1. Ki Pol, Lik ek Aristark i konnen ki fer zot konfidan?

 I APEPRE lannen 59 e Pol i lo en bato ki i annan stati “bann garson Zous” lo la. Petet i en bato ki anmenn lagrenn e i sorti lo zil Malt ki dan Lanmer Mediterannen pour al Itali. Pol i en prizonnyen e i annan en solda ki pe vey li. Lik ek Aristark osi i lo sa bato. (Akt 27:2) Konpare avek sa bann maren, sa bann predikater pa ti depan lo Castor ek Pollux pour ganny proteze ki ti de garson Zous sa bondye Grek. (Akt 28:11) Me Pol, Lik ek Aristark i ador Zeova, ki’n fer Pol konnen ki i pou rann temwannyaz konsernan laverite dan lavil Ronm e ki i pou debout devan Sezar.​—Akt 23:11; 27:24.

2, 3. Kote sa bato ki Pol ti lo la ti pase e lekel ki’n ed Pol tou dilon sa vwayaz?

² Sa bato i fer trwa zour dan por Sirakiz, en zoli lavil lo zil Sisili, me Atenn ek Ronm i pli enportan ki li. Apre sa, sa bato i al Rezyonm ki dan sid Itali. Divan sorti dan sid i ed sa bato vwayaz en zistans 320 kilomet ziska lo por Piteoli ki Itali (o bor sa lavil ki apel Naples ozordi.) Sa i fer sa vwayaz pli kourt ki labitid e zot ariv laba lo son dezyenm zour.​—Akt 28:12, 13.

³ Pol i pros pour ariv Ronm, kot i pou al devan Lanperer Nero. Bondye “ki donn rekonfor dan tou sityasyon” in avek Pol tou dilon sa vwayaz. (2 Kor. 1:3) Parey nou pou vwar dan sa sapit, Bondye i kontinyen ed Pol e Pol i kontinyen devoue konman en misyonner.

4, 5. (a) Ki mannyer bann frer Piteoli ti demontre lospitalite anver Pol ek bann dimoun ki ti avek li e ki mannyer i ti kapab lib koumsa? (b) Ki byenfe bann Kretyen i kapab gannyen ler zot konport zot byen menm si zot dan prizon?

⁴ Ler zot ti Piteoli, Pol ek bann dimoun ki ti avek li “ti zwenn bann frer e zot ti demann . . . [zot] pour reste avek zot pour set zour.” (Akt 28:14) Sa i en zoli legzanp kot bann Kretyen ti demontre lospitalite. San dout, Pol ek bann dimoun ki ti avek li ti ankouraz sa bann frer en kantite. Me ki mannyer en prizonnyen ti kapab lib koumsa? Petet sa i akoz Pol ti’n azir dan en fason ki ti fer sa bann solda Romen annan konfyans dan li.

⁵ Ozordi osi, souvan bann serviter Zeova ki dan prizon e dan bann  kan konsantrasyon, in ganny serten liberte spesyal ek lezot privilez akoz zot in konport zot byen konman bann Kretyen. Par egzanp, en zonm ki ti’n ganny kondannen 75 an dan prizon Laroumani akoz i ti’n vole ti konmans etidye Parol Bondye e i ti fer en kantite sanzman dan son personnalite. Ler sa bann gard ki ti vey prizon ti vwar sa, zot ti donn li sa responsabilite pour al anvil li tousel san okenn gard pour aste konmisyon pour prizon. Sa ki pli enportan i ki nou bon konportman i glorifye Zeova.​—1 Pyer 2:12.

6, 7. Ki mannyer bann frer Ronm ti demontre en lanmour remarkab?

