Bann Pwen enteresan dan Liv Zozye
Parol Bondye i vivan
Bann Pwen enteresan dan Liv Zozye
“PREPAR zot bann provizyon parski pour trwa zour depi ozordi zot pou travers Zourden pour zot pran sa later ki Zeova zot Bondye pe donn zot.” (Zozye 1:11) Bann Izraelit ki ti pe kanpe lo laplenn Moab an 1473 A.N.L., ti bezwen eksite kan zot ti tann sa parol. Sa 40 an vwayaz dan dezer ti pres pour terminen.
En pti pe plis ki 20 an plitar, Zozye konman lider bann Izraelit ti debout dan milye Kanaan e dir bann ansyen: “Gete, mon’n tir osor pour partaz sa bann nasyon ki reste konman en leritaz pour zot tribi, enkli tou sa bann nasyon ki mon’n detrir depi Zourden ziska Gran Lanmer kot soley i kouse. Zeova zot Bondye i sa enn ki ti pe kontinyen pous sa bann nasyon lwen avek zot, e akoz zot ki Zeova ti fer sa bann nasyon ale, e zot ti pran sa bann pei zis parey Zeova zot Bondye ti’n promet zot.”—Zozye 23:4, 5.
Sa liv ki’n ganny ekrir par Zozye li menm an 1450 A.N.L., i en liv byen enteresan ki rakont bann levennman istorik ki ti arive pandan sa 22 lannen. Anmezir ki nou debout dan larantre sa nouvo lemonn ki nou’n ganny promet, nou sitiasyon i parey avek bann Izraelit ki ti pare pour antre dan Later Promiz. Alors, annou egzamin liv Zozye avek gran lentere.—Ebre 4:12.
DIRIZ VER “LAPLENN ZERIKO”
Zeova ti donn Zozye en latas tre enportan. I ti dir li: “Moiz mon serviter in mor; aprezan leve e travers Zourden ansanm avek sa pep dan sa pei ki mon pe donn zot, sa pei ki mon pe donn bann garson Izrael.” (Zozye 1:2) Zozye ti pou bezwen diriz en pep ki ti annan plizyer milyon dimoun, dan Later Promiz. Pour prepar zot pour al lager, i ti anvoy de espyon Zeriko, sa premye lavil ki ti pou ganny detrir. Dan sa lavil ti annan en prostitye ki ti apel Raab. I ti’n tann koz lo bann gran mirak ki Zeova ti’n fer pour son pep. Raab ti protez e ed sa de espyon, e an retour zot ti promet ki zot pa pou touy li.
Apre ki sa de espyon ti retournen, Zozye ek bann Izraelit ti pare pour al atak Zeriko e travers larivyer Zourden. Kantmenm larivyer ti deborde, sa pa ti anpes zot kontiny zot traze. Zeova ti fer delo dan bout larivyer pli o monte ziska ki i ti vin parey en danm e les larestan delo al devid dan Lanmer Mor. Apre ki zot ti’n travers larivyer Zourden, bann Izraelit ti enstal zot Gilgal, en landrwa obor Zeriko. Kat zour plitar, setadir katorzyenm zour dan mwan Abib, zot ti selebre Lapak pandan lannwit lo laplenn Zeriko. (Zozye 5:10) Son lannmen, zot ti konmans manz serten bann prodwi sa pei, e zot ti aret ganny lamann. Pandan sa letan, Zozye ti fer sirkonsi tou bann garson ki ti ne dan dezer.
Larepons pour bann Kestyon lo Labib:
2:4, 5—Akoz Raab ti donn fo lenformasyon avek bann zonm ki lerwa ti’n anvoye pour rod sa de espyon? Akoz i ti’n devlop lafwa dan Zeova, Raab ti pare pour riske son prop lavi pour protez sa de espyon. Alors, i pa ti oblize dir sa bann zonm ki ti anvi fer ditor pep Bondye kote sa de espyon ti ete. (Matye 7:6; 21:23-27; Zan 7:3-10) Annefe, Raab ti ganny konsidere “zis devan Bondye par son bann laksyon.” En legzanp, se letan i ti donn fo lenformasyon bann zonm ki ti’n ganny anvoye par lerwa.—Zak 2:24-26.
