Chaʼan maʼ ñumel ti yambʌ video

Chaʼan maʼanic miʼ pʌs i bʌ jini chaʼan bʌ video

ESTUDIO 2

¿Chuqui mi laj cʌn tiʼ tojlel «jini xcʌntʼan cʼuxbibil bʌ i chaʼan Jesús»?

¿Chuqui mi laj cʌn tiʼ tojlel «jini xcʌntʼan cʼuxbibil bʌ i chaʼan Jesús»?

«Laʼ laj cʼuxbin lac bʌ ti lac pejtelel, come chʼoyol ti Dios jini cʼuxbiya» (1 JN. 4:7).

CʼAY 105 Dios xcʼuxbiyajʌch

MUʼ BɅ CAJ I QʼUEJLEL *

1. ¿Bajcheʼ mi la cubin lac bʌ cheʼ Dios miʼ cʼuxbiñonla?

JIÑI apóstol Juan tiʼ tsʼijbu jumpʼejl tʼan mach bʌ wen ñuquic yilal, pero wen an i cʼʌjñibal: «Cʼuxbiyajʌch Dios» (1 Jn. 4:8). Dios jiñʌch tsaʼ bʌ i yʌqʼueyonla laj cuxtʌlel yicʼot jiñʌch baqui tilem jaʼel jiñi cʼuxbiya. Jehová miʼ cʼuxbiñonla, jin chaʼan cʌntʌbil mi la cubin lac bʌ yicʼot tijicñayonla.

2. a) Cheʼ bajcheʼ miʼ yʌl Mateo 22:37-40, ¿baqui bʌ jiñi chaʼpʼejl mandar ñumen ñuc bʌ i cʼʌjñibal? b) ¿Chucoch wocol mi la cubin chaʼan mi lac jacʼ jiñi i chaʼpʼejlel mandar?

2 Jiñi xñoptʼañonbʌla jumpʼejlʌch mandar mi laj qʼuel cheʼ bʌ yom mi lac pʌsben lac bʌ jiñi cʼuxbiya (pejcan Mateo 22:37-40). Cheʼ bʌ mi lac ñumen cʌn Jehová mach wocolic mi la cubin chaʼan mi lac jacʼ jiñi ñaxam bʌ mandar come Jehová tojʌch, i tiʼ pejtelel ora miʼ pʌsbeñonla cʼuxbiya yicʼot chaʼan i wentajoñʌchla. Pero tajol wocol mi la cubin chaʼan mi lac jacʼ jiñi i chaʼpʼejlel mandar. ¿Chucoch? Come jiñi hermanojob xmulilob jaʼel i an tajol miʼ mejlel i yʌlob o i melob mejl bʌ i lowonla. Jehová yujil chaʼan cheʼʌch mi caj i yujtel, jin chaʼan tsiʼ cʼʌñʌ wiñicob chaʼan miʼ tsʼijbuñob yaʼ ti Biblia chaʼan bajcheʼ yom mi lac pʌs chaʼan mucʼʌch laj cʼuxbin lac bʌ yicʼot chucoch yomʌch mi lac mel. Juntiquil tsaʼ bʌ i cʼʌñʌ jiñʌch Juan (1 Jn. 3:11, 12).

3. ¿Chuqui tsiʼ yʌlʌ Juan?

3 Ti jiñi libro tac tsaʼ bʌ i tsʼijbu Juan miʼ yʌl chaʼan yom mi lac pʌsben lac bʌ cʼuxbiya. Ti jiñi chʌmpʼejl Evangelio tsaʼ bʌ tsʼijbunti, jiñi Evangelio i chaʼan Juan jiñʌch baqui miʼ ñumen ajlel jiñi cʼuxbiya. Juan añix 100 i jabilel cheʼ bʌ tiʼ tsʼijbu jiñi Evangelio yicʼot jiñi uxpʼejl i carta. Jiñi tsaʼ bʌ i tsʼijbu miʼ pʌs chaʼan jiñʌch jiñi cʼuxbiya yom bʌ miʼ ñijcan tiʼ pejtelel chuqui miʼ mel juntiquil xñoptʼan (1 Jn. 4:10, 11). Ili wocolʌch tsiʼ yubi chaʼan miʼ cʼotel i chʼʌmben i sujm.

