Avek letan, mon ti konmans fer pionye e mon lavi ti sanze dan en fason ki mon pa ti pe ekspekte. (Efe. 3:20) Eski ou ti a kontan konnen ki ti arive? Les mwan rakont ou depi o konmansman.

Mon ti ne dan lavil Berlen, Lalmanny an 1939, zis detrwa mwan apre ki Dezyenm Lager Mondyal ti deklare. Ler lager ti pe al terminen an 1945, bann avyon militer ti anvol par lao lavil Berlen e larg en kantite bonm. En fwa, zot ti larg bonm lo semen kot nou ti reste e mwan ek mon fanmir ti sove e al dan en landrwa kot nou ti pou an sekirite. Vi ki i ti ankor danzere, nou ti al reste dan lavil Erfurt kot mon manman ti’n ne.

Mon manman ti vreman anvi konn laverite lo Bondye, alor i ti lir bann liv ki bann filozof ti’n ekri e i ti vizit diferan legliz, me zot pa ti ed li pour vin pros avek Bondye. Apepre 1948, de Temwen Zeova ti pas kot nou. Manman ti fer zot antre e demann zot en ta kestyon. Pa ni menm enn erdtan pli tar, i ti dir mwan ek mon pti ser, “Mon’n trouv laverite!” Pa tro bokou letan apre sa, mon manman, mon ser ek mwan ti konmans asiste renyon Erfurt.

An 1950, nou ti retourn Berlen e nou ti asosye avek Kongregasyon Berlin-Kreuzberg. Apre sa, nou ti sanz landrwa reste, me nou ti reste dan lavil Berlen menm. Safwasi nou ti asosye avek Kongregasyon Berlin-Tempelhof. Avek letan, mon manman ti batize, me mwan mon ti santi ki mon pa ti ankor pare. Akoz?

I ti difisil pour mwan fer plis pour Zeova parski mon ti en dimoun ki timid. Menm si mon ti al predikasyon avek lezot, pour de-z-an mon ti zis debout trankil e les sa dimoun ki mon ti pe travay avek fer tou koze. Me keksoz ti sanze ler mon ti konmans pas letan avek bann frer ek ser ki ti’n demontre kouraz ek devosyon pour Zeova. Serten ti’n ganny mete dan bann kan konsantrasyon Nazi oubyen dan prizon Les Lalmanny. Lezot ti anmenn bann piblikasyon an sekre Les Lalmanny, menm si  zot ti kapab ganny arete e met dan prizon. Mon ti vreman enpresyonnen par zot legzanp. Sa ti fer mwan mazinen ki si sa bann frer ek ser ti pare pour met zot lavi an danze e riske ganny met dan prizon pour Zeova ek bann frer ek ser, akoz mon pa ti kapab fer plis zefor pour aret timid?

Ler mon ti partisip dan en kanpanny spesyal an 1955, sa ti ed mwan pour konmans aret timid. Dan en let ki ti ganny pibliye dan Informant, * Frer Nathan Knorr ti dir ki sa ti pou sa pli gran kanpanny ki lorganizasyon ti’n deza organize. I ti dir ki si tou proklanmater i partisip dan sa kanpanny, sa ti pou sa pli bon mwan ki nou’n deza pase dan sa travay predikasyon. Sanmenm sa ki ti arive! Pa bokou letan apre sa, mon ti dedye mon lavi avek Zeova e an 1956 mon ti batize, ansanm avek mon papa ek mon ser. Me pa tro lontan apre, mon ti bezwen fer en lot desizyon enportan.

Pour plizyer lannen, mon ti konnen ki mon devret fer pionye, me mon ti mazinen ki mon kapab fer li pli tar. Alor, mon ti deside reste Berlen pour aprann ki mannyer pour aste marsandiz e vann zot dan lezot pei. Apre sa, mon ti anvi travay pour mon ganny leksperyans avan ki mon konmans fer pionye. Alor, an 1961, mon ti aksepte en travay dan lavil Hamburg, kot i annan sa pli gran por Lalmanny. Mon ti telman kontan sa travay ki mon ti dir, pli tar mon ava fer pionye. Ki mon ti pou fer?

