A ummi cazin ah kal

A ummi cazin ah kal

“Keimah Philhlonak ah Tuah u”

“Keimah Philhlonak ah Tuah u”

“Pathian sinah thla a cam hnuah [changreu kha] a cheu i, ‘Hihi ka pum a si, nanmah caah a si. Keimah philhlonak ah tuah u,’ a ti.”—1 KOR. 11:24.

1, 2. Lamkaltu hna nih zeidah an hngalh khawh men?

JERUSALEM ralvengtu nih zan ah thlapa cheu kha a hmuh. Sanhedrin biaceihnak zung nih mah kha an hngalh tikah thla thar, Nisan thla aa thawk cang tiah an thanh. Cun hmelchunhnak mei an thlah asiloah thawngthanhtu kha an thlah hna i mi an hngalhter colh hna. Mah tikah lamkaltu hna nih Lanhtak Puai a nai cang ti kha an hngalh. Jesuh cu Lanhtak Puai hlanah Jerusalem phanh a duh lai ti zong an hngalh ko lai.

2 Mah lio caan ah Jesuh le lamkaltu pawl cu Jordan Tiva ral ah a ummi Perea ah an um lio a si. Mah cu Jesuh Jerusalem ah hmanung bik a kal a si. (Matt. 19:1; 20:17, 29; Mar. 10:1, 32, 46) Judah mi hna nih Nisan 1 a phanh lai ni an hngalhle cangka ni 13 an hngah chap lai i Nisan 14, nitlak hnuah Lanhtak Puai an tuah lai.

3. Khrihfa hna nih Lanhtak Puai nithla kha zeicah hngalh an duh?

3 Lanhtak Puai tuah ni ah tuahmi Bawipa Zanriah cu tukum 2014 ah cun April 14 nitlak hnuah a si lai. Mah ni cu a hmaanmi Khrihfa hna le biatak hngalh a duh hna caah a sunglawi tukmi a si lai. Zeicah? 1 Korin 11:23-25 ah hitin kan hmuh caah a si: “Jesuh cu an rawi zan ah khan chang kha aa lak i Pathian sinah thla a cam hnuah a cheu i, ‘Hihi ka pum a si, nanmah caah a si. Keimah philhlonak ah tuah u,’ a ti. Cu bantuk ṭhiamṭhiam in zanriah ei dih in hrai kha aa lak.”

4. (a) Ruahnolhnak kong he aa tlaiin zei bia dah naa hal khawh? (b) Ruahnolhnak tuah ni kha kum fatin zeitindah kan hngalh khawh? (“ 2014 Ruahnolhnak” timi rinli kulh zoh.)

4 Ruahnolhnak Puai lawng hi Jesuh nih a zultu pawl kha kum fatin tuah awkah a fialmi hna a si, nang zong mah puai ah i tel na duh ko lai. Mah Puai a phanh hlanah hitin i hal: ‘Ruahnolhnak caah zeitindah kaa timhtuah awk a si? Ruahnolhnak ah zeidah hman a si lai? Mah puai ah zeidah a um lai? Ruahnolhnak le cuka ah hmanmi hna cu ka caah zeicah a biapit?’

Ruahnolhnak ah Hmanmi Thil hna

5. Lanhtak Puai ca timhtuah awkah Jesuh nih lamkaltu hna kha zeitindah a chimh hna?

5 Jesuh nih lamkaltu pawl kha Lanhtak rawl einak ca a khaan a timhter hna lioah a khaan kha a ṭamhter hna lo. Amah le lamkaltu pawl caah a zami, a thiang i a sawhsawh te a simi khaan kha a duh ko lai. (Marka 14:12-16 rel.) Lamkaltu pawl nih thilnu telhlo changreu le mitsurhang tel in zanriah ca i a herhmi vialte kha an rak timh. Lanhtak rawl an ei dih hnuah Jesuh nih changreu le mitsurhang kong kha a chimh hna. Mah thil pahnih cu Ruahnolhnak Puai ah hman dingmi an si.

6. (a) Lanhtak rawl an ei dih hnuah Jesuh nih changreu he aa tlaiin zei bia dah a chim? (b) Ruahnolhnak ah zei bantuk changreu dah hman awk a si?

