Ki sa set berze ek wit prens i reprezante pour nou ozordi?
Ki sa set berze ek wit prens i reprezante pour nou ozordi?
“Nou pou osi bezwen swazir parmi bann imen, set berze, wi, wit prens pour lager avek li.”—MIK. 5:5.
ESKI OU KAPAB REPONN?
Ki mannyer Izkiya, Izai, Mika ek bann prens Zerizalenm ti montre ki zot ti bann bon berze pandan wityenm syek?
Lekel ki reprezant sa set berze ek wit prens ozordi? Dan ki fason?
Ki sa keksoz enportan ou kapab fer la konmela pour prepar ou pour okenn latak ki pou ariv lo pep Bondye?
1. Akoz konplo lerwa Siri ek lerwa Izrael pa ti pou kapab reisi?
ANT bann lannen 762 A.N.L. ek 759 A.N.L., lerwa Izrael ek lerwa Siri ti lager avek rwayonm Zida. Akoz? Zot ti oule pran lavil Zerizalenm, tir Aaz konman lerwa e ranplas li avek en lot zonm, ki petet pa ti en desandans Lerwa David. (Iza. 7:5, 6) Me sa ti en fot delapar lerwa Izrael. Zeova ti’n promet ki bann lerwa ti pou toultan en desandans David e promes Zeova i touzour ganny akonplir.—Zoz. 23:14; 2 Sam. 7:16.
2-4. Eksplike ki mannyer Izai 7:14, 16 ti ganny akonplir (a) dan wityenm syek A.N.L. (b) dan premye syek.
2 Premye kou, bann alye Siryen ek Izraelit ti paret pli for. Dan zis en batay, Lerwa Aaz ti perdi 120,000 bon gerye! Maaseya, “garson lerwa” ti ganny touye. (2 Kron. 28:6, 7) Me Zeova ti pe vwar sa ki ti pe arive. I ti rapel promes ki i ti’n fer avek David, alor i ti anvoy profet Izai anons en mesaz vreman ankourazan.
3 Izai ti dir: “Gete! Sa zenn fiy pou sirman tonm ansent e donn nesans en garson, e i pou apel li Emanyel. . . . Avan ki sa garson i konnen konman pour rezet sa ki mal e swazir sa ki byen, sa de lerwa ki ou vreman per [Siri ek Izrael] pou’n al net la kot zot ete.” (Iza. 7:14, 16) Premye bout dan sa profesi i souvan ganny aplike avek nesans Zezi e sa i vre. (Mat. 1:23) Toudmenm, vi ki sa “de lerwa,” setadir, lerwa Siri ek lerwa Izrael ti nepli en menas pour Zida dan premye syek, savedir sa profesi konsernan Emanyel ti’n bezwen annan en premye lakonplisman dan lepok Izai.
4 Zis apre ki Izai ti anons sa profesi, son madanm ti tonm ansent e donn nesans en garson ki i ti apel Maer-Salal-As-Baz. I posib ki sa garson ti sa “Emanyel” ki Izai ti’n koz lo la. * Dan sa lepok, en pti baba ti kapab ganny en non ler i ti ne, petet pour rapel en serten keksoz ki ti’n arive, me son fanmir ek son paran ti kapab kriy li par en lot non. (2 Sam. 12:24, 25) Napa okenn levidans ki dimoun ti kriy Zezi, Emanyel.—Lir Izai 7:14; 8:3, 4. *
5. Ki desizyon bet Lerwa Aaz ti fer?
5 An menm tan ki Izrael ek Siri ti anvi lager avek Zida, en lot nasyon avek en gran larme ti pe osi fer plan pour anvair sa rezyon. Sa ti Lasiri ki ti pros pour vin en pouvwar mondyal. Dapre Izai 8:3, 4, Lasiri ti pou pran tou “larises Damas” ek “bann byen Samari” avan ki i ti atak rwayonm Zida dan sid. Olye met konfyans dan parol Bondye atraver son profet Izai, Aaz, lerwa Zida ti mank lafwa e fer en lalyans avek bann Asiryen, ki finalman ti vin en dezas akoz bann Asiryen ti finalman domin pep Zida. (2 Rwa. 16:7-10) Pa Aaz ti vreman en move berze pour Zida! Nou ti kapab demann nou lekor, ‘Ler mon bezwen fer en desizyon enportan, eski mon met mon konfyans dan Bondye oubyen dan zonm?’—Prov. 3:5, 6.
