Paradi lo later—En rev oubyen en realite?
Paradi! Atraver bann zoli brosir, bann lazans vwayaz i ofer bann vakans ki vreman enteresan e zot envit nou pour vwayaz dan “paradi” kot nou kapab relaks e oubliy tou nou traka ek problenm. Me nou tou nou konnen ki ler nou retourn kot nou, tou nou traka ek problenm i ankor la.
Kantmenm sa, bokou dimoun i enterese avek paradi. I normal pour nou mazinen: ‘Eski “paradi” i zis en rev? Si sa i vre, akoz bokou dimoun i enterese pour konnen? Eski i kapab vin en realite?’
DIFERAN LOPINYON LO PARADI
Pour plizyer syek, dimoun in enterese avek paradi. Pour bokou dimoun, zot lentere ti vin ler zot ti vwar ki Labib i mansyonn “en zarden Edenn, ver les.” Kwa ki ti fer sa zarden sitan zoli? Labib i dir: “[Zeova] Bondye ti fer pouse tou kalite zoli pye dibwa; zot fri ti bon pour manze.” Sa zarden ti en bon landrwa e i ti vreman zoli. Sa ki ti pli atiran i ki “dan milye zarden, i ti plas pye dibwa ki donn lavi.”—Zenez 2:8, 9.
An plis, dan liv Zenez i mansyonn kat larivyer ki pe koule sorti kot sa zarden. De parmi sa kat larivyer ki ankor egziste ozordi, i Larivyer Tig (oubyen Hiddekel) ek Efrat. (Zenez 2:10-14) Sa de larivyer i travers Irak ki avan ti form parti ansyen Pers e i koul dan Lanmer Golf.
Nou kapab vwar ki paradi lo later i form parti leritaz kiltirel bann Pers. Dan Philadelphia Museum of Art Pennsylvania, Leta-z-ini, i annan en karpet date sezyenm syek ki montre en zarden antoure par en miray avek bann pye dibwa ek fler. Rasin sa mo Pers pour “paradi” i osi vedir “zarden antoure par en miray” e sa portre lo sa karpet i parey avek sa ki Labib i dir lo zarden Edenn.
Anfet, dan bokou langaz ek kiltir partou dan lemonn, bann zistwar lo paradi in ganny rakonte. Anmezir ki desandans Adan in al viv dan diferan pei, zot in koz lo paradi e avek letan i’n annan bann krwayans ek lezann ki’n devlope. Menm ozordi, dimoun i normalman dekrir bann landrwa ki vreman zoli e ki ankor dan son leta natirel konman paradi.
ZOT TI PE ROD PARADI
Serten eksplorater i dir ki zot in vwar sa landrwa kot paradi ti ete. Par egzanp, ler Charles Gordon, en zeneral dan larme Angle ti vizit Sesel an 1881, i ti enpresyonnen avek labote Vallée de Mai ki konmela i en World Heritage site e i ti dir ki sa ti zarden Edenn. Dan kenzyenm syek, Christopher Columbus ki ti en navigater Italyen, ti krwar ki i ti pros pou dekouver zarden Edenn ler i ti ariv lo zil Hispaniola, ki konmela i Repiblik Dominiken ek Aiti.
Dan en liv listwar modern ki apel Mapping Paradise, i annan detay lo plis ki 190 vye map e bokou sa bann map pe montre Adan ek Ev dan zarden Edenn. Parmi sa bann vye map, i ti annan enn ki ti sorti dan en liv ki apel Beatus of Liébana date trezyenm syek. Anler lo sa map i annan en pti rektang avek paradi dan milye sa rektang. I ti annan kat larivyer dan kat kwen kot paradi ti ete avek non “Tig,” “Efrat,” “Pison” ek “Geon” e i ti sipoze reprezant lansennyman Kretyen ki’n propaze lo kat kwen later. Sa portre i montre ki menm si personn pa konnen kote zarden Edenn ti ete, bann zistwar ki’n ganny rakonte lo sa zarden i fer ki bokou dimoun i ankor enterese avek paradi.
Dan disetyenm syek, i ti annan en poet Angle ki ti apel John Milton. Dimoun ti konn li par son
bann poenm dan sa liv Paradise Lost, ki baze lo liv Zenez kot Adan ti fer pese e i ti ganny pouse dan Zarden Edenn. Dan sa liv i ti fer resorti sa promes ki imen pou viv pour touzour lo later ler i ti dir: “Alor later antye pou vin en paradi.” Pli tar, Milton ti ekrir lezot poenm dan en lot liv avek tit Paradise Regained.EN SANZMAN DAN FASON PANSE
I kler ki tou dilon listwar, dimoun in kontan sa nide ki i ti annan en paradi lo later. Alor, akoz ozordi sa nide in ganny inyore? Parey Mapping Paradise i dir, sa i senpleman akoz “bann eksper larelizyon in . . . aret fatig zot pour rode kote paradi i ete.”
Laplipar dimoun ki al legliz i ganny ansennyen ki zot pou al dan lesyel ler zot mor e ki zot pa pou viv dan en paradi lo later. Par kont, Labib i dir dan Psonm 37:29 (NWT): “Bann dimoun drwat pou posed later e zot pou reste lo la pour touzour.” Vi ki konmela sa lemonn pa vreman en paradi, ki lespwar i annan ki sa promes pou ganny akonplir? a
LAVERITE LO EN PARADI LO LATER
Zeova sa enn ki ti kree Paradi, in promet pour refer later vin en paradi. Ki mannyer i pou fer sa? Rapel konman Zezi ti montre nou ki mannyer pour priye: “Ki ou Rwayonm i vini. Ki ou lavolonte i ganny fer lo later parey dan lesyel.” (Matye 6:10) Sa Rwayonm i en gouvernman dirize par Zezi Kri ki pou ranplas tou gouvernman imen. (Danyel 2:44) Lavolonte Bondye konsernan en paradi lo later pou “ganny akonpli” anba renny sa Rwayonm.
Byen lontan, profet Ezai ti ganny enspire pour dekrir ki mannyer i pou ete dan sa paradi ki Bondye in promet. Tou problenm ek konfli ki pe fer soufer limanite ozordi pou disparet. (Izai 11:6-9; 35:5-7; 65:21-23) Nou ankouraz ou pour pran detrwa minit e lir sa bann verse dan ou prop Labib. Par fer sa, ou pou kapab konnen ki Bondye in rezerve pour bann imen obeisan. Bann dimoun ki pou viv lo later pour apresye sa paradi osi byen ki ganny laprouvasyon Bondye, de keksoz ki Adan in perdi.—Revelasyon 21:3.
Akoz nou kapab asire ki sa lespwar pour annan en paradi lo later i pa zis en rev me i en realite? Akoz Labib i dir nou: “Lesyel i pour [Zeova], me in donn bann imen later.” Sa lespwar pour en paradi lo later i enn ki “Bondye ki pa kapab koz manti, in promet depi byen lontan.” (Psonm 115:16; Tit 1:2) Pa i en lespwar merveye pour viv dan en paradi pour touzour!
a I osi enteresan sa ki Koran i dir dan sura 21 verse 105, Al-Anbiya’ [The Prophets]: “Bann zis parmi Mon serviter pou erit later.”