Skip to content

Al lo konteni

SAPIT 13

Bann predikater Rwayonm i anmenn zot ka ankour

Bann predikater Rwayonm i anmenn zot ka ankour

PWEN ENPORTAN SA SAPIT

Parey Zezi ti predir, son pep i ganny opoze avek lalwa akoz zot pe prese

1, 2. (a) Ki bann sef relizye ti reisi fer an rapor avek predikasyon, me ki mannyer bann zapot ti reazir? (b) Akoz bann zapot ti refize obei sa restriksyon lo predikasyon?

 ANNOU retourn en pti pe letan apre Lapannkot lannen 33 N.L. I fer zis detrwa semenn depi ki kongregasyon Kretyen Zerizalenm i an egzistans. I kler ki Satan i vwar sa konman en bon loportinite pour li pran aksyon. Avan menm ki sa kongregasyon i kapab vin for, Satan i oule detri li. I deswit fer tou pour ki bann sef relizye i met restriksyon lo predikasyon. Me, bann zapot i kontinyen prese avek kouraz e plizyer zonm ek fanm i krwar dan Senyer.​—Akt 4:18, 33; 5:14.

Bann zapot ti byen kontan “ki zot ti’n ganny konsidere diny pour ganny maltrete pour sa Non Senyer”

2 Byen ankoler, sa bann opozan i atak bann Kretyen ankor en kou, safwasi, zot met tou bann zapot dan kaso. Me, pandan lannwit, lanz Zeova i ouver baro prizon e byen granmaten sa bann zapot i al prese menm. Ankor enn fwa, zot ganny arete e ganny anmennen devan bann dirizan ki akiz bann zapot konmkwa zot pe kas sa lalwa konsernan prese. An repons, avek kouraz bann zapot i dir: “Nou devre obei Bondye plito ki zonm.” Sa bann dirizan i sitan ankoler ki zot oule touy sa bann zapot. Me dan sa moman difisil, Gamalyel, en profeser Lalwa byen respekte i pran laparol e dir bann dirizan: “Fer byen atansyon sa ki zot oule fer avek sa bann zonm.” Sa bann dirizan i ekout konsey Gamalyel e zot les bann zapot ale. Ki sa bann zonm fidel i fer? Avek lardyes, zot pa arete me zot “kontinyen prese . . . e anons Zezi konman Mesi.”​—Akt 5:17-21, 27-42; Prov. 21:1, 30.

3, 4. (a) Ki metod efikas Satan in servi pour atak pep Bondye? (b) Ki nou pou egzaminen dan sa sapit ek sa de lezot sapit?

3 Sa ka ankour lannen 33 N.L. ti premye ka kot kongregasyon Kretyen ti ganny opoze devan lakour, me i pa ti dernyen ka. (Akt 4:5-8; 16:20; 17:6, 7) Dan nou letan, Satan i ankor pe enfliyans sa bann ki opoz vre ladorasyon pour ankouraz lotorite pour met nou predikasyon anba restriksyon. Bann opozan in met diferan sarz ankour kont pep Bondye. Zot dir ki nou bann dimoun ki fer problenm e senm divizyon. Zot osi dir ki nou ankouraz dimoun pour rebel kont gouvernman. An plis ki sa, zot dir ki nou bann komersan ki pe fer biznes ilegal. Dan son letan apropriye, nou bann frer i al ankour pour prouve ki sa bann lakizasyon i fo. Ki rezilta sa bann ka in annan? Ki lefe bann zizman ki’n pase ankour plizyer dizenn lannen pase in annan lo ou personnelman? Annou egzamin detrwa ka pour vwar kwa ki’n ede pour defann e etabli sa bon nouvel devan lotorite.​—Fili. 1:7.

4 Dan sa sapit, nou pou vwar ki mannyer nou’n defann nou drwa pour pres libreman. Sa prosen de sapit pou diskit serten batay legal ki nou’n fer dan nou zefor pour pa fer parti sa lemonn pour ki nou viv an armoni avek bann standar sa Rwayonm.

