Chaʼan maʼ ñumel ti yambʌ video

Chaʼan maʼanic miʼ pʌs i bʌ jini chaʼan bʌ video

ESTUDIO 13

Laʼ lac wen cʼuxbin lac bʌ

Laʼ lac wen cʼuxbin lac bʌ

«Wen cʼuxbin laʼ bʌ ti jumpʼejl laʼ pusicʼal» (1 P. 1:22).

CʼAY 109 Cʼuxbin laʼ bʌ ti jumpʼejl laʼ pusicʼal

MUʼ BɅ CAJ I QʼUEJLEL *

Ti jiñi cojix bʌ acʼʌlel tsaʼ ajñi Jesús yicʼot i apóstolob, tsiʼ yʌlʌ chaʼan wen ñucʼ i cʼʌjñibal jiñi cʼuxbiya (qʼuele jiñi párrafo 1 yicʼot 2).

1. ¿Chuqui ti mandar tsiʼ yʌqʼue Jesús jiñi xcʌntʼañob i chaʼan? (Qʼuele jiñi dibujo am bʌ tiʼ tejchibal).

TI JIÑI cojix bʌ acʼʌlel cuxul Jesús, tiʼ jamʌ sube ili tʼan tac jiñi xcʌntʼañob i chaʼan: «Mi cʌqʼueñetla tsijib mandar [...] cheʼ bajcheʼ tsaj cʼuxbiyetla, cheʼ yom miʼ laʼ cʼuxbin laʼ bʌ». Tsiʼ bej alʌ: «Cheʼ jini, pejtelel winicob mi caj i ñaʼtañob xcʌntʼañetla c chaʼan cheʼ mi laʼ cʼuxbin laʼ bʌ» (Jn. 13:34, 35).

2. ¿Chucoch ñucʌch i cʼʌjñibal mi lac pʌs chaʼan mi laj cʼuxbin lac bʌ?

2 Jesús tsiʼ yʌlʌ chaʼan jiñi wiñicob xʼixicob (quixtañujob) mi caj i cʌñob majquiyob jiñi i sujm bʌ xñoptʼañob i chaʼan mi mucʼʌch i pʌsob jiñi cʼuxbiya tsaʼ bʌ i pʌsbeyob. Jiñi i tʼan tac tsaʼ tsʼʌctiyi ti jimbʌ ora yicʼot ili ora. Jin chaʼan, ñucʌch i cʼʌjñibal cheʼ mi lac pʌs chaʼan mi laj cʼuxbin lac bʌ anquese an qʼuiñil wocolʌch.

3. ¿Chuqui mi caj laj cʌn ti ili estudio?

3 Come xmulilonla, an i tajol wocol mi la cubin chaʼan mi lac wen cʼuxbin yambʌlob. Pero yomʌch mi lac chaʼlen wersa lac lajiben i cʼuxbiya Jesús. Ili estudio mi caj i cʌntesañonla bajcheʼ jiñi cʼuxbiya miʼ coltañonla lac sʌclan jiñi ñʌchʼtʌlel, chaʼan junlajal mi laj qʼuel lac bʌ yicʼot lac pʌy lac bʌ ti la cotot. Cheʼ mi lac pejcan ili estudio, laʼ laj cʼajtiben lac bʌ: «¿Chuqui mij cʌn tiʼ tojlel jiñi hermanojob muʼ bʌ i chʌn pʌsʌyob cʼuxbiya cheʼto jaʼel cheʼ miʼ tajob wocol?».

LAʼ LAC SɅCLAN JIÑI ÑɅCHʼTɅLEL

4. Cheʼ bajcheʼ miʼ yʌl Mateo 5:23, 24, ¿chucoch yom mi lac chaʼ utsʼesan lac bʌ yicʼot juntiquil la quermañu cheʼ michʼ yicʼotonla?

