Chaʼan maʼ ñumel ti yambʌ video

Chaʼan maʼanic miʼ pʌs i bʌ jini chaʼan bʌ video

ESTUDIO 3

¿Chuqui mi laj cʌn ti jiñi i yaʼlel i wut Jesús?

¿Chuqui mi laj cʌn ti jiñi i yaʼlel i wut Jesús?

«Jesús tsaʼ loqʼui i yaʼlel i wut» (JUAN 11:35).

CʼAY 17 «Comʌch c mel»

MUʼ BɅ CAJ I QʼUEJLEL *

1-3. ¿Chuqui tac miʼ mejlel i yʌcʼonla ti uqʼuel?

 ¿JALIX cheʼ cojix tsaʼ chaʼle uqʼuel? An i tajol mi lac chaʼlen uqʼuel chaʼan lac tijicñʌyel, pero lʌcʼʌ tiʼ pejtelel ora chaʼañʌch lac chʼijyemlel. Jumpʼejl ejemplo, tajol mi lac chaʼlen uqʼuel tiʼ caj an majqui tsaʼ chʌmi (sajti) lac chaʼan. Juntiquil hermana ti Estados Unidos i cʼabaʼ Lorilei * tsiʼ yʌlʌ: «An i tajol wen chʼijyem mi cubin c bʌ tiʼ caj tsaʼ chʌmi jiñi quixicʼal i maʼañic chuqui miʼ mejlel i ñuqʼuesʌbeñon c pusicʼal mi cubin, wen an c chʼijyemlel i mach cujilic bajcheʼto bej cuxulon».

2 An i tajol an chuqui tac yambʌ muʼ bʌ i yʌcʼonla ti uqʼuel. Juntiquil precursora chʼoyol bʌ ti Japón i cʼabaʼ Hiromi tsiʼ yʌlʌ: «An i tajol, mic wen ubin c chʼijyemlel cheʼ maʼañic miʼ mulañob wen tʼan yaʼ tic territorio i yicʼot i yaʼlel c wut mij cʼajtiben Jehová chaʼan miʼ coltañon c taj juntiquil yom bʌ i cʌn i sujmlel».

3 An i tajol cheʼ mi la cubin lac bʌ bajcheʼ ili hermanajob, ¿ñomach? (1 Ped. 5:9). La com lac melben (chaʼliben) i yeʼtel (troñel) Jehová yicʼot lac tijicñʌyel, pero an i tajol yicʼot i yaʼlel lac wut mi lac mel tiʼ caj an majqui tsaʼ chʌmi lac chaʼan, tiʼ caj cʼuñonla o tiʼ caj jumpʼejl wocol muʼ bʌ i mejlel i jem lac xucʼtʌlel ti Dios (Sal. 6:6; 100:2). ¿Chuqui miʼ mejlel lac mel mi cheʼ mi la cubin lac bʌ bajcheʼ jiñi?

4. ¿Chuqui mi caj laj qʼuel ti ili estudio?

4 Jiñi i yejemplo Jesús miʼ mejlel i coltañonla. An i tajol «tsaʼ loqʼui i yaʼlel i wut» tiʼ caj bajcheʼ yubil tsiʼ yubi i bʌ (Juan 11:35; Luc. 19:41; 22:44; Heb. 5:7). Ti ili estudio, mi caj laj qʼuel baqui tac ora tsiʼ chaʼle uqʼuel. Mi caj laj qʼuel chuqui miʼ pʌsbeñonla tiʼ tojlel yicʼot tiʼ tojlel Jehová jiñi i yaʼlel wut, yicʼot chuqui miʼ mejlel lac mel cheʼ bʌ mi lac ñusan wocol tac muʼ bʌ i yʌcʼonla ti uqʼuel.

TSIʼ CHAʼLE UQʼUEL TIʼ TOJLEL I YAMIGOJOB

Cheʼ bajcheʼ tsiʼ mele Jesús, laʼ laj coltan jiñi am bʌ majqui tsaʼ chʌmi i chaʼan. (Qʼuele jiñi párrafo 5 cʼʌlʌl 9). *

5. ¿Chuqui miʼ pʌsbeñonla tiʼ tojlel Jesús muʼ bʌ i yʌl Juan 11:32-36?

