1. (a) Galili rili i thlichia a hran lioah Piter nih zeidah a ton? (A hramthawknak hmanthlak zoh.) (b) Piter cu zeicah ti chungah a pil?

THLICHIA a hran lio zan ah lamkaltu Piter le zultu cheukhat cu Galili Rili ah lawng an i cit. Rili cungah lam a kalmi Jesuh kha ruahlopi in an hmuh. Piter nih Jesuh kha a auh i na sinah ti cungin ka ra kho ve lai maw tiah a hal. Jesuh nih rak ra tiah a ti tikah Piter cu lawng chungin a chuak i Jesuh sinah a kal. Asinain tlawmpal ah Piter cu ti chungah a hung pil. Zeicah? Thlitu le tilet kha a zoh i a ṭih caah a si. Mah tikah Piter nih Jesuh kha bawmhnak a hal i Jesuh nih a hun tlaih colh. Cun hitin a ti: “Na zumhnak a va hme hringhran dah, zeicahdah lungawṭawm in na um?”—Matt. 14:24-32.

2. Hi capar ah zei kong dah kan i ruah hna lai?

² Zumhnak he aa tlaiin Piter sinin kan i cawn khawhmi a kong pathum kha i ruah hna u sih: (1) Jehovah nih a ka bawmh khawh ti a zumh kha a hmasa ah Piter nih zeitindah a langhter, (2) zeicah Piter cu a zumhnak a hun tlau, (3) zumhnak ngeih ṭhan awkah zeinihdah a bawmh. Mah kong i ruahnak nih  ‘zumhnak ah fek tein dir’ awkah zeidah kan tuah khawh ti kha a kan hngalhter lai.—1 Kor. 16:13.

3. Zeicah Piter cu lawng chungin a chuah, mah he aa lomi zei thil dah kan tuah?

³ Piter cu a zumhnak a fek. Zeicah cutin kan chim khawh? Jesuh nih a auh tikah lawng chungin a chuak i ti cungah a kal. Pathian ṭhawnnak nih Jesuh sinah a tuah bantukin ka cungah a tuah ve lai ti kha Piter nih a zumh. Cu bantukin Jesuh nih a zultu si dingin a kan sawm tikah Jehovah sinah kan i pumpe i tipil kan ing. Zeicah? Jehovah le Jesuh kan zumh hna caah le anmah nih an kan bawmh lai ti kan zumh caah a si.—Johan 14:1; 1 Piter 2:21 rel.

4, 5. Zumhnak cu zeicah a sunglawimi a si?

⁴ Zumhnak cu a sunglawi tukmi a si. Piter cu a zumhnak nih ti cungah lam a kalter khawh. Cu bantukin minung hmuhnak ah a si kho lomi thil hna kha tuah khawh awkah zumhnak nih a kan bawmh. (Matt. 21:21, 22) Tahchunhnak ah, kan lak i cheukhat nih kan lungput le kan ziaza tampi kan thlen caah mi tampi cu an khuaruah a har tuk. Cutin thlennak kan tuah khawhmi cu Jehovah kan dawt caah le Jehovah nih a kan bawmh caah a si. (Kolose 3:5-10 rel.) Zumhnak nih a kan forh caah Jehovah sinah kan i pumpe, mah tikah a hawikom kan hung si. Mah cu Jehovah bawmhnak loin cun a si kho lomi thil a si.—Efe. 2:8.

⁵ Kan zumhnak nih a kan ṭhawnter. Tahchunhnak ah, zumhnak nih kan ral ngan bik, Khuachia kha doh khawh awkah a kan bawmh. (Efe. 6:16) Cun Jehovah kha kan i bochan caah buaibainak kan ton tikah lungrethei tuk in kan um lo. Jehovah nih amah kan zumh i Pennak kha hmasa bik ah nan chiah ahcun nan herhmi kaan pek hna lai tiah bia a kan kamh. (Matt. 6:30-34) Cun kan zumhnak ruangah Jehovah nih zungzal nunnak laksawng a kan pek lai.—Johan 3:16.

6, 7. (a) Piter nih a ṭihmi thlichia le tilet kha zei he dah kan tahchunh khawh? (b)Kan zumhnak a tlau kho ti kha zeicah kan hngalhthiam awk a si?

