Skip to content

Al lo konteni

En Lalwa Lanmour dan Leker

En Lalwa Lanmour dan Leker

En Lalwa Lanmour dan Leker

“Mon pou met mon lalwa dan zot, e mon pou ekrir li dan zot leker.”ZEREMI 31:33.

1, 2. (a) Ki nou pou egzaminen aprezan? (b) Ki mannyer Zeova ti demontre son prezans kot montanny Sinai?

DAN sa de lartik avan, nou ti aprann ki ler Moiz ti sorti lo montanny Sinai, bann reyon lalimyer ti pe sorti lo son figir ki ti reflekte laglwar Zeova. Nou ti osi diskit lo sa vwal ki Moiz ti mete. Aprezan annou egzamin en size ki relye avek sa bann levennman ki annan lenportans pour bann Kretyen ozordi.

2 Ler Moiz ti sorti lo montanny, i ti desann avek de tablet ros. Kot bann Izraelit ti’n rasanble devan montanny Sinai, zot ti temwanny prezans Bondye dan en fason enpresyonan. “Ti konmans annan loraz ek zekler, e en gro nyaz lo montanny ek en gro tapaz son en tronpet, ki ti fer tou dimoun dan kan konmans tranble. . . . Lafimen ti pe sorti partou lo montanny Sinai akoz Zeova ti’n desann lo li dan dife; e son lafimen ti kontinyen monte parey lafimen en four, e montanny antye ti pe tranble en kantite.”—Egzod 19:16-18.

3. Par ki mwayen Zeova ti donn sa Dis Komannman avek Izrael, e ki sa nasyon ti arive konpran?

3 Apre Zeova ti koz avek lepep atraver en lanz e donn zot sa ki ozordi nou konnen konman Dis Komannman. (Egzod 20:1-17) Dan sa fason zot ti pou napa okenn dout ki sa bann lalwa ti sorti kot Bondye Tou pwisan li menm. Plitar, Zeova ti ekrir sa bann komannman lo tablet ros ki Moiz ti kraze ler i ti vwar bann Izraelit pe ador en pti bef annor. Zeova ti ekrir ankor sa bann komannman lo ros. Sa voyaz, ler Moiz ti desann avek sa de tablet ros dan son lanmen, bann reyon lalimyer ti pe sorti lo son figir. Apartir sa moman, tou dimoun ti pou konpran ki sa bann lalwa ti annan en tre gran lenportans.—Egzod 32:15-19; 34:1, 4, 29, 30.

4. Akoz sa Dis Komannman ti annan en gran lenportans?

4 Sa de tablet avek sa Dis Komannman lo la ti ganny mete dan lars lalyans dan landrwa apele Tre Sen dan tabernak, e plitar dan tanp. Bann lalwa ki ti lo sa de tablet ti fer resorti bann prensip debaz dan Lalwa Moiz e ti sa baz pour fason ki Bondye ti pou diriz nasyon Izrael. Sa bann lalwa ti montre ki Zeova ti pe azir avek en group dimoun spesifik, en pep swazir.

5. Dan ki fason lalwa ki Bondye ti donn Izrael i reflekte son lanmour?

5 Sa bann lalwa ti revel bokou keksoz lo Zeova, sirtou lo son lanmour pour son pep. Sa bann lalwa ti vreman en kado presye pour sa bann ki ti obeir zot! En spesyalis Labib ti dir ki sa Dis Komannman i pli siperyer ki okenn lalwa moral ki zonm in deza envante. Zeova ti dir konsernan Lalwa Moiz an zeneral: “Si zot pou strikteman obeir mon lavwa e pou vreman gard mon lalyans, alor zot pou sirman vin mon propriyete spesyal parmi tou lezot pep, akoz later antye i pour mwan. Zot pou vin en rwayonm pret ek en nasyon sen pour mwan.”—Egzod 19:5, 6.

En Lalwa ekrir dan Leker

6. Lekel sa lalwa ki annan plis valer ki bann lalwa ekrir lo ros?

6 Wi, sa bann lalwa Bondye ti annan en gran valer. Me eski ou ti konnen ki bann Kretyen swazir i posed en keksoz ki annan bokou plis valer ki bann lalwa ekrir lo ros? Zeova ti predir ki i ti pou fer en nouvo lalyans. Sa nouvo lalyans ti pou diferan avek lalyans Lalwa ki i ti fer avek nasyon Izrael. “Mon pou met mon lalwa dan zot, e mon pou ekrir li dan zot leker.” (Zeremi 31:31-34) Zezi, ki medyater sa nouvo lalyans, pa ti donn en kod lalwa an ekrir avek son bann disip. I ti fer antre lalwa Zeova dan lespri ek leker son bann disip par bann keksoz ki i ti dir e fer.

