Skip to content

Al lo konteni

Gard en Pwennvi balanse lo Lalkol

Gard en Pwennvi balanse lo Lalkol

Gard en Pwennvi balanse lo Lalkol

“Diven i en monker e labwason for i fer azite. Tou sa ki les li egar zot pa saz.”—PROVERB 20:1.

1. Ki mannyer en psalmis ti eksprim son lapresyasyon pour serten bon kado sorti kot Bondye?

“TOU don ekselan, tou kado parfe i sorti lao, kot Bondye, Papa tou lalimyer.” Sa i parol ki disip Zak ti ekrir. (Zak 1:17) En psalmis li ti santi li pouse par lapresyasyon pour sa kantite kado ki Bondye ti’n donn li, e i ti sante: “I pe fer zerb ver pouse pour zannimo, e vezetasyon pour bann imen servi, pour fer later prodwir manze, diven ki fer leker zonm kontan, pour fer figir klate avek delwil, e dipen ki soutenir leker zonm.” (Psonm 104:14, 15) Zis parey vezetasyon, dipen, ek delwil i bann provizyon sorti kot Bondye, i menm parey avek diven ek lezot labwason alkolik. Ki mannyer nou devret servi zot?

2. Ki kestyon nou pou egzaminen an rapor avek lalkol?

2 En bon kado i fer dibyen selman kan i ganny byen servi. Par egzanp, dimyel i “bon,” me “pa bon manz tro bokou dimyel.” (Proverb 24:13; 25:27) I bon pour bwar “en pti pe diven” parler, me parkont labi lalkol i en problenm ki serye. (1 Timote 5:23) Labib i averti: “Diven i en monker e labwason for i fer azite. Tou sa ki les li egar zot pa saz.” (Proverb 20:1) Me dan ki sans lalkol i fer egare? * Ki kantite ki tro bokou pour ou? Ki pwennvi balanse nou kapab annan lo lalkol?

Konman Lalkol i kapab ‘egar nou’?

3, 4. (a) Konman Labib i montre ki i mal pour bwar ziska nou sou? (b) Nonm serten sentonm bwar tro bokou.

3 Dan ansyen Izrael, en garson ki pa ti oule aret bwar e konn zis manze, ti bezwen ganny saboule amor. (Deterononm 21:18-21) Zapot Pol ti averti bann Kretyen: “Zot pa devre asosye zot avek personn ki annan non frer, si i annan en lavi imoral, ki anvye, ki en ladorater zidol, ki kalomni son prosen, ki en soular ou en voler; pa ni menm manz avek en tel dimoun.” Labib i klerman montre ki i mal pour bwar ziska ki nou sou.—1 Korentyen 5:11; 6:9, 10.

4 Labib i dekrir sentonm bwar tro bokou: “Pa get diven kan i paret byen rouz, kan i pe larg son gaz dan lakoup, e kan i pe desann fasilman. I fini par pike zis parey en serpan, e i larg pwazon zis parey en viper. Ou lizye pou vwar bann keksoz drol, e ou leker pou koz bann keksoz visye.” (Proverb 23:31-33) Bwar tro bokou i pike parey en serpan anpwazonnen, i rann ou malad, i fer ou konfize, e menm pa konsyan sa ki ou fer. En bwarer i kapab vwar “bann keksoz drol” dan le sans ki i kapab vwar oubyen imazin serten keksoz ki pa reel. I kapab santi li pli lib pour eksprim bann move panse ek dezir ki normalman i pa ti pou les personn konnen.

5. Ki danze i annan avek bwar tro bokou?

5 Me si en dimoun i servi lalkol, me anmenmtan i fer sir ki i pa ariv lo sa degre ki lezot pou remarke i sou? I annan dimoun ki pa fasil pour remarke si zot sou menm apre ki zot in bwar en bon pti pe. Me si nou krwar sa pa en problenm, nou pe anbet nou prop lekor. (Zeremi 17:9) Ptit-a-pti nou kapab vin pli depandan lo lalkol e vin “lesklav labwason.” (Tit 2:3) En ekriven, Caroline Knapp, i dekrir sa prosesis pour vin en alkolik: “I vin dousman, ptit-a-pti, san ki en dimoun i realize e apersevwar.” Bwar tro bokou i en latrap vreman danzere!

6. Akoz en dimoun i devret evite bwar tro bokou e osi manz tro bokou?

6 Reflesir lo sa lavertisman ki Zezi ti donnen: “Fer byen atansyon zotmenm, pangar zot vizilans i ganny detournen avek festen, labwason ek traka lavi. Fer atansyon sa zour i sirprann zot parey en pyez. Parski sa bann levennman pou tonm lo tou zabitan later.” (Lik 21:34, 35) En dimoun pa bezwen bwar ziska i sou pour li santi li lour e pares—ki swa fizikman oubyen spirityelman. Deplis, si ler zour Zeova i vini, i vwar li dan en tel kondisyon?

