtlaihnak ṭha ngeih awkah an i zuam lo. Rom biaknak nih a bik in fahrinnak, ṭhitumnak asiloah ruakvuinak ti bantuk phungphai pawl tuah kha biapi ah a chiah. Mah phungphai hna cu Rom mi hna caah a biapi tukmi a si. Cucaah Rom khua i Khrihfa hna caah a har tuk ko lai. An lak i tampi cu a hmaan lomi pathian a rak biami an si caah Khrihfa si khawh awkah thlennak an rak tuah. Tipil an in hnu hmanhah thlennak tuah an herh rih.
8. Tuchan vawlei hi Khrihfa hna caah zeicah ṭih a nun?
8 Tuchan vawlei zong hi Khrihfa hna caah ṭih a nungmi hmun a si ve. Zeicah? Vawlei thlarau in a khah caah a si. (Efesa 2:2, 3; 1 Johan 2:16 rel.) Kan pawngkam ah vawlei duhnak, ruahnak, phunglam le ziaza in a khah caah vawlei ta si hi a fawi tuk. Cucaah “vawlei kalning hin kal ve lengmang ti hlah u” law ‘i thleng u’ timi
ruahnak cheuhnak zulh hi a biapi tuk. I thlen awkah zeidah tuah a herh?I Thlen awkah Zeidah Tuah a Herh?
9. Mi tampi cu tipil in khawh awkah zei bantuk thlennak dah an tuah?
9 Mi pakhat nih Baibal a cawn i a hngalhmi a zulh tikah Jehovah he an hun i naih. A hmaan lomi biaknak kha a chuahtak i thlennak a tuah. Mihring thar i hruk awk le Jesuh i zohchunh awkah aa zuam. (Efe. 4:22-24) Kum fatin cutin a tuahmi mi tampi an um i Jehovah sinah an i pumpekmi le tipil an inmi kan hmuh caah kan i nuam. Mah nih Jehovah lung a lawmhter taktak lai. (Ptb. 27:11) Asinain thlennak tuah dingmi cu mah lawng cu maw a si?
10. I thlen ti tikah zeicah ṭhancho lawng kha a si lo?
10 I thlen ti tikah ṭhancho lawng kha a si lo. Baibal dictionary pakhat nih Rom 12:2 i ‘thlen’ timi ah a thar chuah asiloah thiang thlarau bawmhnak in kan ruahning thlen aa tel tiah a ti. Cucaah Khrihfa pakhat cu a ṭhalomi tuahsernak, holh ṭhalo le ziaza rawhralnak a ngolnak lawngin aa thleng tiah ti khawh a si lo. Baibal a hngal lomi cheukhat hmanh nih mah thil hna kha hrial an i zuam ve. Cu a si ah kan khua ruahning thlen awkah zeidah tuah a herh?
11. I thlen awkah zeidah tuah a herh tiah dah Paul nih a chim?
11 Paul nih ‘nan lungthin kha a dihumnak in thleng u’ tiah a ṭial. “Lungthin” nih kan khuaruah khawhnak kha a langhter. Asinain Baibal kan zoh tikah lungthin timi ah kan lungput, kan duhmi le tuaktan khawhnak kan ngeihmi zong aa tel. Paul nih Rom khua i a cakuat a thawklei ah “a thurhnawmmi lungthin” a ngeimi hna kong a ṭial. “Annih cu ṭhatlonak a phunphun le duhfahnak le puarnak le nahchuahnak in an khat i an lungthin cu lainawnnak le i dohnak le i hlennak” le a dang thil ṭhalo in a khat. (Rom 1:28-31) Cu bantuk mi hna lakah a nungmi Khrihfa hna kha Paul nih ‘nan lungthin kha a dihumnak in i thleng u’ tiah zeicah a ti hna kha kan hngalh khawh.
