An Zumhnak Kha I Zohchunh | Josef
‘Pathian Hmun ah Kaa Chia kho lai Lo’
JOSEF cu zanlei sang ah a dum chungah aa chawk. Tumkung le a dang thingthei kung hna le tidil hna kha a zoh, cun hau lengah a ummi Faraoh inn lei kha a hei cuanh. Innchung ah a fapale a simi Manasseh le Efraim an i tuai thawng le an nih thawng kha a theih tiah na mitthlam ah cuanter hmanh. A fapale lente an i celhmi kha a zoh hna i aa nuam tukmi a nupi kha a mitthlam ah a cuang. Cun a ni i Pathian thluachuah ka hmu ti kha a hngalh.
Josef nih a fater kha ngaihthiamnak ti sullam a ngeimi Manasseh tiah min a sak. (Genesis 41:51) Nai hrawngah a hmuhmi Pathian thluachuah ruangah a inn, a unau hna le a pa a ngaih hnanak cu a zor deuh lai ti cu a fiang. A ule huatnak ruangah a nunnak cu aa thlenmi a si. A ule nih Josef kha an velh i thah hmanh an duh. A donghnak ah chawlehtu hna sinah sal in an zuar. Mah caan thawkin a nunnak cu i tuaiur in harnak pakhat hnu pakhat a ton. Mah ah kum 12 chung sal a ṭuanmi le thong a tlakmi hna aa tel. Thong chungah caan saupi tiang a ke ah thir cikcin an khih. Asinain atu cu a liannganmi Izipt ram ah Faraoh changtu a hung si cang. *
Kum tampi chungah Jehovah nih a chimchung bantukin thil pakhat hnu pakhat a canmi kha Josef nih a hmuh. Izipt ram ah kum 7 chung rawl tampi a rak vui lioah Josef nih a tlangthlak i a hleimi rawl hna kha a rak khon. Mah lio caan ah a nupi Asenath he fa pahnih an ngei cang. A caan ah lamhlat ah a ummi a chungkhar kong kha a ruat tawn. A hleiin a naupa Benjamin le a dawt tukmi a pa Jakob kha a ngai hna. Annih cu dam tein le him tein an um hnga maw tiah a ruat men ko lai. Cun a ule pawl an ziaza aa thleng cang hnga maw asiloah an innchungkhar an i rem nakhnga ka tuah kho hnga maw ti zongin a ruat men ko lai.
Nang zong na chungkhar ah nahchuahnak le huatnak ruangah nan lung aa khah hna lo ahcun Josef bantukin na intuar ve men ko lai. Josef nih a innchungkhar a zohkhenh hna tikah a zumhnak in zeidah kan i cawn khawh?
“Josef Sinah Va Kal U”
Josef cu a rian a tam ngaingai, mah lioah ni le thla cu an liam thluahmah. Faraoh a mang ah Jehovah nih a rak chimchung bantukin rawl vui kum, kum 7 a dih hnuah thil sining cu a hun chia tuk. Rawl a har thluahmah. Caan tlawmpal a rauh tikah an pawngkam ram hna zongah rawl a har thluahmah. Asinain “Izipt ram chungah cun rawl a um” tiah Baibal nih a ti. (Genesis 41:54) Pathian bawmhnak thawngin Josef nih a rak chimchung khawh i ṭha tein a rak tlangthlak caah Izipt ram ah rawl a um rihmi a si.
Izipt mi hna nih anmah bawmtu in Josef kha an hmuh lengah a tlangthlakning zong kha an thangṭhat. A kalnak hmun paohah mi nih an thangṭhat, asinain Josef nih mah thangṭhatnak kha Jehovah a pek. Kannih zong Pathian rian kan ṭuannak ah kan thiamnak kha toidor tein kan hman ahcun kan ruah khawhmi lengin Pathian nih a kan bawmh lai.
Genesis 41:55, 56.
