Chaʼan maʼ ñumel ti yambʌ video

Chaʼan maʼanic miʼ pʌs i bʌ jini chaʼan bʌ video

TEMAJ CHAʼAN ESTUDIO 50

Jehová yom chaʼan librejonla

Jehová yom chaʼan librejonla

«Yom [...] mi laʼ sub chaʼan an librejlel tiʼ tojlelob jiñi chumuloʼ bʌ ila ti lum» (LV. 25:10, TNM).

CʼAY 22 ¡Laʼ tilic i Yumʌntel Dios!

MUʼ BɅ CAJ I QʼUEJLEL *

1, 2. a) ¿Chuquiyes jiñi jabil chaʼan bʌ tijicñʌyel? (Qʼuele jiñi recuadro « ¿Chuqui jiñi Jabil chaʼan bʌ tijicñʌyel ti wajali?»). b) ¿Chuqui tsiʼ taja ti tʼan Jesús ti Lucas 4:16-18?

AN PAÍS tac baqui jiñi wiñicob xʼixicob miʼ melob qʼuiñijel tac chaʼan miʼ cʼajtesañob wen ñuc bʌ i cʼʌjñibal cheʼ miʼ tsʼʌctiyel 50 jab. Jiñi qʼuiñijel miʼ mejlel ti jalʼan jumpʼejl qʼuin, jumpʼejl semana o ñumento. Cheʼ mi caj i tejchel yicʼot cheʼ miʼ yujtel jiñi wiñicob xʼixicob ti ora miʼ ñajʌyelob i chaʼan jiñi tijicñʌyel tsaʼ bʌ i yʌqʼueyob.

2 Jiñi israelitajob miʼ melob jumpʼejl qʼuiñijel cheʼ mi cʼotel 50 jab muʼ bʌ i jalʼan jumpʼejl jab. Muʼ bʌ i subentel bajcheʼ Jabil chaʼan bʌ tijicñʌyel. I sujmlel chaʼan i coltʌntel jiñi tejclum. ¿Chucoch wen ñuc i cʼʌjñibal tiʼ lac tojlel wʌle bʌ qʼuin? Come miʼ cʼajtesʌbeñonla chuqui wen utsʼatax bʌ melbil bʌ i chaʼan Jehová tiʼ lac tojlel chaʼan lac librejlel ti pejtelel ora. Jesús tsiʼ yʌlʌ chaʼan jiñi librejlel jiñʌch muʼ bʌ lac tajben i wenlel ti ili ora (pejcan Lucas 4:16-18).

Wen miʼ yubiñob i bʌ jiñi israelitajob cheʼ ti Jabil chaʼan bʌ tijicñʌyel, jiñi añoʼ bʌ ti majtan eʼtel miʼ chaʼ sujtelob tiʼ lumal i miʼ tempañob i bʌ yicʼot i familia. (Qʼuele jiñi párrafo 3). *

3. Cheʼ bajcheʼ miʼ yʌl Levítico 25:8-12, ¿bajcheʼ miʼ tajbeñob i wenlel jiñi israelitajob jiñi Jabil chaʼan bʌ tijicñʌyel?

3 Miʼ mejlel lac ñumen chʼʌmben i sujm tsaʼ bʌ i taja tiʼ tʼan Jesús cheʼ bʌ tsiʼ yʌlʌ chaʼan jiñi librejlel cheʼ mi lac tsajin jiñi tsaʼ bʌ i yʌqʼueyob i mel Dios jiñi israelitajob ti jiñi Jabil chaʼan bʌ tijicñʌyel. Tsiʼ yʌlʌ: «Yom mi laʼ qʼuel ti chʼujul jiñi jabil 50 i mi laʼ sub chaʼan an librejlel tiʼ tojlelob jiñi chumuloʼ bʌ ila ti lum. Ili jabil mi caj i sujtel ti laʼ tojlel ti jumpʼejl Jabil chaʼan bʌ tijicñʌyel, i ti jujuntiquiletla mi caj laʼ chaʼ sutqʼuibentel chuqui tac an laʼ chaʼan yicʼot ti jujuntiquiletla mi caj laʼ chaʼ sujtel baʼan laʼ familia» (pejcan Levítico 25:10 TNM; 25:8, 9, 11, 12). Ti jiñi yambʌ temaj, tsaʼ laj qʼuele bajcheʼ tsiʼ tajbeyob i wenlel jiñi israelitajob cheʼ bʌ tsiʼ chʼʌmʌyob ti ñuc jiñi i yorajlel cʼaj o ti jujumpʼejl semana. Mi caj lac bej qʼuel bajcheʼ tsiʼ tajbeyob i wenlel jiñi Jabil chaʼan bʌ tijicñʌyel. Laʼcu lac ñaʼtan juntiquil israelita an i bet i miʼ chon i lum chaʼan miʼ toj. Cheʼ ti Jabil chaʼan jiñi tijicñʌyel miʼ chaʼ sutqʼuibentel i lum. I cheʼ jiñi, miʼ mejlel i cʌybeñob tiʼ wenta i yalobilob. Laʼ lac ñaʼtan tiʼ tojlel juntiquil israelita wocol bʌ bajcheʼ miʼ taj taqʼuin, i chaʼan miʼ toj i bet, miʼ chon juntiquil i yalobil bajcheʼ xyaj eʼtel (troñel) o miʼ chon i bʌ jaʼel. Ti jiñi Jabil chaʼan bʌ tijicñʌyel, jiñi xyaj eʼtel miʼ «chaʼ sujtel yicʼot i familia». Cheʼ bajcheʼ iliyi, pejtelel jiñi xyaj eʼtelob miʼ mejlel i pijtañob chaʼan miʼ chaʼ ajñelob ti libre. Tiʼ sujm, Jehová miʼ cʼojoʼtan jiñi i wiñicob.