“Thinhunnak le ingpuannak kha hlaw hna u. I hua ti hlah u, i vawlpam ti hlah u.”—Efe. 4:31
12. Tuchan mi hna nih zei ruahnak dah an ngeih? Cu bantuk ruahnak cu Khrihfa hna caah zeicah ṭih a nun?
12 Kan pawngkam mi tampi cu Paul chimmi lungput an ngei. Phunglam ningin nun cu chan he aa tlak ti lo i midang zong cutin nun awkah forh ding an si lo tiah an ruah. Saya le nulepa tampi nih ngakchia kha an duhmi paoh an tuahter hna. A ṭha le ṭhalo kong ah ahopaoh zalong tein thimnak nawl an ngei ti hmanh in an cawnpiak hna. Mi cheukhat nih a ṭhami le a ṭhalomi kha fiang tein hngalh khawh a si lo tiah an ruah. Pathian kan
zumh a timi hna hmanh nih Pathian nih a ṭha a timi kha tuah a herh lo tiah an ruah. (Salm 14:1) Cu bantuk ruahnak hna cu Khrihfa caah ṭih a nung. Kan i ralrin lo ahcun Pathian bupi lamhruainak kha zulh loin kan um kho i kan duh lomi kong kip ah kan phunzai kho. Asiloah nuamhsaihnak, Internet hmannak le sianghleiruun kainak kong he aa tlaimi ruahnak cheuhnak kha kan hna a tla men lai lo.13. Kan sining taktak kha zeicah ṭha tein kan ruah awk a si?
13 “Vawlei kalning hin kal” kan duh lo ahcun, phundang cun vawlei ruahnak le lungput ngeih kan duh lo ahcun zei bantuk minung dah kan si taktak ti kha ṭha tein kan ruah a hau. Kan chung muru ah a ummi ruahnak, lungput, tinhmi le nunning kha kan i check a hau. Mi nih kan sining taktak kha an hngalh lo caah kan tuahmi cu a ṭha an kan ti men lai. Asinain Baibal in kan hngalhmi ningin kan nunning kan i thleng maw ti le cutin kan tuah zungzal maw ti kha kanmah te lawng nih kan i hngalh.—Jeim 1:23-25 rel.
Zeitindah Kan I Thlen Khawh?
14. Thlen a herhmi hngalh awkah zeinihdah a kan bawmh lai?
14 I thlen awkah kan lungthin chungah a ummi, phundang cun kan sining taktak kha kan i thlen a hau. Cutin i thlen awkah zeinihdah a kan bawmh lai? Baibal kan rel tikah Jehovah nih zeitindah siter a kan duh ti kha kan hngalh. Kan hngalhmi kan lehrulhning nih kan lungthin chungah a um taktakmi kha a kan hngalhter. Mah tikah “Pathian duhmi” tuah awkah zei thlennak dah kan tuah a herh ti kha kan hngalh lai.—Rom 12:2; Heb. 4:12.
15. Jehovah nih a kan sersiam tikah zeidah a kan thlen?
15 Isaiah 64:8 rel. Profet Isaiah chimmi tahchunhnak nih a biapimi thil a kan cawnpiak. Kannih cu tlak bantuk kan si i Jehovah cu umsertu bantuk a si. Umsertu nih tlak a sersiam bantukin Jehovah nih a kan sersiam tikah lenglei kan sining kha a kan thleng lo. Kan chunglei sining tu a thlen. A kan sersiammi kan cohlan tikah kan chunglei a simi, kan ruahnak le kan lungput kha i thlen awkah a kan bawmh. Vawlei huham doh khawh awkah mah cu kan herh taktakmi a si. Jehovah nih zeitindah a kan sersiam?
16, 17. (a) Umsertu nih mansungmi um ser awkah a hmanmi tlak kha zeitindah a tuah? (b) Baibal nih Jehovah hman khawhmi mansungmi um ah zeitindah a kan thlen khawh?
16 Umsertu nih a ṭhami um ser a duh ahcun tlak a ṭhamite kha a hman a herh. Asinain tlak a sersiam hlanah a tuah awk a simi thil pahnih a um. Pakhat cu tlak kha a thianh a hau. Mah hnuah a duhmi ningin a ser khawh nakhnga tlak kha ti a zafang he a nawn a hau.
