Parol Zeova i vivan

Bann Pwen enteresan dan Liv Dezyenm Lerwa

LIV Dezyenm Lerwa i kontiny kot liv Premye Lerwa ti kite. I koz lo 29 lerwa—12 sorti dan rwayonm nor Izrael e 17 dan rwayonm sid Zida. Dezyenm Lerwa i osi koz lo sa ki profet Eliya, Elisa, ek Izai ti fer. Kantmenm pa tou keksoz ki’n ganny ekrir dapre lord ki zot ti arive, sa liv i enkli bann levennman ki ti arive ziska ki Samari ek Zerizalenm ti ganny detrir. An tou, Dezyenm Lerwa i kouver en peryod 340 an—depi 920 A.N.L. ziska 580 A.N.L., kan profet Zeremi ti fini ekrir sa liv.

Ki lenportans liv Dezyenm Lerwa i annan pour nou? Ki i ansenny nou lo Zeova ek son fason azir? Ki leson nou kapab aprann atraver sa ki bann lerwa, profet, ek lezot dan sa liv ti fer? Annou vwar ki nou kapab aprann dan Dezyenm Lerwa.

ELISA TI SIKSED ELIYA

(2 Lerwa 1:1–8:29)

Lerwa Izrael, Aazya, ti tonbe dan son lakaz e sa ti fer li malad. I ti al vwar profet Eliya e i ti dir li ki i pou mor. Aazya ti mor e son frer Yeoram ti mont lo tronn. Pandan sa letan, Yeosafat ti lerwa Zida. Eliya ti ganny pran dan en tanpet divan, e son asistan Eliya ti siksed li konman profet. Pandan sa apepre 60 an ki i ti servi konman profet, Elisa ti fer bokou mirak.—Vwar sa bwat “Mirak Elisa.”

Kan en lerwa Moabit ti rebel kont Izrael, Yeoram, Yeosafat, ek lerwa Edonm ti zwenn ansanm pour al lager avek li. Zot ti sorti viktorye akoz Yeosafat ti fidel. Plitar lerwa Siri ti fer plan pour sirprann Izrael par en latak. Me Elisa ti kas son plan. Lerwa Siri ti byen ankoler e i ti anvoy “bann seval, saret lager, ek en gran lafors militer,” pour atrap Elisa. (2 Lerwa 6:14) Elisa ti fer de mirak e i ti fer bann Siryen retourn se zot anpe. Avek letan, lerwa Siryen, Bennadad, ti anserkle Samari. Sa ti anmenn en lafamin sever, me Elisa ti predir ki sa lafamin pou arete.

Detrwa lannen apre, Elisa ti al Damas. Lerwa Bennadad ti tonm malad e i ti anvoy Azael enformen si i pou byen. Elisa ti predir ki sa lerwa pou mor e Azael pou diriz dan son plas. Son lannmen menm, Azael ti touf lerwa anba en “kouvreli” tou tranpe e pran pouvwar. (2 Lerwa 8:15) Yeoram, garson Yeosafat, ti vin lerwa Zida, e apre son garson Aazya ti siksed li.—Vwar bwat “Lerwa Zida ek Izrael.”

Larepons pour bann Kestyon lo Labib:

2:9—Akoz Elisa ti demann ‘de porsyon lespri Eliya’? Pour kapab fer son devwar konman en profet Izrael, Elisa ti bezwen menm lespri ki Eliya ti annan, savedir i ti bezwen annan kouraz e pa per. Elisa ti realiz sa, sanmenm ki i ti demann de porsyon lespri Eliya. Elisa ti ganny apwente pour vin sikseser Eliya par Eliya menm. I ti son  serviter pour sis an, alor Elisa ti vwar Eliya konman son papa spirityel, e li Elisa ti konman premye garson spirityel Eliya. (1 Lerwa 19:19-21; 2 Lerwa 2:12) Alor, zis parey en premye ne ti ganny de porsyon leritaz son papa, Elisa ti demann de porsyon leritaz spirityel Eliya e i ti gannyen.

2:11—Ki sa “lesyel” kot “Eliya ti monte dan sa tanpet divan”? I pa ni en landrwa byen lwen dan liniver fizik, ni sa landrwa spirityel kot Bondye ek son bann lanz i reste. (Deterononm 4:19; Psonm 11:4; Matye 6:9; 18:10) Sa “lesyel” ki Eliya ti mont ladan ti latmosfer. (Psonm 78:26; Matye 6:26) Sa saret dife ti akselere dan latmosfer later e aparaman transfer Eliya lo en lot bout later, kot i ti kontinyen viv pour en pe letan. Anfet, detrwa lannen plitar, Eliya ti ekrir en let Yeoram, lerwa Zida.—2 Kronik 21:1, 12-15.