7. Lekel ki ti premyerman ganny “lalwa Kris,” e lekel ki ti aksepte li plitar?

7 Sa lalwa i apel “lalwa Kris.” Zeova pa ti donn sa lalwa premyerman avek nasyon Izrael, ki ti desandans Zakob, me i ti donn li avek en nasyon spirityel, “Izrael Bondye.” (Galat 6:2, 16, NW; Romen 2:28, 29) Izrael Bondye i konpoze par bann Kretyen swazir. Plitar, en “gran lafoul” sorti dan tou nasyon ki osi oule ador Zeova ti zwenn avek zot. (Revelasyon 7:9, 10; Zekarya 8:23) Konman “en sel troupo” anba “en sel berze” tou le de group i aksepte “lalwa Kris,” e zot les sa lalwa diriz tou sa ki zot fer.—Zan 10:16.

8. Mansyonn serten diferans ki annan ant Lalwa Moiz ek lalwa Kris.

8 Kontrerman avek bann Izraelit ki ti swiv Lalwa Moiz akoz zot ti ne dan nasyon Izrael, bann Kretyen zot zot swiv lalwa Kris akoz zot swazir pour fer li. Bann keksoz parey ras ek landrwa nesans napa lenportans. Zot aprann konn Zeova ek son fason azir e zot oule fer son lavolonte. Lefe ki Lalwa Bondye in “ekrir dan zot” konmsi i’n ganny ekrir “dan zot leker,” bann Kretyen swazir pa obeir Bondye zis akoz i kapab pini sa bann ki dezobei. Zot pa ni obeir senpleman akoz i en lobligasyon. Zot lobeisans i baze lo en keksoz ki bokou pli enportan e bokou pli for. Bann Kretyen ki form parti lezot mouton i demontre sa menm kalite lobeisans akoz lalwa Bondye in ganny ekrir dan zot leker.

Lalwa baze lo Lanmour

9. Ki mannyer Zezi ti endike ki lanmour ti laspe santral dan bann lalwa Zeova?

9 Tou lalwa ek regilasyon Zeova i kapab ganny rezimen dan en sel mo: lanmour. Sa in toultan e i pou toultan en laspe santral dan vre ladorasyon. Ler zot ti demann Zezi lekel pli gran komannman dan Lalwa, i ti reponn: ‘Kontan Zeova ou Bondye avek tou ou leker, avek tou nanm, e avek tou ou lespri.’ Dezyenm komannman ti: “Kontan ou prosen parey ou kontan ou prop lekor.” Apre i ti dir: ‘Lalwa antye ek lansennyman bann profet i depan lo sa de komannman.’ (Matye 22:35-40) Alor Zezi ti montre ki Lekritir Ebre an antye ti baze lo lanmour, me pa zis Lalwa avek sa Dis Komannman.

10. Ki mannyer nou konnen ki lanmour i santral dan lalwa Kris?

10 Eski lanmour pour Bondye e pour nou prosen i osi baz sa lalwa ekrir dan leker bann Kretyen? Byensir! Lalwa Kris i enplik en lanmour senser pour Bondye e i enkli en nouvo lord. Bann Kretyen i bezwen annan en lanmour ki met lentere lezot avan. Zot bezwen kontan kanmarad parey Zezi ti kontan son bann disip, e i ti volonterman donn son lavi dan lentere son bann zanmi. Sa lanmour remarkab ki zot montre pour kanmarad i sa kalite prensipal ki permet lezot idantifye vre Kretyen. (Zan 13:34, 35; 15:12, 13) Zezi ti ansenny son bann disip pour kontan Bondye e pour kontan kanmarad, zis parey i ti kontan zot. I ti menm enstri zot pour kontan zot lennmi.—Matye 5:44.

11. Ki mannyer Zezi ti montre lanmour pour Bondye e pour imen?

11 Zezi ti demontre parfetman ki mannyer montre lanmour. Konman en lespri pwisan dan lesyel, i ti aksepte avek gran ker sa loportinite pour fer avanse lentere son Papa lo later. Apard ki donn son lavi pour ki lezot i kapab viv eternelman, i ti montre dimoun ki mannyer zot devret viv. I ti annan limilite, i ti dous, zantiy, e pran konsiderasyon pour lezot, i ti ed sa bann ki ti fatige e oprimen. I ti osi partaz “parol lavi eternel” e i ti toultan ed lezot konn Zeova.—Zan 6:68.

