1. Mi tampi nih zei kha dah a sawhsawh men ah an ruah?

ZIAZA rawhralnak in a khatmi vawlei ah kan um. Tahchunhnak ah, mi tampi nih nu le nu, pa le pa sualnak tuah asiloah innchunghawi si lomi he nupa sualnak tuah kha a sawhsawh men ah an ruah. Video, cauk, hla le thanhlaar hna ah ziaza rawhralnak in a khat. (Salm 12:8) Asinain Jehovah nih thiang tein um awkah a kan bawmh khawh. Ziaza rawhralnak in a khatmi hi vawlei ah thianghlim tein kan um kho ko.—1 Thesalon 4:3-5 rel.

2, 3. (a) A ṭha lomi duhnak kha zeicah kan hloh awk a si? (b) Hi capar ah zei kong dah kan i ruah hna lai?

² Thiang tein um khawh zungzal awkah a ṭha lomi duhnak vialte hrial a hau. Nga nih ngarawl a duh bantukin kannih cu mitling lo kan si caah ziaza rawhralnak kha kan hun duh khawh ve. Cucaah ziaza rawhralnak kong kan hun ruah ahcun kan hloh colh awk a si. Cutin kan tuah lo ahcun a ṭha lomi duhnak cu a hung ṭhang lai i caanṭha kan hmuh tikah sualnak kan hun tuah kho men. Baibal nih “thil ṭhalo duhnak  nih cun sualnak kha a pawi i a hrin” tiah a ti.—Jeim 1:14, 15 rel.

³ Kan lungthin chungah a ṭha lomi duhnak cu a ṭhang kho. Cucaah kan hun duhmi thil kha kan i ralrin awk a si. A ṭha lomi duhnak kha kan hloh ahcun nupa sualnak tuah le mah in a chuakmi ṭhatlonak kha kan hrial khawh lai. (Gal. 5:16) Hi capar ah a ṭha lomi duhnak doh awkah a kan bawmmi thil pathum kan i ruah hna lai. Mah cu Jehovah he a ṭhami pehtlaihnak, Baibal ruahnak cheuhnak le hmuhtonnak a ngeimi Khrihfa hna sinin bawmhnak hna an si.

4. Jehovah naih cu zeicah a biapit?

⁴ “Pathian naih” a duhmi hna kha Baibal nih hitin a ti hna: “Nan kut kha i ṭawl u” law “nan lung kha i thenh u.” (Jeim 4:8) Jehovah cu kan Hawikom ṭha a si ahcun kan tuahsernak lawng si loin kan ruahnak zong amah duhmi ningin siter kan duh lai. Kan ruahnak a thian ahcun kan lungthin zong a thiang lai. (Salm 24:3, 4; 51:6; Fil. 4:8) Kannih cu mitling lo kan si caah a ṭha lomi thil kan hun ruah khawh ti kha Jehovah nih a hngalhthiam. Asinain Jehovah ngaihchiatter kan duh lo caah a ṭha lomi ruahnak hloh awkah kan tuah khawhmi zei poah kan tuah. (Gen. 6:5, 6) Kan ruahnak a thian zungzal nakhnga kan si khawh chungin kan i zuam.

5, 6. Thlacamnak nih a ṭhalomi duhnak doh awkah zeitindah a kan bawmh khawh?

⁵ A ṭha lomi ruahnak doh awkah Jehovah sin thla kan cam ahcun Jehovah nih a kan bawmh lai. Thiang tein um khawh awkah thazaang kan ngeih nakhnga a thiang thlarau a kan pek lai. Kan ruahnak cu amah cohlanmi siter kan duh kha thla kan cam tikah kan chimh khawh. (Salm 19:14) Sualnak a kan tuahter khotu a ṭha lomi duhnak kan lungthin chungah a um le um lo hngalh awkah rak kan bawm tiah kan hal khawh. (Salm 139:23, 24) Ziaza rawhralnak hrial awk le a harmi caan hmanhah a hmanmi thil tuah awkah kan bawm tiah kan hal khawh.—Matt. 6:13.

⁶ Jehovah kong kan hngalh hlanah a duh lomi thil kan tuah kho men i mah a ṭhalomi duhnak kha atu tiang doh kan hau rih kho men. Asinain thlennak tuah awk le a duhmi thil tuah awkah Jehovah nih a kan bawmh khawh. Tahchunhnak ah, Siangpahrang David cu Bathsheba he nupa sualnak an tuah hnuah aa ngaichih tuk i “lungthin thar” pek awk le nawlngaimi si awkah Jehovah kha a nawl. (Salm 51:10, 12) A hlanah a ṭha lomi duhnak kan ngei i mah kha atu tiang kan doh rih ahcun Jehovah nih a kan bawmh khawh. Amah nawl ngaih awk le a hmaanmi thil tuah awkah a ṭhawngmi duhnak a kan ngeihter khawh. A tling lomi kan ruahnak i uk khawh awk zongah a kan bawmh khawh.—Salm 119:133.

