Chaʼan maʼ ñumel ti yambʌ video

Chaʼan maʼanic miʼ pʌs i bʌ jini chaʼan bʌ video

TEMAJ CHAʼAN ESTUDIO 39

«Awilan, ti wiʼil tsaj qʼuele motocñayob winicob xʼixicob»

«Awilan, ti wiʼil tsaj qʼuele motocñayob winicob xʼixicob»

«Awilan, ti wiʼil tsaj qʼuele motocñayob winicob xʼixicob. Maʼañic majqui tsaʼ mejli i tsicob. [...] Waʼalob tiʼ tojel i buchlib Dios, tiʼ tojlel jini Tiñʌmeʼ» (AP. 7:9).

CʼAY 60 An yomoʼ bʌ coltʌntel

MUʼ BɅ CAJ I QʼUEJLEL *

1. ¿Chuqui woliʼ ñusan jiñi apóstol Juan cheʼ ti jabil 95?

CHEʼ ti jabil 95, wen an ti tsʌts bʌ wocol jiñi apóstol Juan. Wen ñoxix, i ñupʼul yaʼ ti isla i cʼabaʼ Patmos, i tajol jin jachix bʌ apóstol cuxul bʌ cʌlem (Ap. 1:9). Yujil chaʼan jiñi muʼ bʌ i contrajiñob jiñi i sujmlel woli (choncol) i lotiñob jiñi congregación tac yicʼot woli (yʌquel) i yʌcʼ chaʼan miʼ tʼoxob i bʌ. Miʼ poj qʼuejlel chaʼan maʼañix mi caj i cʌytʌl mi juntiquilic i sujm bʌ xñoptʼan yilal (Jud. 4; Ap. 2:15, 20; 3:1, 17).

Jiñi apóstol Juan tsiʼ qʼuele ‹motocñayoʼ bʌ wiñicob xʼixicob› lʌpʌl bʌ i chaʼañob pʌl bʌ bujcʌl sʌsʌc bʌ yicʼot chucul i chaʼañob i yopol xan tiʼ cʼʌbob. (Qʼuele jiñi párrafo 2).

2. Cheʼ bajcheʼ miʼ yʌl Apocalipsis 7:9-14, ¿chuqui tsaʼ pʌsbenti ti Dios jiñi Juan? (Qʼuele jiñi dibujo am bʌ tiʼ tejchibal).

2 Anquese wen an ti tsʌts bʌ wocol jiñi Juan, an chuqui utsʼatax bʌ tsaʼ pʌsbenti ti Dios. Tsiʼ qʼuele chaʼtiquil uxtiquil ángelob tsaʼ bʌ subentiyob chaʼan miʼ mʌctañob jiñi wen tsʌts bʌ icʼ tac chaʼan jiñi ñuc bʌ wocol cʼʌlʌl cheʼ miʼ chʼʌmob jiñi cojix bʌ i sellojlel jiñi junmojt i wiñicob Dios (Ap. 7:1-3). Jiñobʌch jiñi 144 mil xñoptʼañob muʼ bʌ caj i yochelob ti yumʌl yicʼot Jesús yaʼ ti panchan (Lc. 12:32; Ap. 7:4). Ti wiʼil, Juan tsaʼ caji i qʼuel yambʌ junmojt wen yonleloʼ bʌ, jin chaʼan tsiʼ yʌlʌ: «Awilan». Cheʼ tsiʼ yʌlʌ iliyi, chaʼañʌch chaʼan tsaʼ toj sajti i pusicʼal chaʼan tsaʼ bʌ i qʼuele. ¿Chuquiyes jiñi tsaʼ bʌ i qʼuele? Jiñʌch jiñi «motocñayob [yonlel] winicob xʼixicob. Maʼañic [bʌ] majqui tsaʼ mejli i tsicob. Chʼoyolob ti pejtelel tejclum tac, ti jujunmojt winicob, tiʼ pejtelel lum yicʼot ti pejtelel tʼan tac. Waʼalob tiʼ tojel i buchlib Dios, tiʼ tojlel jini Tiñʌmeʼ» (pejcan Apocalipsis 7:9-14). Tsaʼʌch i wen taja i tijicñʌyel jiñi Juan chaʼan tsiʼ qʼuele chaʼan baʼ ora yonlel quixtañujob mi caj i chʼujutesañob Jehová.

