Chaʼan maʼ ñumel ti yambʌ video

Chaʼan maʼanic miʼ pʌs i bʌ jini chaʼan bʌ video

ESTUDIO 26

Jiñi i cʼuxbiya Jehová miʼ coltañonla lac mʌlben jiñi lac bʌqʼuen tac

Jiñi i cʼuxbiya Jehová miʼ coltañonla lac mʌlben jiñi lac bʌqʼuen tac

«Lac Yum an quicʼot. Maʼanic [chuqui] mi caj c bʌcʼñan» (SAL. 118:6).

CʼAY 105 Dios xcʼuxbiyajʌch

MUʼ BɅ CAJ I QʼUEJLEL *

1. ¿Chuqui tac miʼ mejlel lac bʌcʼñan?

 LAʼ lac ñaʼtan ili ujtem bʌ tiʼ tojlel yambʌlob. Néstor yicʼot i yijñam, i cʼabaʼ María, yomob majlel baqui ñumen yomto xsubtʼañob. * Pero chaʼan miʼ mejlelob, mach cabʌlic chuqui añob i chaʼan yom miʼ chumtʌlob. I jiñi tsiʼ bʌcʼñayob. Tsiʼ ñaʼtayob chaʼan mach tijicñayic mi caj i chumtʌlob mi mach cabʌlic chuqui añob i chaʼan. Biniam, juntiquil hermano chumul bʌ ti jumpʼejl país baqui jiñi lac piʼʌlob miʼ tsʼaʼleñob jiñi lac subtʼan. Cheʼ bʌ tsaʼ sujti tiʼ testigo Jehová, tsiʼ qʼuele chaʼan mi caj i tsʼaʼlentel jaʼel. Anquese tsaʼʌch i bʌcʼña jiñi, tsaʼto i ñumen bʌcʼña chuqui mi caj i yʌl jiñi i familia cheʼ bʌ miʼ ñaʼtañob baqui bʌ jiñi tsijiʼ bʌ i ñopbal. I cheʼ jaʼel, laʼ la cʌl tiʼ tojlel Valeria, tsaʼ bʌ tajbenti jontol bʌ cáncer. Yomʌch i jacʼ muʼ bʌ i yʌl jiñi Biblia chaʼan jiñi chʼichʼ, i wocol tsiʼ yubi chaʼan miʼ taj juntiquil cirujano yomʌch bʌ i mel (chaʼlen) muʼ bʌ i cʼajtin. Valeria mucʼʌch i bʌcʼñan chʌmel (sajtel).

2. ¿Chucoch yom mi lac chaʼlen wersa chaʼan mi lac ticʼ jiñi lac bʌqʼuen?

2 ¿Am ba a bʌcʼña jiñi tsaʼ bʌ i bʌcʼñayob ili hermanojob? Cabʌlonla añʌch lac bʌcʼña. I wocolel jiñʌch cheʼ bʌ maʼañic miʼ mejlel lac ticʼ jiñi lac bʌqʼuen come miʼ mejlel i yʌqʼueñonla lac mel muʼ bʌ i ñajtʼesañonla ti Jehová. I jiñʌch yom bʌ Satanás. Yom i cʼʌn jiñi lac bʌqʼuen chaʼan maʼañic mi lac jacʼ muʼ bʌ i yʌl Jehová, bajcheʼ jiñi subtʼan (Apoc. 12:17). I sujmʌch chaʼan jontol yicʼot wen pʼʌtʌl. Pero añʌch chuqui miʼ mejlel i coltañonla. ¿Chuquiyes?

3. ¿Chuqui mi caj i coltañonla chaʼan mi lac mʌlben jiñi lac bʌqʼuen?

