Chaʼan maʼ ñumel ti yambʌ video

Chaʼan maʼanic miʼ pʌs i bʌ jini chaʼan bʌ video

«Muʼto j qʼuel lac bʌ ti Paraíso»

«Muʼto j qʼuel lac bʌ ti Paraíso»

«Mi caj a wajñel a wicʼoton ti Paraíso» (LC. 23:43, TNM).

CʼAY: 145, 139

1, 2. ¿Chuqui tac miʼ tilel tiʼ jol jiñi quixtañujob cheʼ miʼ yubiñob jiñi tʼan paraíso?

WEN utsʼatax bʌ qʼuin. Woli (choncol) ti ujtel jiñi colem tempa bʌ yaʼ ti Seúl (Corea). I cabʌl hermanojob yaʼ bʌ chʼoyolob ti Corea tsaʼ majli i pejcañob jiñi hermanojob tilemoʼ bʌ ti yambʌ país cheʼ bʌ wolix i loqʼuelob majlel yaʼ ti estadio. Cheʼ woli (yʌquel) i chucbeñob i bʌ i cʼʌb, miʼ subeñob i bʌ: «Muʼto j qʼuel lac bʌ ti paraíso». ¿Chuqui yomob i yʌl bajcheʼ jiñi?

2 Wʌle ora, jiñi wiñicob xʼixicob (quixtañujob) cabʌl chuqui miʼ tilelob tiʼ jol cheʼ miʼ yubiñob jiñi tʼan paraíso. An muʼ bʌ i yʌlob chaʼan jumpʼejl jach ñajal. I yañoʼ bʌ miʼ yʌlob chaʼan jumpʼejlʌch wen utsʼatax bʌ ajñibʌl baqui wen an tijicñʌyel. Pero ixcu tiʼ tojlel jiñi i sujm bʌ xñoptʼañob, ¿chuquiyes jiñi paraíso? ¿Jim ba muʼ bʌ lac pijtan chaʼan ti talto bʌ qʼuin?

3. ¿Baqui miʼ ñaxan ajlel jiñi tʼan Paraíso yaʼ ti Biblia?

3 Jiñi Biblia miʼ taj ti tʼan jumpʼejl Paraíso am bʌ ti wajali yicʼot yambʌ ti talto bʌ qʼuin. Cʼʌlʌl tiʼ tejchibal, yaʼ ti Génesis 2:8, jiñi i Tʼan Dios miʼ pʌs chuqui yom i yʌl jiñi paraíso. Yaʼ ti tʼan Hebreo, ili versículo yom i yʌl «jiñi pʌcʼʌbʌl ti Edén». Jiñi tʼan Edén yom i yʌl «Tijicñʌyel», i jiñʌch wem bʌ cʼabaʼʌl chaʼan ili ajñibʌl. An cabʌl bʌlñʌcʼʌl, wen utsʼatax bʌ lum yicʼot an ñʌchʼtʌlel tiʼ tojlel wiñicob yicʼot jiñi añimal tac (Gn. 1:29-31).

4. ¿Chucoch miʼ mejlel lac suben ti paraíso jiñi pʌcʼʌbʌl Edén?

4 Cheʼ bʌ tsaʼ chaʼlenti ti traducir ti Griego jiñi tʼan muʼ bʌ i cʼʌjñel ti Hebreo chaʼan pʌcʼʌbʌl, jiñi tʼan tsaʼ bʌ cʼʌjñi jiñʌch parádeisos. Jumpʼejl enciclopedia miʼ yʌl chaʼan cheʼ bʌ miʼ yubin juntiquil griego ili tʼan, miʼ tilel tiʼ jol jumpʼejl colem parque wen cʼoʼtajax bʌ yicʼot cʌntʌbil bʌ chaʼan maʼañic chuqui miʼ ticʼlan, ñuqui teʼ tac muʼ bʌ i wen chaʼlen wut, cabʌl paʼ sʌc bʌ i yaʼlel yʌx paman bʌ i tiʼ tac, i yaʼ miʼ cʼotel ti cʼux jam cabʌl meʼ yicʼot tiñʌmeʼ tac (Cyclopaedia, de M’Clintock y Strong. Lajin yicʼot Génesis 2:15, 16). Ili miʼ coltañonla lac ñaʼtan chucoch miʼ mejlel lac suben ti paraíso jiñi pʌcʼʌbʌl Edén.