5 Tiʼ yujtibal majlel jiñi jabil 32, juntiquil wem bʌ i yamigo Jesús i cʼabaʼ Lázaro tsaʼ cʼamʼa i tsaʼ chʌmi (Juan 11:3, 14). Jesús miʼ wen cʼuxbin Lázaro, María yicʼot Marta, jiñi chaʼtiquil xchʼoc bʌ i yerañob. María yicʼot Marta wen chʼijyemob tiʼ caj tsaʼ chʌmi jiñi i yeran. Cheʼ bʌ tsaʼix chʌmi Lázaro, Jesús tsaʼ majli ti Betania, yaʼ baqui chumulob. Cheʼ bʌ Marta tsiʼ yubi chaʼan woli (choncol) i cʼotel Jesús, ti ajñel tsaʼ majli i taj. Laʼ cu lac ñaʼtan bajcheʼ cʼamel i chʼijyemlel cheʼ bʌ tiʼ sube: «C Yum, cheʼ wʌʼic añet, maʼañic tsaʼ chʌmi jiñi queran» (Juan 11:21). Ti wiʼil, cheʼ bʌ Jesús tsiʼ qʼuele ti uqʼuel María yicʼot yambʌlob «tsaʼ loqʼui i yaʼlel i wut» (pejcan Juan 11:32-36).

6. ¿Chucoch tsiʼ chaʼle uqʼuel Jesús ti jimbʌ ora?

6 ¿Chucoch tsiʼ chaʼle uqʼuel Jesús ti jimbʌ ora? Jiñi Perspicacia para comprender las Escrituras miʼ yʌl: «Tsaʼ ñijcʌyi i pusicʼal yicʼot tsaʼ loqʼui i yaʼlel i wut tiʼ caj tsaʼ chʌmi jiñi i yamigo i cʼabaʼ Lázaro yicʼot cheʼ bʌ tsiʼ qʼuelbe i chʼijyemlel María yicʼot Marta». * Tajol Jesús tsiʼ ñaʼta jiñi wocol tsaʼ bʌ i ñusa Lázaro cheʼ bʌ cʼam yicʼot bajcheʼ yubil tsiʼ yubi cheʼ bʌ tsiʼ ñaʼta chaʼan muqʼuix caj i chʌmel. Tajol tsiʼ chaʼle uqʼuel jaʼel cheʼ bʌ tsiʼ qʼuele chaʼan wen chʼijyem Marta yicʼot María tiʼ caj tsaʼ chʌmi jiñi i yeran. Mi an juntiquil a familia o a wamigo tsaʼ bʌ chʌmi, tajol cheʼ tsaʼ wubi a bʌ jaʼel. Laʼ laj qʼuel uxchajp muʼ bʌ laj cʌn ti ili relato.

7. ¿Chuqui miʼ pʌsbeñonla tiʼ tojlel Jehová cheʼ Jesús tsaʼ loqʼui i yaʼlel i wut tiʼ tojlel i yamigojob?

7 Jehová miʼ chʼʌmben i sujm bajcheʼ yubil maʼ wubin. Jesús jiñʌch «muʼ bʌ i pʌs ti tsʼʌcʌl bajcheʼ yilal» Dios (Heb. 1:3). Jiñi i yaʼlel i wut tsiʼ pʌsʌ bajcheʼ yubil miʼ yubin i Tat (Juan 14:9). Mi wocol woli (yʌquel) a ñusan tiʼ caj an majqui tsaʼ chʌmi a chaʼan, miʼ mejlel a ñop chaʼan Jehová mach wolic jach i qʼuel jiñi a chʼijyemlel, miʼ yubin jaʼel jiñi a chʼijyemlel. Yom i tijicñesan jiñi a pusicʼal (Sal. 34:18; 147:3).

8. ¿Chucoch miʼ mejlel lac ñop chaʼan Jesús mi caj i chaʼ chʼojyesan jiñi muʼ bʌ laj cʼuxbiñob?