3 Satanás maʼañic mi caj i mejlel i bʌcʼtesañonla mi mucʼʌch lac ñop chaʼan Jehová miʼ cʼuxbiñonla yicʼot chaʼan an yicʼotonla (Sal. 118:6). Jumpʼejl ejemplo, jiñi tsaʼ bʌ i tsʼijbu jiñi Salmo 118 wen wocol jax chuqui tac tsiʼ ñusa. Tsiʼ taja cabʌl i contrajob, i an ñucoʼ bʌ i yeʼtel (versículo 9 yicʼot 10, TNM). An i tajol mach cujchix i chaʼan tsiʼ yubi (versículo 13). I cheʼ jaʼel, Jehová tsiʼ yʌqʼue tsʌts bʌ ticʼojel (versículo 18). Anquese tsiʼ ñusa pejtelel iliyi, tsiʼ yʌlʌ ti jiñi i cʼay: «Maʼanic mi caj c bʌcʼñan». ¿Chucoch maʼañic tsiʼ chaʼle bʌqʼuen? Come yujil chaʼan jiñi i Tat am bʌ ti panchan miʼ cʼuxbin anquese tsiʼ tiqʼui. Jiñi salmista yujil chaʼan jiñi i Dios yujil bʌ cʼuxbiya chajpʌbil tiʼ pejtelel ora chaʼan miʼ coltan, mach yʌlʌyic chuqui miʼ yujtel (Sal. 118:29).

4. ¿Baqui tac bʌ lac bʌqʼuen miʼ mejlel lac mʌlben mi mucʼʌch lac ñop chaʼan Jehová miʼ cʼuxbiñonla?

4 Jujuntiquil jiñi xñoptʼañonbʌla yom mi lac ñop chaʼan Jehová miʼ cʼuxbiñonla. Cheʼ la cujil iliyi mi caj i coltañonla lac mʌlben (jotben) uxchajp muʼ lac bʌcʼñan: 1) Cheʼ bʌ mi lac bʌcʼñan chaʼan maʼañic mi caj i mejlel lac mʌcʼlan jiñi lac familia, 2) cheʼ bʌ mi lac bʌcʼñan yambʌ lac piʼʌlob yicʼot 3) cheʼ bʌ mi lac bʌcʼñan chʌmel. Jiñi hermanojob tsaʼ bʌ tajleyob ti tʼan ti jiñi ñaxam bʌ párrafo tsaʼ mejli i mʌlbeñob jiñi i bʌqʼuen come tsiʼ ñopoyob chaʼan Jehová mucʼʌch i cʼuxbiñob.

CHEʼ BɅ MI LAC BɅCʼÑAN CHAʼAN MAʼAÑIC MI CAJ LAC MEJLEL LAC MɅCʼLAN LAC FAMILIA

Juntiquil hermano yicʼot i yalobil woliʼ chuc chʌy chaʼan miʼ mʌcʼlan i familia. (Qʼuele jiñi párrafo 5).

5. ¿Chuqui tac miʼ pensariñob jiñi i jol familia? (Qʼuele jiñi foto am bʌ tiʼ tejchibal).

5 Jiñi xñoptʼañob i joloʼ bʌ familia miʼ chʼʌmob ti ñuc chaʼan yom miʼ mʌcʼlañob i familia (1 Tim. 5:8). Jin chaʼan, tajol tsaʼ bʌcʼña a sʌt a weʼtel (troñel) tiʼ yorajlel jiñi pandemia. Tajol tsaʼ ñaʼta chaʼan maʼañic mi caj a mejlel a mʌcʼlan a familia o a toj jiñi a wotot. I tajol tsaʼ ñaʼta chaʼan, mi tsaʼ sʌtʌ jiñi a weʼtel, maʼañic mi caj a taj yambʌ. O, cheʼ bajcheʼ Néstor yicʼot María, tsaʼix bʌ ajliyob, tajol tsaʼ ñaʼta chaʼan maʼañic mi caj a mejlel ti chumtʌl cheʼ tsʼitaʼ jax a taqʼuin. Satanás an i cʼʌñʌ ili bʌqʼuen tac chaʼan cabʌlob miʼ cʌy i melbeñob i yeʼtel Jehová.

6. ¿Chuqui yom i yʌqʼueñonla lac ñaʼtan Satanás?