3. a) ¿Chucoch yom miʼ pʼʌtʼesan lac ñopoñel jiñi tsaʼ bʌ pʌsbenti Juan? b) ¿Chuqui mi caj laj cʌn ti ili temaj?

3 Miʼ mejlel lac ñaʼtan chaʼan jiñi tsaʼ bʌ pʌsbenti Juan tsiʼ pʼʌtʼesʌbe i ñopoñel. I ñumento yom miʼ pʼʌtʼesan lac chaʼan come jiñi tsaʼ bʌ i pʌsbenti woliʼ tsʼʌctiyel ti wʌle bʌ ora. An laj qʼuele chaʼan yonlel quixtañujob an ochemob tiʼ tejclum Jehová, i añob i pijtaya chaʼan cuxul miʼ yajñelob cheʼ miʼ ñumel jiñi tsʌts bʌ wocol yicʼot miʼ chumtʌlob tiʼ pejtelel ora ila ti Lum. Ñumeñix ti 80 jab cheʼ bʌ Jehová tiʼ tsictesʌbe i tejclum majqui ochemob ti jiñi yonlel wiñicob xʼixicob, i jiñʌch muʼ bʌ caj laj qʼuel ti ili temaj. Cheʼ jaʼel, an chaʼchajp i sujmlel muʼ caj laj qʼuel: Bajcheʼ cʼamelob yicʼot baqui tilemob. Ili mi caj i pʼʌtʼesʌben i ñopoñel jiñi woli bʌ i pijtañob ochel ti ili yonlel wiñicob xʼixicob.

¿BAQUI MI CAJ I CHUMTɅLOB JIÑI YONLEL WIÑICOB XʼIXICOB?

4. ¿Chuqui jiñi maʼañic bʌ miʼ chʼʌmbeñob i sujm jiñi ñopbalʌl tac muʼ bʌ i lon subob i bʌ bajcheʼ xñoptʼan, i chuqui tsaʼ caji i ñopob jiñi xPejcaya bibliajob?

4 Tiʼ bele ora, jiñi mach bʌ i sujmic ñopbalʌl maʼañic miʼ cʌntesan muʼ bʌ i yʌl jiñi Biblia chaʼan jiñi quixtañujob muʼ bʌ i jacʼob tʼan mi caj i chumtʌlob tiʼ pejtelel ora ila ti Lum (2 Co. 4:3, 4). Ti wʌle bʌ ora, pejtelel ñopbalʌl tac muʼ bʌ i subob i bʌ bajcheʼ xñoptʼan miʼ cʌntesañob jiñi wiñicob xʼixicob chaʼan mi caj i majlelob ti panchan cheʼ baʼ ora miʼ chʌmelob (sajtelob). Pero jiñi xPejcaya bibliajob * tsaʼ bʌ caji i pucob ti 1879 jiñi jun cʌmbil bʌ ili ora bajcheʼ Lac Tsictesʌbentel añix chuqui qʼuexel miʼ ñopob. Tsiʼ ñaʼtayob chaʼan Dios mi caj i sujtesan ti jumpʼejl Paraíso ili Lum yicʼot chaʼan yonlel wiñicob xʼixicob mi caj i chumtʌlob ila ti Pañimil, mach yaʼic ti panchan. Anquese cheʼʌch tsiʼ ñaʼtayob, jalto tsaʼ ñumi i yorajlel chaʼan miʼ cʼotel i chʼʌmbeñob i sujm majqui jiñi wiñicob xʼixicob muʼ bʌ i jacʼob tʼan (Mt. 6:10).

5. ¿Chuqui tsiʼ ñopoyob jiñi xPejcaya bibliajob chaʼan jiñi 144 mil?