Eski nou fer problenm dan lasosyete oubyen nou fidelman siport Rwayonm Bondye?

5. Tar dan bann lannen 1930, akoz bann proklanmater ti ganny arete e ki aksyon bann ki responsab ti pran?

5 Tar dan bann lannen 1930, bann leta ek lavil Leta-z-ini Lanmerik ti pe esey fer tou mannyer pour fors Temwen Zeova pour rod en kek permi legal ouswa laysenns pour prese. Me nou bann frer pa ti fer laplikasyon pour okenn laysenns. I fasil pour kennsel en laysenns e zot ti santi ki gouvernman ti napa sa lotorite pour enterfer avek lord ki Zezi in donn bann Kretyen pour prese. (Mark 13:10) Akoz sa, plizyer santenn proklanmater ti ganny arete. Sanmenm rezon bann frer responsab ti deside pour anmenn sa zafer ankour. Zot ti oule prouve ki Leta ti’n enpoz en sanksyon ki kont lalwa an rapor avek drwa Temwen Zeova pour pratik zot ladorasyon libreman. An 1938, en lensidan enportan ti arive an rapor avek bann ka ankour. Ki ti arive?

6, 7. Ki ti arive avek lafanmir Cantwell?

6 Mardi bomaten le 26 Avril 1938, Newton Cantwell aze 60 an ek son madanm Esther, ensi ki zot garson Henry, Russell ek Jesse ki zot tou le senk ti pionye spesyal ti met zot pare pour al prese lazournen dan lavil New Haven, Connecticut. Anfet, zot ti’n fini prepare pour pas plis ki en lazournen deor. Akoz? Parski plizyer fwa zot ti’n ganny arete, alor zot ti konnen ki zot riske ganny arete ankor. Me, sa sityasyon pa ti dekouraz zot pour al prese. Zot ti ariv New Haven dan de transpor. Newton ti dray loto lafanmir ki ti ranpli avek piblikasyon ek granmofonn portab, tandis ki Henry, son garson 22 an ti dray en sound car. Me, parey zot ti konnen i ti kapab arive, detrwa erdtan pli tar lapolis ti aret zot.

7 Russell, aze 18 an ki ti ganny arete premye epi Newton ek Esther. Jesse ki ti annan 16 an ti vwar ler gard ti al avek son papa, manman ek son frer. Henry li i ti pe prese dan en lot bor dan lavil, alor Jesse ti li tousel. Kantmenm sa, i ti pran son granmofonn e kontinyen prese. De zonm Katolik ti les Jesse zwe en rikord diskour Frer Rutherford ki ti annan pour tit, “Lennmi.” Me anmezir zot ti ekout sa diskour, sa de zonm ti sitan ankoler ki zot ti anvi tap Jesse. Trankilman, Jesse ti sorti kot zot, me pa bokou letan apre en gard ti aret li. Alor, Jesse osi ti ganny met an detansyon. Lapolis pa ti sarz Ser Cantwell, me zot ti sarz Frer Cantwell ek son bann garson. Menm zour menm, zot ti ganny large lo kosyon.

8. Akoz lakour ti trouv Jesse Cantwell koupab pour fer problenm dan lasosyete?

8 Detrwa mwan pli tar, Septanm 1938, lafanmir Cantwell ti pas devan lakour New Haven. Newton, Russell ek Jesse ti ganny sarze konmkwa zot ti pe demann larzan san en laysenns. Malgre ki zot ti fer apel avek Lakour Siprenm Connecticut, Jesse ti ganny zize koupab pour briz lape e fer problenm ki senm divizyon. Akoz? Parski sa de zonm Katolik ki ti’n ekout sa diskour rikorde ti temwannyen ankour ki sa diskour ti pe atak zot larelizyon e i ti provok zot. Pour defann zot lekor kont sa bann sarz, bann frer responsab nou lorganizasyon ti fer apel avek Lakour Siprenm Leta-z-ini, pli gran lakour sa pei.