8 Jesús yom i chaʼ chʼojyesan jiñi muʼ bʌ a cʼuxbiñob. Cheʼ bʌ Jesús maxto woliyic ti uqʼuel, tiʼ sube Marta: «Jiñi a weran mi caj i chaʼ cuxtʌyel». I Marta tsaʼʌch i ñopbe (Juan 11:23-27). Come miʼ chʼujutesan Jehová, yujil chaʼan jiñi xʼaltʼan Elías yicʼot Eliseo tsiʼ chʼojyesayob lac piʼʌlob ti wajali (1 R. 17:17-24; 2 R. 4:32-37). I tajol tsiʼ yubi ti ajlel jaʼel chaʼan Jesús tsiʼ chaʼ chʼojyesa jiñi chʌmeñoʼ bʌ (Luc. 7:11-15; 8:41, 42, 49-56). Jatet jaʼel miʼ mejlel a ñop chaʼan mi caj a chaʼ qʼuel jiñi chʌmeñoʼ bʌ a chaʼan. Cheʼ Jesús tsaʼ loqʼui i yaʼlel i wut cheʼ bʌ woliʼ ñuqʼuesʌben i pusicʼal i piʼʌlob miʼ pʌsbeñonla chaʼan yom i chaʼ chʼojyesan jiñi chʌmeñoʼ bʌ.

9. Cheʼ bajcheʼ Jesús, ¿bajcheʼ miʼ mejlel laj coltan jiñi am bʌ majqui chʌmen i chaʼañob? Acʼʌ jumpʼejl ejemplo.

9 Miʼ mejlel a coltan jiñi am bʌ majqui chʌmen i chaʼan. Jesús mach tsaʼic jach i chaʼle uqʼuel yicʼot Marta yicʼot María, tsiʼ ñʌchʼtayob i tsiʼ ñuqʼuesʌbeyob i pusicʼal jaʼel. Jiñʌch muʼ bʌ i mejlel lac mel joñonla jaʼel tiʼ tojlel am bʌ majqui chʌmen i chaʼan. Dan, juntiquil anciano chumul bʌ ti Australia, miʼ yʌl: «Com j coltʌntel tsaʼ cubi cheʼ bʌ tsaʼ chʌmi jiñi quijñam. Cabʌl xñujpuñelob tsiʼ subeyoñob chaʼan miʼ mejlel i ñʌchʼtañoñob bajcheʼ jach ora com. Miʼ yʌcʼob chaʼan mic sub bajcheʼ yubil mi cubin, i mach lecojic tsiʼ yubiyob cheʼ bʌ mic chaʼlen uqʼuel. Cheʼ bʌ maʼañix c pʼʌtʌlel mi cubin tsiʼ coltayoñob chaʼan mic mel jiñi eʼtel tac bajcheʼ i pocol j carro, jiñi mʌñoñel yicʼot tiʼ melol (pʌtol) chuqui mij cʼux. I ti bele ora tsiʼ meleyob oración yicʼoton. Tsiʼ pʌsʌyob chaʼan i sujm bʌ amigojob yicʼot hermanojob ‹baʼ ora woli la cubin wocol›» (Pr. 17:17).

TSIʼ CHAʼLE UQʼUEL TIʼ TOJLEL YAMBɅLOB

10. ¿Chuqui miʼ yʌl Lucas 19:36-40?

10 Cheʼ ti 9 chaʼan nisán ti jabil 33, Jesús tsaʼ majli ti Jerusalén. Cheʼ bʌ wolix i cʼotel yaʼ ti tejclum, tsiʼ tempa i bʌ yonlel lac piʼʌlob, i tsaʼ caji i tʌsob pisil yaʼ ti bij chaʼan miʼ pʌsob chaʼan miʼ chʼʌmob bajcheʼ Rey. Tiʼ sujm wen tijicñayobʌch (pejcan Lucas 19:36-40). Jin chaʼan, miʼ mejlel la cʌl chaʼan jiñi xcʌntʼañob tsaʼ toj sajtiyob i pusicʼal cheʼ bʌ tsiʼ qʼueleyob tsaʼ bʌ i mele Jesús: «Cheʼ bʌ tsaʼ lʌcʼtiyi ti Jerusalén, tsiʼ qʼuele i tsaʼ caji ti uqʼuel». Yicʼot i yaʼlel i wut, Jesús tsiʼ wʌn alʌ chuqui mi caj i yujtel tiʼ tojlel jiñi chumuloʼ bʌ ti Jerusalén (Luc. 19:41-44).