5 Jiñi xPejcaya bibliajob tsiʼ chʼʌmbeyob i sujm jaʼel chaʼan yaʼ ti Biblia miʼ yʌl chaʼan añʌch muʼ bʌ caj i ‹mʌjñelob loqʼuel [...] ti pañimil› chaʼan miʼ chaʼleñob yumʌntel yicʼot Jesús yaʼ ti panchan (Ap. 14:3). Ti ili junmojt ochemob 144 mil xñoptʼañoʼ bʌ añoʼ bʌ i chʼejlel yicʼot tsaʼ bʌ i yʌcʼʌyob i bʌ tiʼ melol i yeʼtel (troñel) Dios ila ti Lum. Pero ¿majqui jiñi ochemoʼ bʌ ti jiñi yonlel wiñicob xʼixicob?

6. ¿Chuqui tsiʼ ñopoyob jiñi xPejcaya bibliajob tiʼ tojlel jiñi yonlel wiñicob xʼixicob?

6 Juan tsiʼ qʼuele chaʼan jiñi junmojt quixtañujob «waʼalob tiʼ tojel i buchlib Dios» yicʼot «tiʼ tojlel jini Tiñʌmeʼ» (Ap. 7:9). Jiñi xPejcaya bibliajob tsiʼ chʼʌmʌyob ti ñuc ili tʼan, jin chaʼan tsaʼ cʼoti i ñaʼtañob chaʼan jiñi yonlel wiñicob xʼixicob mi caj i chumtʌlob ti panchan, lajal bajcheʼ jiñi 144 mil. Pero mi ili chaʼmojt quixtañujob mi caj i majlelob ti panchan, ¿chuqui qʼuexel tiʼ tojlelob? Chaʼan jiñi xPejcaya bibliajob, jiñi yonlel wiñicob xʼixicob jiñʌch jiñi xñoptʼañob mach bʌ añic tsiʼ jacʼbeyob i tʼan Dios ti tsʼʌcʌl cheʼ cuxulobto. Anquese maʼañic tsiʼ wen meleyob (chaʼleyob) mach tac bʌ weñic tiʼ cuxtʌlelob, an tsaʼto bʌ i bej ñochtañob jiñi ñopbalʌl tac mach bʌ i sujmic. Jin chaʼan, jiñi xPejcaya bibliajob tsaʼ cʼoti i ñaʼtañob chaʼan jiñi quixtañujob maʼañic mi caj i chaʼleñob yumʌntel yicʼot Jesús come maʼañic tsiʼ wen cʼuxbiyob Dios. I chaʼan tiʼ tojlel jach i buchlib Dios mi caj i yajñelob yaʼ ti panchan, pero maʼañic mi caj i buchtʌlob ti jiñi buchlibʌl tac.

7. a) ¿Majqui tsiʼ ñaʼtayob jiñi xPejcaya bibliajob chaʼan mi caj i chumtʌlob ila ti Pañimil ti jiñi mil jab? b) ¿Chuqui tsiʼ ñopoyob tiʼ tojlel jiñi xucʼuloʼ bʌ ti wajali?

7 Pero ¿majqui mi caj i chumtʌlob ila ti Lum? Jiñi xPejcaya bibliajob tsiʼ ñaʼtayob chaʼan an cabʌl quixtañujob muʼ bʌ caj i chumtʌlob ila ti Lum yicʼot mi caj i tajob i wenlel ti jiñi Mil jab i yumʌntel Cristo cheʼ bʌ majlemobix ti panchan jiñi 144 mil yicʼot jiñi yonlel wiñicob xʼixicob. Maʼañic tsiʼ ñaʼtayob chaʼan jiñi muʼ bʌ caj i chumtʌlob ila ti Lum mi caj i melbeñob i yeʼtel Jehová cheʼ bʌ Cristo maxto i teche i yumʌntel, tsiʼ ñaʼtayob chaʼan muʼto caj i cʌntesʌntelob tiʼ mandar Dios ti jiñi mil jab. I jiñi mucʼʌch bʌ i melob cheʼ bajcheʼ yom Dios mi caj i tajob i cuxtʌlel mach bʌ añic mi jilel ila ti Lum, pero jiñi mach bʌ añic miʼ jacʼbeñob i tʼan mi caj i jisʌntelob. Jiñi xPejcaya bibliajob tsiʼ ñaʼtayob jaʼel chaʼan jiñi muʼ bʌ caj i yajñelob bajcheʼ ‹yumʌl› ti jimbʌ ora, yaʼ bʌ ochemob chaʼtiquil uxtiquil xucʼuloʼ bʌ tsaʼ bʌ chʌmiyob cheʼ bʌ maxto tilemic Cristo, an mucʼʌch bʌ caj i majlelob ti panchan cheʼ tiʼ yujtibal jiñi mil jab (Sal. 45:16).