4. Taja ti tʼan junchajp baqui Juan maʼañic tsiʼ pʌsʌ cʼuxbiya.

4 Cheʼ bʌ xcolelto, Juan mach tiʼ pejtelelic ora tsiʼ pʌsʌ cʼuxbiya. Jumpʼejl ejemplo, ti jumpʼejl bʌ qʼuin cheʼ bʌ Jesús yicʼot jiñi xcʌntʼañob i chaʼan woli (choncol) i cʼaxelob majlel ti Samaria chaʼan miʼ cʼotelob ti Jerusalén, ti jumpʼejl tejclum i chaʼan bʌ samaritanojob mach weñic tsiʼ chʼʌmʌyob Jesús yicʼot yaʼ bʌ majlelob yicʼotob. ¿Chuqui tsiʼ mele Juan? Tsiʼ cʼajti chaʼan miʼ jubel cʼajc ti panchan chaʼan miʼ jisan jiñi samaritanojob (Lc. 9:52-56). Cheʼ jaʼel, ti jumpʼejl bʌ qʼuin maʼañic tsiʼ pʌsbe cʼuxbiya jiñi yambʌ apóstolob. Juan yicʼot Santiago, i yeran, tiʼ subeyob i mamá chaʼan miʼ cʼajtiben Jesús chaʼan miʼ yʌcʼob ti buchtʌl tiʼ ñoj yicʼot tiʼ tsʼej yaʼ tiʼ Yumʌntel. Cheʼ bʌ jiñi yambʌ apóstolob tsiʼ yubiyob, tsaʼ wen michʼayob (Mt. 20:20, 21, 24). Anquese Juan cabʌl jax chuqui tsiʼ mele, Jesús maʼañic tsiʼ cʌyʌ i cʼuxbin (Jn. 21:7).

5. ¿Chuqui mi caj laj qʼuel ti ili estudio?

5 Ti ili estudio, miʼ cajel laj qʼuel jiñi ejemplo i chaʼan Juan yicʼot tsaʼ bʌ i tsʼijbu chaʼan bʌ jiñi cʼuxbiya. Mi caj laj cʌn bajcheʼ miʼ mejlel lac pʌsben cʼuxbiya jiñi la quermañujob i cheʼ jaʼel mi caj laj qʼuel jiñi ñuc bʌ i cʼʌjñibal yom bʌ miʼ melob jiñi añobix bʌ i yijñam chaʼan miʼ pʌsob chaʼan miʼ cʼuxbiñob i familia.

¿BAJCHEʼ MI LAC PɅS CHAʼAN AN LAJ CʼUXBIYA?

Jehová tsiʼ pʌsʌ chaʼan miʼ cʼuxbiñonla cheʼ bʌ tsiʼ choco tilel ti Pañimil i Yalobil chaʼan miʼ chʌmel ti laj caj. (Qʼuele jiñi párrafo 6 yicʼot 7).

6. ¿Bajcheʼ an i pʌsbeyonla Jehová chaʼan miʼ cʼuxbiñonla?

6 Mi juntiquil quixtañu miʼ cʼuxbin yambʌ mach cojach yom miʼ suben «mij cʼuxbiñet». Yom miʼ pʌs tiʼ chuqui miʼ mel (chaʼlen). Jin chaʼan an muʼ bʌ i yʌlob: «Mach cojach yom mi la cʌl, yomʌch mi lac pʌs» (laja yicʼot Santiago 2:17; 2:26, TNM). Jumpʼejl ejemplo, Jehová miʼ cʼuxbiñonla (1 Jn. 4:19). I miʼ pʌsbeñonla chaʼan miʼ cʼuxbiñonla cheʼ bʌ miʼ subeñonla utsʼatax bʌ tʼan tac yaʼ ti Biblia (Sal. 25:10; Ro. 8:38, 39). La cujil chaʼan mucʼʌch i cʼuxbiñonla, mach cojach miʼ subeñonla come añʌch chuqui an i mele. Juan tiʼ tsʼijbu: «Tsiʼ pʌsbeyonla i cʼuxbiya Dios cheʼ bʌ tsiʼ choco tilel ti pañimil cojach bʌ i Yalobil chaʼan mi lac taj laj cuxtʌlel ti Jesús» (1 Jn. 4:9). Jehová tsiʼ yʌcʼʌ chaʼan jiñi i Yalobil miʼ yilan wocol yicʼot miʼ chʌmel (sajtel) ti laj caj (Jn. 3:16). Jin chaʼan mucʼʌch lac ñop chaʼan mucʼʌch i cʼuxbiñonla.