4 Jesús tsiʼ cʌntesayonla chaʼan ñucʌch i cʼʌjñibal cheʼ mi lac chaʼ utsʼesan lac bʌ yicʼot juntiquil la quermañu cheʼ michʼ yicʼotonla (pejcan Mateo 5:23, 24). Tsiʼ yʌlʌ chaʼan mi la com chaʼan wen miʼ qʼuelonla Dios, yom wen añonla yicʼot yambʌlob. Jehová miʼ tijicñesʌben i pusicʼal cheʼ mi lac chaʼlen wersa lac sʌclan jiñi ñʌchʼtʌlel yicʼot jiñi la quermañujob. Maʼañic mi caj i chʼʌm jiñi eʼtel (troñel) muʼ bʌ lac melben (chaʼliben) mi lotol ti lac pusicʼal jiñi michʼajel i cheʼ mach la com lac chaʼ utsʼesan lac bʌ la quicʼot jiñi la quermañu (1 Jn. 4:20).

5. ¿Chucoch wocol tsiʼ yubi jiñi Mark chaʼan miʼ chaʼ utsʼesan i bʌ yicʼot juntiquil hermano?

5 An qʼuiñil wocol mi la cubin chaʼan mi lac chaʼ utsʼesan lac bʌ yicʼot juntiquil la quermañu. ¿Chucoch? Laʼ laj qʼuel chuqui ti wocol tsiʼ taja juntiquil hermano i cʼabaʼ Mark. * Tsiʼ lowbe i pusicʼal cheʼ bʌ juntiquil hermano tsiʼ yʌlʌ mach bʌ tojic tiʼ tojlel i tiʼ sube jiñi hermanojob. ¿Bajcheʼ tsiʼ qʼuele iliyi jiñi Mark? Miʼ yʌl: «Tsaʼ wen michʼayon i tsʌts tsaʼ c pejca jiñi hermano». Pero ti wiʼil tsiʼ chaʼ ñaʼta chaʼan mach weñic tsaʼ bʌ i mele i tiʼ sube jiñi hermano chaʼan miʼ ñusʌben i mul i miʼ chaʼ utsʼañob. Pero jiñi hermano maʼañic tsiʼ chʼujbi. Ti ñaxan, Mark tsiʼ ñaʼta: «¿Chucoch joñon yom mic chaʼlen wersa cutsʼesan c bʌ quicʼot mi jin mach yomic i tojʼesan jiñi lon c wocol?». Cheʼ jiñi, jiñi superintendente i chaʼan circuito tiʼ sube chaʼan yom miʼ chʌn chaʼlen wersa. ¿Chuqui tsiʼ mele jiñi Mark?

6. a) ¿Chuqui tsiʼ mele Mark chaʼan miʼ chaʼ utsʼesan i bʌ yicʼot juntiquil hermano? b) ¿Bajcheʼ tsiʼ jacʼʌ Mark muʼ bʌ i yʌl Efesios 4:2, 32?

6 Mark tsiʼ wen ñaʼta i melbal i tsiʼ qʼuele chaʼan anto yom miʼ pʌs i pecʼlel i chaʼan ñumen ñuc miʼ qʼuel i bʌ bajcheʼ yambʌlob. Tsiʼ qʼuele chaʼan yom miʼ qʼuextan i melbal (Col. 3:8, 9, 12). Tsaʼ chaʼ majli i pejcan jiñi hermano i tiʼ pecʼlel tiʼ cʼajtibe chaʼan miʼ ñusʌben i mul. Cheʼ jaʼel, tiʼ tsʼijbube carta tac chaʼan miʼ suben chaʼan cʼux miʼ yubin jiñi wocol tsaʼ bʌ tejchi tiʼ tojlelob yicʼot chaʼan yom i ñajʌtesan jiñi tsaʼ bʌ ujti. Yicʼot tiʼ yʌqʼue majtañʌl tac tsaʼ bʌ i ñaʼta chaʼan mi caj i mulan. Pero jiñi hermano bej michʼto. Pero Mark tsiʼ bej jacʼʌ jiñi i mandar Jesús chaʼan yom miʼ cʼuxbin jiñi i yermañu i miʼ ñusʌben i mul (pejcan Efesios 4:2, 32). Cheʼ jaʼel, cheʼ baqui ora jiñi yambʌlob mach yom i chaʼ utsʼesan i bʌ yicʼotonla anquese mi lac chaʼlen wersa, jiñi i sujm bʌ cʼuxbiya mi caj i coltañonla chaʼan mi lac chʌn ñusʌbeñob i mul yicʼot lac chaʼlen oración chaʼan miʼ tojʼan jiñi wocol (Mt. 18:21, 22; Gá. 6:9).