6 Cuka ah a rak um vemi lamkaltu Matthai nih a hnuah hitin a ṭial: “Jesuh nih changreu kha a lak i thla a cam dih in a cheu i a zultu kha a pek hna. ‘I lak u law ei u,’ . . . tiah a ti.” (Matt. 26:26) “Changreu” cu thilnu telhlomi a si i Lanhtak Puai ah an hmanmi he aa khat. (Ex. 12:8; Deut. 16:3) Mah changreu cu changvut dip le ti in tuahmi a si. Mah cu thilnu telhlomi a si caah a tho lo. Cite ti bantuk zei thil hmanh aa cawh lo. A car i a mawtmi a si caah fawi tein cheu khawh a si. Tuchan ah Khrihfa upa nih Ruahnolhnak a phanh hlan in cu bantuk changreu tuah awkah unau pakhatkhat kha an fial ko hna lai. Changvut dip le ti cawhmi kha chiti tlawmpal te he uhkang in rawh awk a si. Changvut dip a um lonak hmun hna ah facang dip, barli, fangvoi asiloah fang hna kha hman khawh a si.

7. Bawipa Zanriah i Jesuh hmanmi hrai chungah zeidah a um? Ruahnolhnak ah zei bantuk mitsurhang dah hman khawh a si?

7 “Cun [Jesuh nih] hrai kha a lak i Pathian sinah lawmhnak bia a chim dih in, annih cu a pek hna i, ‘Nan dihlak in ding u’” tiah a ti hna tiah Matthai nih a chimchap. (Matt. 26:27, 28) Jesuh hmanmi hrai chungah mitsurhang a um. Mah cu mitsurhang sawhsawh a si lo ti kha zeitindah kan hngalh khawh? Mitsur ṭuan caan cu a dihnak a sau tuk cang caah a si. Izipt ram ah a hmasa bik Lanhtak Puai an tuah lioah mitsurhang aa tel lo. Asinain Jesuh nih Lanhtak Puai ah mitsurhang din cu a palh tiah a chim lo. Bawipa Zanriah an hman lio hmanhah tlawmpal a rak hman. Cucaah tuchan Khrihfa zong nih Ruahnolhnak ah mitsurhang an hman. Zei bantuk mitsurhang dah hman awk a si? Ruahnolhnak ah hmanmi misurhang ah zureu asiloah ṭamhnak thilri zeihmanh aa tel awk a si lo. Jesuh thi kha man ngeihter deuh awkah zei thil hmanh cawh a hau lo. Cucaah zei hmanh cawh lomi mitsurhang kha hman a si. Inn ah mahte in tuahmi asiloah dawr ah cawk khawhmi Beaujolais, Burgundy asiloah Chianti ti bantuk hman khawh a si.

Changreu le Mitsurhang Sullam

8. Khrihfa hna nih changreu le mitsurhang sullam kha zeicah hngalh kan duh?

8 Lamkaltu Paul chimmi bia nih Bawipa Zanriah cu lamkaltu pawl lawng si loin Khrihfa dihlak nih tuah awk a si ti kha a langhter. Korin khua i unau hna sinah hitin a ṭial: “[Jesuh nih] chang kha aa lak i Pathian sinah thla a cam hnuah a cheu i, ‘Hihi ka pum a si, nanmah caah a si. Keimah philhlonak ah tuah u,’ a ti.” (1 Kor. 11:23, 24) Tuchan Khrihfa hna cu kum fatin Ruahnolhnak puai tuah awkah nawl pek kan si caah changreu le mitsurhang sullam kha hngalh kan duh tuk.

9. Jesuh hmanmi changreu he aa tlaiin mi cheukhat nih zei a hmaan lomi zumhnak dah an ngeih?

9 Biaknak cheukhat nih Jesuh chimmi “hihi ka pum a si” timi bia kha a biafang ningin an lak. Cucaah khuaruahhar lam in changreu cu Jesuh pum ah aa cang tiah an ruah. Asinain cutin a si lo. * Jesuh pum le thilnu telhlo changreu cu an pahnih in zumhfekmi lamkaltu hna hmaiah an um veve ko. Cucaah changreu nih ka pum a aiawh tiah Jesuh nih a chimduhmi a si. Jesuh nih a cawnpiaknak ah cu bantuk langhternak bia a hman lengmang.—Johan 2:19-21; 4:13, 14; 10:7; 15:1.

10. Ruahnolhnak ah hmanmi changreu nih zeidah a aiawh?

10 Lamkaltu hna nih an hmuhmi le a rauhhlan ah an ei laimi changreu nih Jesuh pum kha a aiawh. Voikhat cu a hmaanmi Khrihfa hna nih changreu nih “Khrih pum” tiah auhmi, chiti thuhmi Khrihfa hna kha a aiawh tiah an rak ruah. Zeicahtiah Jesuh nih changreu kha tampi ah a cheu nain amah a ruh tu cu pakhat hmanh a kiah lo caah a si. (Efe. 4:12; Rom 12:4, 5; 1 Kor. 10:16, 17; 12:27) Asinain tam deuh in an hlathlai tikah changreu nih Jesuh pum a aiawh ti kha an hun hngalh. Baibal ah Jesuh nih ‘a pum in fahnak a innak’ kong le tung ah an thahnak kong kha kan hmuh lengmang. Cucaah Ruahnolhnak i hmanmi changreu nih kan sualnak caah Jesuh nih a pekmi a pum kha a aiawh.1 Pit. 2:21-24; 4:1; Johan 19:33-36; Heb. 10:5-7.

