Bann Pwen enteresan dan Kantik Salomon
Parol Zeova i vivan
Bann Pwen enteresan dan Kantik Salomon
“MON konpanyon parmi bann fiy, i parey en lis parmi bann pye pikan.” “Sa enn ki mon seri parmi bann garson, i parey en pye ponm parmi lezot pye dibwa dan lafore.” “Lekel sa fanm ki pe get anba parey laklerte avan soley leve, ki zoli parey plenn lin, pir parey soley ki pe briye?” (Kantik Salomon 2:2, 3; 6:10) Pa sa bann verse dan liv Kantik Salomon i ekselan! Sa liv i en poenm ranpli avek sinifikasyon ek labote, e se pour sa rezon i ganny apele “pli zoli (pli bon) kantik.”—Kantik Salomon 1:1, not anba lo paz.
Sa poenm in ganny konpoze par Lerwa Salomon dan ansyen Izrael, i probab ver lannen 1020 A.N.L., okonmansman son renny ki ti dir pour 40 an. Sa kantik i baze lo en zistwar lanmour ant en garson ki ti en berze ek en fiy Soulamit ki ti viv dan lakanpanny. Lezot personnaz ki ganny mansyonnen dan sa poenm i manman ek bann frer sa fiy Soulamit, “bann fiy Zerizalenm [bann fiy dan pale],” ek “bann fiy Siyon [bann fanm Zerizalenm].” (Kantik Salomon 1:5; 3:11) I pa fasil pour nou idantifye tou sa bann dimoun dan Kantik Salomon, me i posib si nou konsider sa ki zot dir oubyen sa ki ganny dir avek zot.
Vi ki i form par Parol Bondye, sa mesaz ki Kantik Salomon i kontyen i annan gran valer, omwen pour de rezon. (Ebre 4:12) Premyerman i ansenny nou ki savedir vre lanmour ant en zonm ek en fanm. Dezyenmman, i demontre sa kalite lanmour ki egziste ant Zezi Kri ek bann Kretyen swazir.—2 Korentyen 11:2; Efezyen 5:25-31.
PA ESEY “FER MWAN TONM ANMOURE”
“Les li anbras mwan avek son labous, akoz ou bann parol dou i pli bon ki diven.” (Kantik Salomon 1:2) Sa i lafason ki sa dyalog dan Kantik Salomon i konmanse, e i parol en fiy ranpli avek limilite ki reste dan lakanpanny e ki ti’n ganny anmennen dan latant Salomon. Konman i’n fer pour ariv laba?
I dir: “Mon bann frer ti ankoler avek mwan, zot ti anvoy mwan vey plantasyon rezen.” Son bann frer ti ankoler avek li akoz sa enn ki i ti anmoure avek, setadir sa garson ki ti en berze, ti’n envit li pour al pronmnen avek li en zoli zour prentan. Pour anpes li ale, zot ti anvoy li vey “bann pti renar ki pe detri plantasyon rezen.” E se pour sa rezon ki sa fiy ti pros avek kan oubyen latant Salomon. Son labote ti ganny remarke kan i ti al “dan zarden kot ti annan bann pye fri,” e an rezilta i ti ganny anmennen dan kan Salomon.—Kantik Salomon 1:6; 2:10-15; 6:11.
Anmezir ki sa fiy ti montre ki i ti vreman anvi vwar sa enn ki i kontan, bann fiy ki ti pe servi lerwa, ti dir li ‘ale e swiv lepa ki troupo in kit deryer’ e rod son lanmoure. Me Salomon pa ti les li ale. Pour montre ki i ti admir son labote, Salomon ti promet li “bann serk lor . . . ek bann zanno larzan.” Me tousala pa ti enteres sa fiy. Sa garson ti vin dan kan Salomon, i ti vwar sa fiy e dir: “Gete! Ou zoli, O mon konpanyon. Gete! Ou zoli.” Sa zenn fiy ti fer sa bann fiy ki ti pe servi lerwa fer en ve: “Pa esey fer mwan kontan oubyen tonm anmoure san ki mwan menm mon anvi.”—Kantik Salomon 1:8-11, 15; 2:7; 3:5.