Mon vreman rekonesan ki Zeova ti servi bann frer pour ed mwan konpran ki i pli enportan pour servi li. Plizyer mon bann zanmi ti’n konmans fer pionye e sa ti en bon legzanp pour mwan. An plis ki sa, Frer Erich Mundt ki ti deza dan kan konsantrasyon ti ankouraz mwan pour met konfyans dan Zeova. I ti dir ki bann frer ek ser ki ti depan lo zot lekor ler zot ti dan kan konsantrasyon ti vin feb spirityelman pli tar. Me bann ki ti’n met tou zot konfyans dan Zeova ti reste fidel e zot ti kapab ede dan lorganizasyon Zeova.

Osi, Frer Martin Poetzinger, ki ti vin en manm Konsey Direkter pli tar, ti toultan esey ankouraz bann frer. I ti dir: “Si nou annan kouraz, nou pou reste ferm malgre okenn difikilte!” Apre ki mon ti’n reflesi lo sa parol, mon ti deside aret travay e mon ti konmans fer pionye an Zen 1963. Sa ti sa pli bon desizyon ki mon ti’n kapab fer! De mwan pli tar, menm avan ki mon ti konmans rod en travay, mon ti ganny demande pour servi konman pionye spesyal. Detrwa lannen pli tar, Zeova ti donn mwan bokou plis ki mon ti pe ekspekte. Mon ti ganny envite pour al 44 tyenm laklas Lekol Gilead.

Enn bann leson pli enportan ki mon ti aprann, sirtou avek Frer Nathan Knorr ek Lyman Swingle, se ki nou pa devret vitman aret nou servis. Zot ti ankouraz nou pour reste dan nou servis menm si i difisil. Frer Knorr ti dir: “Ki ou pou konsantre lo la? Lo lapousyer, zensek, lapovrete? Oubyen eski zot pou vwar bann pye dibwa, bann fler ek bann figir an souriyan? Aprann pour kontan bann dimoun!” En zour, ler Frer Swingle ti pe eksplike akoz serten frer ti aret zot servis vitman, i ti vin emosyonnel e larm ti marse dan son lizye. I ti bezwen aret koze ziska ki i ti kapab kontrol son lekor. Sa ti vreman tous mwan e mon ti determinen pour pa dezapwent ni Kris, ni son bann frer fidel.​—Mat. 25:40.

Ler nou ti ganny dir kote nou pou al servi, trwa Betelit ti demann detrwa nou kote nou ti pe ale. Zot ti annan en bon keksoz pour dir lo sak landrwa, ziska ler mon ti dir: “Kongo (Kinshasa).” Zot ti get mwan e apre dir: “Kongo alor! Ki Zeova i avek ou!” Sa letan, i ti annan en kantite rapor dan nouvel ki bann dimoun ti pe lager e touy kanmarad Kongo (Kinshasa). Me mon ti gard antet bann leson ki mon ti’n aprann Gilead. An Septanm 1967, pa bokou letan apre ki nou ti’n fini Lekol Gilead, mwan, Heinrich Dehnbostel ek Claude Lindsay ti al Kinshasa, ki kapital Kongo.

Ler nou ti ariv Kinshasa, nou ti aprann Franse pour trwa mwan. Apre nou ti pran avyon pour al Lubumbashi, ki avan ti apel Elisabethville, ki ti dan sid Kongo o bor lafrontyer Zanbi. Nou ti al reste dan lakaz misyonner ki ti dan milye sa lavil.

Personn pa ti’n deza pres dan laplipar landrwa Lubumbashi, alor nou ti byen kontan pour anons sa mesaz Rwayonm avek bann dimoun ki pa ti’n zanmen tann laverite. I ti annan en sitan kantite dimoun ki ti anvi etidye ki nou ti napa ase letan pour etidye Labib avek zot tou. Nou ti osi pres avek bann zofisye gouvernman ek lapolis. Bokou zot ti annan respe pour Parol Bondye ek nou travay. Vi ki laplipar dimoun ti koz Swaili, nou de Claude Lindsay nou ti aprann sa langaz. Pa tro lontan apre, nou ti ganny anvoye pour servi dan en kongregasyon ki koz Swaili.

Menm si nou ti annan bann bon leksperyans, nou ti osi annan bann difikilte. Souvan, apre ki bann solda ti’n bwar, zot ti vini avek zot fizi e akiz nou pour bann keksoz ki nou pa ti’n fer. Bann gard osi ti fer parey e zot ti vreman agresif. En fwa, gard ti vini avek zot fizi, antre dan lakaz misyonner kot nou ti pe fer renyon, tyonbo nou e anmenn nou kot kordgard santral. Zot ti fer nou asiz ater ziska di-z-er diswar e apre zot ti larg nou.