5, 6. a) ¿Chucoch tsaʼ sajti jiñi Paraíso? b) ¿Chuqui tajol miʼ cʼajtiben i bʌ juntiquil quixtañu?

5 Dios tsiʼ yʌqʼue Adán yicʼot Eva jumpʼejl pʌcʼʌbʌl bajcheʼ jiñi, pero ti wiʼil tsiʼ chocoyob loqʼuel come maʼañic tsiʼ jacʼbeyob i tʼan. Jin chaʼan, temel yicʼot i yalobilob tiʼ sʌtʌyob jiñi Paraíso (Gn. 3:23, 24). Jiñi wen utsʼatax bʌ ajñibʌl jochol tsaʼ cʌyle cʼʌlʌl cheʼ tsaʼ sajti, tajol cheʼ bʌ tsaʼ tili jiñi ñuc bʌ Butʼjaʼ.

6 Tajol an muʼ bʌ i cʼajtiben i bʌ mi muʼto caj i chaʼ cajel jumpʼejl Paraíso ila ti Pañimil. ¿Chuqui miʼ pʌs jiñi ujtem tac bʌ? ¿Am ba chuqui miʼ yʌqʼueñonla lac ñaʼtan chaʼan mi lac pijtan chumtʌl ti jumpʼejl Paraíso la quicʼot lac piʼʌlob? ¿Muʼ ba mejlel lac tsictesan chucoch mi lac ñop chaʼan mucʼʌch i cajel jumpʼejl Paraíso?

MUʼ BɅ I PɅS CHAʼAN MIʼ CAJEL JUMPʼEJL PARAÍSO

7, 8. a) ¿Chuqui tiʼ sube Jehová jiñi Abrahán? b) ¿Chuqui tsiʼ ñaʼta wʌle jiñi Abrahán cheʼ bʌ Jehová tsiʼ yʌcʼʌ i tʼan?

7 Jiñi i jacʼbal miʼ mejlel lac taj yaʼ ti Biblia, jiñi libro tsaʼ bʌ i yʌcʼʌ ti tsʼijbuntel jiñi tsaʼ bʌ i mele (pʌtʌ) jiñi ñaxam bʌ Paraíso. Jumpʼejl ejemplo, yaʼi miʼ yʌl chaʼan Jehová tiʼ sube Abrahán chaʼan mi caj i pʼojlesʌben i yalobil «cheʼ bajcheʼ jiʼ am bʌ tiʼ tiʼ colem ñajb». Cheʼ jaʼel, tsiʼ waʼchocobe ili tʼan: «Winicob xʼixicob tiʼ pejtelel pañimil mi caj i yʌqʼuentelob i wenlel c tʼan tiʼ tojlel a pʼolbal, chaʼan tsaʼ jacʼbeyon c tʼan» (Gn. 22:17, 18). Ti wiʼil, tiʼ sube jaʼel ili tʼan tac jiñi i yalobil yicʼot i mam (buts) (pejcan Génesis 26:4; 28:14).

8 Jiñi Biblia maʼañic miʼ wis acʼ ti ñaʼtʌntel chaʼan Abrahán miʼ ñop chaʼan jiñi quixtañujob mi caj i tajob i majtan ti jumpʼejl paraíso ti panchan. Cheʼ jiñi, cheʼ bʌ Dios tiʼ sube chaʼan «winicob xʼixicob tiʼ pejtelel pañimil» mi caj i tajob cabʌl bendición, tsaʼʌch i ñaʼta wʌle chaʼan wʌʼʌch ti Lum. ¿Chuqui yambʌ miʼ yʌcʼ ti ñaʼtʌntel yaʼ ti Biblia chaʼan miʼ cajel jumpʼejl paraíso ila ti Pañimil ti talto bʌ qʼuin?

9, 10. ¿Chuqui yambʌ tʼan tac miʼ yʌqʼueñonla lac ñop chaʼan miʼ cajel jumpʼejl paraíso ti talto bʌ qʼuin?

