Lareg D-or—En Lansennyman iniversel

“Alor fer pour lezot sa ki ou oule lezot i fer pour ou.”—Matye 7:12.

SA I parol ki Zezi ti dir apepre de mil an pase dan son Sermon byen koni lo Montanny. Pandan bann syek ki’n pase, en kantite in ganny dir e ekrir lo sa senp deklarasyon. Par egzanp, i’n ganny aklanmen konman “parti fondamantal Lekritir,” “en rezimen lo responsabilite en Kretyen anver son prosen,” e “en prensip moral fondamantal.” I’n vin telman popiler ki i souvan ganny refer avek konman Lareg d-or.

Toutfwa, pa zis sa swadizan lemonn Kretyen ki’n aksepte sa lide Lareg d-or. Zidaism, Boudis, ek filozofi Grek zot tou zot in eksplik sa prensip fondamantal dan bokou diferan fason. Byen koni, sirtou pour bann dimoun dan Les, i en deklarasyon par Confucius, ki’n ganny respekte dan Les konman sa pli gran savan ek ansennyan. Dan Entretiens, trwazyenm parmi Quatres Livres ki kontyen lansennyman Confucius, nou trouv sa panse ki’n ganny eksprimen trwa fwa. De fwa, pour reponn kestyon son bann etidyan, Confucius ti deklare: “Sa ki ou pa oule dimoun i fer avek ou, pa fer avek lezot.” En lot lokazyon, kan son etidyan Zigong ti dir avek lafyerte “Sa ki mon pa oule lezot i fer avek mwan, mwan osi mon pa oule fer avek zot,” sa ansennyan ti reponn avek sa larepons ki ti fer son etidyan reflesir, “Wi, me ziska aprezan ou pa ankor arive fer li.”

An lizan sa bann parol, en dimoun i kapab remarke ki deklarasyon Confucius i en versyon negatif sa ki Zezi ti dir plitar. Diferans ki tre aparan i ki sa Lareg d-or ki Zezi ti deklare i demann bann aksyon pozitif, pour fer dibyen anver lezot. Sipoze ki dimoun ti azir an armoni avek deklarasyon pozitif Zezi, pran swen ek linisyativ pour ed lezot, e viv dapre sa lalwa toulezour. Eski ou panse ki sa ti pou fer sa monn vin pli meyer? Definitivman.

Ki swa sa lalwa in ganny deklare dan en fason pozitif, negatif, oubyen dan okenn lezot fason, sa ki enportan se ki dimoun ki’n viv dan diferan letan ek landrwa e avek divers lorizin in met konfyans dan lide Lareg d-or. Sa i senpleman montre ki sa ki Zezi ti deklare dan Sermon lo Montanny i en lansennyman iniversel ki enfliyans lavi dimoun partou dan tou lepok.

 Demann ou lekor: ‘Eski mon ti a kontan ganny trete avek respe, dan en fason zis e onnet? Eski mon ti a kontan viv dan en monn san prezidis rasyal, krim ek lager? Eski mon ti a kontan reste dan en fanmiy kot tou dimoun i montre konsern pour santiman ek byennet lezot?’ Fransman, lekel ki pou refiz bann tel posibilite? Larealite sonm i se ki en pti gin dimoun pe rezwir sa bann kondisyon. Pour laplipar dimoun, zot pa ni menm kapab annan lespwar pour sa bann keksoz.

Lareg d-or in ganny sali

Diran listwar, i’n annan bann ka krim kont limanite kot drwa bann dimoun in ganny totalman inyore. Sa i enkli komers lesklav Lafrik, kan lanmor an Nazi, fors bann zanfan pour travay, ek zenosid dan plizyer landrwa. Sa lalis terifyan i kapab vin pli long.

Ozordi, nou lemonn modern i konsernen avek zis zot prop lentere. Pa bokou dimoun ki mazin lezot kan zot prop konfor oubyen sa ki zot krwar i zot drwa i dan risk. (2 Timote 3:1-5) Akoz en sitan kantite dimoun in vin egois, kriyel, napa okenn santiman, e konsernen avek zis zot prop lentere? Eski pa akoz dimoun in rezet Lareg d-or e konsider li konman en keksoz ki pa realistik, konman en vye krwayans moral, menm si i ankor byen koni partou? Malerezman, sa i leka menm parmi bokou ki pretann ki zot krwar dan Bondye. E lafason ki keksoz pe ale, dimoun pou senpleman vin egois plis ankor.

Alor, bann kestyon ki vreman enportan ki nou bezwen konsidere i: Viv an akor avek Lareg d-or i enplik kwa? Eski i annan dimoun ki ankor pe viv an akor avek li? Eski pou annan en letan kan tou dimoun pou viv an armoni avek Lareg d-or? Pour ganny en larepons onnet pour sa bann kestyon, silvouple lir sa lartik swivan.

[Portre lo paz 3]

Confucius ek lezot ti ansenny diferan keksoz lo Lareg d-or