6 Satanás yom i yʌqʼueñonla lac ñaʼtan chaʼan Jehová mach i wentajoñicla i chaʼan maʼañic mi caj i coltañonla cheʼ baʼ ora i cʼʌjñibal lac chaʼan chaʼan mi lac mʌcʼlan jiñi lac familia. Mi tsaʼ yajliyonla ti ili yac, tajol miʼ mejlel lac tech lac ñaʼtan chaʼan yaʼ jach yom cʌyʌyonla ti la queʼtel, anquese mi lac ñusan ti pʼis jiñi principio tac am bʌ ti Biblia.

7. ¿Chuqui miʼ subeñonla Jesús?

7 Maʼañic yambʌ i wen cʌñʌ bʌ jiñi lac Tat Jehová cheʼ bajcheʼ Jesús. Jin chaʼan miʼ subeñonla: «Jiñi laʼ Tat yujilix chuqui i cʼʌjñibal laʼ chaʼan anquese maxto laʼ cʼajtibe» (Mat. 6:8). Cheʼ jaʼel, Jesús yujil chaʼan Jehová chajpʌbil tiʼ pejtelel ora chaʼan miʼ yʌqʼueñonla i cʼʌjñibal bʌ lac chaʼan. Jiñi xñoptʼañonbʌla ochemonla tiʼ familia Dios. Miʼ mejlel lac ñop chaʼan mi caj i mel muʼ bʌ i suben jiñi pejtelel i jol jiñi familia ti 1 Timoteo 5:8 come Jehová jiñʌch lac jol jaʼel.

Jehová mi caj i yʌqʼueñonla jiñi i cʼʌjñibal bʌ lac chaʼan. Tajol mi caj i cʼʌn jiñi hermanojob. (Qʼuele jiñi párrafo 8). *

8. a) ¿Chuqui mi caj i coltañonla chaʼan mi lac mʌlben lac bʌqʼuen chaʼan maʼañic mi caj lac mejlel lac mʌcʼlan lac familia? (Mateo 6:31-33). b) ¿Bajcheʼ miʼ mejlel lac lajiben i yejemplo jiñi xñujpuñel am bʌ ti jiñi foto?

8 Mi mucʼʌch lac ñop chaʼan Jehová miʼ cʼuxbiñonla yicʼot jiñi lac familia, mi caj lac ñop chaʼan mi caj i yʌqʼueñonla jiñi i cʼʌjñibal bʌ lac chaʼan (pejcan Mateo 6:31-33). Jehová yom i yʌqʼueñonla jiñi i cʼʌjñibal bʌ lac chaʼan, i miʼ mel come miʼ cʼuxbiñonla i mach pʼisbilic jach chuqui miʼ yʌqʼueñonla. Cheʼ bʌ tsiʼ mele ili Lum, mach cojach tsiʼ mele (pʌtʌ) jiñi i cʼʌjñibal bʌ lac chaʼan chaʼan cuxulonla. Cabʌl chuqui utsʼatax bʌ tsiʼ yʌcʼʌ chaʼan tijicña mi lac ñusan (Gn. 2:9). I anquese an i tajol jin jach an lac chaʼan jiñi i cʼʌjñibal bʌ lac chaʼan ti jujumpʼejl qʼuin, mi la cʌqʼuen wocolix i yʌlʌ Jehová come añʌch lac chaʼan jiñi i cʼʌjñibal bʌ. Jehová maʼañic miʼ cʌyonla i wolʌch i bej aqʼueñonla i bʌl lac ñʌcʼ (Mat. 6:11). Yom chʌn cʼajal lac chaʼan chaʼan jiñi maʼañic bʌ lac chaʼan ili ora maʼañic mi caj i laj i bʌ yicʼot jiñi muʼ bʌ caj i yʌqʼueñonla Jehová ili ora yicʼot ti talto bʌ qʼuin. Cheʼʌch tsiʼ qʼuele Néstor yicʼot María (Is. 65:21, 22).