EN NOUVO BERZE EK EN NOUVO LAPROS
6. Konpar renny Aaz avek sa ki pour Izkiya.
6 Aaz ti mor lannen 746 A.N.L., e son garson Izkiya ti vin lerwa rwayonm Zida ki ti’n faid lo plan materyel e spirityel. Ki ti pou priyorite sa zenn nouvo lerwa? Eski i ti pou aranz sityasyon ekonomik sa pei? Non. Parski Izkiya ti en zonm spirityel, i ti vin en vre berze pour bann mouton Zida. Premye keksoz ki i ti fer se reetablir vre ladorasyon e ankouraz sa nasyon rebel pour rebatir zot relasyon avek Zeova. Ler Izkiya ti konpran lavolonte Bondye, deswit i ti azir. Pa sa i en zoli legzanp pour nou!—2 Kron. 29:1-19.
7. Akoz i ti enportan pour bann Levit asire ki zot ti annan sipor sa nouvo lerwa?
7 Bann Levit ti pou zwe en rol vreman enportan dan sa misyon pour reetablir vre ladorasyon. Alor, Izkiya ti zwenn avek zot pour asir zot ki zot ti annan son sipor. Zis mazin bann Levit fidel ki ti la sa zour pandan sa rasanbleman. Avek larm lazwa dan zot lizye zot ti tann lerwa pe dir: “Se zot ki Zeova in swazir pour debout devan li pour servi li.” (2 Kron. 29:11) Lerwa ti’n fer kler avek bann Levit ki zot ti devret pe promouvwar vre ladorasyon.
8. Ki lezot keksoz Izkiya ti fer pour reetabli spirityalite sa nasyon? Ki rezilta sa ti anmennen?
8 Izkiya ti envit tou dimoun Zida ek Izrael pour en gran selebrasyon Lapak ki ti pou swiv par Lafet gato san lelven ki ti al pour set zour. Lepep ti telman kontan sa lafet ki i ti al pour ankor set zour an plis. Labib i dir: “Lepep Zerizalenm ti dan en gran lazwa, akoz depi zour Salomon, garson David lerwa Izrael, zot pa ti’n dan en lazwa koumsa.” (2 Kron. 30:25, 26) Pa sa lafet spirityel ti en gran lankourazman pour tou dimoun dan sa nasyon! Dan 2 Kronik 31:1 nou aprann ki “desito ki zot ti fini tou sa la . . . zot ti konmans kas bann pilye sakre e koup bann poto sakre e detri bann landrwa ladorasyon ek lotel.” Dan en fason ekstraordiner, Zida ti konmans retourn ver Zeova. Sa pirifikasyon spirityel ti vreman enportan ler ou konn sa ki ti arive apre.
LERWA I MET LI PARE POUR FER FAS AVEK PROBLENM
9. (a) Kwa ki ti kas plan Izrael? (b) Ki laviktwar Senakerib ti ranporte o konmansman?
9 Parey Izai ti’n dir, bann Asiryen ti konmans konkerir rwayonm Izrael dan nor e anmenn son bann zabitan an egzil. Sa ti kas plan Izrael pour sanz lerwa Zida e met en dimoun ki pa ti en desandans Lerwa David dan son plas. Me ki ti lentansyon bann Asiryen? I ti dan zot plan pour konkerir Zida. “Dan katorzyenm lannen Lerwa Izkiya, Senakerib, lerwa Lasiri ti vin atak tou bann lavil fortifye Zida e konmans konkerir zot.” Aparaman, Senakerib ti konkerir 46 lavil Zida an tou. Zis mazinen ki mannyer ou ti pou santi si ou ti pe viv Zerizalenm sa letan! Bann larme Asiryen ti pe konkerir bann lavil Zida enn deryer lot.—2 Rwa. 18:13.
