A ummi cazin ah kal

A ummi cazin ah kal

Lungvaivuanhnak Um Loin Jehovah Rian Ṭuan

Lungvaivuanhnak Um Loin Jehovah Rian Ṭuan

“Mary cu Bawipa . . . cawnpiaknak kha a ngai. Martha tu cu thil tampi kongah a lung a vaivuan.” —LUKA 10:39, 40, NW.

HLA: 40, 55

1, 2. Jesuh nih Martha kha zeicah a dawt, Martha cu mitlinglo a si ti kha zeinihdah a langhter?

LAZARUH farnu Martha kong na ruah tikah zei bantuk minung in dah na hmuh? Martha cu Jesuh he aa kom tukmi an si i Jesuh nih a dawt tiah Baibal nih a ti. Asinain Jesuh nih a dawtmi le a upatmi nu cu amah lawng a si lo. Tahchunhnak ah, Martha a naunu Mary zong Jesuh he aa kom tukmi an si. Cun Jesuh nih a nu Mary kha a dawt tuk. (Johan 11:5; 19:25-27) Jesuh nih Martha cu zeicah a dawt?

2 Martha cu dawtnak a ngeimi le a siangmi a si i rian aa zuammi zong a si, cucaah Jesuh nih a dawt. Asinain a biapi bikmi cu a fekmi zumhnak a ngeih caah a dawtmi a si. Jesuh cawnpiakmi vialte kha a zumh dih i Jesuh cu biakammi Messiah a si ti kha a lung a hring lo. (Johan 11:21-27) Asinain Martha cu mitlinglo a si caah kanmah bantukin palhnak a tuah. Tahchunhnak ah, voikhat cu Jesuh nih a va len hna lioah a naunu Mary cungah a thin a hung i Jesuh kha sik a fial. Hitin a ti: “Bawipa, ka nau nih keimah lawng rianṭuan a ka rinh hi na zei a poi lo maw? Va bawm tiah hun chim.” (Luka 10:38-42 rel.) Martha nih zeicah cutin a ti, Jesuh nih a lehmi bia in zeidah kan cawn khawh?

Martha cu a Lung a Vaivuan

3, 4. Mary nih zeiti lam in dah “a hmaanmi thil” cu aa thim, Martha nih zeidah a cohlan? (A hramthawknak hmanthlak zoh.)

3 Martha le Mary nih khualdawtnak an langhter tikah Jesuh cu aa lawm tuk i a sunglawi tukmi biatak kong cawnpiak a duh hna. Mary cu Jesuh pawngah a ṭhu colh i “a cawnpiaknak kha a ngai.” A Liannganmi Saya sinin a si khawh chungin cawn a duh. Martha zong nih Jesuh cawnpiaknak ngaih awkah aa thim khawh ve. Jesuh bia ngaih awkah a rian kha a ngol ahcun Jesuh nih a thangṭhat ko lai.

4 Asinain Martha cu a lung a vaivuan. Jesuh dangh awk rawl kha a hleikhun in a timh i siarem tein a um khawh nakhnga thil tampi a tuah. Mary nih a bawmh lo tikah a thin a hung i Jesuh sinah a phunzai. Martha nih thil tampi a timhtuahmi kha Jesuh nih a hngalh caah nem tein hitin a ti: “Martha, Martha, thil tam tuk kongah na lungre a thei i na phun na zai, na tlok na ciar.” Meh phunkhat lawngin a za ko tiah a ti. Cun Mary nih a cawnpiaknak kha ṭha tein a ngaih caah a thangṭhat. “Mary nih a hmaanmi thil cu aa thim cang i cucu ahohmanh nih an chut lai lo” tiah Jesuh nih a ti. Mary nih mah caan i a rak eimi rawl kha cu aa cinken theng lai lo, asinain Jesuh sinin a cawnmi le Jesuh nih a thangṭhatmi kha cu zeitikhmanh ah a philh lai lo. Mah hnu, kum 60 leng a rauh hnuah lamkaltu Johan nih hitin a ṭial: “Jesuh nih Martha le a naunu . . . kha a dawt hna.” (Johan 11:5) Mah bia nih dawtnak aa telmi Jesuh chimhrinhnak kha Martha nih a cohlan i a nunchung zumhfek tein Jehovah a biak ti kha a langhter.

