Chaʼan maʼ ñumel ti yambʌ video

Chaʼan maʼanic miʼ pʌs i bʌ jini chaʼan bʌ video

¿Bajcheʼ yilal Dios?

¿Bajcheʼ yilal Dios?

Chaʼan mi lac sujtel tiʼ yamigo juntiquil quixtañu, yom mi laj cʌn bajcheʼ yilal. Cheʼʌch miʼ yujtel tiʼ tojlel Jehová jaʼel, chaʼan mi lac sujtel tiʼ yamigo, yom mi laj cʌmben i melbal tac. Cheʼ mi lac ñumen cʌn, mi lac ñumen lʌcʼtesan lac bʌ tiʼ tojlel. Dios cabʌl i melbal, pero an chʌnchajp ñumen ñuc bʌ: I pʼʌtʌlel, i ñaʼtʌbal, i tojel yicʼot i cʼuxbiya.

DIOS AN I PʼɅTɅLEL

«Obol c bʌ, c Yum Dios. Awilan a melbalʌch panchan yicʼot pañimil. Tsaʼ mele ti a cʼʌb ti ñuc bʌ a pʼʌtʌlel» (JEREMÍAS 32:17).

Jiñi i pʼʌtʌlel Dios tsiquil mi laj qʼuel ti chuqui tac melbil (pʌtbil) i chaʼan. Jumpʼejl ejemplo, ¿bajcheʼ yubil maʼ wubin cheʼ añet ti jumpat i wen tsʼʌyʌl jiñi Qʼuin? Miʼ pulel lac pʌchʌlel yubil tiʼ ticwʌlel. Jiñi i ticwʌlel miʼ pʌs i pʼʌtʌlel Jehová. ¿Bajcheʼ cʼamel i ticwʌlel jiñi Qʼuin? Ñaʼtancu, cheʼ muqʼuic mejlel lac chʼʌm tilel cheʼ alʌ wistʌl bajcheʼ i wut jumpʼejl acuxan, yom 140 kilómetro i ñajtlel mi laj cajñel. Jiñi Qʼuin cabʌl miʼ choc i pʼʌtʌlel ti jujumpʼejl segundo, lajal bajcheʼ cabʌl bomba tac.

Pero jiñi Qʼuin mach wen colemic, anto cabʌl ecʼ ñumen colem bʌ. Jiñi científicojob miʼ yʌlob chaʼan jiñi ecʼ cʌmbil bʌ bajcheʼ UY Scuti, ñumento colem bajcheʼ jiñi Qʼuin. Cheʼ muqʼuic i yochel jiñi UY Scuti tiʼ wenta jiñi Qʼuin, jiñi i colemlel yaʼto jaxʌl miʼ cʼotel lʌcʼʌl ti planeta Júpiter. Ili miʼ coltañonla lac ñumen ñaʼtan chucoch tsiʼ yʌlʌ Jeremías chaʼan Jehová tsiʼ cʼʌñʌ jiñi ñuc bʌ i pʼʌtʌlel chaʼan miʼ mel panchan yicʼot Lum.

¿Bajcheʼ mi lac taj lac wenlel tiʼ pʼʌtʌlel Dios? Jiñi laj cuxtʌlel yaʼʌch cʌyʌl tiʼ pejtelel chuqui melbil i chaʼan, jumpʼejl ejemplo, ti jiñi Qʼuin yicʼot pejtelel chuqui tac miʼ yʌcʼ ili Lum. Cheʼ jaʼel, Dios miʼ cʼʌn i pʼʌtʌlel chaʼan miʼ coltañonla ti jujuntiquilonla. ¿Bajcheʼ? Cheʼ ti ñaxam bʌ siglo, Dios tsiʼ yʌqʼue i pʼʌtʌlel Jesús chaʼan miʼ mel milagro tac, miʼ yʌl: «Wolix ti cʼotel i wut xpotsʼob. Woliyobix ti xʌmbal jini mach bʌ añobic i cʼʌjñibal i yoc. Lajmesʌbilob jini añoʼ bʌ leco bʌ i tsoy. Jini xcojcob wolix i yubiñob tʼan. Woliʼ tejchelob chʼojyel jini chʌmeñoʼ bʌ» (Mateo 11:5). ¿I chuqui woliʼ yujtel ili ora? Jiñi Biblia miʼ yʌl: «Miʼ chaʼ pʼʌtesan jini cʼuñoʼ bʌ». I miʼ bej al: «Jini muʼ bʌ i chʌn pijtañob lac Yum chaʼan miʼ coltʌntelob mi caj i chaʼ tajob i pʼʌtʌlel» (Isaías 40:29, 31). Dios miʼ mejlel i yʌqʼueñonla «jini ñuc bʌ lac pʼʌtʌlel» chaʼan miʼ mejlel lac ñusan o laj cuch jiñi wocol tac muʼ bʌ i tilel ti lac tojlel (2 Corintios 4:7). Cheʼ a wujil chaʼan Dios miʼ wen cʼuxbiñonla i miʼ cʼʌn i pʼʌtʌlel chaʼan miʼ coltañonla, ¿mach ba ñumen lʌcʼʌlic maʼ wubin a bʌ tiʼ tojlel?

