Bann Prensip i sanze, Konfyans I Ganny Trai

Dan letan Lerwa Langleter, Henry I (1100-1135), en yard ti ganny estimen konman “distans depi bout nennen Lerwa ziska lafen son pous letan ki i redi son lebra.” Eski mezir en yard ti egzakteman parey partou parmi bann sitwayen Lerwa Henry? Probableman rankontre lerwa limenm ti sel fason pour asire.

OZORDI bann diferan mezir in ganny defini dan en fason pli presi dapre en serten lareg. Par egzanp, en met in ganny defini konman distans ki lalimyer i traverse dan en lespas vid dan en segonn divize par 299,792,458. Pour kapab byen presi dan sa kalkilasyon, kalite lalimyer ki ganny servi i en longer fiks e i sorti dan en kalite lazer spesyal. Si zot ti annan lekipman pour kapab reprodwir sa lareg, dimoun partou ti pou kapab konpare si zot meziraz longer i parey pour lezot.

Sanzman dan bann standar pour mezire, menm si i pti gin, i kapab kree dout, e bann gran zefor pe ganny fer pour sovgard bann standar. Par egzanp, an Grann Bretanny standar pour peze i en bar ki ganny fer avek en melanz de metal, platin ek iridyanm, ki pez en kilo. Sa bar i ganny garde dan National Physical Laboratory. Polisyon dan ler ki koze par trafik ek avyon ki pe pase i fer ki standar pour en kilo pe vin pli lour toulezour. Toutfwa, sa bar oubyen silenn an metal, i en kopi standar mondyal pour pez bann pwa ki ganny garde anba trwa laklos dan en lakav kot International Bureau of Weights and Measures an Sèvres, Lafrans. Me sa enn osi son lapeze i sanze akoz kontaminasyon mikroskopik. Ziska prezan, bann spesyalis dan lemonn pa ankor envant en standar pli stab.

Menm si bann pti sanzman i paret napa lenportans pour bann dimoun ki pa spesyaliz dan sa domenn, en sanzman total dan standar i kapab kree konfizyon. An Grann Bretanny, letan dimoun ti aret servi sistenm rwayal ki ti bann liv ek ons pour servi sistenm metrik ki granm ek kilogranm sa in koz mefyans konsiderab—e avek serten rezon valab. Serten boutikye ti pran lavantaz sa mank konnesans lo sa nouvo sistenm pour pa rann zot kliyan tou zot larzan.

Bann Prensip Moral e Familyal

Me konsernan sanzman dan standar oubyen prensip moral e familyal. Lefe bann tel sanzman i kapab fer ankor plis ditor. Bann rapor aktyel konsernan fanmiy divize, konportman seksyel dezordonnen, labi zanfan ki komen pe sok en kantite dimoun e sa i konfirmen ki nou pe viv dan en letan kot bann prensip pe deteryore. Bann fanmiy kot i annan en paran tousel, zanfan ki ganny elve par “bann paran” omoseksyel, e labi terib bann zanfan ki anba swen bann lotorite lokal, tousala i rezilta bann dimoun ki’n rezet bann prensip ki bokou ti dakor avek. Deplizanpli, plis dimoun pe “vin egois, . . . annan leker dir, . . . lennmi  sa ki fer dibyen, . . . kontan plezir plis ki Bondye,” parey ki Labib in predir apepre 2000 an pase.—2 Timote 3:1-4.

Bann prensip ki pe deklinen i etrwatman relye avek konfyans ki pe ganny trai san pitye. Resaman, en tel devyasyon san laont avek bann gran prensip dan profesyon medikal ti ganny ekspoze an Hyde, en lavil dan nor Langleter, kot serten pasyan ti’n met konfyans dan zot dokter, ‘ki zot ti respekte e annan konfyans.’ Malerezman, zot konfyans ti ganny trai. Konman? Bann rapor lanket i montre ki en dokter in an realite koz lanmor apepre 15 son bann pasyan ki ti bann madanm. Annefe, lapolis in bezwen re-egzamin plis ki 130 lezot ka lanmor ki sa dokter ti enplike ladan. Nivo ki konfyans son bann pasyan ti’n ganny trai ti vin tre kler kan sa dokter ti ganny deklare koupab e ganny kondannen. De zofisye prizon ki zot manman ti’n kapab ganny touye par sa dokter ti ganny en lot fonksyon afen ki zot pa ti pou bezwen pran swen avek sa move prizonnyen. I pa etonnan ki en lartik lo sa ka dan The Daily Telegraph ti dekrir sa dokter koupab konman “dokter ‘dyabolik.’ ”

Lefe ki bann prensip pe sanze e deteryore dan diferan laspe lavi, dan lekel alor ki ou pou kapab met ou konfyans? Kote ki ou kapab trouv bann prensip ki pa sanze, ki ganny respekte par en lotorite ki annan pouvwar pour soutenir zot? Lartik swivan pour adres sa bann kestyon.