Pwen enteresan dan Liv Lamantasyon
Parol Zeova i vivan
Pwen enteresan dan Liv Lamantasyon
PROFET Zeremi ti vwar realizasyon zizman pep Bondye ki i ti anonse pandan 40 an. Ki mannyer sa profet ti resanti ler i ti vwar avek son prop lizye destriksyon sa lavil ki i ti byen kontan? Labib Septant an Grek i dir dan son lentrodiksyon pour liv Lamantasyon ki “Zeremi ti asize pe plere e plennyen konsernan Zerizalenm” an dizan sa bann parol ki dan liv Lamantasyon. I ti ekri sa liv an 607 A.N.L. Sa letan i ti ankor byen rapel tou sa ki ti arive enkli sa 18 mwan ki Zerizalenm ti ganny atake avan i ti ganny brile. Sa liv i eksprim dan en fason tousan langwas ki Zeremi ti resanti dan son leker. (Zeremi 52:3-5, 12-14) Personn pa’n deza eksprim bann santiman latristes osi tousan konsernan en lot lavil dan listwar.
Liv Lamantasyon i kontyen senk poenm oubyen kantik. Sa kat premye poenm i bann kantik ki eksprim latristes, sa senkyenm poenm i en lapriyer oubyen siplikasyon. Dan sa kat premye kantik, sak verse i konmans avek en let dan lord alfabet dapre sa 22 let dan langaz Ebre. Menm si sa senkyenm kantik i annan 22 verse, ki koresponn avek lakantite let alfabet dan langaz Ebre, i pa’n ganny aranze dan lord alfabet.—Lamantasyon 5:1, not anba lo paz.
‘MON LIZYE IN FATIGE PLERE’
“A! ki mannyer i’n asiz li tousel, sa lavil ki ti annan en kantite dimoun! Ki mannyer i’n vin parey en vev, li ki ti annan en gran popilasyon parmi bann nasyon! Ki mannyer li ki ti en prenses dan bann distrik in ganny forse pour li travay!” Se dan sa fason ki profet Zeremi ti konmans liv Lamantasyon setadir i konmans plennyen lo lavil Zerizalenm. Zeremi i dir akoz sa maler in arive: “Zeova li menm in anmenn sagren lo li akoz son kantite lofans.”—Lamantasyon 1:1, 5.
Zeremi ti konpar Zerizalenm avek en vev ki’n perdi son msye ek son zanfan e ki pe demande: “Eski i egziste en douler parey mon douler?” Sa vev i priy Bondye konsernan son bann lennmi an dizan: “Fodre ki tou lemal ki zot in fer i vin devan ou, e ki ou tret zot sever, zis parey ou’n tret mwan sever akoz tou mon bann lofans. Akoz mon bann soupir i bokou, e mon leker i malad.”—Lamantasyon 1:12, 22.
Dan son gran sagrinasyon, Zeremi i dir: “Dan son gran lakoler [Zeova] in koup tou korn an Izrael. Devan lennmi i’n anmas son lanmen drwat; e dan Zakob i kontinyen brile parey en gro dife ki’n brile toultour.” Pour eksprim son gran latristes, sa profet i plennyen: “Mon lizye in fatige plere. Mon zentesten pe brouye. Mon lefwa in fann ater.” Menm bann ki pas par la i sirprann e zot dir: “Eski sanmenm sa lavil ki zot ti abitye dir, ‘I perfeksyon labote, lazwa later antye’?”—Lamantasyon 2:3, 11, 15.
Larepons pour bann Kestyon lo Labib:
1:15—Ki mannyer Zeova ti “pyetin preswar diven ki pour sa vyerz, fiy Zida”? Ler zot ti detrir sa lavil ki ganny konpare avek en vyerz, bann Babilonnyen ti vers en kantite disan ki ti vin parey ler dimoun ti kraz rezen dan preswar pour fer diven. Zeova ti profetize ki sa ti pou arive e i ti les li arive, alor dan sa sans, nou kapab dir ki i ti ‘pyetin sa preswar.’
2:1—Ki mannyer ‘labote Izrael ti sorti dan lesyel e ganny zete lo later’? Vi ki “lesyel i pli o ki later,” parler Labib i servi sa nide ki en keksoz i ‘sorti dan lesyel e ganny zete lo later’ pour montre ki sa keksoz in ganny abese. Izrael ti perdi son “labote,” setadir son laglwar ek pwisans ki i ti annan kan i ti ankor pe ganny benediksyon Zeova, ler Zerizalenm ti ganny detrir e Zida ti vin dezerte.—Izai 55:9.
2:1, 6—Kwa sa “stoul pour lipye” Zeova ek son “payot”? En psalmis ti sante: “Annou vin dan son gran tabernak; annou prosternen devan stoul son lipye.” (Psonm 132:7) Alors, sa “stoul” dan Lamantasyon 2:1 pe reprezant sa landrwa kot zot ador Zeova setadir son tanp. Bann Babilonnyen ‘ti bril lakaz Zeova’ konmsi i ti en payot ouswa en senp pti lakaz an fey dan bitasyon.—Zeremi 52:12, 13.