An 1969, mon ti ganny apwente konman sirveyan rezyonal. Pour vizit bann kongregasyon dan sa rezyon, par ler mon ti bezwen mars bann gran zistans dan labou ek bann gran zerb. Sa ti en keksoz normal Lafrik. Dan en vilaz, i ti annan  en mer poul ek son bann piti ki ti dormi anba mon lili aswar. Mon pa pou zanmen bliy tapaz ki sa poul ti fer tou le bomaten, menm avan soley i leve e kas mon sonmey. Mon kontan mazin lo bann moman kot mon ti pase avek bann frer ek ser aswar pe asize o tour dife e koz lo laverite.

Enn bann pli gran difikilte ki nou ti gannyen ti annan pour fer avek sa group Kitawala. * Bann dimoun ki ti form parti sa group ti fer krwar ki zot Temwen Zeova. Serten parmi zot ti batize e menm vin ansyen dan kongregasyon. Plizyer sa bann dimoun ki ti parey bann “ros ki’n kasyet” dan kongregasyon, pa ti kapab anbet bann frer ek ser fidel. (Zid 12) Avek letan, Zeova ti retir sa bann dimoun dan kongregasyon e apre sa, bokou plis dimoun ti vin dan laverite.

An 1971, mon ti ganny anvoye pour al servi dan biro brans Kinshasa. Laba mon ti ede avek bann let ki vin kot Betel, avek bann demann pour piblikasyon ki bann kongregasyon ti anvoye e travay dan Departman Servis. Dan Betel, mon ti aprann ki mannyer pour organiz travay dan en gran pei kot bann servis de baz pa ti mars byen. Par egzanp, i ti annan problenm elektrisite, semen pa ti bon e i ti annan problenm bis. Parfwa, bann let ki nou ti anvoy par avyon ti pran plizyer mwan pour ariv kot bann kongregasyon. Bann let ti ganny tire lo avyon e mete lo bato, me apre sa, ler bato ti pe al delivre bann let i ti pri pour plizyer semenn akoz i annan bann lalyann ki pouse lo delo ki anpes bato pase. Kantmenm sa, nou travay ti ganny fer malgre bann difikilte.

Mon ti enpresyonnen pour vwar ki mannyer bann frer ti kapab organiz bann gran lasanble, menm si i ti napa bokou larzan. Zot ti konstri platform avek lakaz karya, zot ti servi lerb lelefan konman miray e osi ploy li dan en fason pour fer kousen pour zot asiz lo la. Zot ti servi banbou pour fer bann gran langar e kouver li avek en kalite plant ki apel zon. Zot ti osi servi zon pour fer latab. Vi ki zot ti napa klou, zot ti koup lekors pye dibwa fen pour anmar keksoz ansanm. Mon ti toultan enpresyonnen pour vwar ki mannyer bann frer ek ser ti annan bann bon nide pour sirmont bann difikilte. Mon ti kontan zot en kantite e mon ti vreman mank zot ler mon ti ganny anvoye pour al servi en lot landrwa!

An 1974, mon ti ganny demande pour al servi biro brans Nairobi, Kenya. I ti annan en kantite travay pour fer parski biro brans Kenya ti siport sa travay predikasyon dan dis lezot pei Lafrik, enkli serten pei kot nou travay ti enterdi. Mon ti ganny anvoye plizyer fwa pour al vizit sa bann pei, espesyalman Etyopi kot nou bann frer ek ser laba ti pe ganny persekite e zot ti pe fer fas avek bann gro leprev. En kantite zot ti ganny bate oubyen met dan prizon e serten ti menm ganny touye. Me zot ti andir fidelman parski zot ti annan en bon relasyon avek Zeova e avek kanmarad.

An 1980, mon lavi ti sanze ler mon ti marye avek Gail Matheson ki ti sorti Kanada. Nou ti’n asiste lekol Gilead ansanm. Nou ti’n gard kontak avek kanmarad par let. Gail ti pe servi konman misyonner Bolivi. Apre 12 an, nou ti rezwenn kanmarad New York. Pa tro lontan apre, nou ti marye Kenya. Mon vreman apresye Gail parski i toultan esey vwar keksoz parey Zeova i vwar e i kontant li avek sa ki i annan. I ankor en bon sipor e en bon konpanyon pour mwan.