Larepons pour bann Kestyon lo Labib:
1:2, 3—Akoz kan sa fiy i rapel bann parol dou sa garson, sa bann parol i parey diven e son non parey delwil? Diven i fer leker imen kontan e kan delwil i ganny vide lo latet sa i kalme en dimoun. Pareyman kan sa fiy i rapel lanmour sa garson ek son non, sa ti ankouraz e rekonfort li. (Psonm 23:5; 104:15) Dan menm fason, bann vre Kretyen sirtou bann Kretyen swazir, zot ganny lafors ek lankourazman kan zot reflesir lo sa lanmour ki Zezi Kri in demontre anver zot.
1:5—Lefe ki sa fiy ti rouz, akoz i ti konpar son kouler avek “latant Kedar”? Pwal kabri ti ganny servi pour fer latwal, e sa bann latwal ti ganny servi dan plizyer fason. (Nonm 31:20) Par egzanp, “latwal ki ti’n ganny fer avek pwal kabri” ti ganny servi pour fer “latant pour kouver tabernak.” (Egzod 26:7) Ozordi bann Bedwen zot latant i ganny fer avek pwal kabri. Alors i tre probab ki latant Kedar ti ganny fer avek pwal bann kabri nwanr.
1:15—Ki sa garson ti oule dir ler i ti dir: “Ou lizye i parey lizye kolonm”? I ti oule dir ki lizye son konpanyon i ranpli avek douser ek tandres, zis parey lizye kolonm.
2:7; 3:5—Akoz sa fiy Soulamit ti fer bann fiy ki ti pe servi lerwa, fer en ve onon “femel gazel oubyen femel serf ki viv lo later”? Gazel ek serf i remarkab pour zot labote ek zot zoli mouvman. Alors, sa fiy Soulamit ti fer sa bann fiy fer en ve onon tou keksoz ki zoli e atiran, pour zot pa esey fer li kontan en lot dimoun.
Leson pour nou:
1:2; 2:6. Bann zoli parol dou ki pa sal oubyen imoral i kapab ganny eksprimen kan de dimoun pe frekante. Me parkont, en koup i bezwen fer sir ki zot dir sa bann parol akoz zot vreman kontan kanmarad, pa pour bann move dezir ki kapab anmenn ver limoralite seksyel.—Galat 5:19.
1:6; 2:10-15. Bann frer sa fiy Soulamit ti anpes zot ser al avek sa enn ki i kontan dan en landrwa izole dan montanny, pa akoz zot ser ti imoral oubyen akoz i ti napa en bon motivasyon. Me plito zot ti anpes li ale akoz zot pa ti oule ki zot ser i trouv li dan en sitiasyon kot i ti kapab ganny tante. Sa i en leson pour bann ki pe frekante, zot pa devret dan en landrwa izole san ki i annan lezot dimoun prezan.
2:1-3, 8, 9. Menm si i ti zoli, avek limilite sa fiy Soulamit ti konsider son lekor konman “en senp safran [en senp fler] lo laplenn lo lakot.” Akoz i ti zoli e fidel avek Zeova, kan sa garson ti mazin li, i ti mazin li konman en “lis parmi bann pye pikan.” E konman nou kapab dekrir sa garson? Akoz i ti en zoli garson, i ti parey “en gazel” pour sa fiy Soulamit. I ti osi bezwen en dimoun spirityel e fidel avek Zeova. Sa fiy ti dir sa lo li: “Sa enn ki mon seri parmi bann garson, i parey en pye ponm [ki donn lonbraz ek fri] parmi lezot pye dibwa dan lafore.” Eski pa lafwa ek fidelite pour Bondye i bann kalite ki en dimoun i devret rode dan sa dimoun ki i anvi marye avek?