DIOS AN I ÑAʼTɅBAL

«C Yum, cabʌl jax a melbal. Ti a ñaʼtʌbal tsaʼix a mele tiʼ pejtelel» (SALMO 104:24).

Cheʼ mi lac ñumen cʌn chuqui tac tiʼ mele Dios, ñumento miʼ toj sajtel lac pusicʼal chaʼan i ñaʼtʌbal. An científicojob muʼ bʌ i wen tsajiñob chuqui tac melbil i chaʼan Jehová i miʼ ñop i lajiñob chaʼan miʼ weñʼesañob chuqui tac miʼ melob. Miʼ lajiñob ti chuqui tac jach, anquese wen chut o wen colem, bajcheʼ i wut jumpʼejl cámara chaʼan locʼ foto o jumpʼejl avión.

Jiñi lac wut wen utsʼatax bajcheʼ tsaʼ mejli.

Pero maʼañic chuqui miʼ mejlel i laj i bʌ bajcheʼ tsiʼ meleyonla Dios, tsiʼ wen pʌsʌ i ñaʼtʌbal. Laʼ lac ñaʼtan juntiquil saj alʌl. Ili miʼ tejchel cheʼ bʌ jiñi espermatozoide miʼ ñochtan jumpʼejl óvulo, i cheʼ jiñi miʼ cʌytʌl yicʼot pejtelel i cʼʌjñibal bʌ chaʼan miʼ colel juntiquil alʌl. Ili célula, cheʼ bajcheʼ cʌmbil, miʼ tʼox i bʌ i ñumen cabʌl miʼ sujtel junlajal bʌ yilal. Pero tiʼ pejtelel miʼ qʼuextʌyel majlel cheʼ i yorajlelix, miʼ sujtel tiʼ chajp tiʼ chajp i cʼʌjñibal bʌ ti lac bʌcʼtal, cheʼ bʌ 200 chajp, bajcheʼ chaʼan bʌ lac chʼichʼel, lac bʌquel yicʼot yan tac bʌ. I maʼañic miʼ jalijel chaʼan miʼ tech i mel i bʌ pejtelel chuqui an ti lac malil i miʼ tech eʼtel (troñel). Ti bolompʼejl uw, añix juntiquil alʌl. Cabʌl quixtañu an i qʼuele chaʼan wen añʌch i ñaʼtʌbal jiñi tsaʼ bʌ i mele chaʼan miʼ yujtel bajcheʼ iliyi, jin chaʼan lajal miʼ cʼotelob i ñaʼtan bajcheʼ tsaʼ bʌ i yʌlʌ ili tʼan: «Mic sub a ñuclel come bʌcʼñʌbilet. Utsʼatax tsaʼ meleyon» (Salmo 139:14).

¿Bajcheʼ mi lac taj lac wenlel chaʼan i ñaʼtʌbal Dios? Jiñi tsaʼ bʌ i Meleyonla yujil chuqui la com chaʼan tijicñayonla. Miʼ mejlel i yʌqʼueñonla wen tac bʌ ticʼojel tiʼ Tʼan, jiñi Biblia, come wen an i ñaʼtʌbal. Junchajp muʼ bʌ i subeñonla jiñʌch: «Ñusʌben laʼ bʌ laʼ mul» (Colosenses 3:13). ¿Wem ba maʼ wʌl ili ticʼojel? An cʼoti tiʼ qʼuejlel chaʼan cheʼ mi lac ñusʌben i mul yambʌlob ñumen wen mi lac wʌyel yicʼot wen miʼ chaʼlen ajñel lac chʼichʼel. Yicʼot jaʼel, miʼ coltañonla chaʼan maʼañic mi laj cʌlʌx taj lac chʼijiyemlel yicʼot yan tac bʌ cʼamʌjel. Dios jiñʌch bajcheʼ juntiquil la camigo wen am bʌ i ñaʼtʌbal, miʼ chʼʌmonla ti ñuc yicʼot maʼañic miʼ wis cʌy i yʌqʼueñonla wen tac bʌ ticʼojel (2 Timoteo 3:16, 17). ¿Muʼ ba a mulan juntiquil a wamigo bajcheʼ jiñi?