8. ¿Baqui bʌ jiñi uxmojt quixtañujob tsiʼ ñaʼtayob jiñi xPejcaya bibliajob?

8 Jin chaʼan, jiñi xPejcaya bibliajob tsiʼ ñaʼtayob chaʼan an uxmojt quixtañujob: 1) jiñi 144 mil, muʼ bʌ caj i chaʼleñob yumʌntel yicʼot Jesús yaʼ ti panchan, 2) jiñi yonlel wiñicob xʼixicob mach bʌ añic tsiʼ jacʼbeyob i tʼan Dios ti tsʼʌcʌl, muʼ bʌ caj i yajñelob tiʼ tojel i buchlib Dios yicʼot tiʼ tojlel jiñi Tiñʌmeʼ yaʼ ti panchan, i 3) jiñi yonlel wiñicob xʼixicob muʼ bʌ caj i cʌntesʌntelob ti mandar Jehová ila ti Lum cheʼ ti Yumʌntel ti mil jab jiñi Cristo. * Pero cheʼ baqui ora weñix tsiʼ qʼuele Jehová, tsiʼ colta jiñi wiñicob chaʼan miʼ ñumen chʼʌmbeñob i sujm iliyi (Pr. 4:18).

AN CHUQUI MIʼ TSIJIB TSICTESɅNTEL

Ti jiñi colem tempa bʌ tsaʼ bʌ ujti ti 1935, tsiʼ chʼʌmʌyob jaʼ cabʌl quixtañujob añoʼ bʌ i pijtaya chaʼan miʼ chumtʌlob ila ti Pañimil. (Qʼuele jiñi párrafo 9).

9. a) ¿Bajcheʼ an i sujmlel cheʼ jiñi yonlel wiñicob xʼixicob «waʼalob tiʼ tojel i buchlib Dios» yicʼot «tiʼ tojlel jini Tiñʌmeʼ» mi wʌʼ chumulob ti Lum? b) ¿Chucoch añʌch i sujmlel muʼ bʌ i tsictesʌntel chaʼan Apocalipsis 7:9?

9 Ti 1935, jiñi i testigojob Jehová tsiʼ ñumen chʼʌmbeyob i sujm majqui ochemob ti jiñi yonlel wiñicob xʼixicob tsaʼ bʌ i qʼuele jiñi Juan. Tsaʼ cʼoti i ñaʼtañob chaʼan mach i cʼʌjñibalic chaʼan ili junmojt quixtañujob miʼ majlelob ti panchan chaʼan «waʼalob tiʼ tojel i buchlib Dios» yicʼot «tiʼ tojlel jini Tiñʌmeʼ» i chaʼan yambʌlʌch i sujmlel. Anquese jiñi yonlel wiñicob xʼixicob mi caj i chumtʌlob ti Lum, añob «tiʼ tojel i buchlib Dios» mi mucʼʌch i chʼujbiñob Jehová bajcheʼ yumʌl ila ti pañimil yicʼot ti panchan i miʼ jacʼbeñob i tʼan (Is. 66:1). Cheʼ jeʼel, añob «tiʼ tojlel jini Tiñʌmeʼ» mi mucʼʌch i ñopob chaʼan tsaʼ chʌmi Jesús chaʼañonla. An yambʌ texto muʼ bʌ i coltañonla lac chʼʌmben i sujm Apocalipsis 7:9. Ti Mateo 25:31, 32 miʼ yʌl chaʼan «pejtelel winicob xʼixicob loqʼuemoʼ bʌ tiʼ pejtelel lum», yaʼ bʌ ochem jiñi jontoloʼ bʌ jeʼel, «mi caj i tempʌntelob» tiʼ tojlel Jesús yicʼot tiʼ buchlib. Tsiquil chaʼan pejtelel wiñicob xʼixicob loqʼuemoʼ bʌ tiʼ pejtelel lum, mach yaʼic ti panchan. Jiñi tsaʼ bʌ tsictesʌnti cheʼ ti 1935 añʌch i sujmlel. Miʼ tsictesan chucoch jiñi Biblia maʼañic miʼ yʌl chaʼan jiñi yonlel wiñicob xʼixicob mi caj i majlelob ti panchan. Cojach miʼ subentelob chaʼan mi caj i tajob i cuxtʌlel mach bʌ añic miʼ jilel yaʼ ti panchan junmojt quixtañujob: Jiñi 144 mil muʼ bʌ caj i chaʼleñob yumʌl ti pañimil yicʼot Jesús (Ap. 5:10).

