Persekite pour Ladrwatir

“Byennere bann ki ganny persekite pour [ladrwatir, NW ], zot pou ganny Rwayonm Lesyel.”—MATYE 5:10.

1. Akoz Zezi ti devan Pons Pilat, e ki Zezi ti dir?

“MON’N ne e mon’n vin dan lemonn pour servi temwen pour laverite.” (Zan 18:37) Kan Zezi ti dir sa parol, i ti devan Pons Pilat, Gouverner Romen an Zide. Zezi ti devan Pons Pilat pa akoz i ti’n swazir pour li al laba, oubyen akoz Pilat ti’n envit li. Okontrer, i ti laba akoz i ti’n ganny akize par bann sef relizye Zwif konmkwa i ti en move dimoun ki merit lanmor.—Zan 18:29-31.

2. Ki Zezi ti fer, e ki rezilta sa ti anmennen?

² Zezi ti konn tre byen ki Pilat ti annan sa lotorite pour larg li oubyen met li amor. (Zan 19:10) Me sa pa ti anpes li pour koz avek lardyes devan Pilat konsernan Rwayonm. Menm si lavi Zezi ti an danze, i ti sezi sa loportinite pour temwanny avek pli gran lotorite gouvernman dan sa rezyon. Malgre sa temwannyaz, Zezi ti ganny kondannen e egzekite. I ti mor en lanmor kriyel lo en poto siplis konman en martir.—Matye 27:24-26; Mark 15:15; Lik 23:24, 25; Zan 19:13-16.

En Temwen oubyen en Martir?

3. Ki sa mo “martir” ti vedir dan letan Labib, me ki i vedir ozordi dan bokou langaz?

³ Dan bokou langaz ozordi, tel parey Angle ek Franse, sa mo martir i plizoumwen vedir en fanatik oubyen en ekstremis, setadir en dimoun ki defann avek lardyes en keksoz oubyen en dimoun. Bann dimoun ki pare pour mor pour zot krwayans, sirtou pour krwayans relizye, i souvan pas konman bann teroris oubyen en menas pour lasosyete. Me sa mo martir i sorti dan en term Grek (marʹtys) ki dan letan Labib ti vedir “temwen,” en dimoun ki donn levidans, petet an kour, pour sa laverite ki i krwar ladan. Se selman bokou lannen apre ki sa lekspresyon ti ganny sa sinifikasyon “en dimoun ki donn son lavi akoz in rann temwannyaz,” oubyen menm rann temwannyaz par donn son lavi.

4. Dan ki sans Zezi ti en martir?

⁴ Zezi ti en martir akoz i ti donn levidans pour sa laverite ki i ti krwar ladan. Parey i ti dir avek Pilat, i ti vini pour “servi temwen pour  laverite.” Dimoun ti reazir dan diferan fason anver son temwannyaz ki i ti donnen. Serten parmi bann dimoun ordiner ti vreman touse par sa ki zot ti tande e vwar e zot ti met lafwa dan Zezi. (Zan 2:23; 8:30) Lafoul an zeneral e sirtou bann sef relizye ti osi reazir anver son temwannyaz. Me selman zot ti azir dan en fason negatif. Zezi ti fer resorti avek son bann fanmiy ki pa ti krwar dan li: “Lemonn pa kapab ay zot, me mwan i ay mwan, akoz mon [rann temwannyaz konsernan, NW ] sa ki zot fer i mal.” (Zan 7:7) Parski Zezi ti donn temwannyaz lo laverite, bann lider sa nasyon ti vreman ankoler avek li, e sa ti anmenn ver son lanmor. An realite, i ti sa “temwen (marʹtys) fidel e vre.”—Revelasyon 3:14.

“Tou Dimoun pou ay zot”

5. Ki Zezi ti dir konsernan persekisyon boner dan son minister?

⁵ Zezi pa ti zis soufer bann persekisyon entans me i ti osi averti son bann disip davans ki menm keksoz ti pou ariv avek zot. Boner dan son minister, Zezi ti dir avek bann ki ti pe ekout son Sermon lo montanny: “Byennere bann ki ganny persekite pour [ladrwatir, NW ], zot pou ganny Rwayonm Lesyel. Zot byennere, kan en dimoun i ensilte zot, persekit zot, e koz manti pour dir tou sort keksoz mal kont zot akoz zot mon disip. Rezoui e santi zot ere akoz zot annan en gran rekonpans dan lesyel.”—Matye 5:10-12.

