Skip to content

Al lo konteni

Bann Pwen enteresan dan Liv Ziz

Bann Pwen enteresan dan Liv Ziz

Parol Bondye i vivan

Bann Pwen enteresan dan Liv Ziz

KI MANNYER Zeova ti reazir ler son pep ti rezet li e ti konmans ador bann fo bondye? Ki i ti pou fer si zot ti kontinyen dezobei li e demann li led zis ler zot dan problenm? Eski Zeova ti ed zot menm si zot ti fer koumsa? Liv Ziz i reponn sa bann kestyon e osi lezot kestyon enportan. Profet Samyel ti fini ekrir sa liv apepre 1100 A.N.L., e i rakont bann levennman ki ti ariv diran 330 lannen. Sa i depi lanmor Zozye ziska ki premye lerwa Izrael ti ganny apwente.

Lefe ki i parol oubyen mesaz pwisan Bondye, liv Ziz i annan bokou valer pour nou. (Ebre 4:12) Sa bann resi enteresan dan sa liv i ed nou konpran pli byen personnalite Bondye. Bann leson ki nou aprann dan sa liv i fer nou lafwa vin pli for e i ed nou pour tyonbo for sa “vre lavi.” Sa i lavi eternel dan nouvo lemonn Bondye. (1 Timote 6:12, 19; 2 Pyer 3:13) Delivrans ki Zeova ti anmennen pour son pep i donn nou en avangou sa pli gran delivrans ki son Garson, Zezi Kri pou anmennen alavenir.

AKFER TI BEZWEN BANN ZIZ?

(Ziz 1:1–3:6)

Anba gidans Zozye, bann Izraelit ti defet bann lerwa dan pei Kanaan, e apre sa sak tribi Izrael ti pran zot leritaz e pran posesyon pei. Me bann Izraelit pa ti retir tou bann zabitan sa pei. Sa ti vin en pyez pour Izrael.

Sa zenerasyon ki ti vin apre Zozye ‘pa ti konn Zeova ni travay ki i ti’n fer pour Izrael.’ (Ziz 2:10) Deplis, bann Izraelit ti konmans marye avek bann Kananeen e servi zot bondye. Alors Zeova ti les bann Izraelit ganny dominen par zot bann lennmi. Me ler zot ti nepli kapab tenir, bann garson Izrael ti konmans demann Bondye led. Se dan sa kondisyon relizye, sosyal, e politik ki sa resi lo bann ziz ki Zeova ti servi pour sov son pep dan lanmen zot lennmi ti deroule.

Larepons pour bann Kestyon lo Labib:

1:2, 4—Akoz Zida ti ganny swazir konman premye tribi pour pran posesyon sa bout later ki i ti gannyen? Normalman, sa privilez ti’n devret al pour tribi Ribenn, premye ne Zakob. Me dan son profesi ler i ti pe mor, Zakob ti predir ki Ribenn pa ti pou pli siperyer ki lezot akoz i ti’n perdi son drwa konman premye ne. Simeon ek Levi, ki ti’n fer en keksoz vreman kriyel, ti pou fann fannen en pe partou dan Izrael. (Zenez 49:3-5, 7) Alors, Zida, katriyenm garson Zakob ti sa enn swivan pour ganny sa privilez. Simeon, ki ti al avek Zida, ti ganny bann pti bout later en pe partou dan sa gran teritwar Zida. *Zozye 19:9.

1:6, 7—Akoz zot ti koup gro pous lanmen ek lipye bann lerwa ki ti ganny defet? Aparaman en dimoun ki ti perdi son gro pous lanmen ek lipye ti nepli kapab lager. Ki mannyer en solda ti pou kapab tyonbo en lepe oubyen en lans si i ti napa son gro pous? Deplis, en dimoun napa lekilib san son gro pous lipye.

Leson pour nou:

2:10-12. Nou devret annan en progranm letid Labib regilye pour nou ‘pa oubliy tou sa ki Zeova in fer.’ (Psonm 103:2) Bann paran i bezwen fer antre laverite dan Parol Bondye dan leker zot zanfan.—Deterononm 6:6-9.

2:14, 21, 22. Zeova ti les bann move keksoz ariv avek son pep dezobeisan pour en rezon—pour disiplin zot, rafin zot, e motiv zot pour retourn kot li.

ZEOVA I ETABLIR BANN ZIZ

(Ziz 3:7–16:31)

Otnyel i ganny mansyonnen premye dan sa resi eksitan lo lakonplisman bann ziz. Otnyel ti met en lafen avek dominasyon en lerwa Mezopotami lo Izrael ki ti dir pour wit an. Avek kouraz, Ziz Eoud ti akonpli en plan pour touy Eglonn, ki ti en gro lerwa Moabit. Lo li tousel, Samgar ti touy 600 Filisten par servi en baton pwent. Avek lankourazman Debora, ki ti en profet, e avek sipor Zeova, Barak ek son dis mil zonm ki pa ti tro arme ti fasilman defet larme pwisan Sisera. Zeova ti lev Gideonn e i ti fer li ek son 300 zonm ganny laviktwar lo bann Madyanit.