Mi an majqui michʼ yicʼotonla, tajol cabʌl chuqui yom mi lac mel chaʼan miʼ chaʼ utsʼan yicʼotonla. (Qʼuele jiñi párrafo 7 yicʼot 8). *

7. a) ¿Chuqui tiʼ subeyonla lac mel jiñi Jesús? b) ¿Chuqui ti tsʌts bʌ wocol tsiʼ ñusa juntiquil hermana?

7 Jesús tiʼ subeyonla chaʼan yom mi lac bej melben jiñi yambʌlob la com bʌ chaʼan mi lac melbentel. I tsiʼ yʌlʌ chaʼan mach cojach yom mi laj cʼuxbin jiñi muʼ bʌ i cʼuxbiñonla (Lc. 6:31-33). ¿Chuqui mi caj lac mel mi yaʼ ti laj congregación an majqui mach yom i pejcañonla yicʼot mach yom i chuc laj cʼʌb? Tiʼ sujm, maʼañic miʼ wen ujtel ili wocol, pero jiñʌch tsaʼ bʌ ujti tiʼ tojlel jiñi hermana Lara. Miʼ yʌl: «Juntiquil hermana maʼañic miʼ wis pejcañon, i joñon mach cujilic chucoch. Tsiltsilñayon ti bʌqʼuen i wocol mi cubin chaʼan mic majlel ti tempa bʌ». Ti ñaxan, Lara tsiʼ ñaʼta: «Mach c mul. I jiñi yambʌ hermanojob miʼ yʌlob jaʼel chaʼan leco bʌ hermana».

8. a) ¿Chuqui tsiʼ mele jiñi Lara chaʼan chaʼ wen miʼ yajñel yicʼot juntiquil hermana? b) ¿Chuqui mi laj cʌn chaʼan jiñi wocol tsaʼ bʌ i ñusa?

8 Lara cabʌlʌch chuqui tsiʼ mele chaʼan wen miʼ yajñel yicʼot jiñi hermana. Tsiʼ melbe oración Jehová i tsaʼ majli i pejcan. Tsiʼ chaʼleyob tʼan, tsiʼ meqʼueyob i bʌ yicʼot tsaʼ chaʼ utsʼayob. Maʼañix wocol yilal. Pero Lara miʼ yʌl: «Ti wiʼil, jiñi hermana tsaʼ caji i chaʼ mel jiñi tsaʼ bʌ i melbeyon ti ñaxan. Wen chʼijiyem tsaʼ cubi c bʌ». Lara tsiʼ ñaʼta chaʼan cojach mi caj i taj i tijicñʌyel mi jiñi hermana miʼ qʼuextan i melbal. Pero tsaʼ cʼoti i qʼuel chaʼan ñumen wen cheʼ miʼ bej pʌsben i cʼuxbiya yicʼot cheʼ tiʼ yutslel i pusicʼal miʼ ñusʌben i mul (Ef. 4:32–5:2). Cheʼ jaʼel, tiʼ cʼajtesa chaʼan jiñi yujil bʌ cʼuxbiya «maʼanic miʼ lot tiʼ pusicʼal i contrajintel» yicʼot «miʼ ñusan pejtel wocol, miʼ ñop pejtelel chuqui tac isujm, miʼ chaʼlen pijtaya tiʼ xucʼtʌlel i pusicʼal, miʼ ñusan ti utsʼat pejtelel chuqui tac miʼ yujtel» (1 Co. 13:5, 7). Jiñʌch tsaʼ bʌ i colta Lara chaʼan chaʼ weñix miʼ yubin i bʌ. Tsaʼ ñumi i yorajlel, i jiñi hermana tsaʼix caji i ñumen pʌs i yutslel tiʼ tojlel. Mi mucʼʌch lac sʌclan jiñi ñʌchʼtʌlel yicʼot jiñi hermanojob, «jini Dios muʼ bʌ i cʼuxbiñonla, muʼ bʌ i yʌqʼueñonla i ñʌchʼtʌlel lac pusicʼal» mi caj i yajñel yicʼotonla (2 Co. 13:11).