A hnuah Izipt mi zong mangṭam an tong ve. Faraoh sinah bawmhnak an hal tikah Faraoh nih “Josef sinah va kal u law a chimning paoh in va tuah u” tiah a ti hna. Cucaah Josef nih rawl khonnak inn hna kha a on i Izipt mi kha an herh zat in a zuarh hna.—Asinain an pawngkam ram hna ah cun rawl cawk ding a um lo. Lamhlatpi ah a ummi Kanaan ram i Josef chungkhar zong mangṭam an tong ve. Cucaah kum upa a simi Jakob nih Izipt ram ah rawl a um ti thawng a theih tikah a fapale kha rawl cawk awkah Izipt ram ah a thlah hna.—Genesis 42:1, 2.
Jakob nih a fapale 10 kha a thlah hna nain a fapa hniang, Benjamin kha cu a thlah lo. Jakob nih a dawt tukmi a fapa Josef kha a ule sin a thlah lio kha aa cinken rih ko lai. Mah caan thawkin Josef kha a hmu beh ti lo. A tlek i thi aa nehmi Josef angki leng kha a ule nih an rak put. Mah angki leng cu a pa nih a dawtnak le mithmai ṭha a peknak a langhtertu a si. Josef kha sahrang nih a seh tiah an hlen caah an pa Jakob cu an ngaih a chia tuk.—Genesis 37:31-35.
“Mang a Manhmi kha a hun Hngalh”
Jakob fapale cu lamhlapi an kal hnuah Izipt ram an va phan. Rawlcawknak ding an hlat tikah Zafenath-paneah timi bawi sinah va kal u tiah an ti hna. (Genesis 41:45) Amah cu an va ton tikah Josef a si kha an hngal maw? An hngal bak lo. An herhmi rawl a kan zuarhtu ding Izipt bawi a si ti lawngin an ruah. An upatnak langhternak caah phungphai ningin “a hmaiah cun an kun.”—Genesis 42:5, 6.
Josef tah zeitin? A ule an si kha a hngalh colh hna. Mah lengah a ule a hmaiah an kunmi a hmuh tikah a ngakchiat lio kong kha a lung ah a hung chuak. Mah tikah a ngakchiat lioah Jehovah nih a pekmi ‘mang kha a hun hngalh’ tiah Baibal nih a ti. Mah a mang ah a ule cu Josef hmaiah an kun lai tiah a chimchung. A ule cu atu a hmaiah an kun taktak. (Genesis 37:2, 5-9; 42:7, 9) Josef nih zeidah a tuah lai? A ule kha a cohlang hna lai maw? Teirul dah a cham hna lai?
A ule nih zei bantuk thil hmanh tuah ko hna sehlaw lungfah in teirul cham awk a si lo ti kha Josef nih a hngalh. Khuaruahhar thil hna pakhat hnu pakhat canter awkah Jehovah nih a tuah ti cu a fiang. A tak ti ah cun Jehovah nih timhnak a ngeih caah cutin a canmi a si. Jakob tefa hna cu miphun nganpi ah an cang lai tiah Pathian nih bia a rak i kam. (Genesis 35:11, 12) Josef ule cu an puarhran, anmah zawn lawng an i ruah i an ziaza a ṭhat rih lo ahcun Jakob tefa kha miphun nganpi ah ka ser hna lai timi Jehovah tinhnak cu a rawk kho. Mah lengah Josef nih khuaruat loin lungfahnak in a lehrulh hna ahcun an innchungkhar ah buaibainak a chuak kho. Cun amah theng a lungre a thei lai i a pa le Benjamin zong harnak an tong kho. A pa le a nau cu an nung rih maw? Cucaah Josef nih aho a si kha a chim hna lo. Mah lawngah a ule an i thlen le thlen lo a hneksak khawh hna lai. Cun Jehovah nih tuahter a duhmi kha a hngalh lai.
Phungthlukbia 14:12) Chungkharmi he rem tein um cu a biapi ko nain Jehovah le a Fapa Jesuh he rem tein um cu a biapi bikmi a si ti kha i cinken.—Matthai 10:37.