⁶ I paret ki Pol ek bann dimoun ki ti avek li ti mars apepre 50 kilomet depi Piteoli ziska Kapua, lo Semen Apyenn ki ti al Ronm. I ti annan bann gro ros volkan ki plat lo sa semen e sa semen ti byen renonmen. Bann dimoun ki ti pas la ti kapab vwar bann zoli lakanpanny Itali e osi Lanmer Mediterannen. Sa semen ti osi travers en landrwa kot i ti annan lanmar ki ti apel Pontine Marshes, ki ti apepre 60 kilomet avek Ronm e Bazar Apyis osi ti laba. Lik ti dir ki ler bann frer Ronm “ti tann . . . [zot] nouvel,” serten frer ti vin zwenn zot kot Bazar e serten ti esper zot kot Trwa Lotel ki ti en landrwa kot dimoun ti kapab repoze apepre 50 kilomet avek Ronm. Sa i vreman en lanmour remarkab!​—Akt 28:15.

⁷ Bazar Apyis pa ti en bon landrwa pour bann dimoun ki ti pe vwayaze ki ti fatige pour zot repoze. Horace, en poet e ekriven Romen, ti dekri sa Bazar konman en landrwa ki ti “ranpli avek bann maren ek bann dimoun brit ki ti ansarz bann pti lotel.” I ti dir ki “delo ti vreman pa bon.” I pa ti menm oule manz laba! Menm si i ti annan tou sa bann problenm, sa group frer ki ti sorti Ronm ti kontan pour esper  Pol ek bann dimoun ki ti avek li pour anmenn zot sen e sof lo dernyen parti zot vwayaz.

8. Akoz Pol ti remersye Bondye “ler i ti vwar” son bann frer?

⁸ Sa resi i dir, “Ler i ti vwar zot, Pol ti remersye Bondye e pran kouraz.” (Akt 28:15) Pol ti ganny ankouraze e i ti ganny rekonforte ler i ti vwar sa bann frer. Petet i ti deza konn detrwa sa bann frer. Akoz Pol ti remersye Bondye? I ti konnen ki lanmour i en kalite ki form parti fri lespri sen. (Gal. 5:22) Ozordi osi, lespri sen i motiv bann Kretyen pour fer sakrifis pour ed lezot e rekonfort bann ki dan bezwen.​—1 Tesa. 5:11, 14.

9. Ki mannyer nou kapab fer parey sa bann frer ki ti vin zwenn Pol?

⁹ Par egzanp, lespri sen i motiv bann frer ek ser ki anvi demontre lospitalite pour ed bann sirveyan, misyonner ek lezot serviter a plen tan. En kantite sa bann serviter a plen tan in fer bann gro sakrifis pour servi Zeova plis. Demann ou lekor: ‘Eski mon kapab fer plis pour ed sirveyan rezyonal ler i vin vizit nou petet par demontre lospitalite anver li ek son madanm si i’n marye? Eski mon kapab fer laranzman pour travay ansanm avek zot dan predikasyon?’ Si ou fer sa, ou pou ganny en kantite benediksyon. Par egzanp, imazin sa lazwa ki bann frer Ronm ti santi ler Pol ek bann dimoun ki ti avek li ti rakont zot bann zoli leksperyans ankourazan.​—Akt 15:3, 4.

10. Ki ti arive avek Pol ler i ti ariv Ronm e ki i ti fer apre?

¹⁰ Ler zot ti finalman ariv Ronm, “Pol ti ganny permisyon pour reste dan en lakaz li tousel avek sa solda ki ti pe vey li.” (Akt 28:16) Normalman, en solda ki ti pe vey en prizonnyen ki ti napa bokou restriksyon, ti ganny mete dan lasenn ansanm avek sa prizonnyen pour fer sir ki sa prizonnyen pa sove. Menm si Pol ti dan lasenn, i ti en predikater Rwayonm e i ti kontinyen prese. Apre trwa zour ki i ti’n repoze, i ti apel bann zonm enportan parmi bann Zwif dan lavil Ronm pour li entrodwi son lekor e pour donn en temwannyaz.