4, 5. ¿Chucoch yom mi lac chʼʌm ti ñuc jiñi Jabil chaʼan bʌ tijicñʌyel ili ora?

4 ¿Baqui bʌ yambʌ i wenlel jiñi Jabil chaʼan bʌ tijicñʌyel? Jehová tsiʼ yʌlʌ tiʼ tojlel Moisés: «Pero yaʼ ti jini lum muʼ bʌ caj i yʌqʼueñet Dios maʼanic mi caj i tajtʌl pʼumpʼun bʌ cheʼ xucʼuletla yicʼot Dios, come lac Yum mi caj i yʌqʼueñetla cabʌl bendición yaʼ baʼ mi laʼ majlel ti chumtʌl» (Dt. 15:4). Wen yʌñʌl bajcheʼ miʼ yujtel ti pañimil (mulawil) come jiñi añoʼ bʌ i taqʼuin miʼ ñumen tajob taqʼuin, pero jiñi pʼumpʼuñoʼ bʌ ñumen pʼumpʼun miʼ sujtelob.

5 Jiñi xñoptʼañonbʌla mach chuculoñixla tiʼ Mandar Moisés. Ili yom i yʌl chaʼan maʼañic mi lac jacʼ jiñi mandar chaʼan yom miʼ yʌjqʼuelob ti libre jiñi xyaj eʼtelob, chaʼan miʼ yʌjpel jiñi bet tac yicʼot chaʼan miʼ chaʼ sutqʼuibentel i lum juntiquil quixtañu (Ro. 7:4; 10:4; Ef. 2:15). Lajal bajcheʼ tsaʼ ujti tiʼ tojlel jiñi israelitajob, joñonla jaʼel miʼ mejlel lac taj lac tijicñʌyel chaʼan lac librejlel.

JESÚS TIʼ TSICTESA JIÑI LIBREJLEL

6. ¿Chuqui i cʼʌjñibal lac chaʼan chaʼan mi la cajñel ti libre?

6 Ti lac pejtelel i cʼʌjñibal lac chaʼan lac librejlel come añonla bajcheʼ xyaj eʼtel i chaʼan mulil. Jin chaʼan, mi lac ñoxʼan, mi laj cʼamʼan i mi lac chʌmel (sajtel). Miʼ cʼotel lac ñaʼtan chaʼan añonla ti tsʌts bʌ i pʼʌtʌlel mulil cheʼ mi laj qʼuel lac bʌ ti jumpʼejl espejo o cheʼ mi lac majlel ti doctor tiʼ caj cʼamonla. Cheʼ jaʼel, mi laj cʼojoʼtan lac bʌ cheʼ mi lac chaʼlen mulil. Jiñi apóstol Pablo tsiʼ cʌñʌ i bʌ chaʼan an i «pʼʌtʌlel mulil» tiʼ bʌcʼtal. I tsiʼ bej alʌ: «Pʼumpʼun jax c bʌ. ¿Majqui mi caj i locʼsañon tiʼ pʼʌtʌlel jini tsucul bʌ c pusicʼal muʼ bʌ i yʌcʼon ti chʌmel?» (Ro. 7:23, 24).