2:7; 3:5. Sa fiy Soulamit pa ti annan okenn lanmour romantik pour Salomon. I ti osi fer bann fiy ki ti pe servi lerwa, fer en ve ki zot pa pou esey fer li kontan en lot dimoun apard ki sa garson ki ti en berze. I pa posib oubyen apropriye pour annan lanmour romantik anver nenport ki. En Kretyen selibater ki anvi marye i devret marye avek zis en serviter fidel Zeova.—1 Korentyen 7:39.
“KI ZOT VWAR DAN SA SOULAMIT?”
En keksoz pe “monte dan dezer parey lafimen.” (Kantik Salomon 3:6) Ki bann fanm Zerizalenm ti vwar ler zot sorti deor pour al gete? Wi, Salomon ek son bann serviter ti pe retourn dan lavil! Salomon ti’n anmenn sa fiy Soulamit avek li.
Sa garson ti’n swiv sa fiy e deswit i ti trouv en fason pour vwar li. Anmezir ki sa garson ti asir li ki i kontan li, sa fiy ti anvi kit sa lavil. I ti dir: “Ziska ki lizour i respire e lonbraz in sove, mon pou al ver montanny lamir e ver kolin lansan blan.” I ti envit sa garson pour “al dan son prop zarden e manz sa bann pli bon kalite fri dan zarden.” Sa garson ti reponn li: “Mon’n al dan mon zarden, O mon ser, mon madanm.” Bann fanm Zerizalenm ti dir zot: “Manze, O bann konpanyon! Bwar e vin sou avek bann parol dou!”—Kantik Salomon 4:6, 16; 5:1.
Apre ki i ti’n rakont bann fiy ki ti pe servi lerwa en rev, sa fiy Soulamit ti dir zot: “Mon ganny maladi-d-amour.” Zot ti demann li: “Ki annan spesyal avek sa enn ki ou seri ki lezot napa?” I ti reponn: “Mon seri i klate e i rouz, sa enn ki ganny pli rekonnet parmi dis mil” dimoun. (Kantik Salomon 5:2-10) Kan Salomon ti pe loue li en kantite, avek limilite i ti reponn: “Ki zot vwar dan sa Soulamit?” (Kantik Salomon 6:4-13) Salomon ti vwar sa konman en loportinite pour ganny son lanmour, i ti konmans dir li tou sort kalite zoli parol pour fer li konpliman. Me tou sa bann parol pa ti arive briz sa lanmour ki sa fiy ti annan pour sa garson. Finalman, Salomon ti les li al se li.
Larepons pour bann Kestyon lo Labib:
4:1; 6:5—Akoz seve sa fiy Soulamit i ganny konpare avek “en troupo kabri”? I kapab ki son seve ti ganny konpare avek en troupo kabri akoz son seve ti klate e akoz i ti annan en kantite seve parey pwal kabri ki nwanr.
4:11—Ki savedir kan Labib i dir ki ‘lalev sa fiy Soulamit ti pe koule avek dimyel gof’ e ‘dimyel ek dile i anba son lalang’? Gof dimyel i pli goute e pli dou ki dimyel ki’n ganny ekspoze avek ler. Sa konparezon osi byen sa nide ki dimyel ek dile ti anba lalang sa fiy Soulamit, i met lanfaz lo bann parol ki i ti eksprimen avek labonte e dan en fason agreab.
5:12—Ki savedir sa lekspresyon, “son lizye i parey kolonm obor delo, ki pe bennyen dan dile”? Sa fiy Soulamit pe koz lo zoli lizye sa enn ki i kontan. Petet dan en fason poetik i pe konpar sa parti nwanr ki apel liris ki antoure avek sa parti blan dan son lizye, avek bann kolonm ble sann ki pe bennyen dan dile.
5:14, 15—Akoz lanmen ek lipye sa garson ki ti berze i ganny dekrir dan sa fason? I paret ki sa fiy ti pe refer avek ledwa sa garson konman bann silenn an lor e son zong konman en pyer presye ki apel krizolit. I ti konpar son lipye avek bann “poto kristal” akoz son lipye ti for e zoli.