11, 12. Ler Pol ti koz avek bann Zwif, ki mannyer i ti esey ed zot pour aret ziz li?

¹¹ Pol ti dir: “Mon bann frer, menm si mon pa’n fer nanryen kont nou pep oubyen koutim nou zanset, ler mon ti Zerizalenm mon ti ganny livre konman en prizonnyen avek bann Romen. Me apre ki zot ti’n egzamin mon ka, zot ti oule larg mwan parski i ti napa okenn sarz kont mwan ki merit lanmor. Me vi ki bann Zwif pa ti dakor, mon ti forse fer apel avek Sezar, me sa pa ti akoz mon ti annan en lakizasyon pour fer kont mon nasyon.”​—Akt 28:17-19.

¹² Vi ki Pol ti apel sa bann Zwif ki ti pe ekout li “bann frer,” i ti esey  koz lo en keksoz ki zot tou zot ti dakor lo la e ed zot pour aret ziz li. (1 Kor. 9:20) Pol ti osi fer kler ki i pa ti vin la pour akiz bann Zwif me pour fer apel avek Sezar. Me bann Zwif Ronm pa ti konnen ki Pol ti’n fer apel avek Sezar. (Akt 28:21) Akoz bann Zwif Zide pa ti’n fer bann Zwif Ronm konn sa? En referans i dir: “I paret ki sa bato ki Pol ti lo la ti parmi bann premye bato ki ti ariv Itali apre sezon liver e bann dimoun ki ti reprezant lotorite Zwif Zerizalenm pa ti ankor ariv Itali, alor zot pa ti ankor ganny en let konsernan sa ka.”

13, 14. Ki mannyer Pol ti konmans koz lo Rwayonm e ki mannyer nou kapab fer parey li?

¹³ Apre, Pol ti konmans koz lo Rwayonm e i ti dir en keksoz ki ti fer sa bann Zwif anvi ekout li. I ti dir: “Se pour sa rezon ki mon’n demande pour vwar e koz avek zot, mon dan sa lasenn akoz lespwar ki nasyon Izrael i annan.” (Akt 28:20) Sa lespwar ti annan pour fer avek Mesi ek son Rwayonm e bann Kretyen ti pe anons sa. Bann ansyen Zwif ti dir Pol: “Nou panse ki i apropriye pour ou menm dir nou ki ou panse, parski fransman konsernan sa sekt, nou konnen ki partou kote zot pe koz an mal lo la.”​—Akt 28:22.

¹⁴ Ler nou ganny sa loportinite pour pres sa bon nouvel, nou kapab fer parey Pol e dir bann keksoz oubyen demann bann kestyon ki pou fer bann dimoun reflesir e ki pou fer zot anvi ekout nou. I annan bann  bon sizesyon dan bann piblikasyon parey Reasoning From the Scriptures, Benefisye atraver Ledikasyon Lekol Minister Teokratik ek Amelyor ou abilite pour lir e ansennyen. Eski ou pe byen servi sa bann piblikasyon?

15. Ki sa kat keksoz ki nou kapab aprann avek sa temwannyaz ki Pol ti donnen?

¹⁵ Zot ti fer laranzman pour vin kot Pol e sa zour “bokou plis [Zwif] . . . ti vin” kot Pol ti pe reste. “Depi bomaten ziska aswar, . . . [Pol] ti eksplik zot tou keksoz par rann temwannyaz afon konsernan Rwayonm Bondye e i ti servi Lalwa Moiz ek liv bann Profet pour persyad zot pour krwar dan Zezi.” (Akt 28:23) I annan kat keksoz ki nou kapab aprann avek sa temwannyaz ki Pol ti donnen. Premyerman, i ti met lanfaz lo Rwayonm Bondye. Dezyenmman, i ti esey “persyad zot” pour fer zot anvi ekout sa ki i ti pe dir. Trwazyenmman, i ti servi Lekritir pour fer zot rezonnen. Katriyenmman, i ti met lentere lezot avan sa ki pour li e i ti donn temwannyaz “depi bomaten ziska aswar.” Sa i en zoli legzanp pour nou! Ki ti arive apre? “Serten ti konmans krwar” me lezot pa ti krwar. Lik i dir ki sa bann dimoun pa ti tonm dakor avek kanmarad e zot “ti konmans ale.”​—Akt 28:24, 25a.