2:16, 17—Akoz verse 16 pa konmans avek sa let Ebre ayin e verse 17 avek let pe pour ki sa bann verse i konmans dan lord alfabet dan langaz Ebre? Sa bann dimoun ki ti konpoz sa bann poenm ti souvan swiv lord alfabet. Me selman, zot pa ti servi sa teknik si sa ti pou fer sa poenm paret pa natirel. Bann lenformasyon dan sa poenm ti pli enportan ki servi serten teknik poetik ki ti fer li fasil pour rapel sa bann poenm parker. I annan lezot legzanp kot sa de menm let in ganny met dan plas kanmarad dan kantik 3 ek 4 dan Lamantasyon.—Lamantasyon 3:46, 49; 4:16, 17.
2:17—Ki sa “parol” ki Zeova ti akonpli an sa ki konsern Zerizalenm? I paret ki sa pe refer avek Levitik 26:17 kot nou lir: “Mon pou vir mon figir kont ou, ou pou vreman ganny defet avek ou bann lennmi; e sa bann ki ay ou pou kraz ou, e ou pou vreman sove ler personn pa pe tay deryer ou.”
Leson pour nou:
1:1-9. Zerizalenm ti plere en kantite aswar, e son larm ti koul lo son lazou. Ti napa personn kot son bann baro, son bann pret ti soupire. Son bann fiy vyerz ti sagren, Zerizalenm ti vin anmer. Akoz? I ti fer bann pese vreman grav. Son pese i anba son rob. Rezilta pese pa anmenn lazwa me latristes, sagren, soupir, ek regre.
1:18. Ler Zeova i pini bann ki’n kas son lalwa, i touzour zis e drwat.
2:20. Bann Izraelit ti ganny averti ki si zot pa ekout Zeova, zot ti pou bezwen eksperyans malediksyon, enn parmi, zot ti pou bezwen manz ‘laser zot bann zanfan.’ (Deterononm 28:15, 45, 53) Vreman i pa fer sans swazir pour dezobei Bondye!
“PA BOUS OU ZOREY LER MON PE DEMANN OU SOULAZMAN”
Dan Lamantasyon sapit 3, nasyon Izrael pe ganny konpare avek en “zonm kosto.” Menm si i pe pas dan difikilte, sa zonm i sante: “Zeova i bon anver sa enn ki pe met son lespwar dan li, anver sa enn ki kontinyen rod li.” Dan en lapriyer avek sa vre Bondye, i demande: “Fodre ou ekout mon lavwa. Pa bous ou zorey ler mon pe demann ou soulazman, ler mon pe kriy osekour.” I demann Zeova pour pran aksyon kont son bann lennmi ki pe donn li en move repitasyon, ler i dir: “Ou pou tret zot parey zot ti fer, O Zeova, dapre travay zot lanmen.”—Lamantasyon 3:1, 25, 56, 64.
Zeremi ti eksprim santiman ki i ti eksperyanse ler Zerizalenm ti ganny atake pour 18 mwan avan i ti finalman tonbe. Dan son sagrinasyon, Zeremi ti dir: “Pinisyon pour fot fiy mon pep i vin pli bokou ki pinisyon pour pese Sodonm, ki ti tonbe dan en pti moman, san okenn lanmen ki ti vin ed li.” Zeremi ti dir ankor: “Pli vomye bann ki’n ganny touye avek lepe ki bann ki’n ganny touye akoz lafanmin, akoz sa bann pe vin deplizanpli fay, se konmsi zot in ganny pike akoz plantasyon pa’n raport nanryen.”—Lamantasyon 4:6, 9.
Senkyenm poenm i dekrir bann zabitan Zerizalenm pe koze. Zot dir: “O Zeova, mazin sa ki’n ariv nou. Gete e vwar nou move repitasyon.” Zot rakont zot ladetres e sipliy Zeova: “O Zeova, ou pou asize pour en letan endefini. Ou tronn i la pour zenerasyon apre zenerasyon. Fer nou tourn anver ou, O Zeova, e nou pou retournen volonterman. Anmenn bann nouvo zour pour nou parey dan letan lontan.”—Lamantasyon 5:1, 19, 21.
Larepons pour bann Kestyon lo Labib:
3:16—Ki savedir ler i dir ki sa bann dimoun ti “kas zot ledan avek gravye”? En liv i dir: “Ler bann Zwif ti lo semen legzil, zot ti oblize kwi zot dipen dan bann trou ki zot ti fouy dan later, e sa ti fer ki ti annan gravye dan zot dipen.” Ler zot ti manz sa dipen, sa ti kapab kas en bout zot ledan.
4:3, 10—Akoz Zeremi i konpar “fiy son pep” avek “bann otris dan dezer”? Zob 39:16 i dir ki sa gro zwazo, otris i dir avek son bann piti, konmsi zot pa ti pour li. Par egzanp, ler son dizef in eklo, sa femel otris i kit son nik pour li al avek lezot femel e i les sa mal pran responsabilite avek bann pti otris. Ki arive si i annan okenn danze? Tou le de, mal ek femel, i sove e abandonn zot bann piti. Ler bann Babilonnyen ti atak Zerizalenm, i ti annan en lafanmin sitan grav ki menm bann bon manman ti vin kriyel avek zot zanfan, parey bann otris dan dezer. Sa ti tou lekontrer avek lafason ki femel sakal i tret son bann piti.