11, 12. (a) Jesuh nih mitsurhang he aa tlaiin zei bia dah a chim? (b) Ruahnolhnak ah hmanmi mitsurhang nih zeidah a aiawh?

11 Changreu sullam hngalhthiamnak nih Jesuh chimmi mitsurhang kong zong kha hngalhthiam awkah a kan bawmh. Hitin kan hmuh: “Cu bantuk ṭhiamṭhiam in zanriah ei dih in hrai kha aa lak i, ‘Hi hrai hi Pathian biakamnak thar, ka thi in ka fehtermi a si’ . . . a ti.” (1 Kor. 11:25) Jesuh nih aa putmi hrai cu biakamnak thar a si maw? A si lo. Jesuh nih hrai chungah a ummi mitsurhang kha a chimduhmi a si. Mitsurhang nih zeidah a aiawh? A pek laimi a thi kha a aiawh.

12 Marka Thawngṭha Cauk ah Jesuh bia kha hitin kan hmuh: “Mi tampi ca i ka thletmi ka thi a si. Pathian biakamnak a fehtertu ka thi a si.” (Mar. 14:24) Matthai cauk chung zongah Jesuh thi cu “sual ngaihthiamnak ca i mi tampi ca i thletmi cu a si” tiah kan hmuh. (Matt. 26:28) Cucaah mitsurhang nih Jesuh thisen kha a aiawh. Jesuh thi nih kan sualnak ngaihthiam kan si nakhnga tlanhnak man a pek.—Efesa 1:7 rel.

Lamkaltu hna nih biakam thar a fehtertu Jesuh thi a aiawhmi mitsurhang kha an din (Catlangbu 11, 12 zoh)

Khrih a Thih Philhlonak

13. Khrih a thih Philhlonak Puai ah zeidah a um lai?

13 Jehovah Tehte Hna tuahmi Ruahnolhnak ah a voikhatnak pumh naa timh ahcun zeidah naa ruahchan khawh? Ruahnolhnak Puai cu a thiangmi hmun ah tuah a si lai i aa pummi vialte siarem tein ṭhutum khawhnak hmun a si lai. Pangpar tlawmpal in cun an ṭamh lai nain tam tuk in an ṭamh lai lo i nuamhnak puai tuahnak hmun he aa lo lai lo. Hmuhtonnak a ngeimi Khrihfa upa nih Bawipa Zanriah he aa tlaiin Baibal chimmi kha fiang tein le upat awktlak tein a chim lai. Zungzal nunnak kan hmuh khawh nakhnga tlanhnak man pek awkah Khrih a thihnak kong kha a chim lai. (Rom 5:8-10 rel.) Phungchimtu nih Baibal ah a ummi ruahchannak pahnih kong zong a chim lai.

14. Ruahnolhnak Puai ah phungchimtu nih zei ruahchannak pahnih kong dah a chim lai?

14 Ruahchannak pakhat cu Khrih he van ah uktu ṭuanṭi ding kha a si. Zumhfekmi lamkaltu ti bantuk Khrihfa mi tlawmte lawng mah ruahchannak cu an ngei. (Luka 12:32; 22:19, 20; Biat. 14:1) A dang ruahchannak pakhat cu zumhfekmi Khrihfa tam deuh nih ngeihmi a si. Mah cu vawleicung paradis ah zungzal nun ding kha a si. Mah tikah Khrihfa a simi nih thla kan cam zungzal bantukin vawlei ah Pathian duhnak a tling cang lai. (Matt. 6:10) Mah caan a phanh tikah nuam tein nun zungzal a si lainak kong kha Baibal nih a chim.—Isa. 11:6-9; 35:5, 6; 65:21-23.

15, 16. Ruahnolhnak ah thilnu telhlo changreu cu zeitindah tuah a si?

15 Mah ruahchannak kong a chim hnuah Bawipa Zanriah ah Jesuh nih a tuah bantukin tuah caan a phan cang tiah a chim lai. Phungchimtu pawng i cabuai cungah thilnu telhlo changreu le mitsurhang a um lai. Jesuh nih changreu he aa tlaiin a tuahmi kong aa ṭialnak Baibal cacang kha a rel lai. Matthai cauk i mah bia hi a rel khawh men: “Jesuh nih changreu kha a lak i thla a cam dih in a cheu i a zultu kha a pek hna. ‘I lak u law ei u; hihi ka pum a si,’ tiah a ti.” (Matt. 26:26) Jesuh nih a pawng i a ummi lamkaltu pawl phawt awkah changreu kha a cheu. April 14, Ruahnolhnak ah thilnu telhlo changreu kha pakan chungah na hmuh lai.