JUNLAJAL YOM MI LAJ QʼUEL JIÑI YAMBɅLOB

9. Cheʼ bajcheʼ miʼ yʌl Hechos 10:34, 35, ¿chucoch junlajal yom mi laj qʼuel yambʌlob?

9 Jehová junlajal miʼ qʼuelonla (pejcan Hechos 10:34, 35). Mi cheʼ mi lac mel jaʼel, mi lac pʌs chaʼan i yalobilonla. Yicʼot mi lac jacʼ jiñi mandar chaʼan yom mi laj cʼuxbin lac piʼʌlob cheʼ bajcheʼ mi laj cʼuxbin lac bʌ yicʼot mi la cʌcʼ laj coltaya chaʼan bej an ñʌchʼtʌlel ti laj congregación (Ro. 12:9, 10; Stg. 2:8, 9).

10, 11. ¿Chuqui tsiʼ mele juntiquil hermana chaʼan miʼ locʼsan tiʼ pusicʼal jiñi mach bʌ weñic?

10 An wocol bʌ miʼ yubiñob chaʼan junlajal miʼ qʼuelob yambʌlob. Laʼ laj qʼuel chuqui tsiʼ ñusa jiñi hermana Ruth. Cheʼ bʌ xcolelto, juntiquil quixtañu chʼoyol bʌ ti yambʌ país tsiʼ melbe mach bʌ weñic jiñi i familia. ¿Bajcheʼ tsiʼ ticʼla jiñi wocol? Ruth miʼ yʌl: «Maʼan ches com cubin chaʼan jiñi país. Tsaʼ c ñaʼta chaʼan cheʼob i melbal jaʼel pejtelel jiñi quixtañujob chʼoyoloʼ bʌ yaʼi, cheʼto jaʼel jiñi hermanojob». ¿Chuqui tsiʼ colta chaʼan miʼ locʼsan tiʼ pusicʼal jiñi mach bʌ weñic?

11 Ruth tsiʼ qʼuele chaʼan yom miʼ cʌy i ñaʼtan bajcheʼ jiñi. Tsiʼ pejca ti Anuario chaʼan jiñi hermanojob ti jiñi país. Miʼ yʌl: «Tsaʼ c chaʼle wersa chaʼan wen chuqui mic ñaʼtan chaʼan jiñi quixtañujob chʼoyoloʼ bʌ yaʼi. Tsaʼ caji j qʼuel chaʼan jiñi hermanojob wen chʼejl miʼ melbeñob i yeʼtel Jehová. Tsaʼ c chʼʌmbe i sujm chaʼan ochemob ti jiñi lac familia am bʌ tiʼ pejtelel pañimil». Ruth tsaʼ caji i qʼuel chaʼan anto chuqui yom miʼ mel. Miʼ tsictesan: «Cheʼ bʌ mi cʼotel j cʌn jiñi hermanojob chʼoyoloʼ bʌ ti jiñi país, mic chaʼlen wersa chaʼan utson yicʼotob i mic pejcañob. Tsaʼ cʼoti c ñumen cʌñob». ¿Bajcheʼ tsiʼ colta iliyi? Ruth miʼ yʌl: «Tsaʼ ñumi i yorajlel, i tsaʼ j cʌyʌ cubin tic pusicʼal jiñi mach bʌ weñic».

Mi mucʼʌch lac wen ‹cʼuxbin la quermañujob›, junlajal mi caj laj qʼuelob. (Qʼuele jiñi párrafo 12 yicʼot 13). *

12. ¿Chuqui ti wocol an i chaʼan jiñi hermana Sarah?