5:15, 16—Akoz Elisa pa ti aksepte kado Naamann? Elisa ti refize pran sa kado akoz i ti rekonnet ki i pa ti’n geri Naamann par son prop pouvwar, me par pouvwar Zeova. Profit lo sa pouvwar ki Bondye ti’n donn li, ti en keksoz enposib pour li fer. Bann vre adorater ozordi pa rod benefis personnel dan servis Zeova. Zot pran aker konsey Zezi: “Zot in resevwar pour nanryen alor donn osi pour nanryen.”—Matye 10:8.

5:18, 19—Eski Naamann ti pe demann pardon akoz i ti’n partisip dan en akt relizye? I paret ki Lerwa Siryen ti vye e frel frel, ki fer ki i ti bezwen apiy avek Naamann konman en sipor. Kan lerwa ti bese pour ador Rimonn, Naamann ti bese li osi. Me pour Naamann, sa ti zis en keksoz ki i ti’n fer pour kapab tenir lerwa. I pa ti’n fer li konman en ladorasyon. Naamann ti pe demann Zeova pour pardonn li pour sa devwar sivil ki i ti’n fer. Elisa ti krwar Naamann e i ti dir li: “Al anpe.”

Leson pour nou:

1:13, 14. Aprann par obzerve e azir avek limilite i kapab sov lavi.

2:2, 4, 6. Menm si Elisa ti serviter Eliya pour petet sis an, i ti ensiste ki i pa pou kit Eliya. Sa i en bon legzanp fidelite ek lanmitye!—Proverb 18:24.

2:23, 24. I paret ki rezon prensipal akoz sa bann manrmay ti sikann Elisa, i akoz en zonm sov ti’n met lenz ofisyel Eliya. Zot ti rekonnet Elisa konman reprezantan Zeova, me zot pa ti oule li la dan sa landrwa. Zot ti dir li “monte,” savedir, kontinyen monte ziska i ariv Betel oubyen ganny pran parey Eliya. I kapab ki sa bann manrmay ti pe reflekte move latitid zot paran. I tre enportan ki bann paran i ansenny zot zanfan pour annan respe pour bann reprezantan Bondye.

3:14, 18, 24. Parol Bondye i toultan vin vre.

3:22. Refleksyon lalimyer gran maten ti donn lenpresyon ki delo ti disan, petet akoz sa later dan bann transe ki ti’n fek fouye ti rouz. Zeova i kapab servi bann fenomenn natirel pour akonpli son plan.

 4:8-11. En madanm Sounenm ti demontre lospitalite anver Eliya akoz i ti’n realize ki i ti “en zonm sen Bondye.” Pa nou devret fer parey avek bann adorater fidel Zeova?

5:3. Sa pti fiy Izraelit ti annan lafwa ki Bondye i kapab fer mirak. I ti osi annan kouraz pour koz lo son lafwa. Eski ou konman en zenn ou sey fortifye ou lafwa dan bann promes Bondye e pran kouraz pour partaz laverite avek ou ansennyan ek bann manrmay dan ou laklas?

5:9-19. Pa legzanp Naamann i montre ki en dimoun orgeye i kapab aprann annan limilite?—1 Pyer 5:5.

5:20-27. Geazi ti pey ser akoz i ti sey viv dan mansonz. Si nou reflesir lo sa kantite latet fer mal ek maler ki nou gannyen ler nou viv de kalite lavi, sa i kapab anpes nou viv koumsa.

IZRAEL EK ZIDA TI AL AN EGZIL

(2 Lerwa 9:1–25:30)

Yeou ti ganny apwente lerwa Izrael. Deswit i ti fer en kanpanny pour touy Aab ek  son fanmiy. Yeou ti kapab ‘elimin ladorasyon Baal Izrael.’ (2 Lerwa 10:28) Kan Atali, manman Aazya, ti tande ki Yeou ti’n touy son garson, i ti ‘al detrir tou desandans rwayonm Zida’ e pran tronn. (2 Lerwa 11:1) Zis Yeoas, pti baba Aazya, ki ti sap sa e apre ki i ti’n ganny kasyet pour sis an, i ti ganny apwente lerwa Zida. Yeoas ti ganny enstri par pret Yeoyada, e i ti kontinyen fer sa ki byen dan lizye Zeova.