Nang cu Josef tonmi bantuk cu na tong theng lai lo. Asinain tuchan chungkhar tampi ah buaibainak, lung i khahlonak le huatnak hna a ummi cu khuaruahhar awk a si lo. Cu bantuk thil ton tikah lungfah in a sining paohin va si cang ko seh ti phunin khuaruat loin thil kan tuah khawh. Cucaah Josef kha i zohchunh in thil sining hna kha Jehovah nih zeitindah tawngtham hna seh ti a kan duh tiah hngalh i zuam cu fim a si. (“Kaan Hneksak Hna Lai”
Josef nih a ule lungput hngalhnak caah hneksaknak pakhat hnu pakhat a tuah. Holhlettu hmangin biahrang ngaiin a chawnh hna i mingiatu nan si tiah a ti hna. I runvennak caah a ule nih an chungkhar kong vialte kha an chimh dih. Mah ah Josef nih hngalh a duh tukmi a nau Benjamin cu inn ah a taangta timi kong zong aa tel. Mah tikah Josef nih a intuarnak langhter lo awkah zei tlukin dah aa sum lai khi ruathmanh. A naupa cu a nung rih ko. Atu zeidah ka tuah lai ti kha Josef nih a hun hngalh. Cucaah a ule kha biatak nan chim le chim lo hngalhnak ah nan nau hniang bik cu hmuh ka duh tiah a ti hna. Nan lak i pakhat cu thong ah a taangta lai i a dang tu cu nan nau hniang bik va auh awkah inn ah nan tlung kho tiah a ti hna.—Genesis 42:9-20.
A ule nih an chimmi kha Josef nih a theithiam lo tiah an ruah i an kong vialte an chimh. Mah tikah a luancia kum 20 lio i an rak tuahmi palhnak nganpi ruangah anmahle anmah sual an i phaw. “Kan nau cung i ṭhatlonak kan rak tuah kha kan rak palh taktak; ka bawm ko sawh u tiah a rak kan nawl i a harnak kan hmu ko na i a bia kan rak theih duh lo kha! Kha ruangah khan atu harnak kan phak hi a si” tiah anmahle anmah an i ti. An chimduhmi kha Josef nih a hngalhthiam tikah an hmuhlonak ah a kal i a ṭap. (Genesis 42:21-24) Ngaihchihnak taktak timi cu a ṭhalomi tuahsernak ruangah a chuakmi thil caah lungṭhatlo sawhsawh lawng a si lo ti kha Josef nih a hngalh. Cucaah a dang hneksaknak pakhat a tuah.
Simeon kha thong ah a thlak i a dang kha cu inn ah a kirter hna. Cun an sawngkhoi chungah an tangka kha a thli tein a sanhpiak ṭhan hna. A ule cu inn ah an kir. Izipt ram ah rawl va cawk ṭhan dingin an kal tikah Benjamin kha kalter ve awkah an pa Jakob kha an nawl chih. Izipt ram an phanh tikah Josef inn zohkhenhtu kha an sawngkhoi chungah tangka an hmuhmi le atu ah pek ṭhan an timhmi kong kha an chimh. Cutin an tuahmi cu upat awk ngai an si ko nain an lungput taktak kha Josef nih hngalhchap a duh rih. A unau hna caah rawldanghnak a tuah lioah Benjamin kha a hmuh tikah zei tlukin dah a lung a cawlcangh lai khi ruathmanh. A hnuah an sawngkhoi chungah rawl khat lakin a rawnpiak hna i a tlunter hna. Asinain Benjamin sawngkhoi chungah khan ngunhrai kha a thli tein a sanhpiak.—Genesis 42:26–44:2.
Josef nih a inn zohkhenhtu kha va dawi hna law ngun hrai nan fir tiah sualpuh in va tlai hna tiah a fial. Benjamin sawngkhoi chungah ngunhrai kha an hmuh tikah an dihlak in Josef sinah an rak kir ṭhan. Mah tikah Judah nih kan zaangfah ko, kan unau 11 ningin Izipt ram ah na sal kan si ko lai tiah Josef kha a nawl. A ule cu a hlan bantuk an si ti lo ti kha Josef nih a hmuh. Asinain Benjamin lawng sal ah a taangta lai i a dang tu cu inn ah nan tlung lai tiah a ti hna.—Genesis 42:2-17.
Mah tikah Judah nih “an nu i a hrinmi hna lakah amah lawng cu a nungmi a si; a pa nih cun a dawt ngaingai” tiah ngaihchia ngai a simi bia a chim tikah Josef cu zei tlukin dah a lung a hno lai. Zeicatiah anih cu Jakob nih a dawt tukmi a nupi, Rachel i a fater a si, Rachel cu Benjamin a hrin cangka in a thi. A pa bantukin Josef zong nih a nu Rachel kha a ngai tuk. Mah ruangah a nau Benjamin kha a dawt khunnak a si kho men.—Genesis 35:18-20; 44:20.
