Ki sa Solisyon kont Diskriminasyon rasyal?

DAN Lespanny en refri ti aret en match foutbol ki ti pe deroule. Akoz? Akoz en kantite spektater ti pe ensilte en zwer foutbol sorti Kameroun, sa zwer ti anvizaze kit laplenn. I’n vin komen dan Larisi pour dimoun ki sorti Lafrik, Lazi, ek Lanmerik Latin pour ganny atake dan en fason vyolan. Pandan lannen 2005 bann lensidan akoz laenn rasyal in monte par 55 poursan pour ariv 394 ka. Dan en serve ki ti ganny fer Langleter en tyer dimoun sorti Lazi ek dimoun nwanr ki ti partisipe, i krwar ki zot in perdi zot travay akoz diskriminasyon rasyal. Sa bann legzanp i reflekte sa tandans ki egziste partou dan lemonn.

I annan diferan fason ki mannyer dimoun i demontre diskriminasyon rasyal. Parfwa i par bann lensilt, oubyen bann remark kot zot inyor santiman lezot avek bi pour fer gouvernman ekstermin bann group etnik dan en pei. * Ki lakoz prensipal diskriminasyon rasyal? Ki mannyer nou kapab evite vin rasis? Eski i rezonnab pour krwar ki en zour tou fanmir lo later pou viv anpe ansanm? Labib i donn bann leklersisman enteresan lo sa size.

Labi Pouvwar ek Laenn

Labib i dir, “tandans dan leker zonm i move depi son zenes.” (Zenez 8:21) Alors, serten i pran plezir pour abiz zot pouvwar lo lezot. Labib i osi dir, “Gete! larm sa bann ki pe ganny abize, me zot ti napa personn pour konsol zot, e bann ki ti pe abiz zot ti annan pwisans.”—Eklezyast 4:1.

Labib i osi montre ki rasis i egziste depi lontan. Par egzanp i annan plis ki 3,000 an, en Faraon Lezip ti envit Zakob, en Ebre, ek son gran fanmir pour vin reste Lezip. Me, plitar en lot Faraon ti santi ki sa gran group etranze ti’n vin en menas pour li. Ki rezilta sa ti anmennen? Sa resi i dir: “I ti dir avek son pep: ‘Gete! Bann Izraelit i pli bokou e pli for ki nou. Vini! Annou azir avek lasazes anver zot, pangar zot a kapab ogmante.’ . . . Alor zot ti etablir bann sef lo zot pour fer zot fer bann travay dir, pour ki zot rente ler zot anmenn zot fardo.” (Egzod 1:9-11) Bann Ezipsyen ti menm donn lord pour touy tou pti garson ki ti fek ne, sorti dan desandans Zakob.—Egzod 1:15, 16.

Ki sa Lakoz prensipal?

I rar ki bann larelizyon dan lemonn in ede pour lalit kont diskriminasyon rasyal. Kantmenm i vre ki serten dimoun in montre zot brav pour lalit kont labi pouvwar, laplipar di tan larelizyon an zeneral in pran kote avek bann persekiter. Sa ti leka Leta-z-ini, kot bann dimoun nwanr ti oblize soumet avek lalwa, zot ti ganny pann san ganny zize avan, e menm maryaz ant diferan ras ti ganny enterdi ziska 1967. Pareyman, Sidafrik pandan lepok aparted, en minorite ti protez zot pozisyon enportan par servi lalwa kot zot ti enterdi maryaz ant diferan ras. Dan sa de legzanp ki nou’n site, serten dan sa bann group etnik ki ti pe siport sa diskriminasyon ti bann gran relizye.

Me Labib i revel en lot rezon akoz diskriminasyon rasyal i egziste. I eksplike akoz serten group etnik i abiz lezot. I dir: “Sa ki pa kontan son prosen, pa konn Bondye, parski Bondye i lanmour. Si en dimoun i dir: ‘Mon kontan Bondye’, e i ay son frer, i en manter, parski si en dimoun i ay son frer ki i war, i pa kapab kontan Bondye ki i pa war.” (1 Zan 4:8, 20) Sa deklarasyon i idantifye lakoz prensipal diskriminasyon rasyal. Dimoun i demontre sa move  latitid, ki swa zot dir zot krwayan oubyen non, e sa i akoz zot pa’n aprann konn oubyen kontan Bondye.

Konnesans lo Bondye —en Baz pour Linite ant bann group Etnik

Ki mannyer lefet ki nou konn Bondye e kontan li, sa i anmenn linite ant bann group etnik? Ki sa konnesans trouve dan Parol Bondye ki anpes dimoun fer ditor sa bann ki diferan avek zot? Labib i revele ki Zeova i Papa tou imen. I dir: “I annan en sel Bondye, Papa, kot tou keksoz i sorti.” (1 Korentyen 8:6) I osi dir ki: “Apartir en sel zonm i’n kree tou bann nasyon dan lemonn.” (Akt 17:26) An realite tou dimoun i frer ek ser.