9. ¿Chuqui maʼ cʌn tiʼ tojlel Néstor yicʼot María?

9 Néstor yicʼot María, chʼoyoloʼ bʌ ti Colombia, wen chumulob. Miʼ yʌl: «Com lojon chaʼan mach wen cabʌlic lon c chubʌʼan chaʼan mi lon c ñumen chaʼlen subtʼan, pero mi lon c bʌcʼñan. Tsaʼ lon c ñaʼta chaʼan mach tijicñayic mi caj lon c chumtʌl». ¿Bajcheʼ tsiʼ mʌlbeyob jiñi bʌqʼuen? Tsiʼ ñaʼtayob bajcheʼ tac an i qʼuelbeyob i cʼuxbiya Jehová. Tsiʼ ñopoyob chaʼan Jehová mi caj i cʌntañob tiʼ pejtelel ora, jin chaʼan tsiʼ cʌyʌyob jiñi i yeʼtel baqui wen miʼ tojtʌlob. Cheʼ jaʼel, tsiʼ choñoyob jiñi i yotot i tsaʼ majliyob ti subtʼan baqui ñumen yomto coltʌntel. ¿Bajcheʼ yubil miʼ yubiñob i bʌ chaʼan jiñi tsaʼ bʌ i meleyob? Néstor miʼ yʌl: «An lon j qʼuele chaʼan mucʼʌch i tsʼʌctiyel muʼ bʌ i yʌl Mateo 6:33. Jehová an i yʌqʼueyon lojon pejtelel chuqui i cʼʌjñibal lon c chaʼan. Tiʼ sujm, ti ili ora ñumen tijicñayon lojon».

CHEʼ MI LAC BɅCʼÑAN YAMBɅ LAC PIʼɅLOB

10. ¿Chucoch maʼañic miʼ toj sajtel lac pusicʼal cheʼ jiñi lac piʼʌlob mucʼʌch i bʌcʼñañob yambʌ lac piʼʌlob?

10 Cʼʌlʌl ti wajali, jiñi lac piʼʌlob an i wen ticʼlayob i bʌ (Ec. 8:9). Jumpʼejl ejemplo, an muʼ bʌ i cʼʌñob jiñi i pʼʌtʌlel chaʼan miʼ melob jontolil, chaʼan miʼ chaʼleñob pʼajoñel (wajal) yicʼot chaʼan miʼ bʌcʼtesañob jiñi i piʼʌlob ti escuela, o miʼ ticʼlañob i familia. ¡Jin chaʼan jiñi lac piʼʌlob miʼ bʌcʼñañob yambʌ lac piʼʌlob! ¿Bajcheʼ miʼ cʼʌn Satanás ili bʌqʼuen?

11, 12. ¿Bajcheʼ miʼ cʼʌn Satanás jiñi lac bʌqʼuen tiʼ tojlel yambʌ lac piʼʌlob?

11 Satanás miʼ cʼʌn jiñi lac bʌqʼuen tiʼ tojlel yambʌ lac piʼʌlob chaʼan mi laj cʌy subtʼan o chaʼan maʼañix mi lac jacʼben jiñi yan tac bʌ i mandar Jehová. Satanás an i yʌcʼʌ chaʼan jiñi yumʌlob miʼ mʌctañob jiñi lac subtʼan yicʼot miʼ tsʼaʼleñoñobla (Luc. 21:12; Apoc. 2:10). Ti ili pañimil (mulawil) am bʌ tiʼ cʼʌb jiñi Diablo, cabʌl lac piʼʌlob miʼ yʌlob lot tac tiʼ tojlel jiñi i testigojob Jehová. Tajol jiñi muʼ bʌ i ñopob ili lot tac miʼ wajleñoñobla o muʼto i ticʼlañoñobla (Mat. 10:36). I maʼañic miʼ toj sajtel lac pusicʼal chaʼan ili muʼ tac bʌ i cʼʌn Satanás, jiñʌch tsaʼ bʌ i cʼʌñʌ jaʼel ti jiñi ñaxam bʌ siglo (Hech. 5:27, 28, 40).