Apre Yeou, tou lerwa ki ti rennyen Izrael ti fer sa ki mal dan lizye Zeova. Elisa ti mor akoz lavyeyes dan letan pti zanfan Yeou. Aaz ti katriyenm lerwa Zida apre Yeoas, e i “pa ti fer sa ki byen dan lizye Zeova.” (2 Lerwa 16:1, 2) Me son garson Izkiya, ti en lerwa ki ti ‘kontinyen reste fidel avek Zeova.’ (2 Lerwa 17:20; 18:6) An 740 A.N.L., ler Izkiya ti lerwa Zida e Osea ti diriz Izrael, lerwa Lasiri, Salmanasar, ti ‘pran Samari e anmenn bann Izraelit an egzil Lasiri.’ (2 Lerwa 17:6) Apre, bann etranze ti ganny anmennen lo later Izrael e larelizyon Samariten ti fer son laparisyon.

Parmi sa set lerwa Zida ki ti swiv Izkiya, zis Yosiya ki ti pran aksyon pour tir fo ladorasyon dan sa pei. Finalman, an 607 A.N.L., bann Babilonnyen ti pran kontrol lo Zerizalenm e ‘Zida ti kit son later pour al an egzil.’—2 Lerwa 25:21.

Larepons pour bann Kestyon lo Labib:

13:20, 21—Eski sa mirak i montre ki nou kapab ador bann lobze relizye? Non. Labib pa dir ki bann dimoun ti ador lezo Elisa. Pouvwar Bondye ki ti fer sa mirak, e sa ti leka avek tou mirak ki Elisa ti fer ler i ti ankor vivan.

15:1-6—Akoz Zeova ti fer Azarya (Ouziya, 15:6, not anba lo paz) ganny lalep? “Dek ki [Ouziya] ti vin for, lorgey ti devlope dan son leker . . . I ti montre li enfidel anver Zeova son Bondye, e i ti antre dan tanp Zeova pour bril lansan lo lotel lansan.” Kan bann pret ti “debout kont Ouziya” e demann li pour sorti dan tanp, i ti pran en gran lakoler avek sa bann pret e Zeova ti fer li ganny lalep.—2 Kronik 26:16-20.

18:19-21, 25—Eski Izkiya ti’n fer en lalyans avek Lezip? Non. Lakizasyon Rabsake ti fo, zis parey i ti dir ki i’n vin avek “lotorizasyon Zeova.” Lerwa Izkiya ki ti fidel ti depan zis lo Zeova tousel.

Leson pour nou:

9:7, 26. Sa zizman sever kont Aab ek son fanmiy i montre ki Zeova i deteste fo ladorasyon ek versman disan bann inosan.

9:20. Yeou ti renonmen pour kondwir saret avek en lavites enkrwayab e sa i montre ki i ti akonpli son misyon avek bokou devouman. Eski lezot i konn ou konman en proklanmater devoue?—2 Timote 4:2.

9:36, 37; 10:17; 13:18, 19, 25; 14:25; 19:20, 32-36; 20:16, 17; 24:13. Nou kapab annan konfyans ki ‘parol ki sorti dan labous Zeova i toultan annan sikse.’—Izai 55:10, 11.

10:15. Zis parey Yeonadab ti aksepte avek gran ker lenvitasyon Yeou pour mont dan saret ansanm avek li, sa “gran lafoul” i pare pour siport Zezi Kri, Yeou dan nou letan, ek son bann disip swazir.—Revelasyon 7:9.

10:30, 31. Kantmenm Yeou pa ti fer tou keksoz parfe, Zeova ti apresye tou sa ki i ti fer. Vreman ‘Bondye pa enzis pour li oubliy nou travay.’—Ebre 6:10.

13:14-19. Vi ki Yeoas, pti zanfan Yeou, pa ti fer tro gran zefor, i ti tap later zis trwa fwa avek son dart, i pa ti ganny en tro gran laviktwar kont Lasiri. Zeova i ekspekte nou pour fer son travay avek tou nou leker ek devouman.

20:2-6. Zeova i “ekout lapriyer.”—Psonm 65:2.

 24:3, 4. Akoz Manase ti koupab pour versman disan, Zeova “pa ti dakor pour pardonn” Zida. Bondye i respekte disan bann inosan. Nou kapab annan konfyans ki Zeova pou revanz disan bann inosan par detrir bann ki responsab pour vers zot disan.—Psonm 37:9-11; 145:20.