⁶ Piter cu Galili Rili cung i a kal lioah thlichia le tilet ruangah ṭihnak a hun ngei. Mah cu tuchan i Khrihfa hna nih an tonmi harnak le hneksaknak tampi he tahchunh khawh a si. Mah buaibainak hna cu a har tuk hmanhah Jehovah bawmhnak thawngin fek tein kan um kho. Asinain Piter kong kha philh hlah. Thlichia le tilet ruangah ti chungah a pilmi a si lo. Mah canah “thiltu a fah zia kha a vun hmuh tikah a thin a phang” tiah Baibal nih a ti. (Matt. 14:30) Piter nih Jesuh kha lungthin pe ti loin a fak tukmi thlichia tu kha a zoh caah a zumhnak a hung der. Cu bantukin kannih zong kan tonmi buaibainak lawngah lungthin kan pek ahcun Jehovah nih a kan bawmh lai ti kha kan lung a hung hring kho.

 ⁷ Kan zumhnak a tlau kho ti kha kan hngalhthiam a hau. Zeicah? Baibal nih zumhnak tlau timi cu “fawi tein i foih khawhmi sualnak” kha a si tiah a ti. (Heb. 12:1, NW) Piter bantukin thil ṭhalo ah kan lungthin kan chiah ahcun kan zumhnak cu khulrang in a hung der kho. Cu a si ah kan zumhnak a der le der lo kha zeitindah kan hngalh khawh? A tang lei biahalnak hna nih kanmah le kanmah i check awkah a kan bawmh lai.

8. Pathian biakam pawl kha a hlan bantukin zumh ti loin zeitindah kan hun um khawh?

⁸ Pathian biakam hna kha a hlan bantukin ka zum rih maw? Tahchunhnak ah, Pathian nih Satan vawlei ka hrawh lai tiah bia aa kam. Asinain Satan vawlei nih a cohlanmi nuamhsaihnak a phunphun nih kan lung a vaivuanhter maw? Cutin kan si ahcun donghnak a nai cang timi kongah kan lung a hung hring kho. (Hab. 2:3) A dang tahchunhnak pakhat hi ruathmanh. Jehovah nih tlanhnak man a kan pek i nan sualnak kaan ngaihthiam hna lai tiah bia a kan kamh. Asinain hlan i kan rak tuahmi sualnak kong kha kan ruah peng ahcun Jehovah ngaihthiamnak kong ah kan lung a hung hring kho. (Lam. 3:19) Cun Pathian rian ah kan i lawmhnak cu a tlau kho i midang sin phungchim ti loin kan um kho.

9. Mah ca ṭhatnak lawng biapi ah kan chiah ahcun zeidah a cang kho?

⁹ Jehovah kha a ṭha bikmi ka pe maw? Jehovah rian kha fakpi in kan ṭuan tikah hmailei ruahchannak ah lungthin chiah dingin a kan bawmh lai. Asinain kanmah ca ṭhatnak lawng kha biapi ah kan hun chiah ahcun zeidah a cang kho? Tahchunhnak ah, Jehovah rian ah a kan telter kho tuk ti lomi, lahkhah a ṭha tukmi rian kha kan cohlan hei ti u sih. Mah tikah kan zumhnak a hung der kho. Jehovah rian ah kan i pek khawh zat in i pek ti loin “mi thathu” kan hung si kho.—Heb. 6:10-12.

10. Midang kan ngaihthiam hnanak thawngin Jehovah kan zumh kha zeitindah kan langhter?

¹⁰ Ngaihthiam cu ka caah a harmi a si maw? Midang nih kan thin a kan hunter asiloah kan lung a kan fahter tikah thinhun in chawnh duh ti loin kan um maw? Cutin kan um ahcun kan intuarnak kha biapi tuk ah kan hun chiah khawh. Asinain midang kan ngaihthiam hnanak thawngin Jehovah kan zumhnak kha kan langhter. Zeitin in dah? Jehovah cung sualnak kan tuah ahcun a sinah leiba a ngeimi bantuk kan si. Cu bantukin mi pakhatkhat nih kan cungah sualnak a tuah ahcun leiba a kan batmi a si. (Luka 11:4) Midang kan ngaihthiam hna tikah Jehovah nih thluachuah a  kan pek lai ti kha kan zumh khawh. Kan cungah palhnak a tuahtu kha leiba kan i chamtermi nakin Jehovah thluachuah cu a let tampi in a sung deuh. Midang ngaihthiam khawh awkah zumhnak a herh ti kha Jesuh zultu hna nih an hngalh. An cungah atu le atu palhnak a tuahmi hna hmanh kha ngaihthiam awkah Jesuh nih a fial hna tikah a zultu pawl nih “kan zumhnak hi nganter deuh tuah” tiah an nawl.—Luka 17:1-5.