12. Akoz nou kapab dir ki lanmour pour Bondye e pour nou prosen i de keksoz ki toultan mars ansanm?

12 Annefe, lanmour pour Bondye e pour nou prosen i de keksoz ki toultan mars ansanm. Zapot Zan ti dir: “Lanmour i sorti kot Bondye. . . . Si en dimoun i dir: ‘Mon kontan Bondye’, e i ay son frer, i en manter, parski si en dimoun i ay son frer ki i war, i pa kapab kontan Bondye ki i pa war.” (1 Zan 4:7, 20) Zeova i sours lanmour e li menm i lanmour. Lanmour i enfliyans tou keksoz ki Zeova i fer. Nou kapab demontre lanmour akoz nou’n ganny kree dan son resanblans. (Zenez 1:27) Ler nou kontan nou prosen, nou demontre nou lanmour pour Bondye.

Kontan Bondye i vedir obeir li

13. Si nou anvi kontan Bondye, ki nou bezwen fer premyerman?

13 Ki mannyer nou kapab kontan Bondye, ki nou pa’n deza vwar? Premyerman, i tre enportan ki nou arive konn li. Si nou pa konn en dimoun nou pa kapab vreman kontan oubyen met konfyans dan li. Pour sa rezon, Parol Bondye i ankouraz nou pour lir Labib, pour priye e asosye avek sa bann ki deza konn Bondye e kontan li, pour nou arive konn Bondye. (Psonm 1:1, 2; Filipyen 4:6; Ebre 10:25) Sirtou sa kat Levanzil i kapab vreman ed nou dan sa domenn, akoz zot revel personnalite Zeova atraver lavi ek minister Zezi Kri. Nou dezir pour obeir Bondye e pour imit son personnalite i vin pli for ankor ler nou arive konn Zeova e apresye lanmour ki i’n demontre anver nou. Wi, lanmour pour Bondye i enplik lobeisans.

14. Akoz nou kapab dir ki lalwa Bondye i pa en fardo?

14 Ler nou kontan en dimoun, nou konnen kwa ki i kontan e pa kontan, e nou konport nou dapre sa ki nou konnen lo li. Nou pa anvi depler sa bann ki nou kontan. Zapot Zan ti ekrir: ‘La lanmour Bondye: ki nou obei son komannman; e son bann komannman i pa en fardo.’ (1 Zan 5:3) Zot pa en fardo lo nou, zot pa ni tro bokou. Lanmour i gid nou fason azir. En manman i fer plizyer keksoz pour son zanfan akoz i kontan zot. I pa bezwen gard antet en lalis lareg pour diriz tou sa ki i fer; me son lanmour ki gid li. Bann lalwa Bondye i pa en fardo, akoz i donn nou lazwa kan nou servi sa bann ki nou vreman kontan. Si nou kontan Bondye, i en plezir pour nou fer son lavolonte. Nou pou alor ganny son laprouvasyon, e nou menm ki pou benefisye, akoz son bann konsey i toultan pour nou prop dibyen.—Izai 48:17.

15. Kwa ki pou pous nou pour imit Zeova? Eksplike.

15 Lanmour pour Bondye i pous nou pour imit son bann kalite. Ler nou kontan en dimoun, nou admir son bann kalite e nou esey vin parey li. Annou reflesir lo sa relasyon ki egziste ant Zeova ek Zezi. Petet zot ti ansanm dan lesyel pour plizyer bilyon lannen. Zot ti devlop en lanmour profon e senser pour kanmarad. Zezi ti sitan resanble parfetman son Papa ki i ti kapab dir son bann disip: “Sa ki’n war mwan in osi war mon Papa.” (Zan 14:9) Anmezir ki nou devlop konnesans ek lapresyasyon pour Zeova ek son garson, nou santi nou anvi vin parey zot. Nou lanmour pour Zeova, ansanm avek led son lespri sen pou ed nou ‘abandonn nou vye natir avek son bann move labitid’ e met sa nouvo personnalite.—Kolosyen 3:9, 10; Galat 5:22, 23.

Lanmour an Aksyon

16. Ki mannyer nou travay predikasyon ek lansennyman i montre lanmour pour Bondye e pour nou prosen?

16 Konman Kretyen, nou les nou lanmour pour Bondye e pour nou prosen motiv nou pour partisip dan travay predikasyon e fer disip. Ler nou fer sa, nou fer plezir Zeova “ki oule ki tou [sort] dimoun i ganny sove e ganny konnesans laverite.” (1 Timote 2:3, 4) Nou kapab alor trouv lazwa pour ed lezot fer lalwa Kris ganny ekrir dan zot leker. Deplis, i en plezir pour vwar zot personnalite sanze pour reflekte bann zoli kalite Zeova. (2 Korentyen 3:18) Vreman, ed lezot konn Bondye i kado pli presye ki nou kapab donn zot. Sa bann ki aksepte lanmitye Zeova i kapab apresye li pour leternite.