11. ¿Chucoch tsiʼ chaʼle uqʼuel Jesús tiʼ tojlel jiñi chumuloʼ bʌ ti Jerusalén?

11 Jesús wen chʼijyem come yujil chaʼan lʌcʼʌ tiʼ pejtelel jiñi judíojob maʼañic mi caj i ñopob jiñi wen tʼan, anquese wen tijicñayob ti jimbʌ ora. Jin chaʼan, Jerusalén mi caj i jisʌntel i jiñi judíojob maʼañic bʌ miʼ chʌmelob mi caj i cʌjchelob majlel (Luc. 21:20-24). Cheʼ bajcheʼ tsiʼ wʌn alʌ Jesús, lʌcʼʌ tiʼ pejtelel lac piʼʌlob maʼañic tsiʼ ñopoyob. ¿Bajcheʼ yilal miʼ jacʼob wen tʼan yaʼ baqui chumulet? Mi mach cabʌlic muʼ bʌ i jacʼob jiñi wen tʼan anquese maʼ chaʼlen wersa a subeñob, ¿chuqui miʼ mejlel a cʌn cheʼ tsaʼ loqʼui yaʼlel i wut Jesús? Laʼ laj qʼuel uxchajp.

12. ¿Chuqui miʼ pʌsbeñonla tiʼ tojlel Jehová cheʼ Jesús tsiʼ chaʼle uqʼuel tiʼ tojlel yambʌlob?

12 Jehová miʼ cʼuxbin jiñi lac piʼʌlob. Jiñi i yaʼlel i wut Jesús miʼ cʼajtesʌbeñonla chaʼan Jehová mucʼʌch i wen qʼuel ti ñuc jiñi lac piʼʌlob. «Mach yomic chaʼan mi juntiquilic miʼ jisʌntel, yom chaʼan pejtelel lac piʼʌlob miʼ chaʼ ñaʼtañob i bʌ» (2 Ped. 3:9). Joñonla mi lac pʌs chaʼan mi laj cʼuxbin jiñi lac piʼʌlob cheʼ mi lac bej chaʼlen wersa ti jumpʼejl lac pusicʼal chaʼan jiñi wen tʼan miʼ cʼotel tiʼ pusicʼalob (Mat. 22:39). *

Cheʼ bajcheʼ tsiʼ mele Jesús, laʼ laj qʼuextan bajcheʼ hora mi lac chaʼlen subtʼan. (Qʼuele jiñi párrafo 13 yicʼot 14). *

13, 14. a) ¿Bajcheʼ tsiʼ pʌsʌ Jesús chaʼan miʼ wen pʼuntan lac piʼʌlob? b) ¿Bajcheʼ miʼ mejlel lac pʌs joñonla jiñi melbalʌl?

13 Jesús tsiʼ chaʼle wersa ti subtʼan. Tsiʼ chaʼle cʌntesa tiʼ pejtelel ora come miʼ cʼuxbin jiñi lac piʼʌlob (Luc. 19:47, 48). Jiñi pʼuntaya tsiʼ ñijca chaʼan miʼ mel bajcheʼ jiñi. An i tajol cabʌl yomoʼ bʌ i ñʌchʼtʌbeñob i cʌntesa tac «i Jesús yicʼot jiñi xcʌntʼañob i chaʼan mi muqʼuicto i mejlelob ti uchʼel» (Mar. 3:20). I cheʼ bʌ juntiquil wiñic tsaʼ majli i qʼuel ti acʼʌlel, Jesús tsaʼʌch i chaʼle tʼan yicʼot (Juan 3:1, 2). I sujmʌch chaʼan lʌcʼʌ tiʼ pejtelel lac piʼʌlob tsaʼ bʌ i ñʌchʼtayob Jesús maʼañic tsaʼ sujtiyob ti xcʌntʼan i chaʼan, pero tsaʼʌch subentiyob ti tsʼʌcʌl jiñi wen tʼan. Ili ora, la com lac suben wen tʼan pejtelel lac piʼʌlob (Hech. 10:42). Chaʼan miʼ mejlel lac mel, tajol an chuqui yom mi laj qʼuextan ti lac subtʼan.