7. ¿Bajcheʼ an i pʌsbeyonla Jesús chaʼan miʼ cʼuxbiñonla?

7 ¿I chuqui an i mele Jesús? Tiʼ sube jiñi xcʌntʼañob i chaʼan chaʼan miʼ cʼuxbiñob (Jn. 13:1; 15:15). Pero Jesús tsiʼ pʌsʌ chaʼan miʼ wen cʼuxbin jiñi xcʌntʼañob i chaʼan yicʼot joñonla come mach cojach tsiʼ yʌlʌ, añʌch chuqui tsiʼ mele jaʼel. Tsiʼ yʌlʌ: «Jiñʌch ñuc bʌ cʼuxbiya cheʼ an majch miʼ yʌcʼ i bʌ ti chʌmel chaʼan i piʼʌlob» (Jn. 15:13). Cheʼ bʌ mi lac ñaʼtan chuqui am bʌ i mele Jehová yicʼot Jesús ti lac tojlel, ¿chuqui yom mi lac mel?

8. Cheʼ bajcheʼ miʼ yʌl 1 Juan 3:18, ¿chuqui yom mi lac mel?

8 Mi lac pʌs chaʼan mi laj cʼuxbin Jehová yicʼot Jesús cheʼ bʌ mi lac jacʼbeñob i tʼan (Jn. 14:15; 1 Jn. 5:3). Cheʼ jaʼel, Jesús tiʼ subeyonla chaʼan yom mi laj cʼuxbin lac bʌ (Jn. 13:34, 35). I mach cojach yom mi lac suben jiñi la quermañujob chaʼan mi laj cʼuxbiñob, yomʌch mi lac pʌsbeñob ti lac melbal (pejcan 1 Juan 3:18). Jin chaʼan, ¿chuqui yom mi lac mel chaʼan mi lac pʌs cʼuxbiya?

LAʼ LAJ CʼUXBIN JIÑI LA QUERMAÑUJOB

9. ¿Chuqui tsiʼ mele Juan chaʼan añʌch i cʼuxbiya?

9 Cheʼ yomic Juan tsaʼ mejli ti cʌytʌl ti eʼtel (troñel) yicʼot i tat chaʼan mi taj taqʼuin cheʼ bʌ miʼ chucob chʌy. Pero mach cheʼic tsiʼ mele, tsiʼ wen chaʼle wersa i coltan jiñi wiñicob xʼixicob (quixtañujob) chaʼan miʼ cʌñob Jehová yicʼot Jesús. Wocolʌch bajcheʼ tsaʼ chumle. Tsaʼ contrajinti, i cheʼ bʌ wen añix i jabilel tsaʼ otsʌnti ti cárcel (Hch. 3:1; 4:1-3; 5:18; Ap. 1:9). Anquese tsaʼ ñujpʼi tiʼ caj jiñi subtʼan, tsiʼ pʌsʌ chaʼan mucʼʌch i ñaʼtan jiñi yambʌlob. Jumpʼejl ejemplo, cheʼ bʌ yaʼan ti isla i chaʼan Patmos tiʼ tsʼijbu jiñi tsaʼ bʌ pʌsbenti ti Dios yicʼot tsiʼ chocbe majlel jiñi congregación tac jiñi tsaʼ bʌ i tsʼijbu chaʼan miʼ ñaʼtañob «chuqui tac mach jalic miʼ caj ti ujtel» (Ap. 1:1). I cheʼ bʌ tsaʼ ajqʼui ti libre, tiʼ tsʼijbu chuqui tsiʼ ñusa tiʼ cuxtʌlel yicʼot chaʼan jiñi i subtʼan Jesús. Cheʼ jaʼel, tiʼ tsʼijbube uxpʼejl carta jiñi hermanojob chaʼan miʼ ñuqʼuesʌbeñob i pusicʼal. ¿Bajcheʼ miʼ mejlel lac lajin tsaʼ bʌ i mele Juan?