11. Chimhhrinhnak in ṭhatnak a hmu lomi zeicah kan si khawh?

¹¹ Chimhhrinh ka si tikah ka thin a hung maw? Chimhhrinh na si tikah aan chimhhrintu i a tlamtlinlonak asiloah chimhhrinhnak bia i a palhnak kha kawl hlah. Mah canah naa cawn khawhmi tu kha kawl. (Ptb. 19:20) Jehovah ruahning in ruah ve awkah cawn khawhnak caanṭha kha sawksam hlah.

12. Hruaitu hna he aa tlaiin phunzai pengnak nih zeidah a langhter?

¹² Khrihfabu hruaitu hna he aa tlaiin ka phunzai maw? Israel mi hna nih mi ngiatu pahra chimmi thawng chia kha biapi ah an chiah tikah Moses le Aaron cungah an phunzai. Mah tikah Jehovah nih Moses kha “mah mi hna nih hin zei can dah an ka zawmhtaih lai?” tiah a hal. (Nam. 14:2-4, 11) Jehovah nih rian a pekmi hna Moses le Aaron cungah Israel mi cu an phunzai caah Jehovah nih an ka bochan lo ti kha a hngalh. Tuchan ah Jehovah nih a miphun hruaitu dingin a hmanmi hna cung kan phunzai peng ahcun Jehovah kan zumhnak a der ti kan langhter a si lai.

13. Kan zumhnak a dermi kan hmuh ahcun zeicah kan lung a dongh awk a si lo?

¹³ A cung lei i biahalnak hna kan i ruah hnuah na zumhnak a der kha na hngalh ahcun na lung dong hlah. Lamkaltu Piter  hmanh ṭihnak a hun ngei i a lung a hung hring ti kha i cinken. Lamkaltu an dihlak in ‘an zumhnak a tlawm’ caah Jesuh nih a chimhhrinh lengmang hna. (Matt. 16:8) Asinain Piter sinin a biapimi kong kan cawn khawh. Piter cu lunghrinnak a hun ngei i rili chung a pil hnuah a tuahmi thil kha ruathmanh.

14, 15. (a) Ti chungah a hun pil tikah Piter nih zeidah a tuah? (b) Jesuh kha zeitindah ‘fek tein kan zohchih’ khawh?

¹⁴ Ti chungah a hun pil tikah Piter nih zeidah a tuah? Piter cu ti lio a thiam caah lawng a umnak lei ah ti i lio in ka kir lai tiah bia a khiah khawh. (Johan 21:7) Asinain cutin a tuah lo. Amah le amah i bochan loin Jesuh kha a zoh ṭhan i Jesuh bawmhnak kha a cohlan. Kannih zong kan zumhnak a dermi kha kan hmuh ahcun Piter kan i zohchunh awk a si. Zeitindah kan i zohchunh khawh?

¹⁵ Piter nih bawmhnak hmuh awkah Jesuh a zoh bantukin kannih zong Jesuh kha ‘fek tein kan zohchih’ a hau. ( Hebru 12:2, 3 rel.) Asinain Piter bantukin kan mit taktak in cun Jesuh kha kan hmu kho lo. Cu a si ah zeitindah Jesuh kha ‘fek tein kan zohchih’ khawh lai? Jesuh cawnpiaknak hna le tuahsernak hna kha kan hlathlai khawh i kan i zohchunh khawh. Cutin kan tuah tikah kan zumhnak a feh nakhnga a herhmi bawmhnak kha kan hmu lai. Jesuh kan i zohchunh khawhnak lam cheukhat kha i ruah hna u sih.

16. Kan zumhnak a fek deuh nakhnga Baibal nih zeitindah a kan bawmh khawh?

¹⁶ Baibal na zumhnak kha fehter. Jesuh nih Baibal cu Pathian Bia a si i mah nih a ṭha bikmi ruahnak a kan cheuh khawh ti kha a zumh. (Johan 17:17) Jesuh i zohchunh khawh awkah nifate Baibal rel, hlathlai le kan hngalhmi kong hna kha ṭha tein ruah a hau. Hngalh kan duhmi kong a um tikah a phi kawl a hau. Tahchunhnak ah, ni hmanung bik caan ah kan nung ti kha na zum taktak maw? Ni hmanung bik caan ah kan nung ti a langhtermi Baibal chimchungbia pawl hlathlainak thawngin donghnak a nai cang timi na zumhnak kha fehter. Hmailei he aa tlaimi Pathian biakam na zumhnak kha fehter na duh maw? Na duh ahcun a tling cangmi Baibal chimchungbia hna kha hlathlai. Baibal hi tuchan ah hman awk a tlak rih ko tiah na zum taktak maw? Baibal nih an nunning a thlenmi unau pawl kong kha rel. *—1 Thes. 2:13.