7. ¿Chuqui tsiʼ wʌn alʌ Isaías chaʼan jiñi librejlel?

7 Jehová tsiʼ chajpa chaʼan miʼ locʼsañonla tiʼ pʼʌtʌlel mulil. Jesús jiñʌch tsaʼ bʌ i mele ñuc bʌ i cʼʌjñibal chaʼan lac librejlel. Ti wajali, cheʼ anto yom ñumen ti 700 jab chaʼan miʼ tilel Jesús ila ti Pañimil, jiñi xʼaltʼan Isaías tsiʼ yʌlʌ chaʼan jumpʼejl ñuc bʌ librejlel ti talto bʌ qʼuin. Muʼ bʌ caj i chʼʌm tilel ñumen cabʌl wenlel bajcheʼ jiñi tsaʼ bʌ ujti ti jiñi Jabil chaʼan bʌ tijicñʌyel. Isaías tiʼ tsʼijbu: «An i yEspíritu lac Yum Dios tic pusicʼal, come lac Yum tsiʼ yajcayon chaʼan mic subeñob jini wen tʼan jini utsoʼ bʌ. Tsiʼ chocoyon tilel chaʼan mic lajmesʌbeñob i chʼijiyemlel i pusicʼal jini chʼijiyemoʼ bʌ, chaʼan mic subeñob loqʼuel jini ñupʼuloʼ bʌ» (Is. 61:1). Laʼ laj qʼuel majqui miʼ taj ti tʼan ili profecía.

8. ¿Majqui tiʼ tojlel tsaʼ tsʼʌctiyi jiñi i tʼan Isaías chaʼan bʌ jiñi librejlel?

8 Jiñi profecía ñuc bʌ i cʼʌjñibal chaʼan jiñi librejlel tsaʼ tejchi tiʼ tsʼʌctiyel cheʼ bʌ tsaʼ tejchi ti subtʼan Jesús. Tsaʼ majli yaʼ ti sinagoga am bʌ ti tejclum i chaʼan Nazaret, baqui tsaʼ coli, i tsiʼ pejca jiñi profecía i chaʼan Isaías tiʼ tojlel jiñi judíojob yaʼ bʌ tempʌbilob. Tsiʼ taja i bʌ ti tʼan cheʼ bʌ tsiʼ pejca iliyi: «An i yEspíritu lac Yum tic pusicʼal. Tsiʼ yajcayon chaʼan mic subeñob jini wen tʼan pʼumpuñoʼ bʌ. Tsiʼ chocoyon tilel chaʼan mic lajmesʌbeñob i chʼijiyemlel jini chʼijiyemoʼ bʌ, chaʼan mic subeñob loqʼuel jini ñupʼuloʼ bʌ, chaʼan mij cʼoqʼuesʌbeñob i wut jini xpotsʼob, chaʼan mi cʌcʼ ti colel jini ticʼlʌbiloʼ bʌ. Tsiʼ chocoyon tilel chaʼan mic sub jiñʌch i jabilel i yutslel i pusicʼal lac Yum» (Lc. 4:16-19). ¿Bajcheʼ tiʼ tsʼʌctesa Jesús ili profecía?

TSAʼ BɅ I ÑAXAN TAJAYOB I LIBREJLEL

Jesús tiʼ tsictesa jiñi librejlel ti jiñi sinagoga i chaʼan Nazaret. (Qʼuele jiñi párrafo 8 yicʼot 9).

9. ¿Chuqui ti librejlel yomob i taj jiñi lac piʼʌlob tiʼ qʼuiñilel Jesús?

9 Ti ñaxam bʌ siglo, jiñi wiñicob xʼixicob (quixtañujob) tsaʼ caji i tajob jiñi librejlel tsaʼ bʌ i yʌlʌ Isaías i tsaʼ bʌ i pejca Jesús. Cheʼʌch tiʼ tsictesa Jesús cheʼ bʌ tsiʼ yʌlʌ: «Tsʼʌctiyemix wʌle i tsʼijbujel Dios, tsaʼ bʌ laʼ wubi» (Lc. 4:21). Jiñi tsaʼ bʌ i yubiyob Jesús, tajol yomob chaʼan miʼ qʼuextʌyel jiñi yumʌl i maʼañix miʼ yajñelob tiʼ pʼʌtʌlel jiñi romanojob. Tajol cheʼʌch tsiʼ ñaʼtayob cheʼ bajcheʼ jiñi chaʼtiquil wiñicob tsaʼ bʌ i yʌlʌyob: «Tsaʼ cʌlʌ lojon jiñʌch muʼ bʌ caj i coltan israelob» (Lc. 24:13, 21). Pero la cujil chaʼan Jesús maʼañic tiʼ sube jiñi xcʌntʼañob i chaʼan chaʼan miʼ contrajiñob jiñi pʼʌtʌl bʌ yumʌl i chaʼan Roma. Tiʼ subeyob chaʼan yom miʼ yʌqʼueñob «César i chaʼan bʌ César» (Mt. 22:21). Pero ¿bajcheʼ tsiʼ yʌcʼʌ ti libre Jesús jiñi lac piʼʌlob ti jiñi bʌ qʼuin?