5:14, 15—Lekel “prens bann larme Zeova”? Sa prens ki ti vin fortifye Zozye ler i ti konmans lager pour pran Later Promiz, i san dout “Laparol.” Sa ti Zezi Kri letan i ti ankor dan lesyel. (Zan 1:1; Danyel 10:13) Nou annan sa lasirans ki Zezi Kri ki’n ganny glorifye i avek pep Bondye ozordi anmezir ki zot fer sa batay spirityel. Sa i vreman ankourazan!
Leson pour nou:
1:7-9. Si nou anvi atenn nou bann lobzektif spirityel, i enportan ki nou lir Labib toulezour, regilyerman reflesir lo sa ki nou lir e met an pratik sa ki nou aprann.
1:11. Zozye ti demann bann Izraelit pour prepar zot bann provizyon e pa zis esper Zeova pour donn zot tou keksoz. I vre, Zezi ti dir nou pa bezwen trakase konsernan bann keksoz debaz dan lavi. I ti menm promet ki nou pou ganny “anplis tou lezot keksoz.” Me sa pa vedir ki nou pa devret fer zefor pour soutenir nou lekor.—Matye 6:25, 33.
2:4-13. Apre ki i ti’n tann koz lo bann keksoz merveye ki Zeova ti’n fer e realize ki i ti dan en sitiasyon danzere, Raab ti deside pour pran kote avek bann serviter Bondye. Si i fer en pe letan depi ler ou pe etidye Labib e ou’n rekonnet ki nou pe viv “dan bann dernyen zour,” eski pa ou devret fer en desizyon pour servi Bondye?—2 Timote 3:1.
3:15. Vi ki sa de espyon ki ti’n ganny anvoye Zeriko ti retourn avek bon nouvel, deswit Zozye ti azir san esper delo dan larivyer Zourden diminyen. Kan nou bezwen fer bann keksoz ki enplik vre ladorasyon, nou devret azir avek kouraz olye espere ziska ki sitiasyon i paret pli favorab.
4:4-8, 20-24. Sa douz ros ki zot ti pran dan fon larivyer Zourden ti pou toultan fer bann Izraelit rapel sa ki Zeova ti’n fer pour zot. Aksyon ki Zeova in pran pour delivre son pep dan lanmen son bann lennmi dan nou letan i osi fer nou rapel ki Zeova i avek nou.
BATAY I KONTINYEN
Lavil Zeriko in “byen fermen partou . . . , personn pa ti pe antre e sorti.” (Zozye 6:1) Ki mannyer bann Izraelit ti pou kapab pran kontrol lo sa lavil? Zeova ti donn Zozye taktik konman pour fer li. En pe letan apre, bann miray ti aplat ater e lavil ti ganny detrir. Zis Raab avek son fanmiy ki ti ganny sove.
Ai ti sa lot lavil enportan ki zot ti pou pran kontrol. Bann ki ti ganny anvoye pour al espyonn sa lavil ti dir ki napa bokou dimoun laba, alor zot pa pou bezwen tro bokou zonm pour detrir sa lavil. Me sa apepre 3,000 solda ki ti ganny anvoye pour atak sa lavil ti retourn an tayan akoz bann zonm dan lavil Ai. Akoz sa? Parski Zeova pa ti dan kote bann Izraelit. Kan zot ti pe pran kontrol lo lavil Zeriko, Akann ki ti sorti dan tribi Zida ti fer en keksoz mal. Apre ki sa problenm ti’n ganny rezourd, Zozye ti al atak Ai. Vi ki zot ti’n deza defet bann Izraelit, lerwa Ai ti pe esper avek enpasyans pour lager avek bann Izraelit. Bann zonm dan lavil Ai ti tro annan konfyans dan zot lekor. Alors, Zozye ti servi en taktik ki ti kapitaliz lo zot konfyans e finalman i ti pran sa lavil.
