1. Vancungmi pakhat cu zeitindah Satan a hung si ti kha fianter.

A HMASA AH CUN, mah vancungmi cu Jehovah he a ṭhami pehtlaihnak an rak ngei. Asinain a hnuah minung nih keimah rak ka bia hna seh ti a hun duh. Mah a ṭha lomi a duhnak kha hlawt colh loin sualnak a tuah tiang a ṭhanter. (Jeim 1:14, 15) A min taktak kha kan hngal lo nain Satan tiah kan auh. Anih cu “biatak kha zeitikhmanh ah a ṭanh bal lo.” Jehovah kha a doh i “lih vialte pa” a hung si.—Johan 8:44.

2, 3. “Satan,” “Khuachia,” “rul” le “limkeng” timi biafang hna nih Jehovah i a ral ngan bik kong zeidah an langhter?

² Jehovah a hun doh in Satan cu Jehovah i a ral ngan bik le mi vialte i an ral a hung si. Baibal ah a kong langhtermi kan zohnak thawngin Satan cu zeitluk in dah a ṭhatlo ti kha kan hngalh khawh. Satan cu “Dotu” timi sullam a ngei, mah nih Pathian uknak kha a huat i a si khawh chungin a doh ti a langhter. Satan nih a duh taktakmi cu Jehovah uknak a donghmi hmuh kha a si.

 ³ Biathlam 12:9 ah Satan kha Khuachia tiah a ti, a sullam cu “Thangchiattu” tinak a si. Satan nih Pathian kha mi lihchim tiah a tinak thawngin Pathian thang a chiatter. “Rulpi tar” timi biafang nih Evi hlen awkah Satan nih rul a hmanmi kha a kan hngalhter ṭhan. “Limkeng nganpi” timi biafang zong nih Satan a sining kha ṭha tein a langhter. Anih cu a thin a hungmi, a puarhrangmi le a ṭha lomi a si. Jehovah tinhnak tlinter lo awkah aa zuam i Jehovah miphun hrawh kha a duh.

4. Hi capar ah zei kong dah kan i ruah hna lai?

⁴ Satan nih kan zumhfehnak kha fakpi in a doh. Cucaah Baibal nih hitin ralrin a kan pek: “Fimhring tein um u, ralring tein um u! Nan ral Khuachia cu seh awk kawl ah chiandeih bangin a vak cuahmah ko.” (1 Pit. 5:8) Jehovah le a miphun ral a simi Satan sinin zeicah i huhphenh a herh ti a langhtermi Satan i a sining pathum kha hi capar ah kan i ruah hna lai.

5, 6. (a) Vancungmi hna cu “a ṭhawng i a liannganmi” an si ti a langhtermi tahchunhnak chim. (b) Satan cu zeiti lam in dah ‘thihnak cungah nawl a ngeih’?

⁵ Vancungmi cu “a ṭhawng i a liannganmi” an si. (Salm 103:20) Annih cu minung nakin an ṭhawng deuh i an fim deuh. Zumhfekmi vancungmi hna nih an ṭhawnnak kha ṭhatnak caah an hman. Tahchunhnak ah, vancungmi pakhat nih Assiria ralkap 185,000 kha a thah hna. Mah cu minung pakhat nih tuah awkah a si kho lomi thil a si i a thiam tukmi ralkap phu pakhat ca hmanhah a harmi a si. (2 Si. 19:35) Caan dangah vancungmi pakhat nih a thiamnak le a ṭhawnnak kha hmangin Jesuh lamkaltu hna kha thonginn in a luatter hna. An pawngah a cawngtu pawl an um ko nain vancungmi nih innka a onmi, lamkaltu pawl a chuahtermi hna le innka a hrenh ṭhanmi kha an hmu lo.—Lam. 5:18-23.

⁶ Zumhfekmi vancungmi hna nih an ṭhawnnak kha ṭhatnak caah an hman nain Satan nih cun ṭhatlonak caah a hman. Satan cu ṭhawnnak le huham a ngei ti cu a fiang ko. Baibal nih Satan kha “hi vawlei uktu” tiin le “hi vawlei khuazing” tiin a auh. (Johan 12:31; 2 Kor. 4:4) Satan cu ‘thihnak cung hmanhah nawl a ngei.’ (Heb. 2:14) Mah cu mi vialte kha dairek in a thah hna tinak a si lo. Cu a si ah mah cu zei sullam dah a si? Pakhatnak ah, hi vawlei cu Satan huatnak le ṭhatlonak lungput in a khat. Pahnihnak ah, Evi nih Satan lih bia kha a zumh i Adam nih Pathian nawl a ngaih lo caah mi vialte cu kan sual i kan thi. (Rom 5:12) Jesuh nih Satan kha “lainawng” tiah a auh. (Johan 8:44) Satan cu a ṭhawngmi ral a si taktak.