10. Akoz Mika 5:5, 6 ti’n kapab ankouraz Izkiya?
10 Byensir, Izkiya ti konsyan danze ki ti pe vini. Me olye taye pour al rod led avek en nasyon payen parey son papa enfidel Lerwa Aaz ti fer, Izkiya ti met son konfyans dan Zeova. (2 Kron. 28:20, 21) Petet i ti konn parol enn son kontanporen, profet Mika ki ti dir konsernan Lasiri: “Me konsernan sa Asiryen, . . . nou pou bezwen swazir parmi bann imen set berze, wi, wit prens, pour lager avek li. E avek lepe zot pou vreman bezwen azir konman bann berze dan pei Lasiri.” (Mik. 5:5, 6) Sa profesi ti’n sirman bezwen ankouraz Izkiya, akoz i montre ki Zeova ti pou anvoy en larme spesyal kont bann Asiryen e ki sa lennmi ti pou finalman perdi batay.
11. Kan ki sa profesi konsernan sa set berze ek wit prens ti ganny son lakonplisman prensipal?
11 Lakonplisman prensipal sa profesi konsernan sa set berze ek wit prens ti pou ariv byen lontan apre nesans Zezi, “dirizan Izrael . . . sa enn ki la depi en bann letan.” (Lir Mika 5:1, 2. *) Sa profesi ti pou ganny akonplir dan en lepok kot bann serviter Zeova ti pou ganny menase avek sa “Asiryen” lepok modern. Lekel ki Zeova ek son Garson ki pe rennyen ti pou servi pour lager avek sa lennmi efreyan? Nou pou konn sa pli tar. Me pour lemoman, annou get sa ki nou kapab aprann atraver sa ki Izkiya ti fer pour fer fas avek menas bann Asiryen.
SA KI IZKIYA TI FER
12. Ki Izkiya ek serten lezot ti fer pour protez pep Bondye?
12 Zeova i touzour pare pour fer pour nou, sa ki nou pa kapab fer, me i ekspekte ki nou fer sa ki nou kapab. Izkiya ti demann konsey avek “bann prens ek bann zonm for” e ansanm zot ti deside “bous bann sours delo ki ti an deor lavil . . . Deplis, [Izkiya] ti pran kouraz e rekonstrir bann miray ki ti’n kase e fer bann latour lo la, e fer en lot miray an deor, . . . i ti fer en kantite misil ek boukliye.” (2 Kron. 32:3-5) Konman en berze, Zeova ti protez e diriz Son pep par servi bann zonm for parey Izkiya, son bann prens ek bann profet ki ti for spirityelman.
13. Ki keksoz pli enportan Izkiya ti fer pour prepar lepep kont latak bann Asiryen? Eksplike.
13 Me sa ki Izkiya ti fer apre ti pli enportan ki bous bann sours delo e repar miray lavil. Parey en bon berze pour nasyon Zida, Izkiya ti rasanble lepep e ankouraz zot spirityelman an dizan: “Pa bezwen per e pa bezwen annan lafreyer akoz lerwa Lasiri . . . , akoz i annan plis avek nou ki avek li. Li i annan en larme imen, me nou nou annan Zeova nou Bondye pour ed nou e lager dan nou bann batay.” Sa rapel ti pou fortifye lafwa sa pep, pa i vre? Zeova ti pou lager pour son pep. Ler zot ti tann sa, bann Zwif ti konmans “met zot pare pour azir dapre parol Izkiya lerwa Zida.” Eski ou’n remarke ki se “parol Izkiya” ki ti fer lepep pran kouraz? Li ek son bann prens, son bann zonm for, ensi ki profet Mika ek Izai ti bann bon berze, zis parey Zeova ti’n predir atraver son profet.—2 Kron. 32:7, 8; lir Mika 5:5, 6. *
14. Ki ti rol Rabsake e ki mannyer lepep ti reazir?
14 Lerwa Lasiri ti kanpe Lakis ki dan sid was Zerizalenm. Me laba, i ti anvoy trwa mesaze demann bann zabitan sa lavil pour rann zot lekor. Son portparol ki son tit ofisyel ti Rabsake ti servi diferan taktik. I ti koz dan langaz Ebre e demann lepep pour aret siport lerwa e soumet avek bann Asiryen. I ti esey anbet zot par promet zot ki zot ti pou kapab al viv dan en lot pei kot zot lavi ti pou pli agreab. (Lir 2 Lerwa 18:31, 32. *) Apre sa, Rabsake ti sikann lepep an dizan ki zis parey bondye bann nasyon pa ti kapab protez zot bann fidel, Zeova osi pa ti pou kapab delivre bann Zwif dan grif bann Asiryen. Lepep ti demontre lasazes kan zot pa ti reakte anver sa bann mansonz, e sa i en keksoz ki bann serviter Zeova ozordi osi i kontan fer.—Lir 2 Lerwa 18:35, 36. *