16-18. Akoz Pol pa ti sirprann ler bann Zwif Ronm pa ti aksepte sa mesaz Rwayonm e ki mannyer nou devret santi ler en dimoun pa aksepte nou mesaz?

¹⁶ Pol pa ti sirprann ki bann Zwif ti reazir koumsa, parski i ti’n deza vwar dimoun fer sa avan e i ti annan en profesi dan Labib konsernan sa. (Akt 13:42-47; 18:5, 6; 19:8, 9) Alor Pol ti dir sa bann dimoun ki ti pe ale: “Lespri sen ti annan rezon dir zot zanset atraver profet Izai, ‘Al kot sa pep e dir zot: “Zot pou sirman tande me zot pa pou konpran nanryen e zot pou sirman vwar me i konmsi zot pa pou vwar nanryen ditou. Parski leker sa bann dimoun in vin dir.”’” (Akt 28:25b-27) Sa mo Grek ki’n ganny tradwir konman “dir” i montre ki sa mesaz Rwayonm pa ti kapab tous leker sa bann dimoun. (Akt 28:27) Pa sa i fer lapenn!

¹⁷ Pour fini, Pol ti dir ki bann “dimoun lezot nasyon . . . pou sirman ekoute” konpare avek bann Zwif ki pa ti ekoute. (Akt 28:28; Ps. 67:2; Iza. 11:10) Anfet, zapot Pol ti konnen ki sa ti vre, parski i ti’n deza vwar en kantite dimoun lezot nasyon aksepte sa mesaz Rwayonm!​—Akt 13:48; 14:27.

¹⁸ Parey Pol, pa bezwen ofanse ler en dimoun pa aksepte sa bon nouvel. Apre tou, nou konnen ki laplipar dimoun pa pou trouv sa semen ki anmenn ver lavi. (Mat. 7:13, 14) Ler bann dimoun ki anvi konn laverite i aksepte vre ladorasyon, nou devret kontan e akey zot.​—Lik 15:7.

19. Ki mannyer Pol ti servi byen son letan konman en prizonnyen?

¹⁹ Ler Lik ti pe fini ekri liv Akt, i ti dir en bon keksoz ki ti ankourazan. I ti dir: “[Pol] ti reste laba pour de-z-an dan en lakaz lwe e i ti byen resevwar tou bann ki ti vin kot li. Nanryen pa ti anpes li anons Rwayonm Bondye e ansenny konsernan Senyer Zezi Kri avek bokou lardyes.” (Akt 28:30, 31) Pol in kit en zoli legzanp pour nou lo ki mannyer nou devret demontre lospitalite, ki mannyer nou kapab annan lafwa e devoue.

20, 21. Lekel ki ti ganny bann byenfe avek sa temwannyaz ki Pol ti donnen Ronm?

²⁰ Enn parmi bann dimoun ki Pol ti byen resevwar ti en zonm ki ti apel Onezim. Onezim ti en lesklav ki ti’n sove sorti Kolos. Pol ti ed Onezim pour vin en Kretyen e Onezim ti vin en “frer fidel ki . . . [Pol] ti kontan.” Anfet, Pol ti dir ki i ti ‘son garson akoz i ti’n vin parey en papa pour li.’ (Kol. 4:9; Filem. 10-12) San dout, Onezim ti ankouraz Pol en kantite! a

²¹ Lezot dimoun osi ti ganny bann byenfe avek legzanp Pol. I ti ekri en let pour bann Filipyen e i ti dir zot: “Sa ki’n ariv mwan in finalman ede pour fer sa bon nouvel propaze, parski tou bann gard Lanperer ek lezot dimoun in konnen ki mon dan prizon akoz Kris. Lefet ki mon dan prizon, laplipar frer dan servis Senyer in ganny ankouraze e zot pe demontre plis kouraz ankor pour koz lo parol Bondye san okenn lafreyer.”​—Fili. 1:12-14.