10. ¿Bajcheʼ tsiʼ locʼsa ti libre Jesús jiñi lac piʼʌlob?

10 Jiñi i Yalobil Dios tsaʼ tili chaʼan miʼ coltan lac piʼʌlob i tajob chaʼchajp librejlel. Ñaxam bʌ, tsiʼ coltayob chaʼan libre miʼ yajñelob tiʼ cʌntesa tac jiñi ñucoʼ bʌ i yeʼtel ti ñopbalʌl. Cabʌl judíojob xicʼbilob chaʼan miʼ tsajcañob jiñi mach bʌ weñic melbal tac yicʼot chaʼan miʼ ñopob mach tac bʌ i sujmic (Mt. 5:31-37; 15:1-11). Jiñi poj xcʌntesajoʼ bʌ ti Dios, maʼañic miʼ melbeñob i yeʼtel ti toj, jin chaʼan lajalob bajcheʼ xpotsʼob. Come maʼañic tsiʼ ñopoyob jiñi Mesías yicʼot i cʌntesa tac, maʼañic tsaʼ cʼoti i cʌñob Dios yicʼot maʼañic tsaʼ ñusʌbentiyob i mul (Jn. 9:1, 14-16, 35-41). Come Jesús tsiʼ cʌntesayob tiʼ sujmlel i tsiʼ yʌqʼueyob wem bʌ ejemplo jiñi utsoʼ bʌ i pusicʼal, tsiʼ pʌsbeyob bajcheʼ miʼ mejlelob ti loqʼuel ti jiñi cʌntesa tac mach bʌ i sujmic (Mr. 1:22; 2:23–3:5).

11. ¿Chuqui yambʌ tsiʼ mele Jesús chaʼan mi laj cajñel ti libre?

11 I chaʼchajplel, Jesús tsiʼ yʌcʼʌ i coltaya chaʼan miʼ cʌytʌl ti libre jiñi wiñicob xʼixicob tiʼ pʼʌtʌlel mulil. Wocolix i yʌlʌ chaʼan jiñi i cuxtʌlel, Dios miʼ mejlel i ñusʌben i mul jiñi muʼ bʌ i yʌcʼ i ñopoñel ti jiñi i tojol laj coltʌntel i miʼ pʌs tiʼ melbal (ti bajcheʼ miʼ chaʼlen i bʌ) (He. 10:12-18). Jesús tiʼ yʌlʌ: «Mi tsiʼ yʌcʼʌyetla ti colel i Yalobil Dios, colbiletla ti isujm» (Jn. 8:36). Ili librejlel ñumen ñucʌch bajcheʼ jiñi tsaʼ bʌ i tajayob jiñi israelitajob cheʼ ti Jabil chaʼan bʌ tijicñʌyel. Jumpʼejl ejemplo, juntiquil quixtañu muʼ bʌ i taj i librejlel ti jiñi Jabil chaʼan bʌ tijicñʌyel miʼ mejlel ti chaʼ sujtel ti xyaj eʼtel, i tajol, yaʼix miʼ chʌmel.

12. ¿Majqui jiñi ñaxam bʌ miʼ tajbeñob i wenlel tsaʼ bʌ i yʌlʌ Jesús chaʼan jiñi librejlel?