15. Ki bann zabitan Zerizalenm ti devret fer e ki mannyer Zeova ti delivre sa lavil?
15 Nou kapab konpran ki Izkiya ti dezapwente. Me, olye rod led avek bann nasyon etranze, i ti anvoy kriy profet Izai. Izai ti dir Izkiya: “[Senakerib] pa pou vin dan sa lavil e i pa pou ni menm tir en dart dan sa lavil.” (2 Rwa. 19:32) Sa ki bann zabitan Zerizalenm ti annan pour fer se zis reste ferm e pa dekouraze. Zeova ki ti pou lager pour Zida e sanmenm ki i ti fer! “Sa zour swar, lanz Zeova ti vini e touy san katreven senk mil zonm dan kan bann Asiryen.” (2 Rwa. 19:35) Pep Zida ti ganny delivre, pa akoz Izkiya ti bous bann sours delo sa lavil oubyen akoz i ti repar son bann miray, me akoz Zeova ti dan son kote.
LESON POUR NOU OZORDI
16. Lekel ozordi ki reprezant (a) bann zabitan Zerizalenm (b) “sa Asiryen” (c) sa set berze ek wit prens?
16 Sa profesi konsernan sa set berze ek wit prens i annan son lakonplisman prensipal dan nou letan. Bann zabitan Zerizalenm dan letan lontan ti ganny atake par bann Asiryen. Me tre byento, pep Zeova ki paret vilnerab pou ganny atake par sa “Asiryen” modern ki pou esey elimin zot. Labib i koz lo latak sa “Asiryen,” latak “Gog sorti dan pei Magog,” latak “lerwa nor” ek latak “bann lerwa later.” (Ezek. 38:2, 10-13; Dan. 11:40, 44, 45; Rev. 17:14; 19:19) Eski i pe koz lo diferan latak? Nou pa asire. Labib i kapab pe koz lo menm latak, me i servi diferan non. Dapre profesi Mika, lekel Zeova ti pou servi pour ranport laviktwar lo son lennmi, “sa Asiryen”? Enn ki nou pa pe ekspekte. I pou servi “set berze, wi, wit prens.” (Mik. 5:5) Sa bann berze ek prens ki nou pa pe ekspekte se bann ansyen dan kongregasyon. (1 Pyer 5:2) Ozordi, Zeova in sirman met a nou dispozisyon en kantite zonm spirityel ki parey bann berze, zot pran swen avek Son bann mouton presye e fortifye son pep avan latak sa “Asiryen” modern. * Profesi Mika i dir ki “avek lepe, zot pou vreman bezwen azir konman bann berze dan pei Lasiri.” (Mik. 5:6) Wi, parmi bann “zarm ki nou pe servi dan nou lalit” i annan “lepe ki Lespri i donnen,” setadir, Parol Bondye.—2 Kor. 10:4; Efe. 6:17.
17. Ki sa kat konklizyon bann ansyen i kapab tire avek sa resi ki nou’n egzaminen?
17 Bann ansyen ki lir sa lartik i kapab tir bann bon konklizyon dan sa resi ki nou fek egzaminen: (1) Sa keksoz pli enportan ki nou kapab fer pour prepar nou avan latak “sa Asiryen” se fortifye nou lafwa dan Bondye e ed nou bann frer ek ser pour fer parey. (2) Ler “sa Asiryen” i atake, bann ansyen i devret san pour san konvenki ki Zeova pou delivre nou. (3) Pandan sa latak, gidans ki nou pou gannyen sorti kot lorganizasyon Zeova i kapab paret pa fer sans. Me, nou tou nou devret pare pour obeir nenport lenstriksyon ki nou pou gannyen, ki swa i fer sans oubyen nou, dakor oubyen pa dakor. (4) La i lemoman pour tou sa bann ki pe met zot konfyans dan ledikasyon avanse, keksoz materyel ouswa bann lenstitisyon imen aziste zot fason panse. Bann ansyen i devret touzour pare pour ed nenport ki ki annan en lafwa feb.