Jehová maʼañic mi caj i cʌy i cʼuxbiñonla anquese miʼ tsʼaʼleñoñobla jiñi lac familia. (Qʼuele jiñi párrafo 12 cʼʌlʌl 14). *

12 Satanás mach cojach miʼ cʼʌn jiñi bʌqʼuen tiʼ tojlel yumʌlob. Miʼ cʼʌn jaʼel jiñi bʌqʼuen muʼ bʌ la cubin chaʼan chuqui mi caj i yʌl jiñi lac familia mi tsaʼ sujtiyonla ti Testigo. An muʼto bʌ i ñumen bʌcʼñañob i familia i mach jiñic jiñi ticʼlʌntel. Miʼ wen cʼuxbiñob i yomob chaʼan miʼ cʌñob Jehová yicʼot miʼ cʼuxbiñob. Cʼux miʼ yubiñob cheʼ bʌ miʼ yʌlob mach bʌ weñic tiʼ tojlel Dios yicʼot jiñi i wiñicob. An familia tac mach bʌ yomic i qʼuelob jiñi i sujmlel ti ñaxan pero ti wiʼil mucʼʌch i jacʼob. Pero ¿chuqui mi caj lac mel mi juntiquil ti lac familia mach yomix i qʼuelonla?

13. ¿Chucoch yomʌch mi lac ñop chaʼan miʼ cʼuxbiñonla Jehová cheʼ bʌ miʼ tsʼaʼleñonla jiñi lac familia? (Salmo 27:10).

13 ¡Wen utsʼatax yicʼot miʼ ñuqʼuesan lac pusicʼal muʼ bʌ i yʌl Salmo 27:10! (Pejcan). Mi cʼajal lac chaʼan chaʼan Jehová mucʼʌch i wen cʼuxbiñonla, maʼañic mi caj la cubin bʌqʼuen anquese jiñi yambʌlob miʼ tsʼaʼleñoñobla yicʼot mi caj lac ñop chaʼan mi caj i yʌqʼueñonla lac majtan chaʼan lac xucʼtʌlel. Jehová mi caj i yʌqʼueñonla jiñi i cʼʌjñibal bʌ lac chaʼan, mi caj i tijicñesan lac pusicʼal yicʼot mi caj i coltañonla chaʼan lʌcʼʌl mi la cajñel tiʼ tojlel, i jiñʌch ñumen wem bʌ miʼ mejlel i cʌntañonla. Iliyi jiñʌch tsaʼ bʌ i qʼuele Biniam, tsaʼ bʌ tajle ti tʼan ti párrafo 1.

14. ¿Chuqui maʼ cʌn tiʼ tojlel Biniam?

14 Biniam tsaʼ sujti tiʼ testigo Jehová anquese yujil chaʼan mi caj i tsʼaʼlentel ti jiñi añoʼ bʌ i yeʼtel. Miʼ yʌl: «Ñumento tiʼ tsʼaʼleyoñob jiñi yumʌlob cheʼ bajcheʼ tsaʼ c ñaʼta. Pero jiñi tsaʼ bʌ c ñumen bʌcʼña jiñʌch cheʼ bʌ miʼ tsʼaʼleñoñob jiñi c familia. Mach com cʌqʼuen i chʼijyemlel jiñi c papá yicʼot chaʼan maʼañix miʼ qʼueloñob ti ñuc jiñi c familia chaʼan tsaʼ sujtiyon ti Testigo». ¿Chuqui tsiʼ colta chaʼan miʼ mʌlben jiñi bʌqʼuen? Jiñʌch cheʼ tsiʼ cʼajtesa chaʼan Jehová miʼ cʼuxbin i chaʼan tiʼ pejtelel ora miʼ cʌntan jiñi muʼ bʌ i cʼuxbiñob. Biniam miʼ yʌl: «Tsaʼ caji c ñaʼtan bajcheʼ Jehová an i colta jiñi muʼ bʌ i ñusañob wocol tiʼ caj taqʼuin, muʼ bʌ i tsʼaʼlentelob yicʼot miʼ ticʼlʌntelob. Cujil chaʼan, mi tsʌts mic chuc c bʌ ti Jehová, mi caj i yʌqʼueñon i bendición. Mach junyajlic jach tsiʼ chucuyoñob i tsaʼto i pʼumpʼum ticʼlayoñob. Ti jimbʌ ora tsaʼ j qʼuele chaʼan Jehová mucʼʌch i wen coltañonla mi xucʼul mi la cajñel tiʼ tojlel». Biniam tsiʼ qʼuele Jehová bajcheʼ i sujm bʌ Tatʌl yicʼot jiñi hermanojob bajcheʼ i familia.