5. A biapi deuhmi thil ah lungthin chiah cu zeicah tuchan ah a har khun, zei biahalnak dah kan i ruah hna lai?

5 Lung a vaivuanhter khomi thil hna cu Baibal chan lio nakin tuchan ah a let tampi in a tam deuh. Sehlei thilri hna ruangah nan lung vaivuanhter hlah u tiah 1958, September 15, Vennak Innsang nih unau pawl kha ralrin a pek hna. Mah lio caan hmanhah nifate thil thar rak chuah dawh a si. Mekazin, radio, baisakup le TV cu an hung laar ngai. Hi chan donghnak a naih thluahmah bantukin “lung a vaivuanhter khomi thil hna cu an karh chin lai” tiah Vennak Innsang nih a ti. Atu ah kan lung a vaivuanhter khomi thil hna cu a hlan nakin a tam deuh tuk. Mary bantukin a herh lomi thil ah lungvaivuanh kha hrial in thlaraulei thil ah kan lungthin kan chiah khawh nakhnga zeidah kan tuah khawh?

Vawlei kha a Dihlak in Hmang Hlah

6. Jehovah miphun nih seh thilri hna kha zeitindah an hman?

6 Jehovah miphun nih thawngṭha chimnak caah vawlei lei seh thilri hna kha an hman. Tahchunhnak ah, vawlei ralpi pakhatnak aa thawk hlan le ralpi chungah “Sernak Kong Hmanthlak Drama” kha an piah. A rong a ummi hmanthlak le baisakup tawi tete kha a aw he an fonh i ram tampi ah an piah, cuticun mi nuai tampi kha phung an chimh hna. “Hmanthlak Drama” a donghnak ah Jesuh Khrih nih vawlei a uk tikah daihnak a um lai caan kha a langhter. A hnuah, Jehovah miphun nih radio hmangin Pennak kong thawngṭha kha vawleicung pumpi ah an thanh. Tuchan ah a ki a kiang telin, hmun kip i a ummi hna sin thawngṭha phanh khawh awkah computer le Internet hna kan hman.

Jehovah rian in lungvaivuanhter awkah a herh lomi thil kha awnh hna hlah (Catlangbu 7 zoh)

7. (a) Vawlei a dihlak in hman cu zeicah ṭih a nun? (b) Zeidah kan i ralrin awk a si? (A tanglei fianternak zoh.)

7 Baibal nih vawlei kha a dihlak in hman lo awkah ralrin a kan pek. Mah ah vawlei nih a hlorhmi thil hna caah caan tam tuk hman aa tel. (1 Korin 7:29-31 rel.) Vawlei lei thil cheukhat cu a ṭhalomi an si lo nain kan caan tampi a dihter khawh. Tahchunhnak ah, ca rel, TV zoh, vahvaih, dawr i chawh le hmanung bik chuak electronic thilri asiloah thil man sung hna va zoh ti bantuk a si kho men. Mi tampi nih online ah bia i ruah, ca i kuat, vawleicung thawngpang asiloah zaanglente celhnak kong hna rel kha an duh. Asinain mi cheukhat cu cu bantuk thil nih a hun leem hna. * (Pct. 3:1, 6) A biapi theng lomi thil hna caah kan caan tam tuk kan hman ahcun a biapi bik a simi, Jehovah biaknak caah a caan a za in kan ngei ti lai lo.—Efesa 5:15-17 rel.

