Chaʼan maʼ ñumel ti yambʌ video

Chaʼan maʼanic miʼ pʌs i bʌ jini chaʼan bʌ video

CɅNTESɅNTEL 4

I tsʼʌctesʌntel jiñi eʼtel

I tsʼʌctesʌntel jiñi eʼtel

¿CHUQUI YOM I YɅL JIÑI?

Jiñi lac piʼʌlob muʼ bʌ i tsʼʌctesañob i yeʼtel (troñel) miʼ ñopbentelob i tʼan. Cheʼ an chuqui miʼ subentelob i mel miʼ tsʼʌctesan ti wen.

Jiñi alobob miʼ mejlel i cʌñob eʼtel jaʼel cʼʌlʌl cheʼ bʌ chʼoʼchʼocobto. Jiñi libro Parenting Without Borders (Jiñi tatʌlob miʼ ticʼob i yalobil), miʼ yʌl: «Jiñi alʌl añix bʌ jumpʼejl jab yicʼot uxpʼejl uw muqʼuix i mejlelob ti tsʼitaʼ coltaya, i cheʼ bʌ añix jumpʼejl jab yicʼot ojlil mi caj i ñop i lajin chuqui miʼ mel i tat. An tac cultura baqui jiñi tatʌlob miʼ tech i pʌsbeñob eʼtel i yalobil cheʼ bʌ añix joʼpʼejl o wucpʼejl i jabilel. Anquese maxto wen añobic i jabilel miʼ mejlelob ti eʼtel ti otot».

¿CHUCOCH ÑUC I CʼɅJÑIBAL?

An tac yambʌ parte baqui jiñi xcolelob miʼ ñopob bajñel chumtʌl pero maʼañic miʼ mejlelob, cheʼ jiñi miʼ chaʼ sujtelob baqui añob i tat. Ili miʼ yujtel come maʼañic tsaʼ cʌntesʌntiyob i cʼʌn ti wen i taqʼuin, miʼ mejlelob ti eʼtel ti otot o chaʼan miʼ tsʼʌctesañob i yeʼtel.

Jin chaʼan, ñumen wen cheʼ maʼ cʌntesan ti eʼtel a walobil chaʼan miʼ coltan cheʼ bʌ tsaʼix i taja i colel. Jiñi libro How to Raise an Adult (¿Bajcheʼ miʼ cʌntesʌntel jiñi xcolelob?), miʼ yʌl: «Jiñi tatʌlob yom miʼ cʌntesañob ti eʼtel i yalobilob, chaʼan cheʼ bʌ tsaʼix i tajayob i colel yicʼot miʼ bajñel chumtʌlob yujilobix chuqui mi caj i melob i mach jiñix mi caj i chʌn chaʼleñob coltaya jiñi tatʌlob».

¿BAJCHEʼ MIʼ MEJLEL A CɅNTESAÑOB?

Aqʼueñob i yeʼtel ti otot

PRINCIPIO AM BɅ TI BIBLIA: «Pejtel eʼtel muʼ bʌ lac mel miʼ yʌcʼ i chobejtʌbal» (Proverbios 14:23).

Jiñi xbiʼtalob miʼ mulañob eʼtel yicʼot i tat. Jin chaʼan, cheʼ yomob coltaya aqʼueñob chuqui miʼ melob ti otot.

An tatʌlob muʼ bʌ i ñaʼtañob chaʼan cabʌlob i tarea i mach yomobix i bej aqʼueñob i troñel.

Pero jiñi xbiʼtalob muʼ bʌ i chaʼleñob coltaya tajol miʼ sujtelob ti wem bʌ xqʼueljuñob come miʼ cʌn i tsʼʌctesañob jiñi eʼtel tac muʼ bʌ i yʌqʼuentelob ti escuela. Cheʼ jaʼel, jiñi libro Parenting Without Borders, miʼ yʌl: «Cheʼ maʼañic maʼ chʼʌm ti ñuc cheʼ bʌ yomob coltaya a walobilob mi caj i ñaʼtañob chaʼan mach i cʼʌjñibalic miʼ coltan yambʌlob [...]. Cheʼ jaʼel, mi caj i ñʌmʼañob chaʼan miʼ laj melbentelob chuqui yomob».

Cheʼ bajcheʼ miʼ yʌl jiñi libro, jiñi xcolelob muʼ bʌ i chaʼleñob coltaya ti otot mi caj i cʌn i coltan yambʌlob i mach jiñic jach miʼ bajñel ñaʼtan i bʌ. Cheʼ jaʼel, mi caj i cʌn chaʼan ñucʌch i cʼʌjñibal i coltaya ti otot yicʼot chaʼan yom miʼ tsʼʌctesan i yeʼtel.

Subeñob chaʼan añʌch i wocolel chuqui miʼ melob

PRINCIPIO AM BɅ TI BIBLIA: «Ñichʼtan wen bʌ tʼan [o ticʼol]. Acʼʌ ti a pusicʼal j cʌntesʌbal. Cheʼ jini mux a taj cabʌl a pusicʼal» (Proverbios 19:20).

Mach a mucben i mul jiñi a walobil cheʼ bʌ miʼ taj i sajtemal. Jiñi xbiʼtalob miʼ mejlel i cʌñob i sajtemal. Jumpʼejl ejemplo, cheʼ miʼ topʼ mach bʌ i chaʼañic miʼ mejlel i cʼajtin i ñusʌntel i mul i tajol miʼ cʼajtin chuqui miʼ mejlel i mel chaʼan miʼ toj jiñi tsaʼ bʌ i mele.

Cheʼ bʌ jiñi a walobil miʼ cʌñob i sajtemal mi caj i coltan chaʼan:

  • Miʼ mel chuqui wen.

  • Maʼañic miʼ yʌqʼuen tiʼ mul yambʌ.

  • Maʼañic miʼ toʼol sʌclan i tʼan.

  • Miʼ cʼajtin i ñusʌbentelob i mul.