9, 10. (a) Ki ti desizyon Lakour Siprenm Leta-z-ini dan sa ka konsernan lafanmir Cantwell? (b) Ki byenfe nou ankor pe gannyen avek sa desizyon?

9 Depi le 29 Mars 1940, Sef Ziz Charles Hughes ek wit lezot ziz ti ekout bann largiman Frer Hayden Covington, en avoka Temwen Zeova. a Ler avoka ladefans pour leta Connecticut ti prezant son bann largiman dan son zefor pour prouve ki Temwen Zeova ti bann dimoun ki fer problenm dan lasosyete, enn bann ziz ti demann li: “Eski pa i vre ki sa mesaz ki Kris ti prese dan son letan pa tou dimoun ki ti kontan?” Avoka leta ti reponn: “Wi e si mon rapel byen dapre Labib, i osi dir sa ki ti arive avek Zezi akoz i ti pres sa mesaz.” Pa sa ti devwal bokou! San realize, sa avoka ti pe konpar sa group Temwen avek Zezi e leta avek sa bann ki ti akiz li. Le 20 Me 1940, Lakour antye ti dakor e rann zizman an faver Temwen Zeova.

Hayden Covington (devan, dan milye), Glen How (gos), ek lezot pe kit lakour apre en laviktwar ankour

10 Ki lenportans desizyon Lakour siprenm ti annan? I ti pas en lalwa lo sa drwa pour pratik larelizyon libreman san okenn lenterferans gouvernman lokal, federal ouswa leta. An plis ki sa, Lakour ti dekouver ki kondwit Jesse “pa . . . ti poz okenn menas pour lape ek lord parmi manm piblik.” Alor, sa zizman ti klerman montre ki Temwen Zeova pa fer okenn problenm dan lasosyete. Pa sa i en zoli laviktwar pour bann serviter Bondye! Ki byenfe nou gannyen avek sa desizyon? En Temwen ki avoka i dir: “Sa drwa pour pratik nou larelizyon libreman san okenn lafreyer ki nou pou ganny restrikte i permet nou konman Temwen Zeova ozordi pour anons sa mesaz lespwar dan bann kominote kot nou reste.”

Bann rebel ouswa bann proklanmater laverite?

Quebec’s Burning Hate for God and Christ and Freedom Is the Shame of All Canada

11. Ki kanpanny nou bann frer Kanada ti fer e akoz?

11 Diran bann lannen 1940, Temwen Zeova Kanada ti fer fas avek lopozisyon sever. Alor, an 1946, pour fer manm piblik konnen ki Leta pa ti pe respekte lalwa konsernan liberte relizye, nou bann frer ti fer en kanpanny 16 zour kot zot ti distribye en trak avek tit Quebec’s Burning Hate for God and Christ and Freedom Is the Shame of All Canada. Sa trak kat paz ti denons bann rayot siporte par bann sef relizye, labi fizik lapolis ensi ki latak vyolan ki nou bann frer ti pe sibir avek plizyer dimoun dan provens Quebec. Sa trak ti dir: “Temwen Zeova i ankor pe ganny arete inosaman. I annan 800 sarz kont Temwen Zeova dan lavil Montreal e dan zalantour.”

12. (a) Ki mannyer bann opozan ti reakte anver sa kanpanny pour distribye sa trak? (b) Nou bann frer ti ganny akize pour kwa? (Vwar osi not.)

12 Premye minis Quebec, Maurice Duplessis ki ti pe travay an kolaborasyon avek Kardinal Katolik Romen Villeneuve ti dekrir son reaksyon anver sa trak konman en “lager san okenn pitye” kont Temwen Zeova. Lakantite prosekisyon ti double sorti 800 pour vin 1,600. En ser pionye i rakonte: “Lapolis ti telman aret nou en kantite fwa ki nou menm pa kapab rapel konbyen fwa.” Bann Temwen ki ti ganny vwar pe distribye sa trak ti ganny sarze pour pibliy “bann parol kont gouvernman.” b