17 Umsertu nih ti kha tlak thianhnak ca lawngah si loin sersiam a fawi nakhnga ca zongah a hman. Mah hnuah a duhmi zei bantuk um paoh a ser khawh, a man a sung tukmi um hmanh a ser khawh. Ti nih tlak a thlen khawh bantukin Baibal nih a kan thlen khawh ve. Pathian kong kan hun cawn tikah Baibal nih vawlei ruahning in ruah ti loin Pathian ruahning in ruah awkah a kan bawmh. Mah hnuah Pathian nih a hman khawhmi mansungmi um ah a kan thlen khawh. (Efe. 5:26) Nifate Baibal rel
awk le hmaan tein i pumh awkah voi tampi forh kan si. Zeicah cutin forh kan si? Cutin kan tuah cu Jehovah sersiamnak kan cohlan a si caah a si.—Salm 1:2; Lam. 17:11; Heb. 10:24, 25.18. (a) I thlen kan duh ahcun zeicah Baibal kha ṭha tein ruah a herh? (b) Zei biahalnak hna dah kan ruah awk a si?
18 Baibal nih rak kan thleng seh ti kan duh ahcun Baibal rel le cawn lawngin a za lo. Mi tampi nih Baibal kha an rel i a kong tampi an hngalh ko. Cu bantuk mi hna kha phungchimnak ah na ton bal ko hna lai. Cheukhat nih Baibal cacang pawl kha baihat hmanhin an chim khawh. * Asinain mah nih an ruahning le an nunning tu cu a thleng hna lo. Zeicah a si? Mi nih an hngalhmi kha an lung chungah an phakter lawngah Baibal nih a thlen hna caah a si. Cutin phakter awkah Baibal in kan hngalhmi kong kha ṭha tein ruah a hau. Hitin kan i hal awk a si: ‘Mah hi biaknak lei cawnpiaknak sawhsawh lawng a si lo kha ka hngalthiam maw? Mah hi biatak a si ti kha ka nunning in ka langhter maw? Ka hngalhmi kha midang cawnpiak lawng si loin keimah theng nih tah ka zul maw? Baibal ka rel tikah Jehovah nih a ka chawnh tiah ka ruat maw?’ Mah biahalnak hna kha ṭha tein kan ruah ahcun Jehovah he kan i naih lai. Baibal in kan hngalhmi nih kan lung a kan suk ahcun Pathian lung lawmhter awkah kan nunning i thlen awk a kan forh lai.—Ptb. 4:23; Luka 6:45.
19, 20. Baibal cawnpiaknak kan zulh ahcun zei ṭhatnak dah kan hmuh lai?
19 Nifate Baibal kan rel i ṭha tein kan ruah ahcun Paul chimmi mah bia hi kan zulh khawh zungzal lai: ‘Nan mihring hlun cu a hman tawnmi a ziaza he khan i phoih u law a hmaanmi hngalhnak thawngin a thar chuah lengmangmi mihring thar kha i hruk u.’ (Kol. 3:9, 10, NW) Baibal cawnpiaknak kha ṭha tein kan hngalhthiam i kan zulh ahcun mah nih Satan rap a kan hrialter khomi mihring thar kha i hruk awkah a kan bawmh lai.
20 Lamkaltu Piter nih hitin a kan forh: “Pathian nawl kha ngai u, nan rak hruh lio i nan rak ngeihmi duhnak nih khan nan ziaza cu in uk ti hna hlah seh. . . . Thiang tein nung ve u.” (1 Pit. 1:14, 15) Kan ruahnak le kan lungput thlen awkah kan si khawh chungin kan i zuam ahcun Jehovah nih zeitindah thluachuah a kan pek lai ti kha a hnu capar ah kan i ruah lai.
^ cat. 18 1994, February 1, Vennak Innsang, cahmai 9, catlangbu 7 [Kawl] i tahchunhnak kha zoh.