CHEʼ BɅ MI LAC BɅCʼÑAN CHɅMEL

15. ¿Chucoch i tilelʌch cheʼ bʌ mi lac bʌcʼñan chʌmel?

15 Jiñi Biblia miʼ yʌl chaʼan jiñi chʌmel laj contrajʌch (1 Cor. 15:25, 26). Cheʼ bʌ mi lac wen ñaʼtan chaʼan bʌ jiñi chʌmel miʼ mejlel i wen ticʼlañonla, ñumento mi cʼamonla o cʼam jiñi lac familia. ¿Chucoch mi lac bʌcʼñan chʌmel? Come Jehová tsiʼ meleyonla chaʼan mi lac mulan chumtʌl tiʼ pejtelel ora (Ec. 3:11, TNM). Pero mucʼʌch i mejlel i coltañonla cheʼ bʌ mi lac tsʼitaʼ bʌcʼñan jiñi chʌmel. Jumpʼejl ejemplo, tajol miʼ coltañonla chaʼan mi laj cʌntan chuqui mi laj cʼux, chaʼan mi lac mel ejercicio, chaʼan mi laj cʌntan lac bʌ chaʼan maʼañic chuqui mi lac chaʼlen, chaʼan mi lac majlel ti doctor yicʼot chaʼan mi lac jap jiñi lac tsʼac cheʼ bʌ i cʼʌjñibal lac chaʼan.

16. ¿Bajcheʼ miʼ cʼʌn Satanás jiñi lac bʌqʼuen chaʼan mi lac chʌmel?

16 Satanás yujil chaʼan mi laj qʼuel ti ñuc jiñi cuxtʌlel. Jin chaʼan miʼ yʌl chaʼan mi caj lac mel chuqui jach chaʼan chʌn cuxul mi la cajñel, cheʼto jaʼel chaʼan mi caj laj cʌy Jehová (Job 2:4, 5). ¡Pero mach i sujmic jiñi! Come jiñʌch «muʼ bʌ i mejlel i yʌcʼ chʌmel» miʼ cʼʌn jiñi lac bʌqʼuen chaʼan mi laj cʌy Jehová (Heb. 2:14, 15). An i tajol miʼ cʼʌn yambʌ lac piʼʌlob chaʼan miʼ chʼʌcoñobla yicʼot chaʼan miʼ subeñoñobla chaʼan mi maʼañic mi laj cʌy lac ñop Jehová mi caj i tsʌnsañoñobla. O tajol miʼ yʌqʼueñonla lac mel mach bʌ añic miʼ mulan Jehová cheʼ bʌ waʼ ora jach mi laj cʼamʼan. Tajol jiñi doctorob o jiñi lac familia mach bʌ Testigojob miʼ subeñoñobla chaʼan mi lac chʼʌm chʼichʼ, muʼ bʌ i ñusan ti pʼis i mandar Dios. O tajol an majqui miʼ subeñonla lac chʼʌm tsʼac muʼ bʌ i ñusan ti pʼis jiñi principio tac.