10. ¿Chucoch yom miʼ cʌmbeñob i mandar tac Jehová jiñi yonlel wiñicob xʼixicob cheʼ bʌ maxto tejchemic jiñi mil jab?

10 Cʼʌlʌl ti 1935, jiñi testigojonbʌla Jehová tsaʼ lac ñaʼta chaʼan jiñi yonlel wiñicob xʼixicob tsaʼ bʌ pʌsbenti Juan, jiñʌch jiñi xucʼul bʌ xñoptʼañob woli bʌ i pijtañob chumtʌl ila ti Pañimil tiʼ pejtelel ora. Chaʼan miʼ tajob i coltʌntel ti jiñi ñuc bʌ wocol yicʼot chaʼan maʼañic miʼ tajob jiñi wocol tac muʼ bʌ caj ti ujtel, jiñi xñoptʼañob yomʌch miʼ cʌñob i mandar tac Jehová yicʼot miʼ pʌsob chaʼan pʼʌtʌlobʌch i ñopoñel cheʼ bʌ maxto tejchemic jiñi mil jab i Yumʌntel Cristo (Lc. 21:34-36).

11. ¿Chucoch an xPejcaya bibliajob tsaʼ bʌ i ñaʼtayob chaʼan mi caj i majlelob ti panchan chaʼtiquil uxtiquil wiñicob xucʼuloʼ bʌ cheʼ miʼ yujtel jiñi mil jab?

11 Cheʼ bajcheʼ tsaʼ laj qʼuele ti párrafo 7, an xPejcaya bibliajob tsaʼ bʌ i ñaʼtayob chaʼan mi caj i majlelob ti panchan chaʼtiquil uxtiquil wiñicob xucʼuloʼ bʌ cheʼ bʌ miʼ yujtel jiñi mil jab. ¿Chucoch cheʼ tsiʼ ñaʼtayob bajcheʼ jiñi? Iliyi tsaʼ tsictesʌnti ti jiñi revista 15 i chaʼan febrero cheʼ ti 1913 yaʼ ti Lac Tsictesʌbentel, bajcheʼ cʌmbil bʌ ili ora. Tsiʼ ñaʼtayob iliyi: Mi jiñi xñoptʼañob maʼañic bʌ tsiʼ wen jacʼʌyob tʼan mi caj i majlelob ti panchan, ¿chucoch jiñi xucʼul bʌ wiñicob ti wajali mi caj i chumtʌlob ila ti Pañimil? Tsiʼ ñaʼtayob ili come añob i chaʼan chaʼchajp ñaʼtʌbal mach bʌ i sujmic: Ñaxam bʌ, chaʼan jiñi yonlel wiñicob xʼixicob mi caj i chumtʌlob ti panchan. I chaʼpʼejlel, chaʼan jiñi yonlel wiñicob xʼixicob jiñobʌch jiñi xñoptʼañob mach wen xucʼulobic tsaʼ ajñiyob.

12, 13. ¿Chuqui yujilob jiñi bombiloʼ bʌ yicʼot jiñi yonlel quixtañujob chaʼan jiñi majtañʌl muʼ bʌ caj i yʌqʼuentelob?