Tou bann group etnik i kapab fyer ki Bondye in donn zot lavi, me zot tou zot merit annan en regre konsernan en keksoz ki zot in erite avek zot zanset. Zapot Pol en ekriven Labib ti dir: “Pese in antre dan lemonn par en sel zonm.” Alors, “tou dimoun in fer pese e pa’n arive ganny laglwar Bondye.” (Romen 3:23; 5:12) Zeova i en Bondye ki kontan varyete e sa i vre akoz napa de keksoz dan son kreasyon ki vreman parey. Me kantmenm sa, i pa’n donn okenn group etnik en rezon pour santi zot pli siperyer. Sa tandans ki egziste preski partou kot en group etnik i santi li pli meyer ki lezot, pa baze lo bann fe ki trouve dan Labib. I kler ki konnesans ki nou gannyen sorti kot Bondye i promot linite ant bann group etnik.

Bondye i enterese avek tou Nasyon

Serten i demande si Bondye pa’n ankouraz sa latitid pour fer lapreferans kan i ti montre i prefer bann Izraelit e ansenny zot pour pa frekant lezot nasyon. (Egzod 34:12) En serten moman, Bondye ti swazir nasyon Izrael konman son propriyete spesyal akoz lafwa remarkab ki Abraam, zanset Izrael ti demontre. Bondye li menn ti diriz ansyen Izrael, swazir bann dirizan pour zot e donn zot bann lalwa. Dan sa letan, ler Izrael ti aksepte sa laranzman lezot dimoun ti kapab vwar ki rezilta sa gouvernman dirize par Bondye ti anmennen. Sa ti byen diferan konpare avek rezilta ki gouvernman dirize par zonm ti anmennen. Sa letan Zeova ti osi ansenny bann Izraelit ki en sakrifis ti neseser pour imen reganny sa bon relasyon avek li. Alors lafason ki Zeova ti azir avek Izrael ti benefisye tou nasyon. Sa ti an armoni avek sa ki i ti dir Abraam: “Atraver ou desandans tou nasyon lo later pou sirman ganny beni, parski ou’n ekout mwan.”—Zenez 22:18.

Anplis ki sa, bann Zwif ti ganny sa privilez pour resevwar bann mesaz sakre sorti kot Bondye  e vin sa nasyon kot Mesi ti pou ne. Me sa ti ganny fer pour ki tou nasyon i kapab benefisye. Lekritir Ebre ki ti ganny donnen avek bann Zwif i kontyen en deskripsyon tousan konsernan sa letan kot tou group etnik pou resevwar en kantite benediksyon: “Bokou nasyon pou sertennman ale e dir: ‘Vini, zot bann pep, e annou mont lo montanny Zeova e kot lakaz Bondye Zakob; e i pou ansenny nou konsernan son semen.’ . . . Nasyon pa pou lev lepe kont nasyon e zot pou nepli aprann lager. Zot pou vreman asize, sakenn anba son pye rezen e anba son pye fig, e pou napa personn ki pou fer zot tranble.”—Mika 4:2-4.

Menm si Zezi li menm ti pres avek bann Zwif, i ti osi dir: “Sa Bonn Nouvel Rwayonm pou ganny anonse partou dan lemonn pour tou dimoun konnen; e apre sa, lafen pou arive.” (Matye 24:14) Napa okenn nasyon ki pa pou tann sa bon nouvel. Alor Zeova i donn en legzanp parfe par son fason azir avek tou group etnik san fer okenn lapreferans. “Bondye pa fer preferans pour personn, me dan nenport ki nasyon tou dimoun ki annan respe pour li e ki fer sa ki byen Bondye i kontan li.”—Akt 10:34, 35.

Lalwa ki Bondye ti donn avek nasyon Izrael dan letan lontan ti osi revele ki i enterese avek tou nasyon. Remarke ki Lalwa ti pe demann plis ki zis annan tolerans anver bann ki pa ti Izraelit, ki ti pe viv dan sa pei. I ti dir: “En rezidan etranze ki pe reste ansanm avek zot, i bezwen ganny konsidere konman en sitwayen parey zot menm, e zot bezwen kontan li parey zot kontan zot prop lekor, akoz zot osi zot ti bann rezidan etranze dan pei Lezip.” (Levitik 19:34) En kantite parmi bann lalwa ki Bondye ti kit avek bann Izraelit ti ansenny zot pour azir an byen anver bann etranze. Alors, kan Boaz en zanset Zezi ti vwar en madanm etranze ki ti dan bezwen pe anmas bann restan rekolt, i ti fer sir ki son bann zonm ti kit en bon pe legren pour li anmase. Par fer sa i ti pe azir an armoni avek sa ki i ti’n aprann lo Bondye.—Rit 2:1, 10, 16.