6. Ki lavertisman Zezi ti donnen kan i ti pe anvoy sa 12 zapot prese?

⁶ Plitar, letan i ti pe anvoy sa 12 zapot prese, Zezi ti dir zot: “Fer atansyon, akoz zot pou ganny arete e ganny anmennen devan lakour, e zot pou ganny fwete dan sinagog. Akoz mwan, zot pou ganny anmennen devan bann gouverner ek bann lerwa, pour anons zot ek bann non-Zwif Bonn Nouvel.” Me pa zis bann lotorite relizye ki ti pou persekit bann disip. Zezi ti osi dir: “Frer pou denons zot prop frer pou ganny touye, papa pou fer parey avek son prop zanfan, bann zanfan pou tourn kont zot paran pour zot ganny touye. Tou dimoun pou ay zot akoz mwan. Me sa ki persevere ziska lafen pou ganny sove.” (Matye 10:17, 18, 21, 22) Listwar bann Kretyen premye syek i donn levidans pour montre ki sa parol i vre.

En Listwar landirans avek fidelite

7. Kwa ki ti fer Etyenn vin en martir?

⁷ Pa tro bokou letan apre lanmor Zezi, Etyenn ti vin premye Kretyen pour mor akoz i ti donn temwannyaz lo laverite. I ti “ranpli avek lagras ek lafors [e] ti pe fer en kantite gran mirak ek siny ekstraordiner parmi bann dimoun.” Etyenn ki ti “ranpli avek Sent-Espri ti koz avek lasazes,” e son bann lennmi relizye “pa ti kapab reponn son largiman.” (Akt 6:8, 10) Sa ti fer zot telman ranpli avek zalouzi, ki zot ti trenn Etyenn devan Sannedren, lakour siprenm Zwif, kot i ti fer fas avek sa bann ki ti pe akiz li e i ti donn en temwannyaz enpresyonan. Me alafen, bann lennmi Etyenn ti touy sa temwen fidel.—Akt 7:59, 60.

8. Konman bann disip an Zerizalenm ti reazir anver persekisyon ki zot ti gannyen apre lanmor Etyenn?

⁸ Swivan lanmor Etyenn, en “gran persekisyon kont Legliz Zerizalenm ti konmanse. Tou bann krwaryan eksepte bann zapot ti forse sov dan bann rezyon Zide ek Samari.” (Akt 8:1) Eski persekisyon ti fer bann Kretyen aret donn temwannyaz? Okontrer, sa resi i dir nou ki bann “ki ti’n disperse ti al partou pour anons Levanzil.” (Akt 8:4) Zot ti’n bezwen santi parey zapot Pyer, kan i ti fer resorti pli boner: “Nou devre obei Bondye plito ki zonm.” (Akt 5:29) Malgre persekisyon, bann disip fidel e kouraze ti persiste dan sa travay pour donn temwannyaz lo laverite, menm si zot ti konnen ki sa ti pou anmenn bokou plis difikilte pour zot.—Akt 11:19-21.

9. Ki persekisyon bann disip Zezi ti kontinyen gannyen?

⁹ Anfet, bann Kretyen pa ti ganny okenn pozman an sa ki konsern difikilte. Premyerman,  nou aprann ki Sol—sa zonm ki ti aprouv e vwar avek son prop lizye kot Etyenn ti pe ganny saboule avek ros—“ranpli avek bann menas lanmor kont bann disip Senyer, ti al war Gran-Pret, e i ti demann li bann let lentrodiksyon pour bann sinagog Damas, pour ki si i trouv dimoun, ki swa zonm ou fanm, ki pe swiv Semen Senyer i a kapab aret zot e anmenn zot Zerizalenm.” (Akt 9:1, 2) Apre, dan lannen 44 N.L., “lerwa Erod ti konmans persekit serten bann manm Legliz. I ti touy Zak, frer Zan, par lepe.”—Akt 12:1, 2.

10. Ki resi konsernan persekisyon nou trouve dan liv Akt ek Revelasyon?

¹⁰ Larestan liv Akt i kontyen en resi ki pa kapab ganny oubliye lo bann leprev, lanprizonnman, ek persekisyon ki bann Kretyen fidel tel parey Pol ti andire. Pol, ki ti en persekiter bann disip oparavan me ki plitar ti vin en zapot, ti aparaman ganny touye konman en martir anba komann Nero, Lanperer Romen, apepre lannen 65 N.L. (2 Korentyen 11:23-27; 2 Timote 4:6-8) Finalman, dan liv Revelasyon, ki ti ganny ekrir ver lafen premye syek, nou vwar ki sa zapot byen aze, Zan, ti ganny anprizonnen lo zil Patmos “akoz Parol Bondye ek temwannyaz Zezi.” Revelasyon i osi kontyen en referans konsernan ‘Antipas, mon temwen fidel, ki ti ganny touye’ an Perganm.—Revelasyon 1:9; 2:13.