Konsekans Labi Lalkol

7. Akoz abiz lalkol pa ankor avek sa lenstriksyon dan 2 Korentyen 7:1?

7 Bwar tro bokou i anmenn bokou danze, fizikman e osi spirityelman. Parmi bann maladi ki labi lalkol i kapab anmennen i dezenerasyon ek lanflanmasyon lefwa, e bann maladi nerf parey azitasyon, konfizyon, e tranble akoz lekor i mank lalkol. En dimoun ki kontinyen abiz lalkol i osi riske ganny kanser, dyabet, e serten problenm leker ek lestoman. Antouleka, abiz lalkol pa an akor avek sa lenstriksyon dan Labib ki dir: “Annou pirifye nou avek tou sa ki sali lekor ek lespri, e fer tou pour nou vin konpletman sen an vivan avek respe devan Bondye.”—2 Korentyen 7:1.

8. Dapre Proverb 23:20, 21, ki i kapab arive ler en dimoun i abiz lalkol?

8 Abiz lalkol i osi vedir gaspiy larzan, e menm perdi ou travay. Lerwa Salomon dan ansyen Izrael ti averti: “Pa frekant bann bwarer diven ek bann ki voras lavyann.” Akoz? I ti eksplike: “Akoz en soular ek en dimoun ki manz tro bokou pou tonm dan lamizer, e sonmey pou fer en dimoun mars dan lenz desire.”—Proverb 23:20, 21.

9. Akoz i pli bon pour en dimoun pa bwar si i pe al dray apre?

9 The Encyclopedia of Alcoholism i atir nou latansyon lo en lot danze: “Bann letid in montre ki lalkol i anpes en dimoun dray byen, enkli kantite letan ki i pran pour reazir, fason ki i organiz li, son latansyon, sa ki i kapab apersevwar, ek son zizman.” Dray apre ki ou’n bwar i anmenn bann konsekans vreman grav. Zis Letazini tousel, plis ki 20,000 dimoun i mor e 500,000 blese tou le zan dan bann aksidan trafik ki relye avek lalkol. Sirtou bann zenn ki mwen eksperyanse lo volan e osi avek lalkol, ki pli an danze. Eski en dimoun i kapab dray apre ki i’n tap ennde bwar e anmenmtan dir ki i respekte lavi konman en kado sorti kot Zeova? (Psonm 36:9) Vi ki lavi i sakre, i pli bon pour en dimoun pa bwar ditou ler i pe al dray.

10. Ki mannyer lalkol i kapab afekte nou lespri, e akoz sa i danzere?

10 Bwar tro bokou pa zis afekte en dimoun fizikman me osi spirityelman. Labib i dir: “Diven, ek diven dou i fer nou napa bon motivasyon.” (Osea 4:11) Lalkol i afekte nou lespri. En piblikasyon par Lenstiti Nasyonal lo Labi Drog Letazini, i eksplike: “Ler en dimoun i bwar, sa lalkol i ganny absorbe dan son disan atraver son sistenm dizestif e i ariv kot son laservel vitman. I konmans ralanti bann parti laservel ki kontrol refleksyon ek santiman. Sa dimoun i santi li annan mwens kontrol lo son lekor, i santi li pli lib.” Dan en tel kondisyon, i pli fasil pour ‘egare,’ pour konport nou dan en fason ki pa apropriye anver lezot, e met nou lekor dan en bann tantasyon.—Proverb 20:1.

11, 12. Ki mannyer bwar tro bokou i kapab afekte en Kretyen spirityelman?

11 Deplis, Labib i dir nou: “Ki ou manze, oubyen ki ou bwar, ou nenport kwa ki ou fer, fer tou pour laglwar Bondye.” (1 Korentyen 10:31) Eski bwar en kantite i anmenn laglwar pour Bondye? Byensir, en Kretyen pa ti pou anvi ganny repitasyon konman en bwarer. En tel repitasyon ti pou anmenn repros, olye laglwar, lo non Zeova.

12 Be si en Kretyen ki bwar tro bokou i fer tonbe son konpanyon Kretyen, petet en nouvo disip? (Romen 14:21) Zezi ti averti: “Sa ki fer enn sa bann pti zanfan ki krwar dan mwan tonm dan pese, i ti ava pli bon pour li si zot ti anmar en gro ros otour son likou e zet li dan fon lanmer.” (Matye 18:6) Bwar tro bokou i osi kapab fer en Kretyen perdi son privilez dan kongregasyon. (1 Timote 3:1-3, 8) En lot konsekans ki nou pa devret inyore, se ki labi lalkol i kapab anmenn problenm dan fanmiy.