9 David, i pʼolbal jiñi Abrahán, tsiʼ yʌlʌ chaʼan ti jumpʼejl bʌ qʼuin maʼañix mi caj i yilʌntel jontol bʌ quixtañujob (Sal. 37:1, 2, 10). Tsiʼ yʌlʌ chaʼan «jini utsoʼ bʌ i pusicʼal mi caj i yʌqʼuentelob i wenlel [«pañimil», TNM]. Tijicña mi caj i yubiñob cheʼ ñʌchʼʌlob i pusicʼal». Yicʼot jaʼel tsiʼ yʌlʌ tiʼ coltaya Dios: «Mi caj i yʌqʼuentelob jini pañimil jini tojoʼ bʌ. Mi caj i yajñelob tiʼ pejtelel ora» (Sal. 37:11, 29; 2 S. 23:2). ¿Bajcheʼ tsiʼ coltayob ili tʼan tac jiñi yomoʼ bʌ i mel chuqui miʼ mulan Dios? Tsiʼ coltayob i ñop chaʼan ti jumpʼejl bʌ qʼuin miʼ cajel jumpʼejl paraíso, lajal bʌ bajcheʼ jiñi pʌcʼʌbʌl Edén come jin jach jiñi tojoʼ bʌ mi caj i chumtʌlob ila ti Pañimil.

10 Cheʼ ñumeñix i yorajlel, cabʌl israelob tsaʼ bʌ i yʌlʌyob chaʼan miʼ chʼujutesañob Dios, tsaʼ sujtiyob tiʼ contra. Jin chaʼan, Jehová tsiʼ yʌcʼʌ chaʼan jiñi babiloniojob miʼ yochelob yaʼ ti tejclum, miʼ jisañob yicʼot miʼ chucob majlel yonlel israelob (2 Cr. 36:15-21; Jer. 4:22-27). Pero jiñi xʼaltʼañob i chaʼan Jehová tsiʼ yʌlʌyob chaʼan cheʼ miʼ ñumel 70 jab jiñi israelob mi caj i chaʼ sujtelob tiʼ tejclum. Ili profecía tac tsaʼʌch tsʼʌctiyi, pero yaʼ ochemonla jaʼel. Laʼ lac tsajin chaʼpʼej uxpʼejl i laʼ laj qʼuel bajcheʼ miʼ taj i bʌ yicʼot jiñi Paraíso ila ti Pañimil cheʼ ti talto bʌ qʼuin.

11. a) ¿Bajcheʼ tsaʼ tsʼʌctiyi jiñi tʼan am bʌ ti Isaías 11:6-9? b) ¿Baqui bʌ cʼajtiya yom mi la cʌqʼuen i jacʼbal?

11 (Pejcan Isaías 11:6-8; 11:9, TNM *). Dios tsiʼ yʌlʌ tiʼ tojlel Isaías chaʼan miʼ cajel ñʌchʼtʌlel yaʼ ti lum baʼ mi caj i chaʼ sujtelob jiñi israelob i chaʼan maʼañic mi caj i bʌcʼñañob jiñi añimal tac yicʼot jiñi jontol bʌ quixtañujob. Jiñi chʼitoñob yicʼot jiñi ñoxobix bʌ wen cʌntʌbil mi caj i yajñelob. Tiʼ sujm, ili miʼ yʌqʼueñonla lac ñaʼtan bajcheʼ yilal chumtʌl yaʼ ti pʌcʼʌbʌl Edén (Is. 51:3). Jiñi profecía tsaʼʌch tsʼitaʼ tsʼʌctiyi ti jiñi bʌ ora. Pero jiñi profecía tsiʼ yʌlʌ jaʼel chaʼan ili pañimil (mulawil), yom i yʌl, tiʼ pejtelel jiñi pañimil, mach cojach jiñi tejclum Israel, «mi caj i bujtʼel ti wiñicob xʼixicob i cʌñʌyoʼ bʌ Jehová cheʼ bajcheʼ jiñi mar miʼ bujtʼel ti jaʼ». ¿Jalaqui mi caj i tsʼʌctiyel jiñi tʼan tac?

12. a) ¿Chuqui ti bendición tsaʼ aqʼuentiyob jiñi tsaʼ bʌ chaʼ sujtiyob ti Babilonia? b) ¿Chuqui miʼ yʌcʼ ti ñaʼtʌntel chaʼan muʼto caj i tsʼʌctiyel Isaías 35:5-10?