12 Cheʼ tiʼ qʼuiñilel Pentecostés cheʼ ti jabil 33, Jehová tsiʼ boño ti chʼujul bʌ i yespíritu jiñi xcʌntʼañob yicʼot yambʌ xucʼul bʌ quixtañujob. Tsiʼ yʌcʼʌyob ti ochel bajcheʼ i yalobilob, i mi caj i cʼotel i yorajlel chaʼan miʼ cuxtesañob chaʼan miʼ tem chaʼleñob yumʌntel yicʼot Jesús yaʼ ti panchan (Ro. 8:2, 15-17). Ili jiñobʌch tsaʼ bʌ i ñaxan tajbeyob i wenlel jiñi librejlel tsaʼ bʌ i tsictesa Jesús ti Nazaret. Maʼañix miʼ ñopob jiñi cʌntesa tac mach bʌ i sujmic yicʼot jiñi melbal tac mach bʌ loqʼuemic tiʼ Tʼan Dios muʼ bʌ i melob jiñi ñaxam bʌ miʼ yʌcʼob i bʌ ti ñopbalʌl. Dios miʼ qʼuel chaʼan librejobix ti jiñi mulil muʼ bʌ i yʌcʼonla ti chʌmel. Jiñi Jabil chaʼan bʌ tijicñʌyel i chaʼan jiñi xñoptʼañob, tsaʼ bʌ tejchi cheʼ tsaʼ bojñiyob ti chʼujul bʌ espíritu jiñi xcʌntʼañob ti jabil 33, mi caj i yujtel cheʼ tiʼ jilibal jiñi Mil jab i yumʌntel Cristo. ¿Chuqui mi caj i tajtʌl cʼʌlʌl ti jiñi bʌ ora?

LIBREJLEL CHAʼAN YONLEL WIÑICOB XʼIXICOB

13, 14. Mi jiñi bombiloʼ bʌ tsiʼ ñaxan tajbeyob i wenlel jiñi librejlel, ¿majqui yambʌlob miʼ mejlel i tajob jiñi librejlel tsaʼ bʌ i yʌlʌ Jesús?

13 Ti wʌle bʌ qʼuin, yonlel quixtañujob utsoʼ bʌ ti yambʌ tejclum tac ochemob ti jiñi ‹yambʌ tiñʌmeʼ› (Jn. 10:16). Jehová maʼañic tsiʼ yajcayob chaʼan miʼ tem chaʼleñob yumʌntel yicʼot Jesús ti panchan, añob i pijtaya chaʼan miʼ chumtʌlob tiʼ pejtelel ora ila ti Lum, cheʼ bajcheʼ miʼ yʌl jiñi Biblia. ¿Jimba woli (choncol) bʌ lac pijtan joñonla?

14 Wolix (yʌquelix bʌ) lac tajben i wenlel tac jaʼel jiñi muʼ bʌ caj i ñusañob i bʌ chaʼan mi caj i chaʼleñob yumʌntel yicʼot Jesús ti panchan. Jumpʼejl ejemplo, miʼ mejlel laj cʼajtin i ñusʌntel lac mul wocolix i yʌlʌ chaʼan jiñi lac ñopoñel tiʼ tojlel jiñi i cuxtʌlel tsaʼ bʌ i yʌcʼʌ Jesús. Jin chaʼan, wen mi laj qʼuejlel ti Dios yicʼot an wem bʌ laj conciencia (Ef. 1:7; Ap. 7:14, 15). Laʼcu lac ñaʼtan jaʼel jiñi wenlel tajbil bʌ lac chaʼan cheʼ tsaʼ coltʌntiyonla loqʼuel ti mach tac bʌ i sujmic ñopbalʌl tac baqui cabʌl jab tsaʼ ajñiyonla. Jesús tsiʼ yʌlʌ: «Mi caj laʼ cʌn i sujmlel c tʼan. I sujmlel c tʼan mi caj i yʌqʼuetla ti colel» (Jn. 8:32). Wen tijicñayonla cheʼ an lac chaʼan jiñi librejlel.

15. ¿Baqui bʌ librejlel miʼ mejlel lac pijtan ti talto bʌ qʼuin, i chuqui ti bendición miʼ mejlel lac ñusan lac bʌ?

15 Miʼ mejlel lac pijtan jiñi ñuc bʌ lac librejlel ti talto bʌ qʼuin. Tsʼitaʼ jax yom chaʼan mi caj i jisan Jesús jiñi mach bʌ i sujmic ñopbalʌl tac yicʼot jiñi yumʌlob xujchʼoʼ bʌ. Dios mi caj i cʌntan jiñi ‹motocñayoʼ bʌ wiñicob xʼixicob› i chaʼañoʼ bʌ yicʼot mi caj i yʌqʼueñob cabʌl i bendición ila ti Lum cheʼ sujtemix ti jumpʼejl paraíso (Ap. 7:9, 14). Cheʼto jaʼel, mi caj i chʼojyesan yonlel quixtañujob muʼ bʌ caj i mejlelob ti ajñel ti libre ti jiñi mulil tsaʼ bʌ i yotsa Adán (Hch. 24:15).