8. Hi vawlei thil tlaihchan lo cu zeicah a biapit tuk?

8 Satan nih vawlei lei thil hna hmangin kanmah lemsoi awk le Jehovah biaknak in lungvaivuanhter awkah a si khawh chungin aa zuam. Cuticun kumzabu pakhatnak ah Satan nih a rak tuah i tuchan ah tam chinchin in a tuah. (2 Tim. 4:10) Cucaah hi vawlei thil hna kha zeitindah ka hmuh tiah kan i check lengmang awk a si i a herhmi thlennak kan tuah awk a si. Baibal nih hi vawlei thil kha tlaihchan hlah u tiah a kan ti. Jehovah kan dawtnak tu kha kan ṭhanter chin awk a si. Cutin kan tuah ahcun Jehovah nawl ngaih kan i fawih deuh lai i amah he kan i naih deuh lai.—1 Johan 2:15-17.

A Biapi Bikmi Thil ah Nan Lungthin Chia Zungzal U

9. Jesuh nih a zultu hna kha zeidah biapi i chiah awkah a cawnpiak hna, zeitindah zohchunhawk a chiah?

9 Jesuh nih Martha kha lungvaivuanh lo awkah nem tein a cawnpiak bantukin a zultu hna kha a cawnpiak ve hna. Jehovah le a Pennak kha biapi i chiah awkah a forh hna. (Matthai 6:22, 33 rel.) Amah theng nih a ṭha bikmi zohchunh awk a chiah. Jesuh cu thil tampi a ngei lo, inn asiloah hmun zong a ngei lo.—Luka 9:58; 19:33-35.

10. Jesuh nih kan caah zei zohchunh awk ṭha dah a chiah?

10 Jesuh nih phungchimnak in lungvaivuanhter awkah zei thil hmanh a awnh lo. Tahchunhnak ah, phungchim rian a thawk hnu tlawmpal ah Kapernuam khuami hna nih Jesuh cu an khua ah caan tam deuh hman seh ti an duh. Mah tikah zeidah a tuah? Jesuh nih a rian lawngah a lungthin a chiah zungzal. Cucaah hitin a ti hna: “Pathian Pennak kong thawngṭha kha khua dang zongah ka chim hrimhrim awk a si, cu chim ah cun pei Pathian nih a ka thlah cu.” (Luka 4:42-44) Thawngṭha chim awk le cawnpiak awkah Jesuh cu Palestine ram chungah a rak tlawng. Jesuh cu mitling a si ko nain midang bantukin a tha a ba i a caan ah dinh zong a herh.—Luka 8:23; Johan 4:6.

Thilri chawva ah nan lungthin nan chiah ahcun Pathian rianṭuannak in nan lung a vaivuan kho tiah Jesuh nih ralrin a kan pek

11. Mipa pakhat nih a tonmi pumpak buaibainak kong tawnghthampiak awk a fial tikah Jesuh nih zeitindah a leh? Jesuh nih a zultu hna kha zeitindah ralrin a pek hna?

11 A hnuah, Jesuh nih a zultu hna kha a biapimi kong a cawnpiak hna lioah mipa pakhat nih hitin a ti: “Saya, ka pa nih a kan rohmi thilri kha a ka cheuh venak lai ka unaupa kha ka chimhpiak tuah.” Mah tikah Jesuh nih mah pa tonmi pumpak buaibainak kha a tawnghthampiak lo. “Mipa, aho nih dah nan pahnih karlak i biathlektu ding le ro ṭhentu dingah nawl a ka pek?” tiah a ti i lungvaivuan loin a zultu pawl kha a cawnpiak hna. Thilri chawva ah nan lungthin nan chiah ahcun Pathian rianṭuannak in nan lung a vaivuan kho tiah ralrin a rak pek hna.—Luka 12:13-15.

12, 13. (a) Jesuh tuahmi zei thil nih dah Greek mi cheukhat cu an lung a suk hna? (b) Greek mi hna nih Filip sinah Jesuh hmuh kan duh an ti tikah Jesuh nih zeitindah a lehrulh hna?