12 (Pejcan Isaías 35:5-10). Isaías tsiʼ taja ti tʼan chaʼan jiñi muʼ bʌ caj i sujtelob loqʼuel ti Babilonia maʼañic mi caj i bʌcʼñañob quixtañujob yicʼot añimal tac. Jiñi lum mi caj i yʌcʼ cabʌl i wut come cabʌl baqui miʼ loqʼuel jaʼ, cheʼ bajcheʼ tsaʼ ujti yaʼ ti pʌcʼʌbʌl Edén (Gn. 2:10-14; Jer. 31:12). ¿Cojach ba tsaʼ tsʼʌctiyi jiñi profecía yaʼi? Yom mi laj qʼuel chaʼan iliyi miʼ yʌl jaʼel chaʼan jiñi xpotsʼob, mach bʌ weñobic i yoc yicʼot xcojcob, ti jumpʼejl milagro mi caj i cʼocʼañob. Pero iliyi maʼañic tsaʼ ujti tiʼ tojlel jiñi israelob, i jiñi miʼ yʌcʼ ti ñaʼtʌntel chaʼan mi caj i yujtel ti talto bʌ qʼuin.

13, 14. ¿Bajcheʼ tsaʼ tsʼʌctiyi Isaías 65:21-23 tiʼ tojlel israelob cheʼ bʌ tsaʼ chaʼ sujtiyob loqʼuel ti Babilonia, pero baquito bʌ yom miʼ tsʼʌctiyel ti ili Profecía? (Qʼuele jiñi dibujo am bʌ tiʼ tejchibal).

13 (Pejcan Isaías 65:21-23). Cheʼ bʌ jiñi judíojob tsaʼ chaʼ sujtiyob tiʼ lumal, maʼañic tsiʼ tajayob wem bʌ otot tac, melbilix bʌ lum o tsʼusubil. Pero yicʼot i bendición Dios tsaʼ qʼuextʌyi. Tiʼ sujm tsiʼ tajayob i tijicñʌyel cheʼ tsiʼ meleyob i yotot baqui tsaʼ chumleyob, tsiʼ cʼʌñʌyob ti eʼtel (troñel) i lum yicʼot tsiʼ cʼuxbeyob sumuc tac bʌ i wut.

14 Ili profecía miʼ yʌl chaʼan jiñi laj cuxtʌlel cheʼ miʼ cajel «bajcheʼ i jabilel colem teʼ». An colem teʼ tac cuxul bʌ miʼ yajñel cabʌl mil jab. Pero chaʼan joñonla cabʌl ora mi lac chumtʌl, yom wen cʼocʼonla. Jumpʼejl jach ñajal yubil cheʼ mi lac mejlel ti chumtʌl cheʼ bajcheʼ tsiʼ yʌlʌ Isaías. Pero mach jiñiqui. Ili profecía mucʼʌch i cajel ti tsʼʌctiyel.

¿Bajcheʼ miʼ caj ti tsʼʌctiyel tsaʼ bʌ i yʌlʌ Jesús chaʼan jumpʼejl Paraíso? (Qʼuele jiñi párrafo 15 yicʼot 16).

15. ¿Baqui bʌ tʼan tac mi lac taj yaʼ ti libro i chaʼan Isaías?

15 Laʼ lac ñaʼtan bajcheʼ jiñi tʼan tac tsaʼ bʌ ujti laj qʼuel miʼ pʌs chaʼan mucʼʌch i cajel jumpʼejl paraíso ti talto bʌ qʼuin. Dios mi caj i yʌqʼuen i bendición pejtelel quixtañujob ila ti Pañimil. Maʼañic mi caj i ticʼlañonla jiñi añimal tac o jontol bʌ quixtañujob. Jiñi xpotsʼob, xcojcob yicʼot jiñi mach bʌ weñobic i yoc mi caj i tajob i cʼocʼlel. Jiñi quixtañujob mi caj i melob i yotot yicʼot mi caj i pʌcʼob sumuc tac bʌ yicʼot wem bʌ bʌlñʌcʼʌl. Mi caj i chumtʌlob cabʌl mil jab bajcheʼ jiñi colem teʼ tac. Cheʼʌchi: Jiñi Biblia cabʌl bajcheʼ miʼ pʌsbeñonla chaʼan jiñʌch woli bʌ lac pijtan. Cheʼ jiñi, mi an majqui miʼ subeñonla chaʼan ñumeñix ti pʼis chuqui woli lac ñaʼtan cheʼ bajcheʼ miʼ yʌl jiñi profecía tac, ¿bajcheʼ mi caj lac jacʼ? ¿Chucoch miʼ mejlel lac ñop chaʼan miʼ cajel jumpʼejl Paraíso ila ti Pañimil? Jesús, jiñi wiñic ñumen cʌmbil bʌ, miʼ yʌqʼueñonla jumpʼejl ñuc bʌ i sujmlel.