DIOS TOJ CHUQUI MIʼ MEL

«Come lac Yum miʼ mulan chuqui toj» (SALMO 37:28).

Dios miʼ mel chuqui toj tiʼ pejtelel ora. Maʼañic miʼ mejlel lac wis ñaʼtan chaʼan jiñi wen pʼʌtʌl miʼ mel chuqui mach weñic (Job 34:10). Juntiquilʌch toj bʌ xmeloñel, jiñi xʼaltʼan Jeremías tsiʼ yʌlʌ: «Toj maʼ chaʼlen meloñel» (Jeremías 11:20). Dios miʼ qʼuel chuqui an ti lac pusicʼal i mach jin jach miʼ qʼuel ti ñuc bajcheʼ yilalonla, yujil baqui bʌ i sujmlel i toj miʼ chaʼlen meloñel (1 Samuel 16:7). Cheʼ jaʼel, woli (choncol) i qʼuel pejtelel mach bʌ weñic woliʼ yujtel ila ti pañimil (mulawil), i miʼ yʌcʼ i tʼan chaʼan mi caj i jisan pejtelel jontoloʼ bʌ (Proverbios 2:22).

Ili mach yom i yʌl chaʼan Dios juntiquil jontol bʌ xmeloñel muʼ bʌ i mulan i yʌqʼuen i xotʼ i mul jiñi wiñicob xʼixicob (quixtañujob). Miʼ pʌs i pʼuntaya cheʼ bʌ yomʌch miʼ qʼuel. Jiñi Biblia miʼ yʌl chaʼan Jehová «miʼ chaʼlen pʼuntaya, uts i pusicʼal», i cheʼʌch miʼ mel tiʼ tojlel juntiquil mi mucʼʌch i cʌy i mul tiʼ pejtelel i pusicʼal. ¿Mach ba cheʼʌch yilal maʼ wʌl cheʼ tiʼ sujm miʼ mejlel chuqui toj? (Salmo 103:8; 2 Pedro 3:9).

¿Bajcheʼ mi lac taj lac wenlel cheʼ toj chuqui miʼ mel Dios? Jiñi apóstol Pedro tsiʼ yʌlʌ: «Junlajal miʼ qʼuel winicob Dios. Tiʼ pejtelel lum Dios miʼ qʼuel ti utsʼat jini muʼ bʌ i bʌcʼñañob, muʼ bʌ i chaʼleñob chuqui toj» (Hechos 10:34, 35). Come Dios junlajal miʼ qʼuelonla ti ñuc, ti lac pejtelel mi lac taj lac wenlel chaʼan toj chuqui miʼ mel. Dios miʼ chʼʌmonla yicʼot miʼ yʌcʼ chaʼan miʼ mejlel lac chʼujutesan anquese mach junlajalic i colorlel lac pʌchʌlel, baqui jaxʌl tsaʼ laj qʼuele jun o mi an cabʌl lac taqʼuin o maʼañic.

Dios junlajal miʼ qʼuelonla ti ñuc, miʼ mejlel lac taj i bendición anquese mach junlajalic bajcheʼ chumulonla, i colorlel lac pʌchʌlel o lac lumal.

Cheʼ jaʼel, jiñi tsaʼ bʌ i Meleyonla yom chaʼan mi lac ñaʼtan chaʼan toj chuqui miʼ mel i yom chaʼan mi lac tajben i wenlel, jin chaʼan tsiʼ yʌqʼueyonla laj conciencia. Jiñi Biblia miʼ yʌl chaʼan jiñi la conciencia jiñʌch bajcheʼ jumpʼejl mandar tsʼijbubil bʌ ti lac pusicʼal muʼ bʌ i subeñonla mi weñʌch choncol bʌ lac mel o maʼañic (Romanos 2:15). ¿Bajcheʼ miʼ coltañonla jiñi? Cheʼ wen cʌntesʌbil laj conciencia maʼañic mi caj i yʌcʼonla lac mel mach bʌ weñic. I mi tsaʼ lac taja lac sajtemal, miʼ ñijcañonla chaʼan mi laj cʌy i maʼañic mi lac chʌn mel. Tiʼ sujm, cheʼ mi lac chʼʌmben i sujm chuqui toj bʌ Dios miʼ coltañonla yicʼot miʼ lʌcʼtesañonla tiʼ tojlel.