14 Qʼuexe chuqui tac yom ti a subtʼan. Mi maʼañic mi laj qʼuextan bajcheʼ tac ora mi lac chaʼlen subtʼan, tajol maʼañic mi caj lac taj juntiquil yom bʌ i ñʌchʼtan jiñi wen tʼan. Juntiquil precursora i cʼabaʼ Matilda miʼ yʌl: «Joñon quicʼot c ñoxiʼal mic chaʼlen lon wersa chaʼan mi lon j qʼuextan bajcheʼ tac ora mi lon c chaʼlen subtʼan. Ti sʌcʼan, mi lon c chaʼlen subtʼan ti choñoñelʌl tac. Ti xinqʼuiñil, cheʼ bʌ an cabʌl lac piʼʌlob ti calle, mi lon j cʼʌn jiñi carrito tac. I cheʼ ti icʼan, muqʼuix c ñumen taj lojon jiñi lac piʼʌlob tiʼ yotot». Laʼ lac chaʼlen subtʼan cheʼ bʌ mi lac ñumen taj lac piʼʌlob, mach jin jach bajcheʼ ora la com joñonla. Mi mucʼʌch lac mel, miʼ mejlel lac ñop chaʼan Jehová wen tijicña mi caj i yubin.

TSIʼ CHAʼLE UQʼUEL COME YOM CHAʼAN MIʼ SɅQʼUESɅBENTEL I CʼABAʼ I TAT

Cheʼ bajcheʼ tsiʼ mele Jesús , laʼ laj cʼajtiben i coltaya Jehová cheʼ bʌ woliyonla ti pensar. (Qʼuele jiñi párrafo 15 cʼʌlʌl 17). *

15. Cheʼ bajcheʼ miʼ yʌl Lucas 22:39-44, ¿chuqui tsiʼ mele Jesús cheʼ bʌ jumpʼejl jax acʼʌlel yom chaʼan miʼ chʌmel?

15 Cheʼ bʌ wen acʼʌlelix cheʼ ti 14 chaʼan nisán ti jabil 33, Jesús tsaʼ majli yaʼ ti pʌcʼʌbʌl Getsemaní i tsiʼ jamʌ i pusicʼal tiʼ tojlel Jehová (pejcan Lucas 22:39-44). Ti jiñi bʌ ora wen wocol bʌ, «tsiʼ mele oración loqʼuem bʌ tiʼ pusicʼal i ti cʼam bʌ tʼan yicʼot i yaʼlel i wut» (Heb. 5:7). ¿Chuqui tsiʼ cʼajti Jesús cheʼ bʌ jumpʼejl jax acʼʌlel yom chaʼan miʼ chʌmel? Tsiʼ cʼajtibe Jehová chaʼan miʼ coltan chaʼan xucʼul miʼ yajñel yicʼot chaʼan miʼ mel chuqui miʼ mulan. Jehová tsaʼʌch i ñʌchʼtʌbe i yoración jiñi i Yalobil i tsiʼ choco tilel juntiquil ángel chaʼan miʼ pʼʌtʼesan.

16. ¿Chucoch tsiʼ wen chaʼle pensar Jesús cheʼ bʌ woli ti oración yaʼ ti pʌcʼʌbʌl Getsemaní?