MI CAJ LA CAJÑEL YAʼ TI PARAÍSO

16, 17. ¿Baqui ora tsiʼ taja ti tʼan Jesús jiñi Paraíso?

16 Jesús tsaʼ ajqʼui ti chʌmel (sajtel) anquese maʼañic i mul. Cheʼ bʌ yaʼ jichʼil ti teʼ, yaʼ tiʼ ñoj yicʼot tiʼ tsʼej an juntiquil jontol bʌ judío. Juntiquil muʼ bʌ i ñop chaʼan Jesús jiñʌch jiñi rey, tiʼ sube: «Ñaʼtañon cheʼ maʼ tilel ti a yumʌntel» (Lc. 23:39-42). Yaʼ ti Lucas 23:43 mi lac taj bajcheʼ tsiʼ jacʼbe Jesús jiñi wiñic, i mucʼʌch i tajonla jeʼel chaʼan jiñi talto bʌ qʼuin. Maʼañic junsujm bajcheʼ miʼ ñaʼtʌntel chaʼan yom miʼ chaʼlentel ti traducir jiñi tsaʼ bʌ i yʌlʌ Jesús. Jiñi Biblia I tʼan Dios, miʼ chaʼlen ti traducir bajcheʼ ili: «Ti isujm mic subeñet: Wʌle mux caj a wochel quicʼot ti paraíso». Pero ¿jim ba yom i yʌl Jesús jiñi?

17 Ili ora, ti cabʌl tʼan tac miʼ cʼʌjñel jiñi coma o chaʼpʼejl punto chaʼan miʼ tʼoxtʌl jiñi tʼan tac, o qʼuexel bajcheʼ miʼ tojʼesañob i tsʼijbuntel jiñi tʼan tac chaʼan tsiquil jiñi i sujmlel. Pero yaʼ ti ñoxix tac bʌ tsʼijbujel ti Griego, maʼañic miʼ wen tajtʌl baqui miʼ cʼʌjñel tac iliyi chaʼan miʼ tʼoxtʌl jiñi tsʼijb. Jin chaʼan, tajol mi laj cʼajtiben lac bʌ mi jiñi tsaʼ bʌ i yʌlʌ Jesús jiñʌch: «Ti isujm mic subeñet: Wʌle mux caj a wochel quicʼot ti paraíso», o mi jin ili yambʌ: «Ubin, mic subeñet wʌle jach mi quejel a cʼotyel quicʼot ti paraíso». Jiñi traductorob miʼ qʼuextañob baqui yom miʼ yajñel jiñi tʼan tac o miʼ yotsañob jiñi chaʼan tac bʌ tʼox tsʼijb cheʼʌch bajcheʼ an i sujmlel miʼ ñaʼtañob tsaʼ bʌ i yʌlʌ Jesús. I cheʼʌch mi lac taj laj qʼuel ti jiñi traducción tac melbilix bʌ chaʼan jiñi Biblia.

18, 19. ¿Chuqui miʼ coltañonla lac chʼʌmben i sujm chuqui yom bʌ i yʌcʼ ti ñaʼtʌntel Jesús?

18 Jin chaʼan, laʼ laj cʼajtesan jiñi chaʼchajp tsaʼix bʌ i wʌn sube Jesús jiñi xcʌntʼañob i chaʼan: «Mi caj i cʌytʌl i Yalobil Winic tiʼ mal lum uxpʼejl qʼuin uxpʼejl acʼʌlel» yicʼot «I Yalobil Winic mi caj i yʌjqʼuel tiʼ cʼʌb winicob. Jini winicob mi caj i tsʌnsañob. Tiʼ yuxpʼejlel qʼuin mi caj i chaʼ tejchel chʼojyel» (Mt. 12:40; 16:21; 17:22, 23; Mr. 10:34). Jiñi apóstol Pablo tiʼ tsictesa chaʼan cheʼʌch tsaʼ ujti (Hch. 10:39, 40). Jin chaʼan, ti jiñi bʌ qʼuin cheʼ bʌ tsaʼ chʌmi Jesús yicʼot jiñi jontol bʌ wiñic, maʼañic tsaʼ majliyob ti jumpʼejl paraíso. Tiʼ sujm, mach jumpʼejl jach qʼuin tsaʼ ajñi «baʼan chʌmeñoʼ bʌ», tsaʼto i pijta chaʼan Jehová miʼ tejchesan (Hch. 2:31, 32). *