Evit sa bann Danze—Konman?

13. Kwa ki enportan pour evite abiz lalkol?

13 En fakter enportan pour evit danze lalkol se pour konnen kan pour arete. Kan pou arete i pa apre ki ou’n bwar en bon pe e pe konmans sou, me i avan ki ou bwar tro bokou. Lekel ki pou konnen kan ou bezwen arete? Vi ki bokou fakter i enplike, napa okenn lareg presi lo ki kantite bwar ki tro bokou. Alors, sak dimoun i bezwen personnelman konn son limit e pa desot sa limit. Kwa ki pou ed ou konnen ki kantite ki tro bokou pour ou? Eski i annan okenn prensip ki kapab servi konman en gidans pour ou?

14. Ki prensip ki kapab ed ou konnen ki kantite lalkol ki tro bokou pour ou personnelman?

14 Labib i dir: “Protez lasazes pratik ek abilite pour reflesir, e zot a vin lavi pour ou e sarm pour ou lagorz.” (Proverb 3:21, 22) Alors, en prensip ki nou kapab swiv, se sa: Nenport kantite lalkol ki afekte ou zizman ek ou abilite pour reflesir i tro bokou pour ou personnelman. Me ou bezwen onnet avek ou lekor pour ou rekonnet ou limit!

15. Kan ki menm en ver lalkol i kapab tro bokou?

15 Dan serten ka, menm en ver lalkol i kapab tro bokou. Vi ki lalkol i danzere pour en baba ki pe devlope dan vant son manman, en madanm ansent i kapab deside pour pa bwar ditou. Deplis, pa i ti a byen si nou pa bwar dan prezans en dimoun ki annan en problenm bwar oubyen en dimoun ki son konsyans pa permet li bwar? Zeova ti donn sa lord bann ki ti annan responsabilite konman pret kot tabernak: “Pa bwar diven oubyen labwason for . . . kan zot vin dan latant pour renyon, pour ki zot pa mor.” (Levitik 10:8, 9) Alor, evite bwar okenn labwason for zis avan asiste renyon Kretyen, kan nou pe prese, e kan nou pe desarz lezot responsabilite konman Kretyen. Deplis, dan bann pei kot i defann bwar oubyen kot bwar i ganny permet zis parlao en serten laz, bann Kretyen i devret respekte lalwa sa pei.—Romen 13:1.

16. Ki kestyon ou kapab demann ou lekor kan ou ganny ofer en labwason for?

16 Kan en dimoun i ofer ou en labwason for pour bwar, premye kestyon ki ou kapab demande se: ‘Eski mon oblize bwar?’ Si ou deside pour bwar, gard antet ou limit e pa desot sa limit. Menm si avek gran ker en dimoun i ensiste ou pran ankor en ver, pa les ou ganny enfliyanse. Anplis ki sa, fer atansyon bann fonksyon parey bann resepsyon maryaz kot bwar i pour nanryen. Dan bokou landrwa, i defann pour zanfan annan akse avek lalkol. I responsabilite paran pour enstri zot zanfan konsernan lalkol e pour vey zot dan sa domenn.—Proverb 22:6.

Ou kapab fer fas avek sa Problenm

17. Ki mannyer ou kapab konnen si ou annan en problenm bwar?

17 Eski i difisil pour ou kontrol ou bwar? Pa fer sa fot; si ou pe konmans abiz lalkol an kasyet, to-ou-tar ou pese pou vir kont ou. Alors, pran letan e egzamin ou onnetman. Demann ou lekor bann kestyon parey: ‘Eski mon bwar plis ki avan? Eski mon bwar sa ki pli for? Eski mon servi lalkol pour bliy mon traka, presyon, oubyen problenm? Eski en fanmiy oubyen en zanmi in eksprim son konsern lo kantite ki mon bwar? Eski lefe ki mon bwar, sa in koz serten problenm dan mon fanmiy? Eski mon vwar li difisil pour pa servi lalkol pour en semenn, en mwan, oubyen detrwa mwan? Eski mon kasyet avek lezot kantite labyer oubyen labwason for ki mon bwar?’ Si larepons pour sa bann kestyon i wi, pa fer parey en zonm ki ‘get son figir dan laglas e oubliy deswit konman i ete.’ (Zak 1:22-24) Pran bann pa pour rezourd sa problenm. Ki ou kapab fer?

18, 19. Ki mannyer ou kapab aret bwar tro bokou?