16 Tiʼ sujm, Jesús tsiʼ chaʼle uqʼuel cheʼ bʌ woli ti oración yaʼ ti pʌcʼʌbʌl Getsemaní come miʼ wen pensarin chaʼan jiñi lac piʼʌlob miʼ mejlel i ñaʼtañob chaʼan tsiʼ pʼaja (ñiqʼuisube) Dios. Cheʼ jaʼel, yujil chaʼan an i chaʼan jumpʼejl ñuc bʌ eʼtel: Miʼ sʌqʼuesan o miʼ coltʌben i cʼabaʼ i Tat. ¿Chuqui miʼ mejlel a cʌn tiʼ tojlel Jesús cheʼ tsiʼ chaʼle uqʼuel mi woli a ñusan jumpʼejl wocol muʼ bʌ i mejlel i jem a xucʼtʌlel ti Jehová? Laʼ laj qʼuel uxchajp.

17. ¿Chuqui miʼ pʌsbeñonla tiʼ tojlel Jehová cheʼ tsiʼ jacʼbe i yoración tac Jesús?

17 Jehová miʼ ñʌchʼtan jiñi oración tac muʼ bʌ a mel. Jehová tsiʼ ñʌchʼtʌbe i yoración jiñi i Yalobil. ¿Chucoch? Come jiñi ñumen ñuc bʌ tiʼ tojlel Jesús jiñʌch cheʼ xucʼul tiʼ tojlel i Tat yicʼot miʼ coltʌben i cʼabaʼ. Mi jiñi ñumen ñuc bʌ i cʼʌjñibal ti lac tojlel jiñʌch cheʼ xucʼulonla tiʼ tojlel Jehová yicʼot mi laj coltʌben i cʼabaʼ, mi caj i jacʼbeñonla cheʼ bʌ mi laj cʼajtiben i coltaya (Sal. 145:18, 19).

18. ¿Chucoch mi la cʌl chaʼan Jesús juntiquilʌch la camigo muʼ bʌ i chʼʌmbeñonla i sujm?

18 Jesús miʼ chʼʌmben i sujm bajcheʼ yubil maʼ wubin. Cheʼ bʌ mi lac wen chaʼlen pensar, tijicña mi la cubin cheʼ bʌ an juntiquil la camigo muʼ bʌ i chʼʌmbeñonla i sujm, ñumento mi juntiquil tsaʼix bʌ i ñusa lʌcʼʌ lajal bʌ wocol bajcheʼ lac chaʼan. Weno, Jesús jiñʌch jiñi la camigo. Yujil bajcheʼ yubil cheʼ bʌ cʼuñonla yicʼot cheʼ la com coltʌntel. Cheʼ jaʼel, yujil bajcheʼ melbilonla i mi caj i chʼʌm tiʼ wenta chaʼan mi laj coltʌntel «cheʼ bʌ i cʼʌjñibal lac chaʼan» (Heb. 4:15, 16). Cheʼ bajcheʼ Jesús tsiʼ jacʼʌ i chʼʌm i coltaya juntiquil ángel yaʼ ti pʌcʼʌbʌl Getsemaní, joñonla jaʼel yom mi lac chʼʌm i coltaya Jehová, mach yʌlʌyic mi tsiʼ yʌqʼueyonla ti jumpʼejl lac jun, ti jumpʼejl video, ti jumpʼejl discurso o cheʼ miʼ julaʼtañonla juntiquil anciano o juntiquil la camigo añix bʌ i ñaʼtʌbal.

19. ¿Chuqui mi caj i coltañet mi woli a ñusan jumpʼejl wocol? Acʼʌ jumpʼejl ejemplo.

19 Jehová mi caj i yʌqʼueñet i ñʌchʼtʌlel. ¿Bajcheʼ miʼ pʼʌtʼesañonla Jehová? Cheʼ bʌ mi lac mel oración mi lac taj «jiñi i ñʌchʼtʌlel Dios, maʼañic bʌ miʼ mejlel i chʼʌmben i sujm mi juntiquilic lac piʼʌl» (Filip. 4:6, 7). Jiñi ñʌchʼtʌlel muʼ bʌ i yʌqʼueñonla Jehová miʼ tijicñesan lac pusicʼal i miʼ coltañonla chaʼan wen mi lac ñaʼtan chuqui mi caj lac mel. Cheʼʌch tsiʼ yubi juntiquil hermana i cʼabaʼ Luz. Miʼ yʌl: «An i tajol c bajñel jach mi cubin c bʌ, i jiñi miʼ yʌqʼueñon c ñaʼtan chaʼan Jehová maʼañic miʼ cʼuxbiñon. Pero ti ora mic suben bajcheʼ yubil mi cubin. Jiñi oración miʼ coltañon chaʼan mic taj c ñʌchʼtʌlel». Cheʼ bajcheʼ mi laj qʼuel ti tsaʼ bʌ ujti tiʼ tojlel Luz, jiñi oración miʼ coltañonla lac taj lac ñʌchʼtʌlel.