12 An hermanojob mach bʌ weñic miʼ qʼuelob yambʌlob, pero tajol maʼañic miʼ ñaʼtañob. Jumpʼejl ejemplo, juntiquil hermana i cʼabaʼ Sarah tsiʼ pensali chaʼan mach lecojic miʼ qʼuel yambʌlob chaʼan baqui tilemob, mi añob i taqʼuin o chaʼan chuqui ti eʼtel an i chaʼañob tiʼ yorganización Jehová. Pero miʼ yʌl: «Tsaʼ caji j qʼuel chaʼan mach weñic mij qʼuel yambʌlob». ¿Bajcheʼ tsiʼ pʌsʌ? Jiñi i familia luʼ ajñemob ti universidad, jin chaʼan mucʼ jach i yajñel yicʼot jiñi quixtañujob ajñemoʼ bʌ ti jiñi universidad jaʼel. Ti jumpʼejl bʌ qʼuin, tiʼ sube juntiquil i yamigo: «Cojach mic ñochtan jiñi hermanojob tsaʼ bʌ i wen qʼueleyob jun». Tiʼ sujm, Sarah yomʌch miʼ qʼuextan i melbal. ¿Chuqui tsiʼ mele?

13. ¿Chuqui mi laj cʌn chaʼan tsaʼ bʌ i mele Sarah chaʼan miʼ qʼuextan i melbal?

13 Juntiquil superintendente i chaʼan circuito tsiʼ colta jiñi Sarah chaʼan miʼ qʼuel bajcheʼ yilal i melbal. Sarah miʼ yʌl: «Tiʼ subeyon chaʼan wen woli (choncol) c melben i yeʼtel Jehová, chaʼan weñʌch jiñi j comentario tac yicʼot chaʼan añʌch c ñaʼtʌbal i chaʼan bʌ Biblia. Cheʼ jaʼel, tiʼ subeyon chaʼan cheʼ woli (yʌquel) lac ñumen taj majlel lac ñaʼtʌbal yom mi lac chaʼlen wersa lac pʌs jaʼel jiñi pecʼlel, jiñi pʼuntaya yicʼot laj cʌn chaʼan an tac mach bʌ mejlic lac mel». Sarah tsiʼ chʼʌmʌ ti ñuc tsaʼ bʌ subenti. Miʼ yʌl: «Tsaʼ j qʼuele chaʼan ñumen ñuc bʌ i cʼʌjñibal jiñʌch cheʼ utsonla yicʼot mi lac pʌs cʼuxbiya». Jin chaʼan, weñix tsaʼ caji i qʼuel jiñi hermanojob. Miʼ tsictesan: «Tsaʼ c chaʼle wersa j qʼuelbeñob wem bʌ i melbalob muʼ bʌ i yʌcʼ chaʼan añob i cʼʌjñibal tiʼ wut Jehová». ¿Ixcu joñonla? Maʼañic baqui ora la com la cubin chaʼan ñumen ñuconla tiʼ caj tsaʼ lac wen qʼuele jun. Mi mucʼʌch laj ‹cʼuxbin la quermañujob›, junlajal mi caj laj qʼuelob (1 P. 2:17).

LAʼ LAC PɅY TI LA COTOT JIÑI YAMBɅLOB

14. Cheʼ bajcheʼ miʼ yʌl Hebreos 13:16 (WT), ¿bajcheʼ miʼ yubin i bʌ Jehová cheʼ mi lac tʼox chuqui an lac chaʼan?

14 Jehová miʼ wen qʼuel ti ñuc cheʼ mi lac pʌy ti la cotot yambʌlob (pejcan Hebreos 13:16, Jini wen bʌ tʼan [WT]). * Miʼ qʼuel chaʼan yaʼʌch ochem ti jiñi lac chʼujutesaya, ñumento cheʼ mi laj coltan jiñi wen i cʼʌjñibal bʌ i chaʼañob (Stg. 1:27; 2:14-17). Jin chaʼan, jiñi Biblia miʼ subeñonla chaʼan yom mi lac pʌyob ti la cotot (Ro. 12:13). Cheʼ mucʼʌch lac mel, mi lac pʌsben yambʌlob chaʼan mucʼʌch laj cʼuxbiñob yicʼot chaʼan i yamigojoñobla. Miʼ wen mulan Jehová cheʼ mi la cʌqʼuen yambʌlob chuqui mi laj cʼux o mi lac jap, cheʼ mi la cʌqʼuen i yorajlel la cajñel yicʼotob yicʼot cheʼ mi lac ñʌchʼtañob (1 P. 4:8-10). Pero an tac chuqui miʼ mejlel i mʌctañonla chaʼan mi lac tʼox chuqui an lac chaʼan.