10. ¿Bajcheʼ miʼ mejlel lac pʌs chaʼan mi laj cʼuxbin jiñi quixtañujob?

10 Miʼ mejlel lac pʌsbeñob jiñi quixtañujob chaʼan mi laj cʼuxbiñob cheʼ bʌ wen jach chuqui mi lac yajcan lac mel ti laj cuxtʌlel. Jiñi i pañimil Satanás yom chaʼan mi lac wen chaʼlen wersa lac sʌclan cabʌl taqʼuin o chaʼan mi lac wen cʌjñel. Pero an xñoptʼañob tiʼ pejtelel pañimil (mulawil) muʼ bʌ i ñumen chaʼleñob wersa subtʼan chaʼan miʼ coltañob jiñi quixtañujob chaʼan miʼ lʌcʼtesañob i bʌ ti Jehová. An woli (yʌquel) bʌ i melbeñob i yeʼtel Jehová tiʼ pejtelel ora.

Jiñi muʼ bʌ lac mel tiʼ tojlel jiñi hermanojob yicʼot ti lac familia miʼ pʌs chaʼan mi laj cʼuxbiñob. (Qʼuele jiñi párrafo 11 yicʼot 17). *

11. ¿Bajcheʼ miʼ pʌsob jiñi hermanojob chaʼan miʼ cʼuxbiñob Jehová yicʼot i yermañujob?

11 Cabʌl hermanojob miʼ wen chaʼleñob eʼtel chaʼan miʼ tajob i cʼʌjñibal bʌ i chaʼañob i familia. Pero mucʼʌch i chaʼleñob wersa i coltan i yorganización Dios. Jumpʼejl ejemplo, an muʼ bʌ i chaʼleñob coltaya baqui miʼ yujtel wocol tac, tiʼ melol i yotlel chʼujutesaya yicʼot ti lac pejtelel miʼ mejlel la cʌcʼ taqʼuin chaʼan mi laj coltan jiñi subtʼan. Miʼ melob bajcheʼ ili come miʼ cʼuxbiñob Dios yicʼot jiñi lac piʼʌlob. Cheʼ jaʼel, ti jujumpʼejl semana mi lac pʌsben jiñi la quermañujob chaʼan mi laj cʼuxbiñob cheʼ bʌ mi laj cʼotel ti tempa bʌ anquese wen lujbonla, cheʼ bʌ mi la cʌcʼ laj comentario anquese mi lac chaʼlen bʌqʼuen yicʼot cheʼ bʌ mi lac chaʼlen wersa lac ñuqʼuesʌben i pusicʼal jiñi yambʌlob cheʼ muʼto caj i tejchel o cheʼ bʌ tsaʼix ujti jiñi tempa bʌ anquese joñonla jaʼel añʌch lac wocol tac (He. 10:24, 25). Mi la cʌqʼueñob wocolix i yʌlʌ chaʼan pejtelel chuqui miʼ melob jiñi la quermañujob.

12. ¿Bajcheʼ yambʌ tsiʼ pʌsʌ Juan chaʼan mucʼʌch i cʼuxbiñob jiñi hermanojob?