20. ¿Chuqui tac tsaʼ laj cʌñʌ chaʼan jiñi i yaʼlel i wut Jesús?

20 Pejtelel tsaʼ bʌ laj cʌñʌ chaʼan bʌ i yaʼlel i wut Jesús miʼ ñuqʼuesʌbeñonla lac pusicʼal yicʼot miʼ wen coltañonla. Miʼ cʼajtesʌbeñonla chaʼan yom mi laj coltan jiñi la camigojob cheʼ bʌ an majqui miʼ chʌmel i chaʼañob yicʼot chaʼan yom mi lac ñop chaʼan Jehová yicʼot Jesús mi caj i coltañonla cheʼ bʌ an majqui miʼ chʌmel lac chaʼan. Miʼ ñijcañonla jaʼel chaʼan yicʼot lac pʼuntaya yom mi lac chaʼlen subtʼan yicʼot cʌntesa come Jehová yicʼot Jesús miʼ pʌsob ili utsʼatax bʌ melbalʌl. Jiñi i yaʼlel i wut miʼ ñuqʼuesʌbeñonla lac pusicʼal come miʼ pʌsbeñonla chaʼan Jehová yicʼot Jesús miʼ chʼʌmbeñob i sujm bajcheʼ yubil mi la cubin, miʼ ñaʼtañob jiñi laj cʼunlel i yomob i coltañonla lac lʌtʼ. Laʼ lac bej mel pejtelel tsaʼ bʌ laj cʌñʌ jinto miʼ cʼotel i yorajlel chaʼan Jehová miʼ tsʼʌctesan ili utsʼatax bʌ tʼan: «Mi caj i sujcubeñob i yaʼlel i wut» (Apoc. 21:4).

CʼAY 120 Yom utsonla yicʼot pecʼonla bajcheʼ Jesús

^ Jesús an i tajol tsiʼ chaʼle uqʼuel tiʼ caj bajcheʼ yubil tsiʼ yubi i bʌ. Ti ili estudio, mi caj laj qʼuel uxsujtel cheʼ bʌ tsaʼ loqʼui i yaʼlel i wut i chuqui miʼ mejlel laj cʌn.

^ An cʼabaʼʌl tac tsaʼ bʌ qʼuextʌyi.

^ Jiñi tʼan griego am bʌ ti Mateo 22:39 muʼ bʌ i chaʼlentel ti traducir bajcheʼ «piʼʌl» (yom bʌ i yʌl ‹jiñi lʌcʼʌl bʌ an›) mach jiñic jach woliʼ taj ti tʼan jiñi lʌcʼʌl bʌ chumul la quicʼot. Miʼ mejlel i taj ti tʼan majqui jach mi lac ñochtan.

^ MUʼ BɅ I YɅL JIÑI DIBUJO TAC: Jesús tsiʼ ñuqʼuesʌbe i pusicʼal María yicʼot Marta. Jiñʌch yom bʌ mi lac mel jaʼel tiʼ tojlel am bʌ majqui miʼ chʌmel i chaʼan.

^ MUʼ BɅ I YɅL JIÑI DIBUJO TAC: Jesús tsaʼʌch i cʌntesa Nicodemo anquese acʼʌlelix. Joñonla yom mi la cʌcʼ jiñi estudio cheʼ bajcheʼ hora yom jiñi estudiante.

^ MUʼ BɅ I YɅL JIÑI DIBUJO TAC: Jesús tsiʼ cʼajtibe i coltaya Jehová chaʼan xucʼul miʼ yajñel. Jiñʌch yom bʌ mi lac mel jaʼel cheʼ bʌ mi lac ñusan jumpʼejl wocol.