Chaʼan maʼ ñumel ti yambʌ video

Chaʼan maʼanic miʼ pʌs i bʌ jini chaʼan bʌ video

¿Bajcheʼ qui ñoj yilal Jesús?

¿Bajcheʼ qui ñoj yilal Jesús?

Maʼañic majqui yujil bajcheʼ ñoj yilal Jesús, maʼañic baqui ora tsaʼ melbenti i dibujolel o i yejtal ti xajlel. Pero cʼʌlʌl ti wajali, an cabʌl libro i chaʼan xmel dibujojob baqui miʼ tilel i yejtal Jesús.

Tiʼ sujm, ili wen yujiloʼ bʌ mel dibujo maʼañic tsiʼ cʌñʌyob bajcheʼ ñoj yilal i ñiʼ i wut Jesús. Muʼ bʌ i wen chʼʌmob ti ñuc jiñʌch bajcheʼ yilal i cultura jiñi quixtañujob, i ñopbalob yic’ot chuqui miʼ mulañob. Anquese cheʼ bajcheʼ jiñi, jiñi i yeʼtelob miʼ mejlel i bej tojʼesʌbeñob o miʼ ñumen jembeñob chuqui yujil jiñi quixtañujob chaʼan bajcheʼ yilal miʼ ñaʼtañob Jesús yicʼot i cʌntesa tac.

An tsaʼ bʌ i melbeyob i yejtal Jesús bajcheʼ juntiquil cʼun bʌ wiñic, tam bʌ i jol, mach bʌ wen cʌlʌx i tsuctiʼ yicʼot chʼijiyemtic bʌ wiñic. Ti yan tac bʌ libro tsiʼ meleyob bajcheʼ juntiquil espíritu am bʌ chuqui cʼʌn joyan i chaʼan tiʼ jol yicʼot chaʼan miʼ ñajtʼesan i bʌ tiʼ tojlel yañoʼ bʌ. ¿Tiʼ sujm ba chaʼan cheʼʌch ñoj yilal Jesús? ¿Bajcheʼ miʼ mejlel lac ñaʼtan? Junchajp muʼ bʌ i mejlel i coltañonla lac tsʼitaʼ ñaʼtan bajcheʼ yilal Jesús jiñʌch cheʼ mi laj qʼuel muʼ bʌ i yʌl jiñi Biblia.

«TSAʼ CHAJPΛBEYON C BΛCʼTAL»

Ili tʼan yaʼ xutʼ loqʼuem ti tsaʼ bʌ i yʌlʌ Jesús tiʼ yoración, tajol cheʼ bʌ tsiʼ chaʼle chʼʌmjaʼ (Hebreos 10:5; Mateo 3:13-17). ¿Bajcheʼ yilal i bʌcʼtal? Cheʼ anto yom 30 jab, jiñi ángel Gabriel tsiʼ wʌn sube María: «Mi caj i yilan pañimil chʼiton bʌ a walobil, [...] mux i pejcʌntel tiʼ Yalobil Dios» (Lucas 1:31, 35). Jesús juntiquilʌch toj bʌ wiñic cheʼ bajcheʼ ti ñaxan mejli Adán (Lucas 3:38; 1 Corintios 15:45, TNM). Wen utsʼat bajcheʼ tsaʼ mejli, tajol tsaʼʌch i tsʼitaʼ locʼo i ñaʼ i cʼabaʼ María, chʼoyol bʌ ti Judea.

Cheʼ bajcheʼ pejtelel judíojob, Jesús añʌch i tsuctiʼ, pero jiñi romanojob maʼañobic i chaʼan. Jiñi am bʌ i tsuctiʼ yom i yʌl chaʼan juntiquilʌch wem bʌ wiñic yicʼot muʼ bʌ i qʼuejlel ti ñuc, pero mach tamic yicʼot yom wen cʌntʌbil i chaʼañob. Yaʼ mi laj cʌn chaʼan Jesús wen tsepbil i chaʼan i tsuctiʼ, wen sʌc i jol yicʼot xibʌbil i chaʼan. Maʼañic bʌ miʼ tsepob i jol cojach jiñi nazareojob, cheʼ bajcheʼ Sansón (Números 6:5; Jueces 13:5).