7. Baibal nih a ṭha lomi ruahnak hloh awkah zeitindah a kan bawmh khawh?

⁷ Jehovah nih kan thlacamnak kha Baibal hmangin a kan leh khawh. Baibal ah a thiangmi Pathian fimnak kan hmuh. (Jeim 3:17) Nifate Baibal kan rel tikah kan lungthin cu a thiangmi ruahnak in a khat. (Salm 19:7, 11; 119:9, 11) A ṭha lomi ruahnak le duhnak hloh awkah a kan bawmmi zohchunh awk le ralrin petu a simi kong hna Baibal ah a um.

8, 9. (a) Mino pa pakhat cu hlawhhlangnu he zeicah nupa sualnak a tuah? (b) Phungthlukbia dal 7 i aa ṭialmi kong nih zei thil sining dah hrial awkah a kan bawmh?

 ⁸ Phungthlukbia 5:8 nih ziaza rawhralnak hrial awkah ralrin a kan pek. Phungthlukbia dal 7 ah hlawhhlangnu inn pawng leiah zan ah a kalmi mino pa kong kan hmuh. Mah minu cu lamṭe ah a um i “hlawhhlangnu thuam in aa thuam.” Mah pa kha a kal hnawh, a tlaih, a hnamh i a ṭha lomi duhnak a chuahtermi bia hna a chimh. Mino pa nih mah a ṭha lomi duhnak kha a hrial lo caah mah minu he nupa sualnak a tuah. Sualnak tuah awkah aa tim lo nain a tuah. Cucaah a tuahmi ruangah a chuakmi ṭhatlonak kha a in. Thil ṭihnung kha rak hngalthiam sehlaw mah minu kha a hrial ko hnga.—Ptb. 7:6-27.

⁹ Mah pa bantukin thil ṭihnung kha kan hngalhthiam lo ahcun a ṭha lomi biakhiahnak kan tuah khawh. Tahchunhnak ah, TV line cheukhat ah ziaza rawhralnak kong hna an langhter tawn, cucaah zei line ah zei bantuk dah an piah ti hngalh awkah kan kawl ahcun ṭihnungmi thil a chuak kho. Kan hngalh lomi Internet link hna hmeh cu ṭih a nung, cun ziaza rawhralnak thanhlaar le a thurhnawmmi hmanthlak aa telmi Internet biaruahnak asiloah Web site ah luh zong ṭih a nung. Mah thil sining hna ah kan hmuhmi nih a ṭhalomi duhnak a kan ngeihter khawh i sualnak a kan tuahter khawh.

10. Velhle dawtnak langhter cu zeicah ṭih a nun? (A hramthawknak hmanthlak zoh.)

 ¹⁰ Nu le pa cu pakhat le pakhat zeitindah i pehtlaih awk a si ti kha Baibal nih a langhter. (1 Timote 5:2 rel.) Khrihfa a simi hna cu an innchunghawi asiloah an ṭhit, an vat hngami hna sin lawngah duhdawtnak an langhter. Midang sinah velhle dawtnak an langhter lo. Mi cheukhat nih umtu hoiher le mit au ti bantukin velhle dawtnak langhter cu i tawngh a si lo caah ṭih a nung lo tiah an ruah men lai. Asinain mi pahnih nih velhle dawtnak an langhter tikah a ṭha lomi ruahnak an hun ngei kho i mah nih nupa sualnak a tuahter khawh hna. A hlanah cutin a rak si tawn i atu zong ah a si kho.

11. Josef sinin zeidah kan i cawn khawh?

¹¹ Josef cu kan caah zohchunh awk ṭha a si. Potifar nupi nih amah he nupa sualnak tuah awkah a lem. Josef nih a rak al ko nain a ngol hlei lo. Nifate Josef kha “ihpi” awkah a lem lengmang. (Gen. 39:7, 8, 10) Potifar nupi nih kanmah lawngin kan um ahcun Josef nih a duh te ko lai tiah aa ruahchan tiin Baibal lei mifim pakhat nih a chim. Josef cu Potifar nupi i velhle dawtnak kha lehrulh lo awk le amah zong nih velhle dawtnak langhter lo awkah bia a khiak. Cuticun a lungthin ah a ṭhalomi duhnak kha umnak nawl a pe lo. Potifar nupi nih a angki in a tlaih i nupa sualnak tuah awk a lem tikah “Josef nih cun a lek tak i leng ah a chuak i a angki leng cu a kut chungah cun a kaltak.”—Gen. 39:12.

12. Kan zohmi thil cu kan lungthin ah huham a ngei ti kha zeitindah kan hngalh?

¹² Kan zohmi thil cu kan lungthin cungah huham a ngei kho i a ṭha lomi duhnak a chuahter khawh tiah Jesuh nih ralrin a kan pek. Hitin a ti: “Ahohmanh nih nu kha sual duhnak lungthin he a zoh ahcun cu pa cu a lung chungin a sual cang.” (Matt. 5:28) Siangpahrang David cu cutin a rak si. “Inncung cun minu pakhat aa kholh lio kha a hei hmuh,” mah tikah a mit ṭhial colh loin a zoh peng i a kong kha a ruat peng. (2 Sam. 11:2) Mah ruangah mah minu cu midang nupi a si ti a hngalh ko nain David nih a hun duh i nupa sualnak an tuah.