13. Lekel ki ti premye pour ganny akize pour rebel kont gouvernman e ki desizyon lakour ti pran?

13 An 1947, Frer Aimé Boucher, son fiy 18 an Gisèle ek son lot fiy 11 an Lucille ti premye pour ganny zize ankour pour opoz gouvernman. Zot ti pe distribye bann trak Quebec’s Burning Hate pros avek zot laferm dan bann pti montanny sid avek Lavil Quebec, me i ti difisil pour kapab konsider zot konman bann dimoun ki fer problenm dan lasosyete. Frer Boucher ti en zonm dous ki ti annan limilite e ki ti okip son pti laferm trankilman e souvan i ti al anvil lo son seval ouswa dan son pti saret. Kantmenm sa, son fanmir ti eksperyans sa bann menm labi ki sa trak ti koz lo la. Sa ziz ankour ki li menm ti ay Temwen Zeova ti refize aksepte levidans ki prouv linosans Frer Boucher. Plito, i ti aksepte pozisyon prosekiter ki sa trak ti promot laenn e ki lafanmir Boucher ti koupab. An gro, sa ti desizyon sa ziz: I kont lalwa pour dir laverite! Aimé ek Gisèle ti ganny sarze konmkwa zot ti pe rebel kont gouvernman e pov Lucille osi ti pas de zour dan kaso. Bann frer ti fer apel avek Lakour Siprenm Kanada, pli gran lakour sa pei ki ti dakor pour ekout sa ka.

14. Ki mannyer nou bann frer Quebec ti reazir pandan bann lannen persekisyon?

14 Antretan, nou bann frer ek ser kouraze Quebec ti pe kontinyen pres mesaz Rwayonm malgre zot ti pe toultan ganny atake dan en fason vyolan. Bokou fwa, i’n anmenn bann rezilta remarkab. Diran sa kat-r-an apre kanpanny sa trak an 1946, lakantite Temwen Quebec ti ogmante sorti 300 pour vin 1,000! c

15, 16. (a) Ki desizyon Lakour Siprenm Kanada ti pran dan sa ka konsernan lafanmir Boucher? (b) Ki lefe sa laviktwar ti annan lo nou bann frer ek lezot?

15 An Zen 1950, Lakour Siprenm Kanada kot i ti annan nef ziz ti ekout ka Aimé Boucher. Sis mwan pli tar, le 18 Desanm 1950, Lakour ti rann zizman dan nou faver. Akoz? Parski Frer Glen How, avoka pour Temwen Zeova ti eksplike ki Lakour ti dakor avek largiman ki avoka ladefans ti’n prezante konmkwa “rebel kont gouvernman” i enplik ensit vyolans ouswa fer rayot kont gouvernman. Me, sa trak “pa ti pe ankouraz vyolans e i pa ti kont lalwa vi ki i ti zis en fason pour nou eksprim nou libreman.” Frer How ti azoute: “Mon ti vwar pour mwan menm konman Zeova ti donn nou laviktwar.” d

16 Desizyon Lakour Siprenm ti sirman en gran laviktwar pour Rwayonm Bondye. I ti en baz pour kennsel tou leres 122 ka ki pa ti ankor pas ankour kot Temwen Zeova Quebec ti’n ganny sarze pour rebel kont gouvernman. Deplis, desizyon lakour ti vedir ki bann sitwayen Kanada ek bann pei Commonwealth ti aprezan annan sa liberte pour eksprim zot konsern lo okenn size an rapor avek gouvernman. An plis ki sa, sa ti en gran laviktwar lo Legliz ek gouvernman Quebec ki ti pe atak liberte Temwen Zeova. e

Bann vander larelizyon ouswa bann mesaze devoue Rwayonm Bondye?

17. Ki mannyer serten gouvernman i esey kontrol nou predikasyon?

17 Parey bann premye Kretyen, bann serviter Zeova ozordi i bann vander Parol Bondye. (Lir 2 Korentyen 2:17, NW.) Kantmenm sa, serten gouvernman i esey restrikte nou aktivite predikasyon atraver bann lalwa ki aplik lo komers. Annou egzamin de ka ankour ki ti pe tret sa kestyon konsernan si Temwen Zeova i bann vander larelizyon ouswa zot bann predikater.