12 Jesuh cu hi vawlei a nunnak a dih lai ah a lungre a thei tuk. (Matt. 26:38; Johan 12:27) Jesuh nih fahnak in buin ka thi lai ti kha a hngalh. Cun a thih hlanah ṭuan awk rian tampi ka ngei ti zong a hngalh. Tahchunhnak ah, Nisan 9, Zarhpi Ni ah Jesuh cu laa aa cit i Jerusalem khua chungah a lut. Mah tikah mibu nih an Siangpahrang in lungtho tein an cohlan. (Luka 19:38) A thaizing ah biakinn ah a kal. Cuka ah thil man fakpi in a zuarmi, a hak a kaumi hna kha ralṭha tein a ṭhawl hna.—Luka 19:45, 46.

13 Lanhtak Puai caah Jerusalem i a rami Greek mi cheukhat nih Jesuh tuahmi kha an hmuh tikah an lung a suk tuk hna. Cucaah lamkaltu Filip kha Jesuh hmuh kan duh tiah an ti. Asinain Jesuh nih amah a bawm kho hngami le a ral pawl sinin a huppheng kho hngami hna kawl kha aa zuam lo. A biapi deuhmi thil ah a lungthin a chiah. A rauhhlan ah ka thi cang lai ti kha a chimh hna hnuah Andru le Filip kha hitin a ti hna: “Ahopaoh a nunnak a dawmi paoh nih cun a nunnak cu a thlau lai, hi vawleicung i a nunnak a huami nih zungzal nunnak ah cun aa chiah lai.” Mah hnuah mahca ṭhatnak hlawt awkah a zultu hna kha a forh hna i “ka rian a ka ṭuanpiaktu cu ka Pa nih upatnak a pek hna lai” tiah bia a kamh hna. Mah bia kha Filip nih Jesuh kong hngalh a duhmi Greek mi hna kha a chimh hna lai ti cu a fiang.—Johan 12:20-26.

14. Jesuh nih phungchim rian kha biapi bik ah a chiah ko nain a tlarimi a si kha zeitindah a langhter?

14 Jesuh vawleicung a um lioah phungchim rian kha biapi bik ah a chiah ko nain a zungzal in a rian kong lawng kha a ruat lo. Tahchunhnak ah, ṭhitumnak puai ah a tlawm bik voikhat cu a rak kal, mah lioah ti kha a ṭha bikmi mitsurhang ah a rak thlen. (Johan 2:2, 6-10) Cun a hawile le thawngṭha theih a duhmi hna inn zongah rawl a rak ei. (Luka 5:29; Johan 12:2) A biapi deuhmi cu thlacam awk, ṭha tein ruah awk le i dinh awkah Jesuh nih a caan a pek tawn.—Matt. 14:23; Mar. 1:35; 6:31, 32.

‘Lam a Kan Dawntu Thil paohpaoh kha Hlaw hna u Sih’

15. Khrihfa a simi nih zeidah tuah a herh tiah lamkaltu Paul nih a ti, zeitindah zohchunh awk ṭha a chiah?

15 Lamkaltu Paul nih Khrihfa hna cu lamhla tlikzuamnak ah a tlimi bantuk an si tiah a ti. Annih nih kawltung tiang an tlik khawh nakhnga dawntu thil paohpaoh kha an hlawt a hau. (Hebru 12:1 rel.) Mah kongah Paul theng nih zohchunh awk ṭha a rak chiah. Anih cu Judah biaknaklei hruaitu pakhat in a rummi le a min a thangmi a hung si kho. Asinain “a biapi deuhmi thil” ah a lungthin a chiah khawh nakhnga mah rian kha a rak hlawt. Siria, Asia Minor, Macedonia le Judea ram hna telin hmun tampi ah a tlawng i phungchim rian kha fakpi in a ṭuan. Paul nih hmailei ah a hmuh hngami vancung i zungzal nunnak laksawng ah a lungthin a chiah. Hitin a chim: “Hnulei thil kha philh i hmailei thil banh i zuam kha a si. Cucaah kawltung lei ah cun laksawng hmuh awkah khan ka tli.” (Fil. 1:10, NW; 3:8, 13, 14) Paul cu nupi a ngeih lo caah ‘Bawipa rian ah a lungthin a dih-umnak tein’ aa pe kho.—1 Kor. 7:32-35.