Judah nih Josef kha Benjamin zaka ah keimah tu na sal ka si lai tiah fakpi in a nawl. Cun lungkuai awk ngai a simi bia kha hitin a chim: “Zeitindah ngakchiapa tel loin ka pa sinah ka kir ngam lai? Ṭhatlonak ka pa cung i a tlun hmuh lai kha a ngamh in ka ngamh lo.” (Genesis 44:18-34) Mah cu a lungput aa thleng cang ti a langhtertu a si ko lo maw? Judah cu aa ngaihchih lawng si loin zaangfahnak, mahca ṭhatnak hlawtnak le dawtnak a ngei ti zong a lang.
Mah tikah Josef cu aa sum kho ti lo i a intuarnak kha a phuan dih. A sinum vialte kha a chuahter dih hna i fakpi in a ṭap, a ṭah thawng cu a than tuk caah Faraoh inn tiang a thang. A donghnak ah “keimah cu nan nau Josef . . . kha ka si” tiah a chimh hna. Mah hnuah zei tuah awk hngal loin a ummi a ule kha a kuh hna i an rak tuahmi ṭhatlonak kha a ngaihthiam hna. (Genesis 45:1-15) Cuticun ngaihthiam a hmangmi Jehovah kha Josef nih aa zohchunh. (Salm 86:5) Kannih tah cutin kan tuah kho ve lai maw?
“Na Nung Rih”
Faraoh nih Josef chungkhar kong kha a theih tikah a pa le a chungkhar dihlak kha Izipt ram ah rak i ṭhial hna seh tiah a ti. A rauhhlan ah Josef cu a dawt tukmi a pa he an i tong ṭhan. Jakob nih Josef kha a hmuh tikah “nangmah kaan hmuh cang hnu le na nung rih ti ka theih hnu paohah cun ka thih zongah zeihmanh a poi ti lo” tiah a ti i a ṭap.—Genesis 45:16-28; 46:29, 30.
Jakob cu Izipt ram ah kum 17 tiang a nung rih. Mah lioah a fapale 12 nih an hmuh hngami thluachuah pawl kha a chimchung. Fater nih co hngami thluachua lethnih kha a fapa 11nak a simi Josef kha a pek. Israel phun 2 cu Josef chungin an chuak lai. Ngaihchihnak taktak a langhtermi 4nak fapa a simi, Judah nih zei thluachuah dah a hmuh? A tefa chungin Messiah a chuak lai timi a sunglawi tukmi thluachuah a hmuh.—Genesis dal 48, 49.
Jakob cu kum 147 a si ah a thi. Mah tikah nawl a ngeimi Josef nih phu a kan hlam ṭhan hnga maw tiin a ule cu an thin a phang. Cucaah Josef nih phu kaan hlam hna lai lo tiah bia aa kam. A chungkhar pawl Izipt ram ah an rak i ṭhialmi cu Jehovah ruangah a si caah nan thinphang hlah u tiah a ti hna. Cun ‘Pathian hmun ah kaa chia kho lai lo’ tiah cinken awk tlak bia zong a chim. (Genesis 15:13; 45:7-8; 50:15-21) Josef nih Jehovah cu Biaceihtu ngan bik a si kha a hngalh. Cucaah Jehovah nih a ngaihthiammi hna kha dantat awkah Josef cu ahodah a si?—Hebru 10:30.
Nangtah ngaihthiam awkah naa harh maw? Hramhram in harnak a kan pemi hna ngaihthiam cu a hleiin a har kho men. Aa ngaichih taktakmi hna kha lungtak in kan ngaihthiam hna ahcun kan kaphnih in kan lungfahnak a dam lai. Mah lengah Josef a zumhnak le zaangfahnak a ngeimi Jehovah kan i zohchunh a si lai. (w15-HK 05/01)
^ cat. 4 “An Zumhnak Kha I Zohchunh” timi capar kha August 1, 2014, November 1, 2014 le February 1, 2015, Vennak Innsang [Kawl] chung ah zoh.