18, 19. Ki mannyer lotorite Dennmark ti esey anpes predikasyon?

18 Dennmark. Le 1 Oktob 1932, i ti annan en lalwa ki ti ganny met an plas ki ti defann vann bann lenformasyon enprimen ilegalman san en laysenns. Me, nou bann frer pa ti rod en laysenns. Son lannmen, senk proklanmater ti pas lazournen Roskilde, en lavil plis ki 30 kilomet was avek kapital Copenhagen. A lafen lazournen, August Lehmann, enn parmi sa bann proklanmater ti manke. I ti’n ganny arete konmkwa i ti pe vann bann marsandiz san en laysenns.

19 Le 19 Desanm 1932, August Lehmann ti pas ankour. I ti sertifye ankour ki i ti’n al kot bann dimoun pour ofer zot bann piblikasyon lo Labib, me ki i pa ti pe fer okenn komers. Sa lakour ti dakor avek li an dizan: “Sa akize . . . i kapab siport son lekor finansyerman e [i] pa’n ganny okenn benefis ekonomik e i ti napa lentansyon ganny okenn, me plito sa aktivite in fer li perdi finansyerman.” Lakour ti lo kote bann Temwen, i ti rann zizman an dizan ki sa ki Lehmann ti pe fer pa ti “en biznes.” Me, bann adverser pep Bondye ti determinen pour aret predikasyon dan sa pei. (Ps. 94:20) Prosekiter piblik ti fer apel ziska kot Lakour Siprenm sa pei. Ki mannyer nou bann frer ti reakte?

20. Ki desizyon Lakour Siprenm Dennmark ti pran e ki ti reaksyon nou bann frer?

20 Diran sa semenn avan ki sa ka ti pas devan Lakour Siprenm, bann Temwen Dennmark antye ti fer plis ankor dan predikasyon. Mardi le 3 Oktob 1933, Lakour Siprenm ti anons son desizyon. I ti dakor avek bann lakour presedan konmkwa August Lehmann pa ti’n kas okenn lalwa. Sa desizyon ti vedir ki bann Temwen ti kapab pres libreman. Pour eksprim zot lapresyasyon anver Zeova pour sa laviktwar ankour, bann frer ek ser ti ogmant zot partisipasyon dan predikasyon plis ankor. Depi sa desizyon Lakour, nou bann frer Dennmark in kapab akonplir zot minister san okenn lenteripsyon.

Bann Temwen kouraze Dennmark dan bann lannen 1930

21, 22. Ki ti desizyon Lakour Siprenm Leta-z-ini dan ka Frer Murdock?

21 Leta-z-ini. Dimans le 25 Fevriye 1940, Robert Murdock, Junior, en pionye ek set lezot Temwen ti ganny arete ler zot ti pe prese Jeannette, en lavil pros avek Pittsburgh, dan leta Pennsylvania. Zot ti ganny sarze konmkwa zot pa ti’n aste en laysenns pour ofer piblikasyon. Lakour Siprenm Leta-z-ini ti dakor pour ekout sa ka akoz nou ti fer apel.

22 Le 3 Me 1943, Lakour Siprenm ti anons son desizyon, ki ti an faver Temwen Zeova. Lakour pa ti dakor avek sa lide pour rod en laysenns akoz sa ti pou konmsi ou ti bezwen peye pour “en drwa ki Konstitisyon Federal ti’n met an plas.” Lakour ti kas lord sa lavil akoz i ti pou “anpes zot egzers zot drwa pour pibliy bann lenformasyon pour piblik e pratik zot larelizyon.” Pour anons lopinyon lamazorite, ziz William Douglas ti dir ki aktivite Temwen Zeova “i plis ki zis prese, i plis ki distribye bann piblikasyon relizye. I en melanz tou le de.” I ti azoute: “Sa kalite aktivite relizye i devret ganny proteze parey ladorasyon ki ganny fer dan legliz ek sermon deryer pipit.”