Valer pour nou

Liv Dezyenm Lerwa i prezant Zeova konman sa Enn ki akonpli son bann promes. Vi ki zabitan sa de rwayonm, premyerman Izrael apre Zida, ti ganny egzile, sa i byen montre ki mannyer sa zizman profetik dan Deterononm 28:15–29:28 ti vin vre. Dezyenm Lerwa i dekrir Elisa konman en profet ki ti annan en gran devouman pour non Zeova ek vre ladorasyon. Izkiya ek Yosiya i ganny dekrir konman de lerwa ki ti annan limilite e ki ti respekte Lalwa Bondye.

Ler nou reflesir lo latitid ek aksyon bann lerwa, profet, ek lezot dan liv Dezyenm Lerwa, pa nou aprann bann bon leson lo sa ki nou devret fer e evite fer? (Romen 15:4; 1 Korentyen 10:11) Wi, “Parol Bondye i vivan e i annan pisans.”—Ebre 4:12.

[Bwat/Portre lo paz 20]

MIRAK ELISA

1. Larivyer Zourden ti separ an de.—2 Lerwa 2:14

2. Sa delo pa bon Zeriko ti vin bon pour bwar.—2 Lerwa 2:19-22

3. Bann pti bandi ti ganny atake avek bann lours.—2 Lerwa 2:23, 24

4. Bann larme ti ganny fourni avek delo.—2 Lerwa 3:16-26

5. En vev ti ganny bon delwil.—2 Lerwa 4:1-7

6. En madanm Sounamit ki pa ti kapab fer zanfan ti konsevwar en zanfan.—2 Lerwa 4:8-17

7. En zanfan ti resisite.—2 Lerwa 4:18-37

8. En styou anpwazonnen ti vin bon pour manze.—2 Lerwa 4:38-41

9. San zonm ti ganny nouri avek 20 dipen.—2 Lerwa 4:42-44

10. Lalep Naamann ti geri.—2 Lerwa 5:1-14

11. Geazi ti ganny lalep Naamann.—2 Lerwa 5:24-27

12. Latet en lars ti flote lo delo.—2 Lerwa 6:5-7

13. En serviter ti vwar en kantite saret lager avek bann lanz.—2 Lerwa 6:15-17

14. Bann larme Siryen pa ti kapab vwar kler.—2 Lerwa 6:18

15. Bann larme Siryen ti kapab revwar kler.—2 Lerwa 6:19-23

16. En zonm mor ti reganny lavi.—2 Lerwa 13:20, 21

[Latab/Portre lo paz 22]

LERWA ZIDA EK IZRAEL

Sail/David/Salomon: 1117/1077/1037 A.N.L. *

RWAYONM ZIDA DAT (A.N.L.) RWAYONM IZRAEL

Reabam ․․․․․․ 997 ․․․․․․ Yarobam

Abiya/Aza ․․․․․․ 980/978 ․․․․․․

․․ 976/975/952 ․․․․ Nadab/Baasa/Ela

․․ 951/951/951 ․․․․ Zimri/Onmri/Tibni

․․․․․․ 940 ․․․․․․ Aab

Yeosafat ․․․․․․ 937 ․․․․․․

․․ 920/917 ․․․․ Aazya/Yeoram

Yeoram ․․․․․․ 913 ․․․․․․

Aazya ․․․․․․ 906 ․․․․․․

(Atali) ․․․․․․ 905 ․․․․․․ Yeou

Yeoas ․․․․․․ 898 ․․․․․․

․․ 876/859 ․․․․ Yeoaz/Yeoas

Amatzya ․․․․․․ 858 ․․․․․․

․․․․․․ 844 ․․․․․․ Yarobam 2

Azarya (Ouziya) ․․․․․․ 829 ․․․․․․

․․ 803/791/791 ․․․․ Zekarya/Saloum/Menaenm

․․ 780/778 ․․․․ Pekaya/Peka

Yotam/Aaz ․․ 777/762 ․․․․

․․․․․․ 758 ․․․․․․ Osea

Izkiya ․․․․․․ 746 ․․․․․․

․․․․․․ 740 ․․․․․․ Samari ti ganny kaptire

Manase/Amonn/Yosiya ․․ 716/661/659 ․․․․․․

Yeoaz/Yeoyakim ․․ 628/628 ․․․․

Yeoakin/Sidkya ․․ 618/617 ․․․․

Zerizalenm ti ganny detrir ․․․․․․ 607 ․․․․․․

[Not anba lo paz]

[Portre lo paz 18]

Naamann ti abes li e i ti ganny geri par pouvwar Zeova

[Portre lo paz 19]

Ki ti arive avek Eliya anmezir ki i ti “monte dan sa tanpet divan”?