19 Cheʼ bajcheʼ mi laj qʼuel, Jesús tsiʼ teche i suben jiñi jontol bʌ wiñic yicʼot ili tʼan «tiʼ sujm mic subeñet wʌle». Cʼʌlʌlix tiʼ yorajlel Moisés cheʼʌch ñʌmʌl i yʌlob cheʼ bajcheʼ jiñi. Jumpʼejl ejemplo, ti jumpʼejl bʌ qʼuin tsiʼ yʌlʌ: «Tsʼijbanla cʌytʌl ti laʼ pusicʼal pejtelel ili tʼan muʼ bʌ c subeñetla wʌle» (Dt. 6:6; 7:11; 8:1; 30:15).

20. ¿Chuqui miʼ pʌs chaʼan weñʌch bajcheʼ mi lac chʼʌmben i sujm tsaʼ bʌ i yʌlʌ Jesús?

20 Juntiquil traductor i chaʼan Biblia yaʼ ti Medio Oriente tiʼ tsictesa jiñi i jacʼbal Jesús: «Ti ili texto, jiñi ñumen tsiquil bʌ woliʼ yʌjlel jiñʌch jiñi tʼan ‹wʌle›, i miʼ yʌjlel ‹tiʼ sujm mic subeñet wʌle: Mi caj a wajñel a wicʼoton ti paraíso›. Jiñi tʼan tsaʼ ajqʼui ti jiñi bʌ qʼuin i ti wiʼilto mi caj i tsʼʌctiyel. Ili miʼ pʌs bajcheʼ ñʌmʌlob ti tʼan jiñi chʼoyoloʼ bʌ ti oriente, i yom i yʌl chaʼan jiñi tʼan tsaʼ ajqʼui ti jumpʼejl bʌ qʼuin yicʼot chaʼan mucʼʌch i caj ti tsʼʌctiyel». Cheʼ bajcheʼ tiʼ tsictesa jiñi traductor miʼ taj i bʌ yicʼot jumpʼejl traducción ti siriaco melbil bʌ cheʼ bʌ ti jabil 1600, miʼ chaʼlen ti traducir i jacʼbal Jesús bajcheʼ iliyi: «Tiʼ sujm mic subeñet wʌle chaʼan mi caj a wajñel a wicʼoton yaʼ ti Pʌcʼʌbʌl Edén». Jiñi tʼan tsaʼ bʌ i yʌlʌ Jesús miʼ ñuqʼuesan lac pusicʼal ti lac pejtelel.

21. ¿Baqui bʌ jiñi majtañʌl maʼañic bʌ tsaʼ aqʼuenti jiñi jontol bʌ wiñic, i chucoch?

21 Jiñi jontol bʌ wiñic maʼañic tsaʼ yajcʌnti chaʼan miʼ majlel ti panchan. Mach yujilic mi Jesús tsiʼ mele jumpʼejl trato yicʼot jiñi apóstolob i chaʼan chaʼan miʼ chaʼleñob yumʌntel yicʼotob ti panchan (Lc. 22:29). Cheʼ jaʼel, mach chʼʌmʌlic i chaʼan jaʼ (Jn. 3:3-6, 12). Jin chaʼan, mi lac ñaʼtan chaʼan tsaʼ bʌ i sube Jesús jiñʌch jumpʼejl paraíso wʌʼ ti Pañimil. Cheʼ jaʼel, jiñi apóstol Pablo tsiʼ wiʼil alʌ chaʼan juntiquil wiñic tsiʼ qʼuele ti jumpʼejl ñajal chaʼan «tsaʼ pʌjyi letsel cʼʌlʌl ti paraíso» (2 Co. 12:1-4, Jiñi tsijiʼ bʌ wen tʼañ chaʼañ estudio). Pablo yicʼot jiñi yambʌ apóstolob tsaʼʌch yajcʌntiyob chaʼan miʼ majlelob ti panchan i miʼ chaʼleñob yumʌntel yicʼot Jesús, pero jiñi wiñic maʼañic. Pero Pablo tsiʼ taja ti tʼan muʼto bʌ i cajel: Jumpʼejl Paraíso ti talto bʌ qʼuin. * ¿Yaʼ ba ochem ili Pañimil? ¿Muʼ ba caj lac mejlel ti chumtʌl yaʼi?