6:4, not anba lo paz—Eski sa “zoli Lavil” i Zerizalenm? Non. Sa “zoli lavil” i “Tirtsa.” Sa lavil Kananeen ti ganny kaptire par Zozye, e apre lanmor Salomon sa lavil ti vin premye kapital sa dis tribi dan nor Izrael. (Zozye 12:7, 24; 1 Lerwa 16:5, 6, 8, 15) Dapre en referans, “sa lavil ti bezwen en zoli lavil si non i pa ti pou ganny mansyonnen la.”
6:13, not anba lo paz—Lekel “ladans de kan”? Sa lekspresyon i kapab osi ganny tradwir “ladans Maanaim.” Sa lavil ki ti apel Maanaim ti sitye dan les Larivyer Zourden obor vale toransyel Yabok. (Zenez 32:2, 22; 2 Samyel 2:29) “Ladans de kan” i kapab pe refer avek en kalite ladans ki ti ganny fer dan sa lavil zour en lafet.
7:4—Akoz Salomon i konpar likou sa fiy Soulamit avek “en latour ivwar”? Pli boner sa fiy ti resevwar sa konpliman: “Ou likou i parey latour David.” (Kantik Salomon 4:4) En latour i gran e i pa larz, me ivwar i lis. Alors, Salomon ti enpresyonnen par likou sa fiy Soulamit, akoz son likou ti lis e fen.
Leson pour nou:
4:7. Par reziste bann lapros Salomon, menm si i ti enparfe sa fiy Soulamit pa ti tonm dan limoralite. Son moralite ti fer li vin pli zoli ankor. Sa i devret leka osi pour bann madanm Kretyen.
4:12. Parey en zoli zarden ki’n ganny barikade avek feyaz oubyen en miray e ki sel fason pour antre anndan i par en baro, sa fiy Soulamit ti prezerv son lanmour romantik zis pour son fitir msye. Pa sa i en zoli legzanp pour bann frer ek ser ki ankor selibater!
“LAFLANM SORTI KOT YA”
Kan zot ti vwar li pe retournen, bann frer sa fiy Soulamit ti demande: “Lekel sa fanm ki pe vini laba dan dezer ki pe apiy lo sa enn ki i seri.” Pli boner enn son bann frer ti dir: “Si i en miray, lo li nou pou konstri en balistrad an larzan pour konba, me si i en laport, nou pou ferm li avek en plans sed.” Vi ki son lanmour ti’n ganny teste e i’n montre ki i ti senser, i ti kapab dir: “Mon en miray, e mon tete i parey latour. Alors, pour li mon’n vin parey sa enn ki pe trouv lape.”—Kantik Salomon 8:5, 9, 10.
Vre lanmour i “laflanm sorti kot Ya.” Akoz? Akoz Bondye ki sours sa kalite lanmour. I sa Enn ki’n fer li posib pour imen demontre sa kalite lanmour. I en dife ki pa kapab ganny tennyen. Dan en fason manifik Kantik Salomon i montre nou ki sa lanmour ant en zonm ek fanm i kapab “for [oubyen dirab] parey lanmor.”—Kantik Salomon 8:6.
Sa zoli Kantik Salomon i fer nou pli byen konpran sa lanmour ki egziste ant Zezi Kri ek sa bann ki parey en “nouvel-marye” dan lesyel. (Revelasyon 21:2, 9) Sa lanmour ki Zezi i annan pour son bann Kretyen swazir i bokou pli for ki sa lanmour ki egziste ant en zonm ek en fanm. Sa bann ki form parti nouvel marye i vreman fidel anver zot devosyon pour Bondye. Avek lanmour, Zezi ti donn son lavi pour ‘lezot mouton’ osi. (Zan 10:16) Alors, tou bann vre adorater Bondye ozordi i kapab imit sa fiy Soulamit ki ti fidel dan son lanmour ek devosyon.
[Portre lo paz 16]
Ki Kantik Salomon i ankouraz nou pour rode dan en dimoun ki nou anvi marye avek?