12 Juan tsiʼ pʌsbe jiñi hermanojob chaʼan miʼ cʼuxbiñob cheʼ bʌ tiʼ subeyob utsʼatax bʌ tʼan yicʼot cheʼ bʌ tsiʼ yʌqʼueyob ticʼojel jaʼel. Jumpʼejl ejemplo, tiʼ subeyob utsʼatax bʌ tʼan chaʼan jiñi i ñopoñelob yicʼot jiñi wem bʌ chuqui woliʼ melob, pero tsaʼʌch i tiqʼuiyob jaʼel chaʼan jiñi mulil (1 Jn. 1:8–2:1, 13, 14). Cheʼ jaʼel, yom mi la ñuqʼuesʌben i pusicʼal jiñi la quermañujob chaʼan jiñi wem bʌ chuqui miʼ melob. Pero mi tsaʼ laj qʼuele chaʼan an majqui woliʼ tech i mel mach bʌ weñic, yom mi lac ticʼ ti wen jach bʌ tʼan chaʼan mi lac pʌsben jiñi cʼuxbiya. Yomʌch an lac chʼejlel chaʼan mi lac mel iliyi, pero jiñi Biblia miʼ yʌl chaʼan jiñi i sujm bʌ amigojob miʼ tojʼesañob i bʌ (Pr. 27:17).

13. ¿Chuqui mach yomic mi lac mel?

13 Cheʼ jaʼel, miʼ mejlel lac pʌsben cʼuxbiya jiñi hermanojob cheʼ bʌ an chuqui maʼañic mi lac mel. Jumpʼejl ejemplo, mach yomic mi lac waʼ michʼan cheʼ bʌ an chuqui miʼ subeñoñobla. Laʼ lac ñaʼtan chuqui tsaʼ ujti cheʼ bʌ mach jalix yom chaʼan miʼ chʌmel Jesús. Tiʼ sube jiñi xcʌntʼañob i chaʼan chaʼan yom miʼ cʼuxbeñob i bʌcʼtal yicʼot i japbeñob i chʼichʼel chaʼan miʼ tajob jiñi cuxtʌlel maʼañic bʌ i jilibal (Jn. 6:53-57). Yonlel maʼañic bʌ tsiʼ mulayob i tsiʼ cʌyʌyob. Pero jiñi i sujm bʌ i yamigojob cheʼ bajcheʼ Juan maʼañic tsiʼ cʌyʌyob. Maʼañic tsiʼ chʼʌmbeyob i sujm tsaʼ bʌ i yʌlʌ Jesús, pero maʼañic tsaʼ waʼ michʼayob i maʼañic tsiʼ yʌlʌyob chaʼan mach weñic tsaʼ bʌ i yʌlʌ. Tsiʼ ñopoyob tiʼ tojlel come yujilob chaʼan tiʼ pejtelel ora miʼ yʌl i sujmlel (Jn. 6:60, 66-69). Ñucʌch i cʼʌjñibal cheʼ bʌ maʼañic mi lac waʼ michʼan chaʼan chuqui miʼ subeñoñobla jiñi la quermañujob, yom mi lac ñaʼtan chaʼan mach yilo tsiʼ meleyob (Pr. 18:13; Ec. 7:9).

14. ¿Chucoch mach yom mi lac tsʼaʼlen jiñi la quermañujob?

14 Juan tsiʼ yʌlʌ chaʼan mach yom mi lac tsʼaʼlen jiñi la quermañujob. Mi maʼañic mi lac jacʼ tʼan, Satanás mi caj i mel chuqui jach yom ti lac tojlel (1 Jn. 2:11; 3:15). An cheʼ bʌ tsaʼ ujtiyob ti wajali. Satanás tsiʼ chaʼle wersa chaʼan jiñi xñoptʼañob miʼ tsʼaʼleñob i bʌ yicʼot chaʼan miʼ tʼoxob i bʌ. Cheʼ bʌ Juan tiʼ tsʼijbube jiñi congregación añix cheʼ bʌ i ñaʼtʌbalob bajcheʼ Satanás. Juntiquil jiñʌch Diótrefes cabʌl bʌ chuqui tsiʼ mele chaʼan miʼ tʼox jiñi congregación. Maʼañic tsiʼ chʼʌmʌ ti ñuc jiñi superintendentejob i chaʼan circuito tsaʼ bʌ chocoyob cʼotel jiñi junmojt muʼ bʌ i pʌsob bij. Tsiʼ wen chañʼesa i bʌ, i tsiʼ ñopo i locʼsan yaʼ ti congregación jiñi hermanojob yomoʼ bʌ i pʌsbeñob i yutslel i pusicʼal jiñi hermanojob mach bʌ yomic i qʼuel (3 Jn. 9, 10). Ili ora, Satanás woliʼ bej ñop i tʼox jiñi hermanojob. Mach la cʌcʼ chaʼan jiñi tsʼaʼleya miʼ tʼoxonla.