Gibeonn ti ‘en gran lavil, pli gran ki Ai e tou son bann zonm ti vreman kosto.’ (Zozye 10:2) Me apre ki zot ti’n tande ki bann Izraelit ti’n pran kontrol lo lavil Zeriko ek Ai, bann Gibeonnit ti trik Zozye pour fer li fer en lakor lape avek zot. Bann nasyon dan zalantour ti konsider aksyon bann Gibeonnit konman en menas pour zot. Alors, senk lerwa dan zalantour ti zwenn ansanm pour atak Gibeonn. Bann Izraelit ti protez bann Gibeonnit e defet bann ataker. Anba direksyon Zozye, bann Izraelit ti osi pran kontrol lo bann lavil dan sid ek was, e zot ti osi detrir bann lerwa ki ti’n ralye ansanm dan rezyon nor. An tou zot ti touy 31 lerwa dan rezyon was larivyer Zourden.
Larepons pour bann Kestyon baze lo Labib:
10:13—Ki mannyer en tel fenomenn i kapab arive? “Eski i annan keksoz ki tro ekstraordiner pour Zeova,” Kreater lesyel ek later? (Zenez 18:14) Si i oule, Zeova i kapab kontrol mouvman later pour ki soley ek lalin i paret pa pe bouze pour en dimoun lo later. Oubyen i kapab pa deranz mouvman later ek lalin me i sanz refleksyon bann reyon ki sorti kot soley ek lalin dan en fason ki lalimyer ki sorti kot zot i kontinyen klere. Nenport kwa ki Zeova ti’n kapab fer, “i pa’n zanmen annan en zour parey sa enn” diran listwar imen.—Zozye 10:14.
10:13—Kwa sa liv Yasar? Sa liv i osi ganny mansyonnen dan 2 Samyel 1:18 ansanm avek en poenm ki apel “Lark.” Sa ti en kantik dey lo Lerwa Sail ek son garson Yonatann. I kapab ki sa liv ti kontyen bann kantik ek poenm lo bann levennman enportan dan listwar Izrael e i probab ki bann Ebre ti konn byen sa liv.
Leson pour nou:
6:26; 9:22, 23. Sa malediksyon ki Zozye ti dir pou arive letan ki lavil Zeriko ti ganny detrir, ti vin vre 500 zan plitar. (1 Lerwa 16:34) Malediksyon ki Noe ti donn son pti zanfan Kanaan, ti vin vre ler bann Gibeonnit ti vin bann labourer. (Zenez 9:25, 26) Tou sa ki Zeova i dir i toultan vin vre.
7:20-25. Serten i kapab dir ki sa vol ki Akann ti fer pa ti sitan grav, petet zot kapab mazinen ki son aksyon pa ti anmenn okenn problenm pour personn. Zot kapab vwar bann pti vol ek bann pti lofans kont lalwa Bondye pa sitan grav. Me nou, nou devret determinen parey Zozye pour reziste bann presyon pour fer bann keksoz ki ilegal oubyen ki imoral.
9:15, 26, 27. Nou devret pran oserye bann lagreman ki nou fer e nou devret gard nou parol.
ZOZYE I FER SON DERNYEN GRO LATAS
Aprezan ki i ti’n avanse dan laz, pros 90 an, Zozye ti konmans partaz later. Sa ti vreman en gro latas! Tribi Ribenn, Gad ek lanmwatye tribi Manase ti’n fini ganny zot par dan rezyon les avek Zourden. Aprezan lezot tribi ti ganny en leritaz lo kote was par tir o sor.
Tabernak ti’n ganny enstale Silo dan teritwar Efraim. Kaleb ti ganny lavil Ebronn e Zozye ti ganny Timnat-sera. Bann Levit ti ganny 48 lavil, enkli sa 6 lavil refiz. Kan zot ti pe retourn se zot dan rezyon les avek Zourden, bann gerye sorti dan tribi Ribenn, Gad ek lanmwatye tribi Manase ti konstri en lotel ki ti byen remarkab. (Zozye 22:10) Bann tribi dan rezyon was avek Zourden ti vwar sa ki zot ti pe fer konman en rebelyon kont vre ladorasyon. Sa ti fer ki bann tribi ti pros pour fer lager antre zot, me bon kominikasyon ti anpes annan versman disan.