7. Khuachia nih ṭhawnnak an ngeih kha zeitindah an langhter?

⁷ Satan kan dohmi cu amah a bawmmi le Pathian uknak a ralchanhmi vialte kan dohmi hna a si. Mah ah khuachia tiah auhmi a dang dotu vancungmi phu nganpi pakhat an i tel. (Biat. 12:3, 4) Mah khuachia hna nih minung nakin a let tampi in an ṭhawn deuh kha atu le atu an langhter,  mah nih harnak tampi a chuahter. (Matt. 8:28-32; Mar. 5:1-5) Khuachia hna le an uktu cu zeitluk in dah an ṭhawn ti kha zeitikhmanh ah philh hlah. (Matt. 9:34) Jehovah bawmhnak aa tel lo ahcun zeitikhmanh ah Satan kha kan do kho lai lo.

8. (a) Satan i aa tinhnak cu zeidah a si? (A hramthawknak hmanthlak zoh.) (b) Hi vawlei nih Satan lungput kha zeitin a langhter tiah dah na ruah?

⁸ Lamkaltu Piter nih Satan kha ‘seh awk kawl ah a vak cuahmahmi chiandeih’ he a tahchunh. Mah nih Satan puarhrannak le ṭhatlonak lungput kha fiang tein a langhter. Satan nih vawlei pumpi hi a uk cang ko nain aa za rih lo. Satan cu sa tampi seh a duhmi chiandeih bantuk a si. (1 Johan 5:19) A bik in aa tinhmi hna cu vawleicung ah a taang rihmi chiti thuhmi hna le “tuu dang” pawl an si. (Johan 10:16; Biat. 12:17) Satan tinhnak cu Jehovah miphun pawl hrawh kha a si. Kumzabu pakhatnak in atu tiang a hmaanmi Khrihfa hna hrem an simi nih Satan cu zeitluk in dah a puarhran ti kha a langhter.

9, 10. (a) Satan nih Israel mi kha zeitindah a doh hna? (Tahchunhnak pe.) (b) Satan nih zeicah hlanlio Israel mi kha hmuichon ah a chiah hna? (c) Tuchan Jehovah salle pakhatkhat nih sualnak ngan an tuah tikah Khuachia cu zeitindah a um lai tiah na ruah?

⁹ Satan nih a puarhrannak kha lam dang zongin a langhter. A paw a ṭammi chiandeih nih a sehmi saram kha a zaangfak lo. A thah hlan zongah a zaangfak lo i a thah hnu zongah ka sual tiah a ruat lo. Cu bantukin Satan nih a dohmi hna kha  a zaangfak hna lo. Tahchunhnak ah, Israel mi nih nupa sualnak le hakkauhnak ti bantuk sualnak an tuah tikah Satan zeitindah a um lai tiah na ruah? Zimri i ziaza rawhralnak le Gehazi i hakkauhnak ruangah a chuakmi thil kha a hmuh tikah Satan aa nuamh laining kha na mitthlam ah na cuanter kho maw?—Nam. 25:6-8, 14, 15; 2 Si. 5:20-27.

¹⁰ Satan nih hlanlio Israel mi hna hmuichon ah a chiah hnanak a ruang a um. Messiah cu Israel miphun chungin a chuak lai, amah nih Satan kha a hrawh lai i Jehovah uknak nawl a ngeihmi a langhter lai ti kha philh hlah. (Gen. 3:15) Israel mi nih Pathian mithmai ṭha an hmuh lai kha Satan nih a duh lo caah an ziaza a rawhral nakhnga a tuah khawhmi zei paoh a tuah. David nih nupa sualnak a tuah tikah Satan cu a ngaih a chia lai tiah ruat hlah. Moses nih Biakammi Ram luhnak nawl a sungh tikah Satan nih a zaangfak lai tiah ruat hlah. Pathian salle pakhatkhat nih sualnak ngan an tuahmi a hmuh tikah Satan cu aa nuam tuk. Khuachia nih cu bantuk teinak hna kha hmangin Jehovah kha a nihsawh.—Ptb. 27:11.