13. Kan mit he biakamnak ser cu zeicah a herh, cutin zeitindah kan tuah khawh?

¹³ A ṭha lomi ruahnak hloh kan duh ahcun Job kan i zohchunh awk a si. Job nih ‘ka mit he biakamnak ka ser’ tiah a ti. (Job 31:1, NW, 7, 9) Kannih zong Job bantukin mi pakhat kha a ṭha lomi duhnak in zoh lo awkah bia kan khiah khawh. Computer, thanhlaar, mekazin le kaa dangdang in a thurhnawmmi hmanthlak kan hmuh ahcun kan hrial colh lai.

14. Thiang tein um awkah zeidah tuah a herh?

¹⁴ Atu kan cawnmi in a ṭha lomi duhnak doh awkah tam deuh in i zuam na herh kha na hngalh men ko lai. Thlennak tuah na herh ahcun tuah colh. Jehovah nawl na ngaih ahcun nupa sualnak kha na hrial khawh i thiang tein na um kho.—Jeim 1:21-25 rel.

15. A ṭha lomi duhnak doh naa harh ahcun bawmhnak hal cu zeicah a biapit?

¹⁵ A ṭha lomi duhnak doh naa harh ahcun Jehovah a biaknak a sau cangmi le Baibal in ruahnak an cheu kho hngami pakhatkhat kha chim hna. Na kong midang chimh cu naa harh ko lai nain bawmhnak hal cu a biapimi a si. (Ptb. 18:1; Heb. 3:12, 13) Hmuhtonnak a  ngeimi Khrihfa hna nih zei thlennak dah tuah na herh ti kha hngalh awkah an in bawmh khawh. A herhmi thlennak na tuahnak thawngin Jehovah he a ṭhami pehtlaihnak nan ngei kho zungzal lai.

16, 17. (a) A ṭha lomi duhnak doh aa harhmi kha khrihfa upa nih zeitindah an bawmh khawh? Tahchunhnak pe. (b) A thurhnawmmi hmanthlak a zohmi nih zeicah bawmhnak a hal colh awk a si?

¹⁶ Khrihfa upa pawl cu kanmah bawmh awkah sining a tlinhmi an si. (Jeim 5:13-15 rel.) Brazil i mino pa pakhat cu kum tampi chung a ṭhalomi duhnak doh kha aa harh. Hitin a chim: “Ka ruahmi thil cu Jehovah nih a duh lo ti ka hngalh ko nain ka intuarmi midang chimh ding cu ka ning a zak tuk.” Khrihfa upa pakhat nih mah pa bawmh a herh kha a hngalh caah Khrihfa upa pawl sin bawmhnak hal awkah a forh. Mah pa nih hitin a chim: “Kaa tlak lo lengin Khrihfa upa pawl nih ka cungah zaangfahnak an langhter i an ka hngalhthiam caah ka khuaruah a har tuk. Ka bia kha ṭha tein an ka ngaihpiak. Baibal hmangin Jehovah nih a ka dawt kha an ka zumhter i thla an ka campiak. Mah nih Baibal hmangin ruahnak a kan cheuhmi kha cohlan awkah a fawiter deuh.” Jehovah he an i pehtlaihnak a ṭhat ṭhan hnuah hitin a chim: “Kan thilrit kanmah lawngin phorh loin bawmhnak hal cu zeitluk in dah a biapit ti kha atu cu ka hngalh cang.”

¹⁷ A thurhnawmmi hmanthlak na zoh tawn a si ahcun bawmhnak na hal colh hna awk a si. Bawmhnak hal awkah caan sau deuh na lak ahcun ṭih a nung deuhdeuh lai i nupa sualnak na hun tuah kho. Mah nih midang lung a fahter khawh i Jehovah thang a chiatter khawh. Unau tampi cu Jehovah lungton awk le Khrihfabu chung i um zungzal awkah Khrihfa upa sinah bawmhnak an hal i ruahnak an cheuhmi hna kha an cohlan.—Salm 141:5; Heb. 12:5, 6; Jeim 1:15.

18. Zei tuah awkah dah bia na khiah?

¹⁸ Satan vawlei ah ziaza rawhralnak a tam chin thluahmah. Asinain Jehovah salle cu an ruahnak thian awk le thiang tein um zungzal awkah an i zuam. Mah Khrihfa hna caah Jehovah cu aa uangthlar tuk. Jehovah he naih tein um hna u sih law Baibal in le Khrihfabu in kan hmuhmi ruahnak cheuhnak kha zul hna u sih. Cutin kan tuah ahcun kan i nuam lai i kan chiaṭha thleidannak lungthin a thiang lai. (Salm 119:5, 6) Satan hrawh a si hnuah a thiangmi vawlei thar ah zungzal in kan nung cang lai.