12 Cheʼ bajcheʼ woli laj qʼuel tilel, cʼʌlʌl ti 1935 jiñi i testigojonbʌla Jehová tsaʼ lac ñaʼta chaʼan jiñi muʼ bʌ caj i tajob i coltʌntel ti jiñi Armagedón jiñobʌch jiñi yonlel wiñicob xʼixicob tsaʼ bʌ i qʼuele Juan. Mi caj i loqʼuelob «ti ñuc bʌ wocol» wʌʼ ti Pañimil i ti cʼam bʌ tʼan mi caj i yʌlob: «Yujil coltaya lac Dios buchul bʌ tiʼ yeʼtel yicʼot jini Tiñʌmeʼ» (Ap. 7:10, 14). Cheʼ jaʼel, jiñi Biblia miʼ pʌsbeñonla chaʼan jiñi muʼ bʌ caj i majlelob ti panchan ñumen ñuc chuqui miʼ yʌqʼuentelob bajcheʼ jiñi xucʼul bʌ wiñicob ti wajali (He. 11:40). Ili tsijib tsictesʌntel tsiʼ ñijcʌbe i pusicʼal jiñi hermanojob chaʼan miʼ tech i subeñob jiñi quixtañujob chaʼan miʼ melbeñob i yeʼtel Jehová i miʼ yʌqʼuentelob jiñi pijtaya chaʼan miʼ chumtʌlob tiʼ pejtelel ora ila ti Pañimil.

13 Jiñi yonlel wiñicob xʼixicob miʼ tajob i tijicñʌyel chaʼan jiñi pijtaya muʼ bʌ i yʌqʼuentelob. Miʼ chʼʌmbeñob i sujm chaʼan jiñʌch Jehová muʼ bʌ i yajcan majqui mi caj i chumtʌl ti panchan o ila ti Lum. Jiñi bombiloʼ bʌ o yajcʌbiloʼ bʌ yicʼot jiñi yonlel wiñicob xʼixicob yujilob chaʼan jiñi majtañʌl muʼ bʌ caj i tajob chaʼañʌch i yutslel i pusicʼal Jehová, tsaʼ bʌ i pʌsʌ cheʼ bʌ tsiʼ yʌcʼʌ i cuxtʌlel Jesucristo chaʼan miʼ coltañonla (Ro. 3:24).

¿BAJCHEʼ I CʼAMEL JIÑI WIÑICOB XʼIXICOB?

14. Cheʼ bʌ ñumeñix jiñi jabil 1935, ¿chucoch cabʌlob tsaʼ caji i cʼajtibeñob i bʌ chaʼan bajcheʼ mi caj i tsʼʌctiyel jiñi profecía?

14 Cheʼ bʌ tsaʼix tsictesʌnti chaʼan jiñi yonlel wiñicob xʼixicob ti 1935, cabʌl tsaʼto bʌ i caji i cʼajtibeñob i bʌ chaʼan bajcheʼ mi caj i tempʌntel jiñi quixtañujob añoʼ bʌ i pijtaya chaʼan miʼ chumtʌlob ila ti Pañimil. Jumpʼejl ejemplo, jiñi Ronald Parkin, 12 jaxto bʌ i jabilel cheʼ bʌ tsaʼ ñoj tsictesʌnti majquiyob jiñi yonlel wiñicob xʼixicob, tsiʼ cʼajtesa: «Ti jiñi bʌ ora an jaxto 56 mil xsubtʼañob tiʼ pejtelel pañimil i tajol yonlelob, bombilob. Jin chaʼan, mach cabʌlic yilal jiñi yonlel wiñicob xʼixicob».