11. Satan nih sarah kha zeicah hmuichon ah a chiahmi a si khawh men?

¹¹ Satan nih Messiah chuahkehnak kha a hleiin a huat. Tahchunhnak ah, Jehovah nih Abraham kha “miphun nganpi” na si lai tiah a ti hnuah a cangmi thil kha ruathmanh. (Gen. 12:1-3) Abraham le Sarah Izipt i an um lioah Faraoh nih Sarah kha a inn ah a kalpi i a nupi ah ser a duh. Asinain Jehovah nih Sarah kha a huhphenh i a harmi mah thil sining chungin a khamh. (Genesis 12:14-20 rel.) Isak a chuah hlan, Gerar khua ah cu bantuk thil an tong ṭhan. (Gen. 20:1-7) Mah thil sining hna a chuahtertu cu Satan a si kho maw? Sarah nih a nuammi Ur khua a chuahtak i thlam ah khua a sa ti kha philh hlah. Cucaah Faraoh le Abimelek i siangpahrang inn kha hmangin Satan nih Sarah a lemsoimi a si maw? Mah siangpahrang pakhatkhat he i ṭhitumnak thawngin a vapa le Jehovah cungah zumhawktlak loin a um lai tiah Satan nih a ruat maw? Mah kong cu Baibal nih a chim lo, asinain Sarah nih Messiah chuahkehnak ah i telnak tinvo a sungh ahcun Khuachia cu aa nuam tuk lai i a duh tuk lai. Sarah i ṭhitumnak, minṭhatnak le Jehovah he an i pehtlaihnak a rawh ahcun mah vialte ruangah Satan nih sualnak ka ngei tiah a ruat lai lo. Satan cu a puarhrang i a ṭhalo taktak.

12, 13. (a) Satan nih Jesuh a chuah hnuah a puarhrannak kha zeitindah a langhter? (b) Tuchan ah Jehovah a dawmi i a rian ṭuan awkah aa zuammi mino pawl kha Satan nih zeitindah a hmuh hna lai tiah na ruah?

¹² Jesuh cu Abraham a thih hnu kum tampi hnuah hrin a si. Satan nih mah ngakchia kha aa dawhmi le duh a nungmi in a hmuh lai tiah ruat hlah. Mah ngakchia te cu biakammi Messiah a hung si lai ti kha Satan nih a hngalh. Jesuh cu Abraham tefa i a pakhatnak a si, a hnuah ‘Khuachia rianṭuannak kha a hrawh lai.’ (1 Johan 3:8) Satan nih mah ngakchiate  thah cu puarhran tuk a si tiah a ruat maw? A ruat lo. Anih cu a hmaan le hmaan lo kong kha zei ah a rel lo. Ngakchiate Jesuh kha thah awkah khulrang in rian a ṭuan. Zeitin in dah?

¹³ “Judah siangpahrang” cu a chuak cang ti kha arfi zohthiam hna sinin Siangpahrang Herod nih a theih tikah a thin a hung tuk i ngakchia kha thah a duh. (Matt. 2:1-3, 13) Cucaah Bethlehem le cuka peng i kumhnih tang pa ngakchia vialte thah awkah nawl a chuah. (Matthai 2:13-18 rel.) Mah ṭih a nung tukmi thahnak in Jesuh cu a luat, asinain mah nih kan ral Satan kong zeidah a kan chimh? Khuachia nih minung nunnak kha a sunsak lo. Ngakchia pawl zong kha a zaangfak hna lo. Satan cu ‘seh awk kawl ah a vak cuahmahmi chiandeih’ a si taktak ko. Zeitluk in dah a puarhran ti kha zeitikhmanh ah philh hlah.

14, 15. Zeitindah Satan nih zumlotu hna “an lungthin cu mui lakah a chiah”?

¹⁴ Satan nih mi pawl kha dawtnak a ngeimi Jehovah Pathian sinin a pialter hnanak lamkhat cu a hlen hnanak thawngin a si. (1 Johan 4:8) “Mi chambau kan si” ti an i hngalh nakhnga lo, phundang cun Pathian he pehtlaihnak ṭha ngeih a herh ti an hngalh nakhnga lo Satan nih mi kha a hlen hna. (Matt. 5:3) Zumlotu pawl nih Jehovah kong biatak an hngalh nakhnga lo Khuachia nih “an lungthin cu mui lakah a chiah.”—2 Kor. 4:4.