23. Akoz bann laviktwar ankour an 1943 i enportan pour nou ozordi?

23 Sa desizyon Lakour Siprenm ti en gran laviktwar pour pep Bondye. I ti konfirm sa ki nou vreman ete, nou bann predikater, pa bann vander larelizyon. Sa menm zour inoubliyab an 1943, Temwen Zeova ti ranport 12 dan 13 ka enkli ka Murdock devan Lakour Siprenm. Sa bann desizyon lakour in ganny servi ankor avek sikse tou resaman dan bann ka ankour kot nou bann opozan in ankor enn fwa opoz nou drwa pour pres sa mesaz Rwayonm an piblik e kaz an kaz.

“Nou devre obei Bondye plito ki zonm”

24. Ki mannyer nou reazir ler gouvernman i met restriksyon lo nou predikasyon?

24 Konman serviter Zeova, nou vreman apresye kan gouvernman i donn nou drwa legal pour pres sa mesaz Rwayonm libreman. Par kont, kan en gouvernman i met restriksyon lo predikasyon, nou senpleman aziste nou bann metod, anmezir ki nou kontinyen prese dan nenport fason posib. Parey bann zapot, “nou devre obei Bondye plito ki zonm.” (Akt 5:29; Mat. 28:19, 20) An menm tan, nou fer apel avek bann lakour pour retir sa restriksyon lo nou bann aktivite. Annou egzamin de legzanp.

25, 26. Ki levennman ki ti arive Nikaragwa ki ti finalman ariv devan Lakour Siprenm e ki ti arive finalman?

25 Nikaragwa. Le 19 Novanm 1952, Donovan Munsterman, en misyonner ek serviter biro brans ti al dan Biro Imigrasyon dan kapital, Managua. I ti’n ganny demande pour al kot Kaptenn Arnoldo García ki ti responsab sa lofis. Sa kaptenn ti dir Donovan ki tou Temwen Zeova Nikaragwa “i devret aret pres zot bann fo lansennyman e aret promot zot bann aktivite relizye.” Ler i ti ganny demande akoz, Kaptenn García ti eksplike ki Temwen Zeova napa permisyon gouvernman pour prese e ki zot ti pe ganny akize konmkwa zot bann kominis. Lekel ki ti pe akiz nou? Bann pret Katolik.

Bann frer Nikaragwa pandan sa restriksyon

26 Frer Munsterman ti deswit fer apel avek en Minister ki okip bann larelizyon ensi ki avek Prezidan Anastasio Somoza García, me san okenn bon rezilta. Alor, bann frer ti aziste zot metod. Zot ti ferm Lasal Rwayonm, rasanble dan bann pti group e aret pres lo semen, me zot ti kontinyen pres sa mesaz Rwayonm. An menm tan, zot ti pe siny en petisyon pour Lakour Siprenm Nikaragwa ekout sa ka e zot ti pe osi fer en demann avek Lakour pour kennsel sa restriksyon. Lamazorite zournal ti pe ekrir konsernan sa restriksyon ek sa ki i ti annan dan sa petisyon e Lakour Siprenm ti dakor pour ekout sa ka. Ki rezilta sa ti anmennen? Le 19 Zen 1953, Lakour Siprenm ti pibliy son desizyon an faver Temwen Zeova. Sa lakour ti dir ki sa restriksyon ti pe vyol lalwa konstitisyonnel an rapor avek liberte pour koze, liberte konsyans e liberte pour pratik en larelizyon. I ti osi donn lord ki relasyon ant gouvernman Nikaragwa ek Temwen Zeova i retourn parey oparavan.