22. Ki mannyer Pol ti servi byen sa letan ki i ti en prizonnyen Ronm?

²² Pol ti servi byen sa letan ki i ti en prizonnyen Ronm pour ekri bann let enportan ki ozordi i form parti Lekritir Grek Kretyen. b Sa bann let ti ed bann Kretyen dan premye syek ki Pol ti’n ekri. Bann let Pol i ed nou osi, parski sa bann konsey enspire ki i ti ekri i ankor pratik ozordi.​—2 Tim. 3:16, 17.

23, 24. Parey Pol, ki mannyer bann Kretyen ozordi in reste zwaye e kontinyen prese menm si zot in ganny met dan prizon akoz zot lafwa?

²³ Liv Akt pa koz lo sa letan ki Pol ti ganny large me an tou Pol ti fer kat-r-an an detansyon. I ti fer de-z-an Sezare e de-z-an Ronm. c (Akt 23:35; 24:27) Me kantmenm sa, Pol ti reste zwaye e i ti kontinyen prese. Ozordi osi, menm si en kantite Temwen Zeova in ganny met dan prizon akoz zot lafwa, zot in reste zwaye e zot in kontinyen prese. Annou vwar legzanp  Adolfo ki ti ganny met dan prizon Lespanny akoz i pa ti pran kote dan bann zafer politik. En zofisye ti dir li: “Nou enpresyonnen ler nou get ou. Nou’n fer ou lavi malere dan prizon me pli nou’n fer sa, pli ou’n reste zwaye e dir bann bon keksoz.”

²⁴ Pli tar, zot ti sitan annan konfyans dan Adolfo ki zot ti kit son laport kaso ouver. Bann solda ti vin kot li pour demann li kestyon lo Labib. Enn sa bann solda ti menm al dan kaso kot Adolfo ti ete pour li lir Labib e Adolfo ti veye si napa lezot solda ki ti pase. Adolfo ki ti en prizonnyen ti pe “vey” sa solda! Annou swiv legzanp sa bann Temwen fidel ki pou ed nou demontre “plis kouraz ankor pour koz lo parol Bondye san okenn lafreyer” menm dan bann moman difisil.

25, 26. Ki profesi ki ti ganny akonplir dan mwens ki 30 an e ki mannyer sa pe arive ozordi?

²⁵ Bann dernyen verse dan liv Akt i vreman ankourazan. I koz lo en zapot Zezi ki ti en prizonnyen dan en lakaz pe “anons Rwayonm Bondye” avek tou dimoun ki vizit li. Dan premye sapit liv Akt, nou ti vwar sa lord ki Zezi ti donn son bann disip. I ti dir zot: “Zot pou ganny pwisans ler lespri sen pou desann lo zot. Zot pou vin mon bann temwen Zerizalenm, partou dan Zide ek Samari e ziska dan bann landrwa pli elwannyen lo later.” (Akt 1:8) Mwens ki 30 an pli tar, sa mesaz lo Rwayonm Bondye ti’n “ganny anonse avek dimoun partou lo later.” d (Kol. 1:23) Sa i montre ki lespri sen Bondye i pwisan!​—Zek. 4:6.

²⁶ Ozordi, sa menm lespri sen pe ed bann frer Kris ki ankor lo later, ansanm avek “lezot mouton” pour kontinyen “rann temwannyaz afon konsernan Rwayonm Bondye” dan 240 pei! (Zan 10:16; Akt 28:23) Eski ou pe fer tou sa ki ou kapab dan sa travay?