Atraver Yifta, Zeova ti delivre Izrael dan lanmen bann Amonit. Tola, Yair, Ibsann, Elonn ek Abdonn ti osi parmi sa 12 zonm ki ti ziz Izrael. Sanmson ti dernyen ziz, e li i ti lager kont bann Filisten.

Larepons pour bann Kestyon lo Labib:

4:8—Akoz Barak ti ensiste ki profet Debora i al avek li lo fron batay? I paret ki Barak pa ti santi li konpetan pour al lager kont larme Sisera lo li menm. Prezans Debora ti pou reasir li ek son bann zonm ki zot ti annan gidans Bondye e donn zot konfyans. Alor, lefe ki Barak ti ensiste ki Debora i akonpanny li pa ti en siny febles me i montre ki i ti annan en lafwa for.

5:20—Ki mannyer bann zetwal dan lesyel ti lager pour Barak? Labib pa dir si sa ti lasistans bann lanz, bann ros ki ti pe tonbe parey lapli ki bann zonm saz Sisera ti konsider konman mofin, oubyen petet bann prediksyon astrolozik pour Sisera ki pa ti vin vre. Me san okenn dout, Bondye ti entervenir dan en fason ou en lot.

7:1-3; 8:10—Akoz Zeova ti dir sa 32,000 zonm Gideonn ti tro bokou pour zot lennmi avek 135,000 zonm? Sa i akoz Zeova ti pe donn Gideonn ek son zonm laviktwar. Bondye pa ti oule ki zot krwar zot ti defet bann Madyanit avek zot prop lafors.

11:30, 31—Ler Yifta ti pe fer son ve, eski i ti pe mazin fer en sakrifis imen? En tel panse pa ti zanmen dan lespri Yifta, akoz Lalwa ti dir: “Fodre pa ki i annan personn parmi zot ki fer son garson oubyen son fiy pas dan dife.” (Deterononm 18:10) Me i vre ki Yifta ti pe mazin en dimoun, pa en zannimo. I tre probab ki bann Izraelit pa ti gard bann zannimo ki apropriye pour fer sakrifis dan zot lakaz. Deplis, ofer en zannimo pa ti en keksoz ekstraordiner pour fer. Yifta ti konnen ki i kapab son fiy ki ti pou sorti deor pour vin zwenn li. Sa dimoun ti pou ganny ofer “konman en sakrifis lofrann” dan le sans ki i ti pou ganny dedye dan servis Zeova an rapor avek son tanp.

Leson pour nou:

3:10. Fodre en dimoun i depan lo lespri Zeova me pa lo lasazes imen pour li kapab reisi dan bann aktivite spirityel.—Psonm 127:1.

3:21. Eoud ti byen servi son lepe e i ti fer li avek kouraz. Nou devret devlop nou abilite pour servi “Laparol Bondye konman en lepe ki Lespri i donnen.” Savedir nou devret servi Labib avek kouraz dan nou minister.—Efezyen 6:17; 2 Timote 2:15.

6:11-15; 8:1-3, 22, 23. Gideonn ti en zonm modes e nou aprann trwa leson enportan atraver son legzanp: (1) Ler nou ganny ofer en privilez, nou devret reflesir lo ki sa responsabilite i enplike olye konsantre lo popilarite oubyen pozisyon ki i kapab donn nou. (2) Ler nou pe azir avek bann ki kontan dispit, i pli bon ki nou montre nou modes. (3) Ler nou modes sa i protez nou pour pa tro konsantre lo pozisyon.

6:17-22, 36-40. Nou osi nou devret fer atansyon e “pa bezwen krwar tou sa ki pretann ki i posed lespri.” Plito, nou bezwen “verifye si lespri ki zot posede i sorti kot Bondye.” (1 Zan 4:1) Pour fer sir ki konsey ki i anvi donnen i baze antyerman lo Parol Bondye, i saz pour en nouvo ansyen konsilte en ansyen pli eksperyanse.

6:25-27. Gideonn ti fer byen atansyon pour pa ofans son oponan pour nanryen ditou. Ler nou pe pres sa bon nouvel, nou bezwen fer atansyon pour pa ofans initilman lezot par fason ki nou koze.

7:6. Nou devret servi Zeova parey sa 300 zonm Gideonn ti fer—alert e vizilan.

9:8-15. I vreman bet pour azir avek lorgey e mazin zis ganny pozisyon oubyen pouvwar!

11:35-37. Bon legzanp Yifta ti sirman zwe en rol enportan pour ed son fiy devlop en lafwa for ek en leta lespri sakrifis. Ozordi bann paran i kapab donn sa menm legzanp zot zanfan.

11:40. Felisit en dimoun ki demontre en leta lespri volonter dan servis Zeova i ankouraz sa dimoun.

13:8. Ler paran pe ansenny zot zanfan, zot devret priy Zeova pour gidans e swiv son konsey.—2 Timote 3:16.