15. Tsictesan bajcheʼ tempʌyem jiñi yonlel wiñicob xʼixicob.

15 Ti jiñi jabil tac tsaʼ ñumi tilel tsaʼ chojqui majlel misionerojob ti cabʌl tejclum, i cabʌl i testigojob Jehová tsaʼ caji ti pʼojlel. Ti 1968, tsaʼ tejchi ti cʼʌjñel jiñi libro La verdad que lleva a vida eterna chaʼan miʼ yʌjqʼuel estudio. Mach wocolic miʼ yʌcʼ ti chʼʌmbentel i sujm muʼ bʌ i yʌl jiñi Biblia, i cheʼ bajcheʼ jiñi, tsiʼ lʌcʼtesayob i bʌ jiñi quixtañujob utsoʼ bʌ i pusicʼal. Ti chʌmpʼejl jab, tsiʼ chʼʌmʌyob jaʼ ñumen ti 500 mil quixtañujob. I cheʼ bʌ tsaʼ caji ti jilel i pʼʌtʌlel jiñi Iglesia católica yaʼ ti América Latina yicʼot ti yan tac bʌ país, i cheʼ maʼañix tsaʼ caji ti mʌctʌntel lac subtʼan ti Europa yicʼot ti tejclum am bʌ ti África, bajcʼʌl quixtañujob tsiʼ chʼʌmʌyob jaʼ (Is. 60:22). Ti jiñi jabil maxto bʌ wen jalic i ñumel, jiñi i tejclum Jehová an i mele cabʌl eʼtijibʌl tac chaʼan miʼ coltan jiñi quixtañujob i cʌn jiñi Biblia. Tiʼ sujm, woliʼ tempʌntel yonlel wiñicob xʼixicob, am bʌ wʌle ñumen ti 8 millón.

JIÑI YONLEL WIÑICOB XʼIXICOB TILEMOB TI YAMBɅ TEJCLUM TAC

16. ¿Baqui tilem jiñi yonlel wiñicob xʼixicob?

16 Jiñi tsaʼ bʌ pʌsbenti Juan, tsiʼ qʼuele chaʼan yonlel wiñicob xʼixicob tilemob «ti pejtelel tejclum tac, ti jujunmojt winicob, ti pejtelel lum yicʼot ti pejtelel tʼan tac». Jiñi xʼaltʼan Zacarías an chuqui lajal tsiʼ yʌlʌ. Tiʼ tsʼijbu: «Ti jiñi bʌ qʼuin 10 wiñicob yujiloʼ bʌ tiʼ pejtelel i tʼan jiñi tejclum tac mi caj i chucbeñob, cheʼʌchi, mi caj i chucbeñob i bujc judío bʌ, mi caj i yʌlob: ‹Mi caj c majlel lojon quicʼotetla, come tsaʼ cubi lojon chaʼan laʼ wicʼot Dios›» (Zac. 8:23, TNM).

17. ¿Chuqui woliʼ mejlel chaʼan miʼ coltʌntel jiñi quixtañujob añoʼ bʌ tiʼ pejtelel tejclum tac yicʼot yujiloʼ bʌ yambʌ tʼan?

17 Jiñi i testigojonbʌla Jehová la cujil chaʼan yom miʼ sujbel jiñi wen tʼan tiʼ pejtelel jiñi tʼan tac chaʼan miʼ mejlel ti tempʌyel jiñi wiñicob xʼixicob yujiloʼ bʌ yambʌ tʼan. Jin chaʼan, ñumeñix ti 130 jab an i cajel i chaʼlentel ti traducir jiñi jun tac loqʼuem bʌ ti Biblia. Ili ora, ñumento woliʼ mejlel jiñi eʼtel, come miʼ chaʼlentel ti traducir ñumen ti 900 tʼan tac. Tsiquil ili ora chaʼan Jehová woliʼ mel jumpʼej ñuc bʌ eʼtel: Woliʼ tempan yonlel wiñicob xʼixicob tilemoʼ bʌ tiʼ pejtelel tejclum. Come ñumen añix jiñi jun tac loqʼuem bʌ ti Biblia muʼ bʌ i chaʼlentel ti traducir, ili yonlel wiñicob xʼixicob miʼ tem melbeñob i yeʼtel Jehová, anquese tilemob ti yambʌ tejclum tac. I jiñi Testigojob cʌmbilob chaʼan miʼ chaʼleñob subtʼan yicʼotob i chʼejlel i miʼ cʼuxbiñob i bʌ. ¡Ili miʼ wen pʼʌtʼesan lac ñopoñel! (Mt. 24:14; Jn. 13:35).