An 1986, nou de Gail nou ti ganny anvoye pour fer travay sirveyan rezyonal e an menm tan mon ti travay lo Komite Biro Brans. Nou ti vizit plizyer kongregasyon dan bann pei ki ti tonm anba biro brans Kenya.

Mon ankor rapel ki an 1992, nou ti organiz en lasanble trwa zour Asmara (en lavil Leritre) ler nou travay pa ti ankor ganny enterdi laba. Malerezman, sel landrwa ki nou ti trouve pour fer lasanble ti lo en laferm, dan en gran langar vilenn ki anndan ti pli vilenn ankor. Zour lasanble, mon ti enpresyonnen pour vwar ki mannyer bann frer ek ser ti’n fer sa langar vin en zoli landrwa  pour ador Zeova. En kantite fanmir ti anmenn bann zoli latwal e kouver okenn keksoz ki ti vilenn. Nou ti pas en bon moman dan lasanble e i ti annan 1,279 dimoun ki ti asiste.

Travay sirveyan rezyonal ti en gran sanzman pour nou parski tou le semenn nou ti reste dan en landrwa konpletman diferan. En fwa nou ti reste dan en gran lakaz o bor lanmer. En lot fwa nou ti reste dan en lakaz an tol dan en kan kot bann travayer ti reste e kabinen ti apepre 100 met avek lakaz. Me nenport ki landrwa nou ti al servi, sa ki nou rapel plis i bann moman kot nou ti pas lazournen antye dan predikasyon avek bann pionye ek proklanmater ki ti vreman devoue. Ler nou ti ganny demande pour al servi en lot landrwa, nou ti bezwen kit deryer bann bon zanmi ki nou ti pou mank en kantite.

Ant 1987 ek 1992, nou travay ti ganny etablir legalman dan plizyer pei ki ti tonm anba biro brans Kenya. Alor, sa bann pei ti kapab annan zot prop biro brans. An 1993, nou ti ganny anvoye pour al servi biro brans Addis Ababa, Etyopi. Avan sa, pour plizyer dizenn lannen nou travay ti’n bezwen ganny fer an sekre, me la nou travay ti’n ganny etablir legalman.

Zeova in beni sa travay ki pe ganny fer Etyopi. En kantite frer ek ser ti pran servis pionye. Depi 2012, plis ki 20 poursan bann proklanmater in servi konman pionye ordiner tou le-z-an. An plis ki sa, bann lekol teokratik in form bann proklanmater e plis ki 120 Lasal Rwayonm in ganny konstrir. An 2004, Zeova ti beni bann frer ek ser dan en lot fason. Lafanmir Betel ti al reste dan en nouvo batiman e en Lasal Lasanble ti ganny konstrir lo sa menm propriyete.

Diran bann lannen, nou de Gail nou’n fer bann bon zanmi avek bann frer ek ser Etyopi. Nou vreman kontan zot akoz zot bon ker. Tou dernyenman nou’n ganny bann problenm lasante, alor nou’n bezwen al servi dan biro brans Lerop Santral. Bann frer ek ser isi i pran byen swen avek nou, me nou vreman mank nou bann bon zanmi Etyopi.

Nou’n vwar ki mannyer Zeova in fer son travay pouse. (1 Kor. 3:6, 9) Par egzanp, ler mon ti konmans pres avek bann dimoun sorti Rwannda ki ti’n vin Kongo pour rod kwiv, i ti napa okenn proklanmater Rwannda. Me aprezan, i annan plis ki 30,000 frer ek ser dan sa pei. An 1967, i ti annan apepre 6,000 proklanmater Kongo (Kinshasa). Me la aprezan i annan apepre 230,000 proklanmater e plis ki en milyon dimoun ti asiste Memoryal an 2018. Dan tou bann pei ki ti tonm anba biro brans Kenya, lakantite proklanmater an tou in ogmante pour vin plis ki 100,000.

Plis ki 50 an pase, Zeova ti servi plizyer frer pour ed mwan pran servis a plen tan. Menm si mon ankor timid, mon’n aprann pour depan antyerman lo Zeova. Bann lannen ki mon’n servi dan bann pei Lafrik in ed mwan pour devlop pasyans e pour kontant mwan avek sa ki mon annan. Nou de Gail nou kontan bann frer ek ser ki demontre lospitalite, ki andir bann gro problenm e ki annan konfyans dan Zeova. Mon vreman apresye labonte ekstraordiner Zeova. Zeova in donn mwan bokou plis ki mon ti pe ekspekte.​—Ps. 37:4.