Apre en pe letan ki i ti’n reste Timnat-sera, Zozye ti apel bann ansyen, bann sef, ziz, ek zofisye dan Izrael e i ti ankouraz zot pour pran kouraz e reste fidel avek Zeova. Plitar i ti fer tou bann tribi zwenn ansanm, Sekenm. I ti repas lo sa ki Zeova ti’n fer depi letan Abraam, e ankor enn fwa i ti ankouraz zot pour “annan lakrent pour Zeova e servi li dan en fason san defo e dan laverite.” Sa ti pous zot pour dir: “Nou pou servi Zeova nou Bondye e nou pou ekout son lavwa!” (Zozye 24:14, 15, 24) Apre sa Zozye ti mor alaz 110 zan.
Larepons pour bann Kestyon baze lo Labib:
13:1—Eski sa pa en kontradiksyon avek sa ki Zozye 11:23 i dir? Non, parski batay pour pran kontrol lo Later Promiz ti annan de laspe. Premyerman, i ti enkli lager ki sa pep ti fer kot zot ti defet 31 lerwa sorti Kanaan. Sa ti fer bann Kananeen perdi zot pouvwar. Dezyenmman, bann tribi oubyen endividi ti bezwen pran bann mezir pour pran totalman sa pei. (Zozye 17:14-18; 18:3) Menm si bann Izraelit pa ti kapab retir konpletman bann Kananeen parmi zot, sa bann ki ti sirviv pa ti koz okenn danze pour sekirite Izrael. (Zozye 16:10; 17:12) Zozye 21:44 i dir ki “Zeova ti donn zot repo partou kote.”
24:2—Eski Tera, papa Abraam, ti en adorater zidol? Okonmansman Tera pa ti en adorater Zeova. Petet i ti ador sa bondye lalin ki ti apel Sin, ki ti en bondye popiler Our. Dapre tradisyon Zwif, petet Tera ti menm fer bann zidol. Me kan Bondye ti demann Abraam pour kit Our, Tera ti al avek li Arann.—Zenez 11:31.
Leson pour nou:
14:10-13. Kantmenm i ti annan 85 an, Kaleb ti demande pour fer en latas difisil, pour tir bann dimoun dan rezyon Ebronn. Bann Anakim, ki ti bann zonm ekstrememan gran e gro, ti reste dan sa landrwa. Gras a led Zeova, sa gerye eksperyanse ti kapab ganny laviktwar e Ebronn ti vin en lavil refiz. (Zozye 15:13-19; 21:11-13) Legzanp Kaleb i ankouraz nou pour pa evit bann travay teokratik ki difisil.
22:9-12, 21-33. Nou devret byen veye ki nou pa mal ziz motivasyon lezot.
‘Napa en Parol ki pa’n reisi’
Kan i ti’n vin vye, Zozye ti dir bann zonm ki ti annan responsabilite Izrael: “Napa okenn parol parmi tou bann bon parol ki Zeova zot Bondye in dir zot ki pa’n reisi. Tousala in vin vre pour zot.” (Zozye 23:14) Pa bann resi istorik lo Zozye i montre ki sa i vre!
Zapot Pol ti ekrir: “Tou sa ki’n ganny ekri dan lepase in ganny ekri pour nou lansennyman, pour ki par pasyans ek konsolasyon ki Lekritir i donnen nou posed lesperans.” (Romen 15:4) Nou kapab asire ki nou lespwar dan promes Bondye pa anven. Napa en promes ki pa pou ganny akonpli, zot tou pou vin vre.
[Portre lo paz 30]
Eski ou konnen akoz Raab sa prostitye ti ganny konsidere zis?
[Portre lo paz 32]
Vol ki Akann ti fer pa ti en pti lofans, parski i ti anmenn bann konsekans grav
[Portre lo paz 32]
“Se par lafwa ki miray Zeriko ti tonbe.”—Ebre 11:30