18 Zapot Pol ti averti bann Kretyen: “Pa bezwen soul zot avek diven, akoz sa pou zis antrenn zot dan en lavi dezordonnen; okontrer, zot devre ranpli avek Lespri.” (Efezyen 5:18) Deside ki kantite lalkol ki tro bokou pour ou, e etablir bann limit apropriye. Determinen pour pa desot ou limit; annan kontrol lo ou lekor. (Galat 5:22, 23) Eski ou annan zanmi ki met presyon lo ou pour bwar plis? Fer atansyon. Labib i dir: “Sa ki mars avek bann dimoun saz pou vin saz, me sa ki frekant bann enbesil pou mal pase.”—Proverb 13:20.

19 Si ou pe servi lalkol pour bliy serten problenm, fer fas avek ou problenm onnetman. Problenm i kapab ganny rezourd kan nou aplik konsey sorti dan Parol Bondye. (Psonm 119:105) Pa ezite rod led avek en ansyen dan kongregasyon ki ou annan konfyans ladan. Servi byen bann provizyon ki Zeova in fourni pour batir ou spirityalite. Fortifye ou relasyon avek Bondye. Priy li regilyerman, sirtou konsernan ou bann febles. Sipliy Bondye pour ‘pirifye ou ronnyon ek ou leker.’ (Psonm 26:2) Parey nou’n diskite dan lartik presedan, fer tou sa ki ou kapab pour mars dan en fason ki san defo.

20. Ki bann mezir petet ou pou bezwen pran pour fer fas avek sa problenm bwar?

20 Me si sa problenm i kontinyen malgre bann zefor ki ou’n fer? Dan sa ka, ou bezwen swiv konsey ki Zezi ti donnen: ‘Si ou lanmen i fer ou tonm dan pese, koup li. I meyer pour ou antre dan lavi eternel avek zis en lanmen, ki al avek ou de lanmen dan destriksyon.’ (Mark 9:43) Solisyon se: Pa bwar ditou. Se sa ki en madanm ki nou pou apel Irene ti determinen pour fer. I dir: “Apre de zan edmi ki mon pa ti tous lalkol ditou, mon ti konmans mazin pour pran zis en ver, zis pour gete si mon kapab kontrol li. Me omoman ki sa panse ti vin dan mon lespri, mon ti koz avek Zeova lo la dan lapriyer. Mon’n determinen pour pa tous lalkol ditou ziska nouvo sistenm, petet ni menm dan nouvo sistenm.” Eski pa servi lalkol ditou i tro bokou pour fer, an lesanz pour lavi dan nouvo lemonn Bondye?—2 Pyer 3:13.

“Tay dan en Fason pour ganny sa Pri”

21, 22. Kwa ki kapab anpes nou ariv kot laliny finisyon sa lakours pour lavi? Ki mannyer nou kapab evit sa?

21 Zapot Pol ti pe konpar lavi en Kretyen avek en lakours, oubyen en paryaz taye, kan i ti dir: “Zot pa konnen ki dan en lakours tou i taye, me zis enn ki ganny premye pri. Tay dan en fason pour ganny sa pri. Tou bann atlet i soumet zot lekor anba en disiplin sever. Zot, zot fer sa pour en kouronn ki kapab ganny detri, me nou, nou fer li pour en kouronn ki pa kapab ganny detri. Pour sa rezon mon pa tay an bonnavini, mon pa fer parey en bokser ki donn kou-d-pwen dan ler. Mon tret mon lekor dir, e mon gard li anba en kontrol sever, pour ki apre ki mon’n pres avek lezot, mon pa ganny rezete mwanmenm.”—1 Korentyen 9:24-27.

22 Zis bann ki reisi fini sa lakours ki ganny pri. Dan lakours pour lavi, labi lalkol i kapab anpes nou ariv kot laliny finisyon. Nou devret annan kontrol lo nou lekor. Pour nou tay avek lasirans, nou bezwen evite bwar tro bokou. (1 Pyer 4:3) Okontrer, nou bezwen annan kontrol lo nou lekor dan tou keksoz. An rapor avek lalkol, i pli byen pour nou “abandonn nou move lavi ek son bann move dezir, pour viv en lavi rezonnab, zis e fidel avek Bondye lo sa later.”—Tit 2:12.

[Not anba lo paz]

^ par. 2 Dan sa lartik, “lalkol” i enkli labyer, diven, ek lezot labwason for.

Eski ou rapel?

• Kisisa labi lalkol?

• Ki move konsekans labi lalkol i anmennen?

• Ki mannyer ou kapab evit danze labi lalkol?

• Konman en dimoun i kapab fer fas avek sa problenm labi lalkol?

[Kestyon]

[Portre lo paz 29]

Deside avan kan pou arete

[Portre lo paz 30]

Priy Zeova souvan konsernan ou febles