¿CHUQUI YOM I YɅL TI LAC TOJLEL JIÑI TSAʼ BɅ PɅSBENTI JUAN?

18. a) Cheʼ bajcheʼ miʼ yʌl Isaías 46:10, 11, ¿chucoch mach toj sajtel lac pusicʼal chaʼan Jehová tiʼ tsʼʌctesa jiñi profecía chaʼan jiñi yonlel wiñicob xʼixicob? b) ¿Chucoch mach chocbilob miʼ yubiñob i bʌ ti Dios jiñi woli bʌ i pijtañob chumtʌl ila ti Pañimil?

18 Miʼ wen aqʼueñonla lac tijicñʌyel ili profecía. Maʼañic miʼ toj sajtel lac pusicʼal chaʼan Jehová tiʼ tsʼʌctesa (pejcan Isaías 46:10, 11). Jiñi yonlel wiñicob xʼixicob miʼ yʌqʼueñob wocolix i yʌlʌ chaʼan jiñi pijtaya muʼ bʌ i yʌqʼuentelob. Mach chocbilob ti Dios miʼ yubiñob i bʌ cheʼ maʼañic tiʼ yajcayob tiʼ yespíritu chaʼan miʼ chaʼleñob eʼtel yicʼot Jesús ti panchan. Jiñi Biblia miʼ taj ti tʼan wiñicob xʼixicob xucʼuloʼ bʌ tsaʼ bʌ coltʌntiyob ti chʼujul bʌ espíritu, pero mach ochemobic ti junmojt 144 mil, bajcheʼ jiñi Juan, jiñi xʼacʼ Chʼʌm jaʼ, yicʼot David (Mt. 11:11; Hch. 2:34). Tiʼ chaʼticlelob yicʼot cabʌl quixtañujob mi caj i chaʼ tejchesʌntelob ti Paraíso muʼ bʌ caj i yajñel ila ti Lum. Tiʼ pejtelelob yicʼot jiñi yonlel wiñicob xʼixicob mi caj i mejlel i pʌsob i xucʼtʌlel ti Jehová yicʼot chaʼan miʼ coltañob i yumʌntel.

19. Mi mucʼʌch lac chʼʌmben i sujm jiñi tsaʼ bʌ pʌsbenti Juan chaʼan jiñi yonlel wiñicob xʼixicob, ¿chuqui mi caj lac mel?

19 Ili ora cojaxto cheʼ bʌ Jehová an i tempa yonlel quixtañujob chʼoyoloʼ bʌ tiʼ pejtelel pañimil chaʼan miʼ chʼujutesañob. Mach yʌlʌyic mi jiñi lac pijtaya yaʼʌch chumtʌl ti panchan o ila ti pañimil, yomʌch mi laj coltan cabʌl quixtañujob chaʼan miʼ yochelob ti jiñi yonlel wiñicob xʼixicob cʌmbiloʼ bʌ bajcheʼ jiñi ‹yambʌ tiñʌmeʼ› (Jn. 10:16). Mach jalix yom chaʼan Jehová mi caj i yʌcʼ ti tejchel jiñi ñuc bʌ wocol muʼ bʌ caj i jisan jiñi yumʌlob yicʼot ñopbalʌl am bʌ i yʌqʼue wocol jiñi quixtañujob. Pejtelel jiñi ochemoʼ bʌ ti jiñi yonlel wiñicob xʼixicob an chuqui ñuc bʌ mi caj i melob: Mi caj i melbeñob i yeʼtel Jehová tiʼ pejtelel ora ila ti Pañimil (Ap. 7:14).

CʼAY 139 Qʼuele a bʌ yaʼ ti tsijiʼ bʌ Pañimil

^ parr. 5 Ti ili temaj mi caj lac tsajin tsaʼ bʌ i pʌsbe Dios jiñi Juan chaʼan mi caj i tempʌntel yonlel «winicob xʼixicob». Tiʼ sujm, mi caj i pʼʌtʼesʌben i ñopoñel jiñi woli bʌ i pijtañob chaʼan miʼ yochelob yaʼi.

^ parr. 4 Cheʼʌch miʼ subentelob wajali jiñi i testigojob Jehová.