18. Ler nou medit lo sa resi, ki mannyer sa pou benefisye nou a lavenir?
18 I pou annan en letan kot bann serviter Bondye dan nou letan pou paret vreman vilnerab parey bann Zwif ler zot ti’n pri dan lavil Zerizalenm dan letan Izkiya. A sa moman, ler nou pou mazin parol Izkiya, sa pou donn nou lafors. Alor, annou touzour rapel ki nou bann lennmi i bann senp “larme imen, me nou nou annan Zeova nou Bondye pour ed nou e lager dan nou bann batay.”—2 Kron. 32:8.
[Not anba lo paz]
^ par. 4 Sa mo Ebre ki’n ganny tradwir “zenn fiy” dan Izai 7:14 i kapab vedir en madanm marye oubyen en vyerz. Alor, menm mo ti kapab ganny servi pour madanm Izai ek Mari kan i ti ankor en vyerz.
^ par. 4 Izai 7:14: “14 Se pour sa ki Zeova li menm pou donn zot en siny: Gete! Sa zenn fiy pou sirman tonm ansent e donn nesans en garson, e i pou apel li Emanyel.” 8:3, 4: “3 Apre mon ti dormi avek mon madanm profet e i ti tonm ansent e avek letan i ti donn nesans en garson. Alor, Zeova ti dir mwan: ‘Apel li Maer-Salal-As-Baz, 4 parski avan ki sa garson i konn kriy “Papa!” ek “Manman!” i pou annan en dimoun ki pou pran larises Damas ek bann byen Samari e donn lerwa Lasiri.’”
^ par. 11 Mika 5:1, 2: “1 La aprezan, ou pe koup koup ou lekor, ou, sa fiy ki’n ganny anvair, ki’n ganny anserkle par nou lennmi. 2 Zot pou tap ziz Izrael avek en baton lo son lazou. E ou, O Betleenm Efrata, enn parmi bann pli pti lavil Zida, sa enn ki pou vin dirizan Izrael pour mwan pou sorti kot ou, sa enn ki la depi en bann letan, depi en letan endefini.”
^ par. 13 Mika 5:5, 6: “5 E se sa enn ki devret anmenn lape. Me konsernan sa Asiryen, kan i pou vin dan nou pei e kan i pou pyetin nou bann lakaz letaz, nou pou bezwen swazir parmi bann imen set berze, wi, wit prens, pour lager avek li. 6 E avek lepe, zot pou vreman bezwen azir konman bann berze dan pei Lasiri e lo frontyer pei Nimrod. I pou sirman delivre nou avek sa Asiryen, kan i vin dan nou pei e pyetin nou teritwar.”
^ par. 14 2 Lerwa 18:31, 32: “31 Pa bezwen ekout Izkiya, akoz la sa ki lerwa Lasiri in dir: ‘Rann zot lekor avek mwan e vin kot mwan, e sakenn pou kapab manz rezen dan son pye rezen e manz fig dan son pye fig, e bwar delo ki sorti dan son prop sitern, 32 ziska ki mon vini pour anmenn zot dan en pei ki parey zot pei. En pei kot i annan legren ek nouvo diven, en pei kot i annan dipen ek bann pye rezen, en pei kot i annan pye zoliv ek en kantite delwil ek dimyel, pour ki zot kapab viv e pa mor. E pa ekout Izkiya, i pe anbet zot an dizan: “Zeova li menm ki pou delivre zot.”’”
^ par. 14 2 Lerwa 18:35, 36: “35 Lekel parmi tou sa bann bondye sa bann pei ki’n delivre zot pei dan mon lanmen, pour ki Zeova i delivre Zerizalenm dan mon lanmen? 36 Lepep ti reste trankil e pa ti dir li en mo, akoz lerwa ti’n donn sa lord: ‘Zot pa devret reponn li.’”
^ par. 16 Sa sif set i souvan ganny servi dan Labib pour reprezant sa ki konplet. Sif wit (set azout enn) i parfwa reprezant en gran kantite.
[Kestyon]
[Portre lo paz 16]
[Portre lo paz 18]
Parol Izkiya ti donn kouraz lepep (Vwar paragraf 12, 13)