Paul nih “a biapi deuhmi thil” ah a lungthin a chiah khawh nakhnga vawlei lei a rian kha a rak hlawt

16, 17. Innchunghawi a ngeimi kan si ah, a ngei lomi kan si ah Paul kha zeitindah kan i zohchunh khawh? Mark le Claire nih cutin zeitindah an tuah?

16 Paul bantukin tuchan Jehovah salle cheukhat nih Jehovah rian ah tam deuh in an i tel khawh nakhnga nupi ṭhit, va ngeih lo awkah an i thim. (Matt. 19:11, 12) Innchunghawi a ngei lomi hna cu a ngeimi nakin chungkhar rian tlawm deuh lawng an ngei. Asinain innchunghawi a ngeimi kan si ah, a ngei lomi kan si ah, kan dihlak in Jehovah biaknak in lung a vaivuanhter khomi ‘dawntu thil paohpaoh kha kan hlawt’ khawh ko. A caan sawksam kha kan hrial khawh nakhnga le Jehovah rian ah tam deuh in kan i tel khawh nakhnga kan ziaza thlen a hau men lai.

17 Tahchunhnak ah, Wales ram ah a ṭhangmi Mark le Claire cu sianginn an dih tikah hmaikal an hun ṭuan. An i um hnu zongah hmaikal an ṭuan rih. Asinain tam deuh in ṭuan an duh. Mark nih hitin a chim: “Vawleicung pumpi innsaknak rian ah kan i tel khawh nakhnga ihnak khaan pathum a ummi kan inn kha kan zuar i caan cheu kan ṭuanmi rian zongin kan chuak. Cuticun nunning sawhsawh tein kan nung.” A luancia kum 20 chungah Africa i hmun tampi ah an kal i Biakinn saknak rian kha an bawmh hna. Tangka an ngeih lo caan zong a um ko nain Jehovah nih a zohkhenh zungzal hna. Claire nih hitin a chim: “Nifate Jehovah rian kan ṭuan caah lungsi hnangamnak kan hmu. Mah caan chungah hawi tampi kan ngei i zeihmanh kan chambau bal lo. Kan hlawtmi thil cu tlawmte lawng a si. Caantling rianṭuannak in kan hmuhmi lawmhnak cu zei he hmanh tahchunh khawh a si lo.” A dang caantling rian a ṭuanmi tampi zong nih cutin an chim ve. *

18. Zei bia dah kan i hal khawh?

18 Nangtah zeitin? Jehovah rian ah a hlan bantukin ka lung a tho ti lo tiah na ruat maw? A herh lomi thil ruangah na lung a vaivuan maw? Cutin a si ahcun zeidah na tuah khawh? Pumpak Baibal relnak le hlathlainak ṭhancho dingin na tuah khawh. Mah kong kha a hnu capar ah kan i ruah hna lai.

^ cat. 17 “A Hmaanmi thil Hngalhnak le Mah ningin Tuahnak” timi capar i Hadyn le Melody Sanderson i an kong ṭialmi zong kha zoh. (2006, March 1, Vennak Innsang [Kawl]) Australia ram i mah nuva hna nih caantling rian ṭuan khawh awkah a ṭha tukmi an rian kha an hlawt. India ram ah missionary an ṭuan lioah an tangka nih a dih tak hna tikah zeidah a cang ti kha relhmanh.