17. Akoz i saz pour devlop lanmour pour Bondye e pour nou prosen olye pour keksoz materyel?

17 Nou viv dan en lemonn kot dimoun i atas bokou valer avek keksoz materyel e menm kontan sa bann keksoz. Me sa bann keksoz pa pour reste pour touzour. Dimoun i kapab vol zot e avek letan zot deteryore. (Matye 6:19) Labib i averti: “Lemonn pou disparet ek tou son bann dezir, me sa ki fer lavolonte Bondye i reste eternelman.” (1 Zan 2:16, 17) Wi, Zeova pou reste pour touzour, e osi bann ki kontan li e servi li. Alor, pa i fer plis sans pour devlop lanmour pour Bondye e pour nou prosen olye tay deryer keksoz materyel ki zis tanporer dan sa lemonn?

18. Ki mannyer en misyonner ti montre en lanmour ki pa egois?

18 Sa bann ki montre lanmour i anmenn laglwar pour Zeova. Pran par egzanp en misyonner Senegal apele Sonia. I ti etidye Labib avek Heidi, en madanm ki ti ganny sida avek son mari ki pa en Temwen Zeova. Apre lanmor son mari, Heidi ti batize, me en pe letan apre, son lasante ti deteryore e i ti bezwen reste lopital. Sonia i rakonte: “Bann travayer lopital ti fer zot mye, me ti napa bokou zot. Bann volonter dan kongregasyon ti ganny demande pour okip Heidi dan lopital. Son dezyenm swar, mon ti dormi lo en nat obor son lili e pran swen avek li ziska son lanmor. Sa dokter ansarz ti dir: ‘Ler en dimoun i ganny sida menm son fanmiy i rezet li, sa i nou pli gro problenm. Akoz ou, ki pa fanmiy avek li, ki pa sorti dan menm pei, ki pa ni menm kouler avek li, ou pare pour met ou lavi an risk?’ Mon ti eksplike ki pour mwan, Heidi ti vreman mon ser, sitan pros ki konmsi nou ti annan menm manman ek papa. Apre ki mon’n arive konn mon nouvo ser, ti en plezir pour mwan pran swen avek li.”

19. Lefe ki lalwa Bondye in ganny ekrir dan nou leker, ki nou devret profite pour fer?

19 Parmi bann Temwen Zeova nou kapab trouv bokou legzanp sa kalite lanmour. Ozordi napa en kod lalwa an ekrir pour idantifye pep Bondye. Okontrer, nou vwar lakonplisman sa parol ki’n ganny ekrir dan Ebre 8:10: “Lala lalyans ki mon pou fer avek pep Izrael: Apre sa bann zour, Senyer ti dir, mon pou met mon Lalwa dan zot lespri, mon pou ekri li dan zot leker, e mon pou vin zot Bondye, e zot a vin mon pep.” Annou toultan apresye lalwa lanmour ki Zeova in ekrir dan nou leker, e profit tou loportinite pour montre lanmour.

20. Akoz lalwa Kris i en keksoz tre tre presye pour posede?

20 Pa i en lazwa pour servi Bondye ansanm avek nou bann frer ek ser dan lemonn antye ki montre sa kalite lanmour! Sa bann ki annan lalwa Kris dan zot leker i posed en keksoz tre tre presye dan sa lemonn ki napa lanmour. Nou pa zis benefisye lanmour Zeova me nou osi trouv plezir atraver sa lanmour ki egziste parmi nou. “Gete! Ki mannyer i bon e ki mannyer i agreab pour bann frer reste ansanm dan linite!” Menm si bann Temwen Zeova i sorti dan bokou nasyon, koz diferan langaz, e sorti dan diferan kiltir, zot ador Bondye dan linite e sa i en keksoz ki pa egziste okenn par. Sa linite i fer nou ganny faver Zeova. Sa psalmis ti ekrir: “Zeova in donn lord ki son benediksyon pou laba [parmi en pep ini dan lanmour], wi lavi pour en letan endefini.”—Psonm 133:1-3.

Eski ou kapab reponn?

• Ki ti son lenportans sa Dis Komannman?

• Ki sa lalwa ki’n ekrir dan leker?

• Ki rol lanmour i zwe dan “lalwa Kris”?

• Dan ki fason nou kapab montre nou lanmour pour Bondye e pour nou prosen?

[Kestyon]

[Portre lo paz 19]

Bann Izraelit ti ganny lalwa ekrir lo tablet ros

[Portre lo paz 20]

Lalwa Bondye in ekrir dan leker bann Kretyen