17. Cheʼ bajcheʼ miʼ yʌl Romanos 8:37-39, ¿chucoch mach yomic mi lac bʌcʼñan chʌmel?

17 Maʼañic majqui yom chʌmel, pero la cujil chaʼan Jehová mi caj i bej cʼuxbiñonla anquese mi lac chʌmel (pejcan Romanos 8:37-39). Jiñi i yamigojob Jehová muʼ bʌ i chʌmelob bej añobʌch tiʼ ñaʼtʌbal, lajal bajcheʼ bej cuxulobto (Luc. 20:37, 38). Yomʌch i chaʼ cuxtesañob (Job 14:15). Jehová lets tsiʼ tojo chaʼan miʼ mejlel lac taj jiñi cuxtʌlel maʼañic bʌ i jilibal (Juan 3:16). La cujil bajcheʼ cʼamel miʼ cʼuxbiñonla yicʼot chaʼan mucʼʌch i cʌntañonla. Jin chaʼan, maʼañic mi laj cʌy cheʼ bʌ cʼamonla o cheʼ bʌ mi lac subentel chaʼan mi caj lac tsʌnsʌntel. Mi laj cʼajtiben i coltaya chaʼan miʼ ñuqʼuesan lac pusicʼal, chaʼan miʼ yʌqʼueñonla lac ñaʼtʌbal yicʼot lac pʼʌtʌlel. Jiñʌch tsaʼ bʌ i mele Valeria yicʼot i ñoxiʼal (Sal. 41:3).

18. ¿Chuqui maʼ cʌn tiʼ tojlel Valeria?

18 Cheʼ bʌ Valeria 35 i jabilel tsaʼ tajbenti jumpʼejl cáncer mach bʌ wen cʌmbilic yicʼot wen jontol bʌ. Laʼ laj qʼuel bajcheʼ jiñi i cʼuxbiya Jehová tsiʼ colta chaʼan miʼ mʌlben jiñi i bʌqʼuen chaʼan miʼ chʌmel. Miʼ yʌl: «Jiñi cʼamʌjel tsaʼ bʌ tajbentiyon ti ora jach tsiʼ qʼuexta lon j cuxtʌlel. Yom mic melbentel jumpʼejl operación wen wocol jax bʌ. Tsaʼ c pejca cabʌl cirujanojob, pero maʼañic majqui tsiʼ jacʼʌ i melbeñoñob jiñi operación cheʼ maʼañic miʼ cʼʌñob chʼichʼ. Tsaʼ c wen bʌcʼña, pero come com c jacʼben i tʼan Dios, ¡tsaʼ cʌlʌ chaʼan maʼañic mi caj c chʼʌm chʼichʼ! Jehová an i wen pʌsbeyon lojon cʼuxbiya tiʼ pejtelel ora…, i yorajlelix chaʼan mic pʌsben j cʼuxbiya jaʼel. Jajayajl mic subentel mach bʌ weñic, ñumento an c pʼʌtʌlel mi cubin chaʼan maʼañic mi cʌqʼuen i tijicñʌyel Satanás. Com chaʼan Jehová tijicña miʼ yubin i bʌ tic tojlel. Ti wiʼil tsaʼʌch melbentiyon jiñi operación i maʼañic tsaʼ otsʌbentiyon chʼichʼ, i weñʌch tsaʼ loqʼui tiʼ pejtelel. Ili ora bej cʼamoñixto, pero Jehová añʌch i chʌn aqʼueyon lojon jiñi i cʼʌjñibal bʌ lon c chaʼan. Jumpʼejl ejemplo, cheʼ bʌ maxto subentiyon chaʼan an c chaʼan cáncer, yaʼ ti tempa bʌ tsaʼ lon j qʼuele jiñi estudio ‹Afrontemos con valentía los golpes de la vida›. * Tsaʼʌch i wen coltayon lojon. Mach junyajlic jach tsaʼ lon c pejca. Tema tac bajcheʼ iliyi yicʼot cheʼ bʌ maʼañic tsaʼ j cʌyʌ lon c melben i yeʼtel Jehová tsaʼʌch i wen coltayon lojon, maʼañic tsaʼ lon c sʌtʌ jiñi lon c ñʌchʼtʌlel i tsaʼʌch mejli lon c yajcan chuqui wem bʌ».