17. Jesuh nih a fak tukmi hneksaknak hna kha zeicah a inkhawh, Jesuh kha zeitindah naa zohchunh khawh?

¹⁷ Jehovah nih a kan kamhmi thluachuah hna kha ruat. Jesuh nih hmailei ah a hmuh hngami thluachuah kha a ruah caah a fak tukmi hneksaknak hna kha a inkhawh. (Heb. 12:2) Hi vawlei in a hmuh khawhmi thil hna ruangah a lung a vaivuan bal lo. (Matt. 4:8-10) Jesuh kha zeitindah kan i zohchunh khawh? Jehovah nih a kan kamhmi thluachuah hna kha ruat. Vawilei thar ah ka um tiah na mitthlam ah cuanter hmanh. Paradis ah na tuah hngami thil hna kha ṭial asiloah suai. Asiloah a thoṭhan hngami ahote he dah biaruah ka duh ti kha cazin tuah law zei kong dah ka ruah hna lai ti kha ṭial. Minung zapi a kan kamhmi thluachuah in si loin nangmah thengte aan kamhmi in ruat.

18. Thlacamnak nih zeitindah zumhnak a fehter khawh?

 ¹⁸ Zumhnak ngeih deuh awkah thla cam. Jehovah sin thiang thlarau hal awkah Jesuh nih a zultu pawl kha a cawnpiak hna. (Luka 11:9, 13) Nang zong thiang thlarau na hal tikah zumhnak ngeih deuh awkah thla cam. Zumhnak cu thiang thlarau theitlai lakah pakhat a si. Mah kha na thlacamnak ah na telh khawh. Tahchunhnak ah, midang ngaihthiam naa harh kha na hngalh ahcun na zumhnak a fek nakhnga le midang na ngaihthiam khawh hna nakhnga Jehovah sinah bawmhnak hal.

19. Hawikom ṭha kha zeitindah kan i thim khawh?

¹⁹ A zumhnak a ṭhawngmi kha hawikom ah i thim hna. Jesuh nih a hawile kha ṭha tein a thim hna. A komh bikmi lamkaltu hna cu a cungah zumhawk a tlakmi le a nawl a ngaimi an si. (Johan 15:14, 15 rel.) Nang zong Jesuh kha i zohchunh law hawikom kha ṭha tein i thim. A zumhnak a fek i Jesuh nawl a ngaimi kha i thim hna. Hawikom taktak cu chimhhrinh a herh tik asiloah chimhhrinh an si tik hmanhah hlangfang tein le hmaan tein bia an chim.—Ptb. 27:9

20. Midang zumhnak a feh nakhnga kan bawmh hna tikah zei ṭhatnak dah a chuak kho?

²⁰ Midang kha an zumhnak a feh nakhnga bawm hna. Jesuh nih a zultu pawl an zumhnak a feh nakhnga a biachim le a tuahsernak in a bawmh hna. (Mar. 11:20-24) Kannih zong Jesuh kha kan i zohchunh ahcun kanmah zumhnak lawng si loin midang zumhnak zong kan fehter khawh lai. (Ptb. 11:25) Phungchimnak ah mi kha zeitindah na bawmh khawh hna? Baibal na cawnpiak hna tikah Pathian cu a um taktakmi a si, amah nih a kan zohkhenh i Baibal cu Pathian Bia a si ti kha a hleiin langhter. Unau pawl an zumhnak a feh chin nakhnga zeitindah na bawmh khawh hna? Unau pakhat nih hruaitu unaupa pawl he aa tlaiin a phunzaimi na theih tikah amah kha hrial colh hlah. A zumhnak a feh ṭhan nakhnga bawmh awkah fimkhur tein i zuam. (Judas 22, 23) Nang cu sianginn a kai liomi na si ahcun na sayate nih thlennawnnak kong an in cawnpiak hna tikah sernak kong he aa tlaimi na zumhnak kha ralṭha tein kilveng. Mah tikah na sayate le na khaanhawi pawl i a ṭhami lehrulhnak nih na khuaruah aan harter ko lai.

21. Jehovah nih zei bia dah a kan kamh?

²¹ Jehovah le Jesuh nih Piter kha lunghrinhnak le ṭihnak tei khawh awkah an bawmh. A hnuah Piter cu a fekmi zumhnak kong ah midang zohchunh awk ṭha a hung si. Cu bantukin kannih zong a fekmi zumhnak ngeih zungzal awkah Jehovah nih a kan bawmh. (1 Piter 5:9, 10 rel.) Kan zumhnak a ṭhawn nakhnga kan i zuam ahcun kan i zuamnak cungah Jehovah nih laksawng a kan pek lai.