16 Changreu chiahnak pakan i chanh hlanah unaupa pakhat nih tawi tein thla a cam lai. Aa pummi dihlak kha caan tawite chungah le ningcang tein chanh khawh awkah changreu chiahnak pakan a za in a um lai. Mahle hmunhma he aa tlakning tein i chanh a si lai. 2013 Ruahnolhnak Puai lio bantukin Khrihfabu tampi ah changreu cu mi tlawmte lawng nih an ei men lai asiloah ahohmanh nih an ei men lai lo.

17. Ruahnolhnak ah mitsurhang he aa tlaiin Jesuh tuahmi kha zeitindah an zulh?

17 Mah hnuah mitsurhang he aa tlaiin Jesuh tuahmi mah bia hi a rel lai: “Cun hrai kha a lak i Pathian sinah lawmhnak bia a chim dih in, annih cu a pek hna i, ‘Nan dihlak in ding u. Hihi ka thi a si, biakam fehternak thisen, sual ngaihthiamnak ca i mi tampi ca i thletmi cu a si’ . . . tiah a ti.” (Matt. 26:27-29) Jesuh tuahmi ningin a dang unaupa pakhat nih thla a cam lai i mitsurhang kha aa pummi an chanh hna lai.

18. Changreu a eimi le mitsurhang a dingmi an tlawmte asiloah an um lo hmanhah Ruahnolhnak ah i pumh cu zeicah a biapit?

18 Van ah Khrih he uktu a ṭuan hngami lawng nih changreu kha an ei lai i mitsurhang kha an din lai. Mi tam deuh tu cu changreu le mitsurhang kha a chanh sawhsawh in an i chan lai. (Luka 22:28-30 rel; 2 Tim. 4:18) Khrihfa tam deuh cu changreu an ei lo i mitsurhang kha an ding lo nain Ruahnolhnak Puai ah i pumh cu an caah a biapi tukmi a si. Zeicah? Cuka hmun ah an um venak thawngin Jesuh raithawinak an sunsak tuk kha an langhter. Mah Ruahnolhnak caan chungah tlanhnak thawngin hmuh hngami thluachuah vialte kha an ruah khawh. Tahchunhnak ah, annih cu ‘harnak nganpi’ in a luat hngami “mibu nganpi” ah i tel ding ruahchannak an ngei. Jesuh raithawinak an zumh caah Pathian hmaiah a dingmi an si lai, mah cu ‘tuufa thi chungah an puan kha an suk i an puan a vaar’ bantuk a si.—Biat. 7:9, 14-17.

19. Ruahnolhnak in ṭhatnak hmuh awkah zeitindah kan i timhtuah khawh?

19 Ruahnolhnak Puai caah vawleicung pumpi i Jehovah Tehte Hna cu zeitindah kan i timhtuah? Ruahnolhnak a phanh hlan zarh tam nawn aa duh in mi tam khawh chung tam kha i pumh ve awkah kan sawm hna. Mah puai ni hlan in, AD 33, Bawipa Zanriah hlanah Jesuh nih a rak tuahmi le a cangmi kong aa ṭialnak Baibal cacang hna kha kan rel. Ruahnolhnak ah kan i pumh khawh nakhnga kan i timchung. A rak i pummi kan conglawmh khawh hna nakhnga le pumhnak a dihlak ah kan i tel khawh nakhnga pumhnak ah tuan tein kan phan. Phungchimtu nih Baibal a rel i a fianter tikah kan Baibal kan zoh ve ahcun unau a simi he a rak i pummi he kan dihlak in ṭhatnak kan hmu lai. A biapi bikmi cu Ruahnolhnak ah kan i pumhmi nih Jesuh raithawinak caah kan i lawmh tuk le “keimah philhlonak ah tuah u” timi a bia kan ngaih kan langhtermi hi a si.—1 Kor. 11:24.

^ cat. 9 German mifim Heinrich Meyer nih lamkaltu hna nih Jesuh pum kan ei i a thi kan din tiah an ruat lai lo, zeicahtiah Jesuh pum cu a zeihmanh a ti rih lo i a nung rih ko tiah a ti. Jesuh nih changreu le mitsurhang sullam a chim tikah lamkaltu pawl nih phundang in an theihthiam sual lai ti a phan caah “bia sawhsawh” te a hman tiah a ti chap.