LAʼ LAJ CʼUXBIN JIÑI LAC FAMILIA

Jesús tiʼ sube Juan chaʼan miʼ yʌqʼuen i mamá jiñi i cʼʌjñibal bʌ i chaʼan yicʼot miʼ coltan tiʼ chaʼan bʌ Dios. Ili ora jaʼel, jiñi wiñicob yom miʼ yʌqʼueñob jiñi i cʼʌjñibal i chaʼañob i familia. (Qʼuele jiñi párrafo 15 yicʼot 16).

15. ¿Chuqui yom cʼajalob i chaʼan jiñi i jol bʌ familiajob?

15 Junchajp bajcheʼ jiñi wiñicob miʼ pʌsob chaʼan miʼ cʼuxbiñob i familia jiñʌch cheʼ bʌ miʼ yʌqʼueñob i cʼʌjñibal bʌ i chaʼañob (1 Ti. 5:8). Pero mach yomic miʼ ñajʌyelob i chaʼan chaʼan jiñi ñumen ñuc bʌ i cʼʌjñibal jiñʌch cheʼ bʌ miʼ coltañob tiʼ chaʼan tac bʌ Dios (Mt. 5:3, TNM). Laʼ laj qʼuel tsaʼ bʌ i mele Jesús. Jiñi Evangelio i chaʼan Juan miʼ yʌl chaʼan cheʼ bʌ Jesús jocʼol ti teʼ, tsiʼ chʌn ñaʼta i familia. Juan yicʼot i mamá Jesús, María, yaʼañob ti jimbʌ ora. Anquese Jesús wolix i chʌmel, tiʼ sube Juan chaʼan miʼ cʌntʌben i mamá (Jn. 19:26, 27). María an yambʌ i yalobilob mejl bʌ i cʌntañob, pero ti jimbʌ ora maxto xcʌntʼañobic. Jin chaʼan, Jesús tiʼ sube Juan chaʼan miʼ yʌqʼuen i mamá jiñi i cʼʌjñibal bʌ i chaʼan yicʼot miʼ coltan tiʼ chaʼan bʌ Dios.

16. ¿Chuqui tac ti eʼtel an i chaʼan Juan?

16 Juan cabʌl i yeʼtel. Come apóstol yom miʼ yʌcʼ wem bʌ ejemplo ti subtʼan. I tajol jaʼel an i yijñam, jin chaʼan yomʌch miʼ yʌqʼuen i cʼʌjñibal bʌ i chaʼan i familia yicʼot yom miʼ coltan tiʼ chaʼan bʌ Dios (1 Co. 9:5). ¿Chuqui miʼ mejlel i cʌñob jiñi i jol bʌ familiajob tiʼ tojlel Juan?

17. ¿Chucoch ñucʌch i cʼʌjñibal cheʼ bʌ jiñi wiñicob miʼ coltañob tiʼ chaʼan tac bʌ Dios jiñi i familiajob?