11. Ki mannyer lafason azir bann premye Kretyen ti prouve ki parol Zezi konsernan persekisyon i vre?

¹¹ Tousala ti prouve ki parol ki Zezi ti dir avek son bann disip i vre: “Si zot in persekit mwan, zot osi, zot pou ganny persekite.” (Zan 15:20) Sa bann premye Kretyen fidel ti pare pour fer fas avek sa pli gran leprev, lanmor—ki swa par tortir, par ganny anvoye avek bann zannimo feros, oubyen dan nenport lezot fason—pour zot kapab akonpli sa ki Senyer Zezi Kri ti demann zot pour fer: “Zot a vin mon bann temwen dan Zerizalenm, dan tou rezyon Zide ek Samari e ziska tou bann landrwa pli elwannyen lo later.”—Akt 1:8.

12. Akoz persekisyon lo bann Kretyen pa en keksoz ki’n ariv zis dan lepase?

¹² Si en dimoun i krwar ki sa bann tel tretman kriyel anver bann disip Zezi ti ariv zis dan lepase, i pe fer en gro lerer. Pol, ki parey nou’n vwar ti andir en gran kantite difikilte, ti ekrir: “Tou sa ki oule viv en lavi fidel dan Kris Zezi pou ganny persekite.” (2 Timote 3:12) Konsernan persekisyon, Pyer ti dir: “Se pour sanmenm, annefe, ki Bondye in apel zot, parski Kris limenm in soufer pour zot, an lesan pour zot en legzanp pour zot swiv.” (1 Pyer 2:21) Depi sa letan ziska sa “bann dernyen zour” sa sistenm, bann dimoun i kontinyen ay e opoz pep Zeova. (2 Timote 3:1) Dan tou kwen lemonn, anba bann gouvernman diktater e dan bann pei demokratik, bann Temwen Zeova, ki swa endividyelman ouswa konman en group, in sibir persekisyon a en moman ou lot.

Akoz Dimoun i ay zot e persekit zot?

13. Ki bann serviter Zeova dan nou letan i devret gard antet an sa ki konsern persekisyon?

¹³ Menm si lamazorite parmi nou i rezwir en serten degre liberte pour prese e pour rasanble ansanm dan lape, nou bezwen pran kont sa rapel ki Labib i donnen ki “lemonn konman i ete, pa pou dir lontan.” (1 Korentyen 7:31) Keksoz i kapab sanze en sel kou, e si nou pa pare mantalman, emosyonnelman, e spirityelman, nou kapab tonbe fasilman. Alor, ki nou kapab fer pour protez nou lekor? En bon defans se pour gard antet klerman akoz ki dimoun i ay e persekit bann Kretyen ki kontan lape e ki obeir lalwa.

14. Ki rezon Pyer ti fer resorti pour montre akoz bann Kretyen ti ganny persekite?

¹⁴ Zapot Pyer ti fer komanter lo sa size dan son premye let, ki i ti ekrir apepre lannen 62-64 N.L., kan bann Kretyen partou dan Lanpir Romen ti pe pas atraver leprev ek persekisyon. I ti dir: “Mon bann byenneme pa bezwen etonnen par bann gran soufrans ki zot pe pas ladan pour teste zot, konmsi sa ki pe ariv zot ti bann keksoz ekstraordiner.” Pour donn  en leksplikasyon lo sa ki i pe dir, Pyer ti kontinyen: “Ki personn parmi zot pa soufer konman en kriminel, ou en voler, ou en bandi, ou bann ki mel dan zafer lezot. Me si en dimoun i soufer konman en kretyen, i pa devre onte, me plito rann glwar Bondye, akoz i port sa non.” Pyer ti fer resorti ki zot ti pe soufer, pa akoz zot ti pe fer okenn keksoz mal, me akoz zot ti bann Kretyen. Si zot ti pe partisip dan sa “move fason viv” parey sa bann dimoun otour zot, zot ti pou’n ganny aksepte e rekonnet par sa bann dimoun. Me an realite, zot ti pe soufer akoz zot ti pe fer tou sa ki zot kapab pour akonpli zot rol konman bann disip Kris. Sa sitiasyon i menm parey pour bann vre Kretyen ozordi.—1 Pyer 4:4, 12, 15, 16.

15. Ki kontradiksyon nou vwar dan lafason ki Temwen Zeova i ganny trete ozordi?

¹⁵ Dan plizyer parti lemonn, bann Temwen Zeova i ganny felisite piblikman pour zot linite ek korperasyon ki zot demontre dan bann lasanble ek travay konstriksyon. Zot osi ganny felisite pour zot lonnekte ek travay dir, pour zot bon kondwit ek lavi fanmiy ki egzanpler, e menm pour zot bon laparans ek konportman. * De lot kote, zot travay i ganny anpese oubyen restrikte dan omwen 28 pei, omoman ki sa lartik ti ganny ekrir. Deplis, plizyer Temwen i sibir labi fizik e perdi sa ki zot annan akoz zot lafwa. Akoz bann Temwen Zeova, ki renonmen pour zot kondwit egzanpler, i ganny restrikte e abize? Deplis, akoz Bondye i permet sa arive?