5:7—Eski en dimoun i bezwen rann kont avek Zeova akoz fot son bann zanset? Non, Zeova pa direkteman pini en dimoun pour fot ki son bann zanset in fer. Labib i dir, “Sakenn antre nou pou bezwen rann kont devan Bondye pour son prop lekor.” (Romen 14:12) Parkont, parler konsekans pour fot en dimoun i kapab persiste ki fer ki serten dan son desandans i bezwen eksperyans son konsekans. Par egzanp, pep ansyen Izrael ti konmans ador bann zidol e sa ti fer li difisil pour bann Izraelit fidel ki ti vini plitar pour kontinyen ador Bondye dan en fason drwat.—Egzod 20:5.
Leson pour nou:
3:8, 43, 44. Pandan ki Zerizalenm ti bezwen sibir maler, Zeova pa ti oule ekout bann zabitan sa lavil ki ti kriy osekour. Akoz? Akoz sa pep ti’n dezobeir, e zot pa ti oule repantir. Si nou anvi Zeova i reponn nou lapriyer, nou devret obei li.—Proverb 28:9.
3:20. Zeova i Bondye “Tre O lo later antye,” i telman gran ki i bezwen “abes li pour get lesyel ek later.” (Psonm 83:18; 113:6) Pourtan, Zeremi ti konsyan ki Bondye Tou Pwisan i pare pour abes li devan son pep, setadir vin menm nivo avek son pep pour li kapab ankouraz zot. Pa nou vreman ere ki sa vre Bondye ki tou pwisan e tre saz i osi annan limilite!
3:21-26, 28-33. Ki mannyer nou kapab andire menm si nou pe soufer en kantite? Zeremi i dir nou. Nou pa devret bliye ki Zeova i toultan azir avek bokou labonte leker e en kantite mizerikord. En lot keksoz, toultan mazinen ki nou vivan e sa i en bon rezon pour nou kontinyen annan lespwar e demontre pasyans anmezir ki nou pe esper, an silans e san plennyen, ki Zeova pou sov nou. Deplis, nou devret ‘met nou labous dan lapousyer,’ setadir nou bezwen demontre limilite par aksepte sa bann leprev akoz nou konnen ki Zeova i permet zot pour en bon rezon.
3:27. Lafwa en zenn i kapab ganny teste ler i fer fas avek bann difikilte oubyen i ganny boufonnen. Me i ‘bon pour en zonm kosto pour anmenn sa zoug pandan son zenes.’ Akoz? Akoz ler ou aprann anmenn en zoug oubyen serten soufrans ler ou zenn, sa i prepar ou pour fer fas avek bann problenm plitar dan lavi.
3:39-42. I pa en bon keksoz pour ‘kontan konplent’ akoz nou pe soufer akoz en pese ki nou’n fer. Olye konplent akoz nou pe pey konsekans en fot ki nou’n fer, ‘annou egzamin e get tou nou semen, e annou tourn ver Zeova.’ Nou saz si nou repantir e koriz nou fason viv.
Met ou Konfyans dan Zeova
Liv Lamantasyon i montre konman Zeova ti vwar Zerizalenm ek pei Zida apre ki bann Babilonnyen ti bril sa lavil e les sa pei abandonnen. Plizyer fwa sa liv i refer avek bann pese, sa i montre ki pour Zeova rezon akoz zot ti pas martir ti zot lafot ler zot ti kas son lalwa. Sa liv ki enspire par lespri sen i kontyen bann kantik ki eksprim lespwar dan Zeova e osi dezir pour retourn lo bon semen. Menm si sa pa ti santiman laplipar dimoun dan letan Zeremi, sa ti sa ki Zeremi e en group ki ti repantir ti resanti.
Lafason ki Zeova ti get sitiasyon Zerizalenm parey liv Lamantasyon i demontre, i ansenny nou de leson vreman enportan. Premyerman, lefe ki Zerizalenm ti ganny detri e pei Zida abandonnen i montre lenportans pour obei Zeova e i en lavertisman ki nou devret pran o serye lavolonte Bondye. (1 Korentyen 10:11) Dezyenm leson i annan pour fer avek legzanp Zeremi. (Romen 15:4) Menm si sitiasyon ti paret napa okenn lespwar, Zeremi ti vreman sagren me i ti demann led Zeova pour li ganny sove. Pa i vreman enportan ki nou met tou nou konfyans dan Zeova ek son Parol e ki Zeova i vin nou lasirans!—Ebre 4:12.
[Portre lo paz 9]
Profet Zeremi ti vwar realizasyon zizman ki i ti anonse
[Portre lo paz 10]
Lafwa sa bann Temwen sorti Kore ti ganny teste akoz zot pa ti pran par dan bann zafer sa lemonn