DIOS CʼUXBIYAJɅCH

«Cʼuxbiyajʌch Dios» (1 JUAN 4:8).

Jiñi Biblia maʼañic miʼ yʌl chaʼan Dios pʼʌtʌlelʌch, ñaʼtʌbalʌch o tojelʌch. Pero mucʼʌch i yʌl chaʼan Dios cʼuxbiyajʌch. ¿Chucoch? Dios an i pʼʌtʌlel, jin chaʼan cabʌl chuqui miʼ mejlel i mel, i miʼ pʌs i ñaʼtʌbal yicʼot toj chuqui miʼ mel tiʼ pejtelel. Pero jiñi Biblia miʼ yʌl chaʼan Dios cʼuxbiyajʌch, jin chaʼan pejtelel muʼ bʌ i mel chaʼañʌch i cʼuxbiya.

Jehová maʼañic chuqui i cʼʌjñibal i chaʼan o chaʼan yom coltʌntel, pero jiñi i cʼuxbiya tiʼ ñijca i mel yaʼ ti panchan yicʼot ila ti Lum, ángelob yicʼot quixtañujob chaʼan miʼ yubibeñob i cʼuxbiya yicʼot i cʌntaya. Tsiʼ chajpʌbe utsʼatax bʌ i chumlib jiñi quixtañujob: Jiñʌch ili Pañimil. I wʌle ora choncol i bej pʌsbeñonla i cʼuxbiya, come «woliʼ chʌn acʼ ti pasel qʼuin tiʼ tojlel jini tojoʼ bʌ i pusicʼal yicʼot jontoloʼ bʌ jaʼel. Cheʼ jaʼel woliʼ chʌn chocbeñob tilel jaʼal» (Mateo 5:45).

Cheʼ jaʼel, «uts i pusicʼal lac Yum. Wen yujil pʼuntaya» (Santiago 5:11). Miʼ pʌsbeñob i yutslel jiñi muʼ bʌ i chaʼleñob wersa ti jumpʼejl i pusicʼal chaʼan miʼ cʌñob yicʼot miʼ lʌcʼtesañob i bʌ tiʼ tojlel. Dios i cʌñʌyob ti jujuntiquil. Tiʼ sujm, «mach ñajtic an Dios ti lac tojlel ti jujuntiquilonla» (Hechos 17:27).

¿Bajcheʼ mi lac taj lac wenlel chaʼan i cʼuxbiya Dios? Dios cabʌl bajcheʼ miʼ pʌsbeñonla i cʼuxbiya, jumpʼejl ejemplo, jiñi utsʼatax bʌ i tseʼñal juntiquil alʌl, i cʼuxbiya lac familia, cheʼ mi laj qʼuel miʼ bʌjlel jiñi qʼuin, o yan tac bʌ. Ili tac mach ñoj ñuquic i cʼʌjñibal chaʼan laj cuxtʌlel, pero miʼ ñumen aqʼueñonla lac tijicñʌyel.

An yambʌ bajcheʼ miʼ pʌsbeñonla i cʼuxbiya Dios: Jiñʌch jiñi oración. Yaʼ ti Biblia miʼ yʌl: «Mach mi laʼ chaʼlen tsic pusicʼal pero ti pejtelel chuqui tac miʼ yujtel subenla Dios chuqui tac yom ti oración. Chʌn cʼajtibenla. Subenla wocolix i yʌlʌ». Jiñi lac Tat Jehová miʼ cʼuxbiñonla i yom chaʼan mi lac suben pejtelel chuqui mi laj cʼojoʼtan. Miʼ yʌcʼ i tʼan chaʼan mi mucʼʌch lac mel, mi caj i yʌqʼueñonla i ñʌchʼtʌlel, jiñi ñʌchʼtʌlel ‹maʼanic bʌ i pʼisol› (Filipenses 4:6, 7).

Ti ili temaj, tsaʼ laj cʌlʌ jiñi chʌmpʼejl i melbal Dios ñumen ñuc bʌ: I pʼʌtʌlel, i ñaʼtʌbal, i tojel yicʼot jiñi cʼuxbiya. Mic subeñet lojon chaʼan maʼ bej pejcan ili jun chaʼan maʼ cʌn chuqui tsiʼ mele ti a tojlel yicʼot muʼto bʌ caj i mel.

¿BAJCHEʼ YILAL DIOS? Maʼañic yambʌ ñumen pʼʌtʌl bʌ, am bʌ i ñaʼtʌbal yicʼot toj bʌ bajcheʼ Jehová. Pero ñumen utsʼatax bʌ i chaʼan jiñʌch jiñi cʼuxbiya.