Zezi ti ansenny Labonte

Zezi ti revel konnesans lo Bondye plis ki nenport ki dimoun. I ti montre son bann disip ki mannyer pour demontre labonte anver dimoun ki diferan avek nou. En fwa i ti konmans en konversasyon avek en madanm Samariten. Sa madanm ti etonnen, vi ki bann Samariten ti en group etnik ki bokou Zwif ti deteste. Pandan sa konversasyon Zezi ti zantiman ed sa madanm pour konpran ki mannyer i kapab ganny lavi eternel.—Zan 4:7-14.

Zezi ti osi ansennyen ki mannyer nou pour tret dimoun ki sorti dan en lot group etnik, ler i ti donn sa parabol konsernan sa Samariten ki ti kontan son prosen. Sa zonm ti zwenn en Zwif ki ti’n ganny atake par bann voler e ganny blese gravman. Sa Samariten ti kapab fasilman dir dan li menm: ‘Akoz mon bezwen ed sa Zwif? Pa bann Zwif i deteste mon pep?’ Me Zezi ti montre ki sa Samariten ti annan en pwennvi diferan lo bann etranze. Menm si  lezot vwayazer ti’n pas akote sa zonm ki ti ganny blese e ale, sa Samariten ‘ti pran pitye’ pour li e i ti ed sa zonm en kantite. Zezi ti termin sa parabol an dizan ki sa enn ki anvi ganny laprouvasyon Bondye i devret fer parey.—Lik 10:30-37.

Zapot Pol ti ansenny bann ki ti anvi fer plezir Bondye ki zot bezwen sanz zot personnalite e imit lafason ki Bondye i tret bann dimoun. Pol ti ekrir: “Abandonn zot vye natir avek son bann move labitid. Zot in pran natir nouvo: natir zonm nouvo ki tou letan son kreater, Bondye, pe renouvle dan vre konnesans pour nou resanble li parfetman. Alor i nepli annan okenn distenksyon ant Zwif ek Non-Zwif, sirkonsi ek ensirkonsi, non-sivilize, dimoun primitif . . . E par lao tousala, annan lanmour ki soud tou keksoz parfetman ansanm dan larmoni.”—Kolosyen 3:9-14.

Eski Konnesans lo Bondye i sanz Dimoun?

Eski konnesans lo Bondye i vreman sanz fason ki dimoun i azir avek lezot ki sorti dan lezot group etnik? Annou vwar legzanp en madanm sorti Lazi ki pe viv Kanada, ki ti dezapwente ler i ti eksperyans diskriminasyon laba. I ti zwenn bann Temwen Zeova, e zot ti konmans en letid Labib avek li. Plitar, dan en let ki sa madanm ti ekrir pour montre son lapresyasyon, i ti dir: ‘Zot bann dimoun blan ki vreman bon e zantiy. Ler mon ti rekonnet ki zot ti vreman diferan avek lezot dimoun blan, mon ti demann mon lekor akoz. Sa kestyon ti vire tournen dan mon lespri e finalman mon ti realize ki zot Temwen Bondye. I bezwen annan en keksoz spesyal avek Labib. Kot zot renyon mon ti vwar bann lafoul kot ti annan dimoun blan, nwanr, gri, zonn ki ti annan menm kouler leker, setadir en leker ouver akoz zot ti bann frer ek ser. Aprezan mon konnen lekel ki’n fer zot koumsa. I zot Bondye.’

Labib i koz lo en lepok kot “later pou vreman ranpli avek konnesans Zeova.” (Izai 11:9) Depi konmela menm, en profesi Labib pe ganny akonpli. En gran lafoul kot plizyer milyon dimoun “sorti dan tou nasyon, tribi, pep ek lalang” pe ganny rasanble ansanm dan sa vre ladorasyon. (Revelasyon 7:9) Zot pe esper avek enpasyans pour vwar laenn ganny ranplase par lanmour dan lemonn antye ki pou byento akonpli plan Zeova, ki i ti revele avek Abraam: ‘Mon pou beni tou pep lo later.’—Akt 3:25.

[Not anba lo paz]

[Portre lo paz 4]

Lalwa ki Bondye ti donn avek bann Izraelit ti ansenny zot pour kontan bann rezidan etranze

[Portre lo paz 5]

Ki nou kapab aprann atraver sa parabol bon Samariten?

[Portre lo paz 6]

Bondye pa’n donn okenn group etnik en rezon pour santi zot pli siperyer