¿CHUQUI MIʼ MEJLEL LAC PIJTAN?

22, 23. ¿Chuqui miʼ mejlel lac pijtan?

22 Laʼ laj cʼajtesan chaʼan David tsiʼ wʌn alʌ chaʼan ti jumpʼejl bʌ qʼuin «mi caj i yʌqʼuentelob jini pañimil jini tojoʼ bʌ» (Sal. 37:29; 2 P. 3:13). Tsaʼ bʌ i taja ti tʼan jiñʌch cheʼ bʌ pejtelel jiñi quixtañujob mi caj i jacʼbeñob i mandar tac Dios. Isaías 65:22 miʼ yʌl: «Mi caj i tamʼañob i jabilel cheʼ bajcheʼ i jabilel colem teʼ». Ili yom i yʌl chaʼan jiñi quixtañujob cabʌl mil jab mi caj i chumtʌlob. ¿Muʼ ba i mejlel lac pijtan chaʼan cheʼʌch miʼ yujtel? Muʼcu, come Apocalipsis 21:1-4 miʼ yʌl chaʼan maʼañix miʼ cajel chʌmel yaʼ ti tsijiʼ bʌ pañimil, baqui Dios mi caj i yʌqʼuen i bendición jiñi xucʼul bʌ i wiñicob.

23 Muʼ bʌ i pʌs jiñi Biblia chaʼan jumpʼejl Paraíso jamʌ tsiquilʌch. Jiñi ñaxam bʌ Paraíso tsaʼ sajti, pero mach tiʼ pejtelelic ora. Dios tsiʼ yʌcʼʌ i tʼan chaʼan pejtelel jiñi quixtañujob ila ti Pañimil mi caj i tajob i bendición. David tsiʼ yʌlʌ chaʼan jiñi utsoʼ bʌ yicʼot tojoʼ bʌ mi caj i yʌqʼuentelob ili Pañimil yicʼot mi caj i chumtañob tiʼ pejtelel ora. Cheʼ jaʼel, jiñi profecía tac chaʼan Isaías miʼ yʌqʼueñonla lac pijtan yicʼot lac tijicñʌyel yaʼ baqui utsʼatax mi caj lac chumtʌl cheʼ bʌ miʼ tsʼʌctiyel jiñi tʼan tsaʼ bʌ i sube Jesús jiñi jontol bʌ wiñic. Jatet maʼ mejlel ti chumtʌl yaʼ ti Paraíso. Cheʼ bʌ miʼ cʼotel jiñi bʌ qʼuin, mi caj i tsʼʌctiyel tsaʼ bʌ i yʌlʌyob jiñi hermanojob ti Corea: «Muʼto j qʼuel lac bʌ ti Paraíso».

^ parr. 11 Isaías 11:9 (TNM): «Maʼañix chuqui mi caj i chʌn ticʼlañob yicʼot i jisañob yaʼ ti chʼujul bʌ c wits, come jiñi lum mi caj i bujtʼel ti wiñicob xʼixicob i cʌñʌyoʼ bʌ Jehová cheʼ bajcheʼ jiñi mar miʼ bujtʼel ti jaʼ».

^ parr. 18 Jiñi maestro Marvin Pate tiʼ tsʼijbu: «An ñaʼtʌnti chaʼan jiñi tʼan ‹wʌle› cʼʌlʌl ti wajali miʼ cʼʌjñel chaʼan miʼ tajtʌl ti tʼan jiñi 24 hora. Iliyi maʼañic miʼ taj i bʌ yicʼot jiñi cʌntesa muʼ bʌ lac taj ti Biblia baqui miʼ yʌl chaʼan cheʼ bʌ Jesús tsaʼ chʌmi tsaʼ majli baʼan i yajñib chʌmeñoʼ bʌ i ti wiʼil tsaʼ letsi majlel ti panchan (Mt. 12:40; Hch. 2:31; Ro. 10:7)».

^ parr. 21 Qʼuele jiñi temaj «Jiñi xpejcaya juñob miʼ cʼajtibeñob i bʌ» am bʌ ti ili revista.