27. Akoz bann dimoun Nikaragwa ti sirprann par desizyon Lakour e ki mannyer nou bann frer ti konsider sa laviktwar?

27 Bann zabitan Nikaragwa ti sirprann ki Lakour Siprenm ti an faver Temwen Zeova. Ziska sa letan, lenfliyans bann sef relizye ti telman for ki Lakour ti evit okenn konfli avek zot. An plis ki sa, bann zofisye gouvernman ti annan sitan pouvwar ki Lakour ti rarman al kont zot desizyon. Nou bann frer ti annan konfyans ki zot ti’n ganny sa laviktwar akoz zot Lerwa ti pe protez zot e zot ti kontinyen prese.​—Akt 1:8.

28, 29. Dan bann lannen 1985, ki sanzman i ti annan Zair?

28 Zair. Dan bann lannen 1985, i ti annan apepre 35,000 Temwen Zair ki konmela i apel Repiblik Demokratik Kongo. Biro brans ti pe fer konstri bann nouvo fasilite akoz sa gran ogmantasyon dan bann aktivite Rwayonm. An Desanm 1985, en lasanble enternasyonal ti ganny fer dan kapital Kinshasa e 32,000 delege sorti dan diferan parti lemonn ti ranpli stad sa lavil. Me, apre sa, kondisyon ti sanze pour bann serviter Zeova. Ki ti arive?

29 Frer Marcel Filteau, en misyonner sorti Quebec Kanada e ki ti’n eksperyans persekisyon anba rezim Duplessis ti pe servi Zair sa letan. I ti rakont sa ki ti pase an dizan: “Le 12 Mars 1986, bann frer responsab ti ganny en let ki ti dir ki lasosyasyon Temwen Zeova Zair ti ilegal.” Prezidan Mobutu Sese Seko ki ti siny sa restriksyon.

30. Ki gro desizyon Komite Biro Brans ti bezwen fer e ki zot ti deside fer?

30 Lannmen, stasyon radyo nasyonal ti fer sa lanons: “Nou pa pou zanmen tann nonm Temwen Zeova ankor [Zair].” En gran persekisyon ti konmanse deswit. Bann Lasal Rwayonm ti ganny detrir e nou bann frer ek ser ti ganny vole, arete, anprizonnen e bate. Menm bann zanfan Temwen ti ganny met dan prizon. Le 12 Oktob 1988, gouvernman ti sezi tou sa ki pour nou lorganizasyon e en group larme ti konmans reste dan propriyete kot biro brans ti ete. Bann frer responsab ti fer apel avek Prezidan Mobutu, me zot pa ti ganny okenn larepons. Sa moman la, Komite Biro Brans ti bezwen fer en gro desizyon, “Eski nou pou fer apel devan Lakour Siprenm ouswa nou espere?” Timothy Holmes, ki ti en misyonner e kordinater Komite Biro Brans sa letan i rapel, “Nou ti rod gidans ek lasazes avek Zeova.” Apre ki zot ti’n priy en kantite lo sa size, sa komite ti santi ki i pa ti ankor ler pour pran aksyon legal. Plito, zot ti konsantre plis lo ed zot bann frer ek ser e rod bann fason pour kontinyen prese.

“Diran sa peryod prosekisyon, nou ti vwar konman ki Zeova i kapab sanz keksoz”

31, 32. Ki desizyon remarkab Lakour Siprenm Zair ti pran e ki lefe i ti annan lo nou bann frer?

31 Plizyer lannen ti pase. I ti annan mwens presyon lo Temwen Zeova e i ti annan plis respe pour drwa imen dan pei. Komite Biro Brans ti dakor ki la aprezan i ti’n ler pour lalit kont sa restriksyon par fer apel avek Lakour Siprenm Lazistis, Zair. I enteresan pour note ki Lakour Siprenm ti dakor pour ekout sa ka. Apre, le 8 Zanvye 1993, pros set an apre sa restriksyon sorti kot prezidan, sa Lakour ti rann zizman an dizan ki aksyon gouvernman kont bann Temwen ti kont lalwa e sa restriksyon ti ganny retire. Zis mazinen ki sa ti vedir! Bann ziz zot menm ti pe met zot prop lavi an danze akoz zot ti’n kennsel en desizyon ki prezidan pei li menm ti’n fer! Frer Holmes i dir: “Diran sa peryod prosekisyon, nou ti vwar konman ki Zeova ti sanz keksoz.” (Dan. 2:21) Sa laviktwar ti fortifye lafwa nou bann frer. Zot ti santi ki zot Lerwa Zezi ti pe gid son pep pour konnen kan e konman pour azir.