«Wajali maʼañic mic mulan c pʌy ti cotot jiñi hermanojob, pero ili ora muqʼuix, i wen tijicñayon» (Edit). (Qʼuele jiñi párrafo 16). *

15, 16. a) ¿Chucoch an wocol bʌ miʼ yubiñob chaʼan miʼ pʌyob yambʌlob tiʼ yotot? b) ¿Chuqui tsiʼ colta Edit chaʼan miʼ pʌy tiʼ yotot yambʌlob?

15 An qʼuiñil wocol mi la cubin chaʼan mi lac pʌy ti la cotot yambʌlob chaʼan bajcheʼ yilalonla ti wajali. Jiñʌch tsaʼ bʌ i yubi jiñi mebaʼ bʌ hermana i cʼabaʼ Edit. Cheʼ bʌ maxto Testigojic, maʼañic miʼ wen ajñel yicʼot jiñi yambʌlob. Tiʼ pensali chaʼan jiñi yambʌlob ñumen wento bajcheʼ añob chaʼan miʼ pʌyob tiʼ yotot yambʌlob.

16 Cheʼ bʌ i testigojix Jehová, Edit tsiʼ qʼuexta i pensar i tsiʼ chaʼle wersa chaʼan miʼ pʌy tiʼ yotot yambʌlob. Miʼ cʼajtesan: «Cheʼ bʌ tsaʼ mejli jiñi tsijiʼ bʌ i Yotlel lon c tempa bʌ, juntiquil anciano tsiʼ cʼajtibeyon mi muqʼuic c mejlel c pʌy cʌytʌl chaʼpʼejl semana yaʼ ti cotot jumpʼejl xñujpuñel muʼ bʌ caj i yʌcʼob i coltaya ti jiñi eʼtel. Cheʼ jiñi, tsaʼ c ñaʼta jiñi mebaʼ xʼixic chʼoyol bʌ ti Sarepta yicʼot bajcheʼ Jehová tsiʼ yʌqʼue i bendición» (1 R. 17:12-16). Jin chaʼan, Edit tsaʼʌch i chʼujbi. ¿Chuqui ti bendición tsiʼ taja? Miʼ tsictesan: «Chaʼpʼejl uw tsaʼ cʌyleyob ti cotot i mach chaʼpʼejlic semana. Ti jiñi bʌ ora, ti lon cuxticlel tsaʼ sujtiyon lojon ti lon camigo lon c bʌ». Cheʼ jaʼel, Edit an yambʌ wem bʌ i yamigojob yaʼ ti congregación. Ili ora añix bajcheʼ precursora i miʼ wen mulan i pʌyob majlel tiʼ yotot jiñi hermanojob muʼ bʌ i loqʼuelob tiʼ subtʼan yicʼot chaʼan miʼ yʌqʼueñob i tsʼitaʼ bʌl i ñʌcʼ. Miʼ yʌl: «Tijicñayon cheʼ an chuqui miʼ cʌqʼuen yambʌlob. I mic taj cabʌl bendición» (He. 13:1, 2).

17. ¿Chuqui tsaʼ cʼoti i qʼuel Luke yicʼot i yijñam?

17 Tajol añix majquiyob mi lac pʌyob ti la cotot, pero ¿anto ba majquiyob miʼ mejlel lac pʌyob? Jumpʼejl ejemplo, Luke yicʼot i yijñam ñʌmʌl i pʌyob tiʼ yotot jiñi i tat i ñaʼob, i familiajob, i yamigojob yicʼot jiñi superintendente i chaʼan circuito yicʼot i yijñam. Pero Luke miʼ yʌl: «Tsaʼ j qʼuele lon chaʼan cojach mi lon c pʌy ti lon cotot jiñi ñʌmʌl bʌ lon c ñochtan». ¿Chuqui tsiʼ meleyob chaʼan miʼ pʌyob tiʼ yotot yañoʼ bʌ jaʼel?

18. ¿Chuqui tsiʼ mele jiñi Luke yicʼot i yijñam chaʼan miʼ pʌyob tiʼ yotot yambʌlob?