Jesús juntiquilʌch wen pʼʌtʌl bʌ wiñic, cheʼ tsaʼ ajñi 33 jab wʌʼ ti pañimil tsiʼ chaʼle eʼtel bajcheʼ xjucʼteʼ i maxto añic eʼtijibʌl bajcheʼ am bʌ ili ora (Marcos 6:3). Cheʼ bʌ tsiʼ teche subtʼan, i bajñel jach tsiʼ wetsʼe loqʼuel jiñi xchoñoñelob yaʼ bʌ añob ti templo, ‹yicʼotob i tiñʌmeʼob yicʼotob i tat wacax. Tsiʼ wejchʼubeyob i taqʼuin xqʼuex taqʼuiñob. Tsiʼ chʼaʼ chocbeyob i mesa tac› (Juan 2:14-17). Yomʌch juntiquil pʼʌtʌl bʌ wiñic chaʼan miʼ mejlel i mel jiñi. Chaʼan Jesús miʼ tsʼʌctesan i yeʼtel tsaʼ bʌ aqʼuenti, wen utsʼat tsaʼ mejli ti Dios: «Wersa mic sub jini wen tʼan chaʼan i yumʌntel Dios ti yambʌ tejclum tac jaʼel, come jini chaʼan chocbilon tilel» (Lucas 4:43). Chaʼan miʼ lʌtʼ xʌmbal tiʼ pejtelel Palestina i miʼ sub jiñi wen tʼan, yomʌch wen an i cʼocʼlel.

‹LAʼ LA BAʼ AÑON, [...] JOÑON MI CΛQ’UEÑETLA LA’ C’AJ LA’ WO›

Jiñi quixtañujob wen lujboʼ bʌ yicʼot jiñi añoʼ bʌ i wocol tajol tsaʼʌch i ñumen mulayob i jacʼben i tʼan Jesús cheʼ tsiʼ qʼueleyob chaʼan uts yicʼot miʼ mel chuqui wem bʌ tiʼ tojlel yambʌlob (Mateo 11:28-30). Jiñi i yutslel tsaʼ bʌ i pʌsʌ tsiʼ yʌqʼue i pʼʌtʌlel i tʼan chaʼan majqui jach yom i cʌn tiʼ tojlel mucʼʌch i taj i tijicñʌyel. Jinto jiñi xcolelob tsiʼ mulayob ajñel yicʼot Jesús, jiñi Biblia miʼ yʌl: «Tsiʼ meqʼueyob. Tsiʼ yʌcʼʌ i cʼʌb ti jini alobob» (Marcos 10:13-16).

Isujm chaʼan Jesús tsiʼ wen ila wocol cheʼ muʼto i cajel ti chʌmel, pero mach chʼijiyem bʌ wiñic. Jumpʼejl ejemplo, chaʼan an tijicñʌyel ti jiñi qʼuiñijel tsaʼ bʌ ujti yaʼ ti Caná, Jesús tiʼ sujtesa ti wen utsʼat bʌ vino jiñi jaʼ (Juan 2:1-11). Ti yan tac bʌ i cʌntesa Jesús utsʼatax chuqui tsiʼ yʌlʌ i maʼañic tsaʼ ñajayi i chaʼañob jiñi yaʼ bʌ añob ti jiñi bʌ ora (Mateo 9:9-13; Juan 12:1-8).

Ñumento cheʼ tsiʼ pʌsʌ tiʼ subtʼan, tsiʼ cʌntesa jiñi quixtañujob chaʼan miʼ mejlelob tiʼ chumtʌl tiʼ pejtelel ora (Juan 11:25, 26; 17:3). Cheʼ bʌ jiñi 70 xcʌntʼañob tiʼ subeyob Jesús bajcheʼ tsiʼ ñusayob tiʼ subtʼan, wen «tijicña» tsiʼ yubi yicʼot tsiʼ yʌlʌ: «Pero yom tijicñayetla chaʼan tsʼijbubil laʼ cʼabaʼ ti panchan» (Lucas 10:20, 21).