¹⁵ Satan nih mi a hlen hnanak lamkhat cu a hmaan lomi biaknak in a si. Jehovah nih ‘lungthin dihlak in biak awkah a hal hna’ ti kha a hngalh. (Exo. 20:5, NW) Mi nih an pupa asiloah kokek thil asiloah saram pawl an biakmi, phundang cun mi pakhatkhat asiloah thil pakhatkhat an biakmi kha Satan nih a hmuh tikah aa nuam tuk. Ngaihchiat awk ngai a simi cu an biaknak kha Pathian nih a cohlan lai ti a ruatmi mi tampi hmanh a hmaan lomi zumhnak le santlai lomi phunglam nih a uk hna. Isaiah chan i Israel mi hna zong cutin an si ve. Jehovah nih hitin a ti hna: “Zeicahdah rawl a si ṭung lomi ah nan phaisa kha nan hloh? Zeicahdah nan nihlawh man vialte cu nan hman dih ṭung i rawlṭam in nan um ṭhiamṭhiam ṭung? Ka bia ngai u law ka chimmi kha tuah tuah u, rawl vialte lakah a thaw bik kha nan ei lai.”—Isa. 55:2.

16, 17. (a) Jesuh nih Piter kha “Satan, ka sinah um hlah” tiah zeicah a ti? (b) Ralring tein kan um nakhnga lo Satan nih zeitindah a kan hlen khawh?

¹⁶ Aa zuammi Jehovah salle hmanh kha Satan nih a hlen khawh hna. Tahchunhnak ah, Jesuh nih a zultu hna kha a rauhhlan ah thah ka si cang lai tiah a chimh hna lioah a cangmi kha ruathmanh. Jesuh a dawmi lamkaltu Piter nih ‘nangmahle nangmah i zaangfah, Bawipa. Cu bantuk thil cu na cungah tlung sawh hlah seh’ tiah a ti. Mah tikah Jesuh nih Piter kha “Satan, ka sinah um hlah”  tiah a ti. (Matt. 16:22, NW, 23) Jesuh nih zeicah Piter kha “Satan” tiah a auh? Jesuh nih a cang laimi kha a hngalh caah a si. A rauhhlan ah Jesuh nih tlanhnak man caah a nunnak a pek lai i Khuachia mi lihchim a si kha a langhter cang lai. Mah caan cu minung tuanbia ah a biapi bikmi caan a si i Jesuh nih amahle amah aa ‘zaangfah’ ding caan a si lo. Jesuh cu ralring tein um hlah sehlaw Satan aa nuam tuk lai.

¹⁷ Donghnak caan cu a naih tuk cang caah kannih zong a biapi tukmi caan ah kan nung ve. Satan nih hi vawlei ah hlawh a tlingmi si awk i zuamnak thawngin anmahle anmah ‘i zaangfak’ hna seh ti a kan duh. Donghnak caan ah kan nung ti kha philh hna sehlaw i ralring hna hlah seh ti a kan duh. Cutin i siter hlah. Mah canah “ralring tein um.” (Matt. 24:42) Donghnak cu a nai rih lo asiloah a ra ti lai lo timi Satan hlennak kha zeitikhmanh ah zum hlah.

18, 19. (a) Satan nih zeitindah a kan hlen khawh? (b) Ralring tein um zungzal awkah Jehovah nih zeitindah a kan bawmh?

¹⁸ Satan nih lam dang zongin a kan hlen. Jehovah dawtnak hmuh awkah kan i tlak lo, kan sualnak hi zeitikhmanh ah a kan ngaithiam lai lo tiah Satan nih zumhter a kan duh. Asinain mah cu Satan hlennak a si. Mah hi ruathmanh, Jehovah dawtnak hmuh awkah aa tlak lo taktakmi cu ahodah a si? Satan a si. Pathian nih zeitikhmanh ah a ngaihthiam hnga lomi cu ahodah a si? Satan a si. Baibal nih hitin a ti: “Pathian cu miding lo a si lo. Rian nan rak ṭuanmi le . . . nan langhtermi amah nan dawtnak kha a philh lai lo.” (Heb. 6:10) Amah lungton awkah kan tuahmi kip kha Jehovah nih a sunsak. A rian kan ṭuanmi cu zeitikhmanh ah pakpalawng a si lo. (1 Korin 15:58 rel.) Cucaah Satan kha i hlenter hlah.

¹⁹ Kan cawn cang bantukin Satan cu a ṭhawngmi, a puarhrangmi le mi a hlengmi a si. Cu bantuk ral kan dohnak ah zeitindah kan tei khawh? Tei khawh awkah Jehovah nih a kan bawmh. Satan hmanmi lam hna kha Baibal nih a kan chimh caah “Satan thil tining cu fiang tein kan hngalh.” (2 Kor. 2:11) Satan nih a kan dohning lam phunphun kha kan hngalh tikah ralring tein um awkah a fawi deuh. Asinain Satan hmanmi lam hngalhnak lawngin a za lo. Baibal nih “Khuachia kha doh u law an zaamtak ko hna lai” tiah a ti. (Jeim 4:7) A hnu capar ah Satan kan doh i kan tei khawhnak lam pathum kong kha kan i ruah hna lai.