18 Luke yicʼot i yijñam tsiʼ chʼʌmbeyob i sujm chuqui yom i yʌl cheʼ mi lac pʌy ti la cotot yambʌlob cheʼ bʌ tsiʼ wen ñaʼtayob tsaʼ bʌ i yʌlʌ Jesús: «Come mi jini jach cʼux woli laʼ wubin jini cʼux bʌ miʼ yubiñetla ¿utsʼat ba maʼ qʼuejlel cheʼ jini?» (Mt. 5:45-47). Tsaʼ cʼoti i ñaʼtañob chaʼan yom miʼ lajiñob Jehová, muʼ bʌ i pʌsben i yutslel pejtelel i yalobilob. Jin chaʼan, tsiʼ pʌyʌyob tiʼ yotot jiñi hermanojob maʼañic bʌ an i pʌyʌyob. Luke miʼ yʌl: «Ili ora, mi lon c wen ñusan lon c bʌ yicʼot jiñi yambʌ hermanojob come miʼ ñuqʼuesʌbeñon lon c pusicʼal tiʼ chaʼan bʌ Dios».

19. ¿Bajcheʼ mi lac pʌs chaʼan xcʌntʼañonla i chaʼan Jesús, i chuqui com lac mel?

19 Tsaʼix laj qʼuele chaʼan cheʼ mi lac wen cʼuxbin lac bʌ miʼ coltañonla lac sʌclan jiñi ñʌchʼtʌlel, chaʼan junlajal mi laj qʼuel lac bʌ yicʼot chaʼan mi lac pʌy lac bʌ ti la cotot. Yom mi lac locʼsan ti lac pusicʼal jiñi mach bʌ weñic yicʼot laj cʼuxbin jiñi la quermañujob ti jumpʼejl lac pusicʼal. Mi mucʼʌch lac mel, tijicña mi caj la cajñel yicʼot mi caj lac pʌs chaʼan i sujm bʌ xcʌntʼañonla i chaʼan Jesús (Jn. 13:17, 35).

CʼAY 88 Coltañon chaʼan mij cʌn a bijlel

^ parr. 5 Jesús tsiʼ yʌlʌ chaʼan mi caj laj cʌjñel bajcheʼ i sujm bʌ xñoptʼañonla cheʼ mi lac pʌs cʼuxbiya. Cheʼ mi laj cʼuxbin jiñi la quermañujob mi caj lac sʌclan jiñi ñʌchʼtʌlel, junlajal mi caj laj qʼuel lac bʌ yicʼot mi caj lac pʌyob ti la cotot. Tiʼ sujm, an i tajol wocolʌch chaʼan mi lac mel. Ili estudio mi caj i yʌqʼueñonla wem bʌ ticʼojel tac chaʼan mi lac chʌn cʼuxbin lac bʌ ti jumpʼejl lac pusicʼal.

^ parr. 5 Ti ili estudio, jiñi cʼabaʼʌl tac tsaʼ qʼuextʌyi.

^ parr. 14 Hebreos 13:16 (WT): «Mach yom ñajayic ti lac pusicʼal lac chaʼlen wen bʌ yicʼot lac tʼox aqʼuen chʌ bʌ an lac chaʼan jini pʼumpʼuñoʼ bʌ. Como jiñʌch cheʼ bajcheʼ tsʌnsʌbil bʌ i majtyan Dios muʼ bʌ i qʼueleʼ ti wen».

^ parr. 58 MUʼ BɅ I PɅS JIÑI FOTO TAC: Juntiquil hermana miʼ chaʼlen wersa i tojʼesan jumpʼejl wocol, pero jiñi yambʌ hermana mach yomic. Come miʼ chʌn chaʼlen wersa i pʌsben i cʼuxbiya, ti wiʼil miʼ chaʼ utsʼan yicʼot jiñi hermana.

^ parr. 60 MUʼ BɅ I PɅS JIÑI FOTO TAC: Juntiquil hermano ñoxix bʌ chocbil miʼ yubin i bʌ tiʼ tojlel jiñi hermanojob.

^ parr. 62 MUʼ BɅ I PɅS JIÑI FOTO TAC: Juntiquil hermana wen tijicña miʼ yubin i bʌ cheʼ miʼ tech i pʌy tiʼ yotot jiñi hermanojob anquese wocolʌch tsiʼ yubi ti ñaxan.