«MACH CHEʼIC YOM MI LAʼ MEL»

Cheʼ tiʼ yorajlel Jesús, jiñi ñucoʼ bʌ i yeʼtel ti ñopbalʌl tiʼ sʌclayob bajcheʼ miʼ mejlelob ti qʼuejlel ti ñuc yicʼot chaʼan ñucobʌch i yeʼtel miʼ ñaʼtʌntel (Números 15:38-40; Mateo 23:5-7). Pero Jesús tiʼ sube jiñi xcʌntʼañob i chaʼan chaʼan mach yomic miʼ qʼuelob i bʌ ti ñuc tiʼ tojlel yambʌlob (Lucas 22:25, 26). Tsaʼto i yʌqʼueyob ili ticʼojel: «Chʌcʌ qʼuele laʼ bʌ chaʼan stsʼijbayajob muʼ bʌ i mulañob i lʌpob pʌl bʌ i bujc. Miʼ mulañob i yʌqʼuentel cortesía [saludo] baʼan choñoñibʌl» (Marcos 12:38).

Jesús maʼañic tsiʼ qʼuele i bʌ ti ñuc, lajal jach tsiʼ yubi i bʌ bajcheʼ yambʌlob, an i tajol maʼañic tsaʼ cʌjñi cheʼ bʌ yaʼan baqui cabʌl quixtañujob (Juan 7:10, 11). Mach qʼuexelic bajcheʼ yilal yicʼot jiñi 11 apóstolob i chaʼan. Cheʼ bʌ Judas tsiʼ choño Jesús, tsiʼ wʌn alʌ chaʼan mi caj i cʼotel i tsʼujtsʼun i cheʼʌch miʼ mejlel i cʌñob (Marcos 14:44, 45).

Jin chaʼan, anquese an tacʌch mach bʌ wen la cujilic tiʼ tojlel Jesús, wen tsiquil chaʼan mach cheʼic yilal cheʼ bajcheʼ miʼ pʌstʌl ili ora. Pero ñumen ñuc i cʼʌjñibal cheʼ mi lac ñaʼtan bajcheʼ yilal mi laj qʼuel Jesús i mach jiñic bajcheʼ ñoj yilal i ñiʼ i wut.

«JUMUCʼ JACH, MAʼANIC MI CAJ I CHΛN QʼUELOÑOB JINI AÑOʼ BΛ TI PAÑIMIL»

Ili tʼan maxto wen jalic albil i chaʼan Jesús cheʼ tsaʼ chʌmi i tsaʼ mujqui (Juan 14:19). Tsiʼ ‹yʌcʼʌ i bʌ ti chʌmel chaʼan i tojol i mul cabʌlob› (Mateo 20:28). Cheʼ añix uxpʼejl qʼuin i ñumel, Dios tsiʼ chaʼ tejchesa ti «espíritu» yicʼot «tsiʼ yʌcʼʌ ti qʼuejlel» tiʼ tojlel jiñi xcʌntʼañob i chaʼan (1 Pedro 3:18; Hechos 10:40). ¿Bajcheʼ yilal Jesús cheʼ jiñi? Mach lajalix bajcheʼ ti ñaxan, mi jiñicto i yamigojob wen ñʌmʌl bʌ yicʼotob tsaʼ mejli i cʌñob cheʼ bʌ tsiʼ qʼueleyob. María Magdalena maʼañic tsiʼ cʌñʌ jaʼel, tsiʼ ñaʼta chaʼan jiñʌch xcʌnta ñichteʼ, i jiñi chaʼtiquil xcʌntʼañob majlel bʌ mucʼob ti Emaús tsiʼ ñaʼtayob chaʼan xñumel jach yaʼ ti tejclum (Lucas 24:13-18; Juan 20:1, 14, 15).

¿Bajcheʼ yilal yom mi lac ñaʼtan Jesús ili ora? Cheʼ bʌ ñumeñix 60 jab i chʌmel, jiñi apóstol Juan tsiʼ qʼuele ti cabʌl i ñajal. Juan maʼañic tsiʼ qʼuele chaʼan choncol i wen ubin wocol ti cruz. Tsiʼ qʼuele chaʼan jiñʌch «I REY REYOB, I YUM YUMΛLOB» lʌcʼʌlix bʌ mi caj i jisan i contrajob Dios, jiñi jontol bʌ quixtañujob yicʼot xibajob, i mi caj i chʼʌm tilel wenlel ila ti Lum tiʼ pejtelel ora (Apocalipsis [Revelación] 19:16; 21:3, 4).