17 Jiñi i jol bʌ familiajob añʌch ñucoʼ bʌ i yeʼtel jaʼel. Jumpʼejl ejemplo, yom wem bʌ xʼeʼtelob chaʼan wen chuqui miʼ yʌjlel tiʼ tojlel Jehová (Ef. 6:5, 6; Tit. 2:9, 10). I tajol añob i yeʼtel yaʼ ti congregación, miʼ julaʼtañob jiñi hermanojob yicʼot yom miʼ yʌcʼob wem bʌ ejemplo ti subtʼan. Pero añobʌch tiʼ wenta jaʼel chaʼan miʼ pejcañob jiñi Biblia ti jujumpʼejl qʼuin yicʼotob i yijñam, i yicʼotob i yalobil. Jiñi i familiajob mi caj i yʌqʼueñob wocolix i yʌlʌ come woliʼ yʌqʼueñob i cʼʌjñibal bʌ i chaʼañob, woliʼ coltañob chaʼan tijicñayob yicʼot woliʼ coltañob tiʼ chaʼan tac bʌ Dios (Ef. 5:28, 29; 6:4).

«MI CAJ C CHɅN CʼUXBIÑETLA»

18. ¿Chuqui yujil Juan?

18 Juan jal tsaʼ chumle yicʼot cabʌl chuqui tsiʼ qʼuele. Tsiʼ ñusa tsʌts tac bʌ wocol tsaʼ bʌ mejli i cʼunʼesʌben i ñopoñel. Pero tsaʼʌch i chaʼle wersa chaʼan miʼ jacʼ pejtelel i mandar Jesús, i yaʼ ochem cheʼ bʌ yom miʼ cʼuxbin jiñi i yermañujob. Jin chaʼan, Juan yujil chaʼan mucʼʌch i cʼuxbintel ti Jehová yicʼot ti Jesús i chaʼan mi caj i yʌqʼueñob i pʼʌtʌlel chaʼan miʼ lʌtʼ baqui tac jach wocol (Jn. 14:15-17; 15:10; 1 Jn. 4:16). Mi jiñicto Satanás yicʼot i pañimil tsaʼ mejli i mʌctan Juan chaʼan mucʼʌch i cʼuxbin jiñi i yermañujob tiʼ tʼan yicʼot tiʼ melbal.

19. ¿Chuqui miʼ ñijcañonla lac mel 1 Juan 4:7, i chucoch?

19 Cheʼ bajcheʼ tiʼ yorajlel Juan, chumulonla tiʼ pañimil Satanás baqui an cabʌl tsʼaʼleya (1 Jn. 3:1, 10). Satanás yom chaʼan mi laj cʌy laj cʼuxbin jiñi la quermañujob, pero maʼañic mi caj i mʌl (jot) mi maʼañic mi la cʌcʼ lac bʌ. Jin chaʼan, laʼ lac suben jiñi la quermañujob chaʼan mi laj cʼuxbiñob yicʼot laʼ lac pʌsbeñob ti lac melbal. Cheʼ jiñi, tijicña mi caj la cubin lac bʌ cheʼ ochemonla tiʼ familia Jehová yicʼot tijicña mi caj lac chumtʌl (pejcan 1 Juan 4:7).

CʼAY 88 Coltañon chaʼan mij cʌn a bijlel

^ parr. 5 Jiñi Biblia miʼ yʌl chaʼan jiñi apóstol Juan jiñʌch jiñi «cʼuxbibil bʌ i chaʼan Jesús» (Jn. 21:7). I cʼʌlʌl cheʼ bʌ xcolelto añix wen tac bʌ i melbal. Cheʼ bʌ Juan añix i jabilel, Jehová tsiʼ cʼʌñʌ chaʼan cabʌl chuqui miʼ tsʼijbun chaʼan jiñi cʼuxbiya. Ti ili estudio, mi caj lac tsʼitaʼ qʼuel jiñi tsaʼ bʌ i tsʼijbu yicʼot chuqui miʼ mejlel laj cʌn tiʼ tojlel.

^ parr. 59 MUʼ BɅ I PɅS JIÑI FOTO TAC: Juntiquil i jol familia miʼ chaʼlen coltaya baqui miʼ yujtel wocol tac, miʼ yʌcʼ taqʼuin chaʼan jiñi subtʼan, miʼ mel jiñi chʼujutesaya ti familia yicʼot i yijñam, jiñi i yalobilob i cheʼ jaʼel tsiʼ pʌyʌyob cʼotel jumpʼejl xñujpuñel.