16. ¿Chuqui wen utsʼatax bʌ librejlel woliʼ pijtan jiñi quixtañujob?

16 Tiʼ yorajlel jiñi Mil jab i yumʌntel Jesús, jiñi muʼ bʌ caj i chaʼleñob yumʌntel yicʼot mi caj i coltan jiñi quixtañujob chaʼan miʼ tajob i cʼocʼlel yicʼot chaʼan wen miʼ yajñelob ti Dios. Ti jiñi bʌ ora, cabʌl chuqui mi caj i tojʼesʌntel yicʼot mi caj i tajob i librejlel, lajal bajcheʼ tsaʼ ujti ti jiñi Jabil chaʼan bʌ tijicñʌyel yaʼ ti Israel. Pejtelel jiñi xucʼuloʼ bʌ ti Jehová junyajl tojix mi caj i yajñelob. I librejobix mi caj i yajñelob chaʼan jiñi mulil.

Yaʼ ti tsijib pañimil, mi caj lac ñusan lac bʌ ti la queʼtel (Qʼuele jiñi párrafo 17)

17. Cheʼ bajcheʼ miʼ yʌl Isaías 65:21-23, ¿bajcheʼ yilal mi cajel i cuxtʌlel i wiñicob Dios? (Qʼuele jiñi dibujo am bʌ tiʼ tejchibal).

17 Ti Isaías 65:21-23 (pejcan) miʼ yʌl bajcheʼ yilal mi cajel laj cuxtʌlel ila ti Lum. Jiñi i chaʼañoʼ bʌ Dios maʼañic mi caj i toʼol ñusañob qʼuin. Jiñi Biblia miʼ yʌl chaʼan mi caj i melob i yeʼtel ti utsʼat yicʼot tiʼ tijicñʌyelob. Miʼ mejlel lac ñop chaʼan cheʼ miʼ yujtel jiñi mil jab, «jini melbil tac bʌ mi caj i yʌjqʼuel ti colel tiʼ pʼʌtʌlel chʌmel. Mi caj i yochel ti libre chaʼan tijicña miʼ yajñel yicʼot i ñuclel i yalobilob Dios» (Ro. 8:21).

18. ¿Chucoch miʼ mejlel lac ñop chaʼan ti talto bʌ qʼuin tijicña mi caj lac ñusan?

18 Jehová tsiʼ chajpa chaʼan jiñi israelitajob miʼ melob i yeʼtel yicʼot chaʼan miʼ cʼajob i yoj, i cheʼʌch mi caj i mel tiʼ tojlel i wiñicob ti jiñi Mil jab tiʼ yumʌntel Cristo. Ti lac pejtelel mi caj la cʌqʼuen i yorajlel lac melben i yeʼtel Dios. Cheʼ bajcheʼ woliʼ yujtel ili ora, jiñi i chʼujutesʌntel Dios ñuc i cʼʌjñibal miʼ cajel ti jiñi tsijiʼ bʌ pañimil chaʼan miʼ mejlel lac taj lac tijicñʌyel. Pejtelel jiñi xucʼuloʼ bʌ tijicña mi caj i yajñelob tiʼ yeʼtel i mi caj i chʼujutesañob Jehová.

CʼAY 142 Laʼ lac chʌn pijtan ti Jehová

^ parr. 5 Ti jiñi i Mandar Moisés, Jehová an chuqui utsʼat tsiʼ chajpa chaʼan jiñi israelitajob miʼ yajñelob tiʼ libre. Jiñʌch Jabil chaʼan bʌ tijicñʌyel. Jiñi xñoptʼañonbʌla maʼañix chucbilonla ti jiñi Mandar. Pero jiñi Jabil chaʼan bʌ tijicñʌyel ñucʌch i cʼʌjñibal ti lac tojlel. Ti ili temaj mi caj laj qʼuel bajcheʼ miʼ taj i bʌ ili qʼuiñijel tsaʼ bʌ mejli ti wajali yicʼot jiñi tsaʼ bʌ i mele Jehová ti lac tojlel i bajcheʼ mi lac tajben i wenlel.

^ parr. 61 MUʼ BɅ I PɅS JIÑI FOTO: Ti Jabil chaʼan bʌ tijicñʌyel, chaʼtiquil israelita tsaʼ bʌ ajñiyob ti majtan eʼtel miʼ tajob i librejlel, miʼ sujtelob tiʼ lumal i miʼ chaʼ cʼotel i tajob i bʌ yicʼot i familia.