16. Ki rezon pli enportan ki Bondye i permet son pep pour sibir persekisyon?

¹⁶ Sa ki pli enportan, se ki nou bezwen gard antet sa parol dan Proverb 27:11: “Vin saz, mon garson, e rezwir mon leker, pour ki mon a kapab reponn sa enn ki pe provok mwan.” Wi, sa i akoz sa kestyon lo drwa Zeova pour diriz  liniver ki ti ganny souleve en bon pe letan pase. Malgre sa kantite levidans ki’n ganny fourni par tou bann ki’n demontre zot fidelite anver Zeova toudilon listwar imen, Satan pa’n arete provok Zeova parey i ti fer dan lepok Zob, sa zonm drwat. (Zob 1:9-11; 2:4, 5) San dout, Satan in vin pli determinen dan son zefor final pour prouv son deklarasyon, la ki Rwayonm Bondye in byen etabli, avek bann sitwayen ek reprezantan fidel partou lo later. Eski sa bann dimoun pou reste fidel avek Bondye malgre nenport maler ek difikilte ki ariv avek zot? Sa i en kestyon ki sak serviter Zeova i devret reponn personnelman.—Revelasyon 12:12, 17.

17. Ki Zezi ti oule dir par sa parol “i ava en lokazyon pour zot rann temwannyaz lo mon size”?

¹⁷ Letan i ti pe koz avek son bann disip konsernan bann levennman ki ti pou arive pandan lafen sa sistenm, Zezi ti endik en lot rezon akoz Zeova i permet ki son bann serviter i ganny persekite. I ti dir zot: “Zot pou ganny anmennen devan bann lerwa ek bann gouverner akoz mon non. Tousala i ava en lokazyon pour zot rann temwannyaz lo mon size.” (Matye 24:3, 9; Lik 21:12, 13) Zezi li menm ti rann temwannyaz devan Erod ek Pons Pilat. Zapot Pol osi ti “ganny anmennen devan bann lerwa ek bann gouverner.” Anba gidans Senyer Zezi Kri, Pol ti rod loportinite pour rann en temwanny avek sef pli pwisan sa lepok kan i ti deklare: “Mon fer rapel devan Sezar!” (Akt 23:11; 25:8-12) Pareyman ozordi, bann sitiasyon difisil in souvan fer ki en bon temwannyaz i ganny donnen avek bann zofisye gouvernman osi byen ki avek piblik an zeneral. *

18, 19. (a) Konman nou pou benefisye letan nou fer fas avek persekisyon? (b) Ki kestyon ki pou ganny egzaminen dan prosen lartik?

¹⁸ Finalman, fer fas avek bann leprev ek soufrans i kapab benefisye nou personnelman. Dan ki fason? Disip Zak ti rapel son bann konpanyon Kretyen: “Mon bann frer, konsider li en lazwa, tou bann leprev ki zot bezwen pas ladan. Parski zot konnen ki si zot lafwa i reste ferm dan bann leprev, sa i prodwi [landirans, NW ].” Wi, persekisyon i kapab amelyor nou lafwa e fortifye nou landirans. Alors, nou pa devret per pour fer fas avek persekisyon, nou pa ni esey rod bann fason ki pa baze lo Labib pour esey evit oubyen met en lafen avek li. Okontrer, nou pran kont konsey Zak: “Me fodre ki zot [landirans, NW ] i devlop konpletman, e fer zot vin parfe e konplet kot i pa mank ou nanryen.”—Zak 1:2-4.

¹⁹ Menm si Parol Bondye i ed nou pour konpran akoz bann serviter fidel Bondye i ganny persekite e akoz Zeova i permet sa, i pa neseserman vedir ki persekisyon i vin pli fasil pour siporte. Kwa ki kapab fortifye nou pour andir persekisyon? Ki nou kapab fer kan nou rankontre persekisyon? Nou pou egzamin sa bann kestyon enportan dan nou prosen lartik.

[Not anba lo paz]

Eski ou kapab eksplike?

• Dan ki sans Zezi ti en martir?

• Ki lefe persekisyon ti annan lo bann premye Kretyen?

• Parey Pyer ti eksplike, akoz bann vre Kretyen ti ganny persekite?

• Pour ki rezon Zeova i les son bann serviter ganny persekite?

[Kestyon]

[Portre lo paz 24, 25]

Bann premye Kretyen pa ti soufer akoz zot ti fer keksoz mal, me akoz zot ti bann vre Kretyen

POL

ZAN

ANTIPAS

ZAK

ETYENN