Bann Temwen Repiblik Demokratik Kongo i kontan ki zot finalman lib pour ador Zeova

32 Apre ki sa restriksyon ti’n ganny retire, biro brans ti kapab envit bann misyonner, konstri bann nouvo fasilite e enport bann piblikasyon baze lo Labib. f Eski pa i en lazwa pour bann serviter Zeova dan lemonn antye vwar ki mannyer Zeova i protez byennet spirityel son pep!​—Iza. 52:10.

Zeova i mon led

33. Ki nou aprann avek sa pti revizyon lo detrwa ka ankour?

33 Sa pti revizyon ki nou’n fer lo serten batay legal i montre ki Zezi in gard son promes ki dir: “Mon pou donn zot parol ek lasazes, ki personn parmi zot lennmi pa pou kapab reziste e ni kontredir.” (Lir Lik 21:12-15.) Par ler, Zeova in pous bann zonm parey Gamalyel dan letan lontan pour protez son pep e i’n motiv bann ziz kouraze ek avoka pour defann lazistis. Zeova in kas lepe nou bann opozan. (Lir Izai 54:17.) Lopozisyon pa kapab aret travay Bondye.

34. Akoz nou bann laviktwar ankour i remarkab e ki sa i prouve? (Vwar osi bwat “ Bann laviktwar enportan ankour ki’n ede promot lentere Rwayonm ek predikasyon.”)

34 Akoz nou bann laviktwar legal i sitan remarkab? Get sa: Temwen Zeova pa bann dimoun enportan ouswa ki annan bokou lenfliyans. Nou pa vote, siport okenn kanpanny elektoral ouswa enfliyans bann politisyen. Deplis, laplipar nou ki ganny anmennen devan lakour siprenm i zeneralman ganny konsidere konman “bann zonm senp san gran ledikasyon.” (Akt 4:13) Alor, dapre en pwennvi imen, bann lakour normalman napa bokou rezon pour pas zizman ki kont bann gran larelizyon ouswa parti politik e pour ed nou. Me, kantmenm sa, souvan bann lakour in pran desizyon dan nou faver! Nou bann laviktwar i prouve ki nou pe mars devan Bondye e ansanm avek Kris. (2 Kor. 2:17, NW) Alor, ansanm avek zapot Pol nou dir: ‘Zeova i mon sekour, mon pa per personn. Ki dimoun i kapab fer mwan?’​—Ebr. 13:6.

a Sa ka, ant Cantwell ek Leta Connecticut ti premye parmi 43 ka ki ti pas devan Lakour Siprenm Leta-z-ini kot Frer Hayden Covington ti bezwen defann nou bann frer. I ti mor an 1978. Son madanm Dorothy, ti kontiny son servis ziska son lanmor an 2015 a laz 92 an.

b Sa sarz ti baze lo en lalwa date depi 1606. Sa lalwa ti permet manm ziri dir ki en dimoun i koupab si zot santi ki sa ki i dir i promot laenn, menm si sa ki i dir i vre.

c An 1950, 164 serviter a plen tan ti pe servi Quebec, enkli 63 frer ek ser ki ti’n termin zot formasyon Gilead e ki ti aksepte zot privilez menm si zot ti riske ganny opoze severman.

d Frer Glen How ti en avoka kouraze ki depi 1943 ziska 2003, ti bataye plizyer santenn fwa ankour pour Temwen Zeova Kanada e dan lezot pei.

e Pour plis lenformasyon lo sa ka, vwar lartik “The Battle Is Not Yours, but God’s” dan Awake! le 22 Avril 2000 paz 18-24.

f Sa group larme ti finalman rann nou nou propriyete, me lezot fasilite ti ganny konstri dan en lot landrwa.