LAʼ LAC MɅLBEN JIÑI LAC BɅQʼUEN

19. ¿Chuqui mi caj i yujtel ti lʌcʼʌl?

19 Tiʼ pejtelel pañimil an hermanojob am bʌ i lʌtʼʌyob tsʌts tac bʌ wocol tiʼ coltaya Jehová i an i yʌcʼʌyob i bʌ tiʼ contra jiñi Diablo (1 Ped. 5:8, 9). Jatet jaʼel mucʼʌch i mejlel a mel. Tsʼitaʼ jachix yom chaʼan Jehová mi caj i suben Jesús yicʼot jiñi muʼ bʌ i chaʼleñob yumʌntel yicʼot chaʼan i yorajlelix chaʼan miʼ jisʌbeñob «i yeʼtel jiñi Diablo» (1 Juan 3:8). Cheʼ jiñi, jiñi i wiñicob Dios ila ti Lum mi caj i qʼuelob bajcheʼ miʼ tsʼʌctiyel ili tʼan tac: «Mach a chaʼlen bʌqʼuen. Tsaʼix lajmi bʌbʌqʼuen bʌ» (Is. 54:14; Mi. 4:4). Cheʼ bʌ wolito (choncolto) lac pijtan, laʼ lac chaʼlen wersa chaʼan mi lac mʌlben jiñi lac bʌqʼuen tac.

20. ¿Chuqui mi caj i coltañonla chaʼan mi lac mʌlben jiñi lac bʌqʼuen tac?

20 Yom mi lac ñumen ñop chaʼan Jehová miʼ cʼuxbin yicʼot miʼ cʌntan jiñi i wiñicob. ¿Chuqui mi caj i coltañonla? Jiñʌch cheʼ bʌ mi lac ñaʼtan bajcheʼ an i cʌnta Jehová jiñi i wiñicob yicʼot mi la cʌqʼuen i cʌn yañoʼ bʌ. Yom cʼajal lac chaʼan jaʼel bajcheʼ an i coltayonla cheʼ bʌ mi lac ñusan wocol tac. Tiʼ coltaya Jehová miʼ mejlel lac mʌlben jiñi lac bʌqʼuen tac (Sal. 34:4).

CʼAY 129 Laʼ lac bej cuch wocol

^ I tilelʌch cheʼ bʌ mi lac chaʼlen bʌqʼuen i miʼ mejlel i coltañonla ti jiñi wocol tac. Pero, mi cʌlʌx mi lac chaʼlen bʌqʼuen, miʼ mejlel i ticʼlañonla. ¿Chucoch? Come jiñʌch muʼ bʌ i mejlel i cʼʌn Satanás chaʼan miʼ yʌqʼueñonla lac mel mach bʌ weñic. Jin chaʼan, yom mi lac chaʼlen wersa chaʼan maʼañic mi laj cʌlʌx chaʼlen bʌqʼuen yicʼot mi lac mʌlben. Cheʼ bajcheʼ mi caj laj qʼuel ti ili estudio, junchajp muʼ bʌ caj i coltañonla jiñʌch cheʼ mi lac ñop chaʼan Jehová an yicʼotonla yicʼot miʼ cʼuxbiñonla.

^ An cʼabaʼʌl tac tsaʼ bʌ qʼuextʌyi.

^ MUʼ BɅ I PɅS JIÑI FOTO: Jumpʼejl xñujpuñel miʼ chʼʌmben majlel bʌl i ñʌcʼ juntiquil hermana yicʼot i familia, jiñi hermana wen yujil eʼtel yaʼ ti congregación.

^ MUʼ BɅ I PɅS JIÑI FOTO: Jiñi i papá i mamá juntiquil hermano mach yomob chaʼan i testigo Jehová, pero jiñi hermano miʼ ñop chaʼan Dios maʼañic miʼ cʌy.