14:16, 17; 16:16. Met presyon lo en dimoun par plere e mangonnen zanmen fini i kapab afekte en relasyon.—Proverb 19:13; 21:19.

LEZOT LOFANS KI TI ARIVE IZRAEL

(Ziz 17:1–21:25)

Dernyen bout dan liv Ziz i kontyen de resi remarkab. Sa enn premye i konsernan en zonm apele Mika, ki ti met en zidol dan son lakaz e servi en Levit pour azir konman en pret pour li. Apre ki zot ti detri lavil Lais, oubyen Lesem, bann Danit ti konstri zot prop lavil e apel li Dann. Zot ti pran zidol Mika ek son pret e zot ti entrodwir en lot kalite ladorasyon Dann. I evidan ki Lais ti ganny kaptire avan lanmor Zozye.—Zozye 19:47.

Sa dezyenm levennman ti ariv en pti pe letan apre lanmor Zozye. En krim seksyel komet par serten zonm sorti Gibea, en lavil tribi Benzamen, ti pros pour fer tribi Benzamen antye disparet konpletman. Zis 600 zonm ki ti sirviv. Me en laranzman ti ganny fer pour permet zot ganny madanm, e letan ki David ti vin o pouvwar zot ti’n ogmante pour ariv preski 60,000 gerye.—1 Kronik 7:6-11.

Larepons pour bann Kestyon lo Labib:

17:6; 21:25—Si ‘sak dimoun ti abitye fer sa ki byen dan son lizye,’ eski sa ti ankouraz dezord? Pa neseserman, akoz Zeova ti fer sifizaman laranzman pour gid son pep. I ti donn zot Lalwa ek en sistenm pret pour edik dimoun son bann prensip. Par mwayen Ourim ek Toumim, gran pret ti kapab konsilte Bondye lo bann keksoz enportan. (Egzod 28:30) Deplis, tou lavil ti annan bann ansyen pour donn bann bon konsey. Ler en Izraelit ti profit sa bann provizyon, son konsyans ti kapab ganny byen gide. Dan sa ka “fer sa ki byen dan son lizye” ti pou anmenn bon rezilta. Parkont, si en dimoun ti inyor Lalwa e ti fer son prop desizyon konsernan kondwit ek ladorasyon, i ti pou rekolte bann move rezilta.

20:17-48—Akoz Zeova ti les tribi Benzamen defet lezot tribi Izrael de fwa, menm si zot ti bezwen ganny pini? Par les bann tribi fidel soufer bokou okonmansman, Zeova ti teste zot determinasyon pour retir bann move pratik Izrael.

Leson pour nou:

19:14, 15. Lefe ki bann dimoun Gibea pa ti oule montre lospitalite, sa ti montre ki zot ti napa en bon moralite. Bann Kretyen i ganny konseye pour “pratik lospitalite.”—Romen 12:13.

Sa Delivrans ki devan nou

Tre byento, Rwayonm Bondye dan lanmen Zezi Kri pou detri sa move lemonn e anmenn en gran delivrans pour bann dimoun drwat ek bann ki san defo. (Proverb 2:21, 22; Danyel 2:44) ‘Tou lennmi Zeova pou mor, e bann ki kontan li pou parey ler soley i sorti avek en gran lafors.’ (Ziz 5:31) Annou montre ki nou parmi sa bann ki kontan Zeova par aplik sa ki nou’n aprann dan liv Ziz.

Sa pwen prensipal ki resi bann Ziz i demontre plizyer fwa i: Obeir Zeova i anmenn bokou benediksyon, tandis ki dezobei li i anmenn move konsekans. (Deterononm 11:26-28) I tre enportan ki nou ‘obei avek tou nou leker’ lavolonte Zeova ki i’n revel avek nou!—Romen 6:17; 1 Zan 2:17.

[Not anba lo paz]

^ par. 5 Bann Levit pa ti ganny en leritaz dan Later Promiz eksepte 48 lavil fannen en pe partou Izrael.

[Map lo paz 9]

(Vwar prezantasyon dan piblikasyon)

“Zeova ti pou etablir bann ziz, ki ti pou sov zot dan lanmen zot anvaiser.” —Ziz 2:16

BANN ZIZ

1. Otnyel (Tribi Manase)

2. Eoud (Tribi Zida)

3. Samgar (Tribi Zida)

4. Barak (Tribi Naftali)

5. Gideonn (Tribi Isakar)

6. Tola (Tribi Manase)

7. Yair (Tribi Manase)

8. Yifta (Tribi Gad)

9. Ibsann (Tribi Aser)

10. Elonn (Tribi Zeboulonn)

11. Abdonn (Tribi Efraim)

12. Sanmson (Tribi Zida)

DAN

MANASE

NAFTALI

ASER

ZEBOULONN

ISAKAR

MANASE

GAD

EFRAIM

BENZAMEN

RIBENN

ZIDA

[Portre lo paz 10]

Ki leson ou aprann lefe ki Barak ti persiste ki Debora i al lo fron batay?