Chaʼan maʼ ñumel ti yambʌ video

Chaʼan maʼanic miʼ pʌs i bʌ jini chaʼan bʌ video

¿A wujilix ba?

¿A wujilix ba?

¿Bajcheʼ miʼ pʌs chaʼan i sujmʌch muʼ bʌ i yʌl jiñi Biblia jiñi ladrillo tac tsaʼ bʌ tajle ti Babilonia?

JIÑI arqueólogojob tsiʼ tajayob cabʌl ladrillo tsaʼ bʌ cʼʌjñi chaʼan miʼ mejlel Babilonia, ¿bajcheʼ tsaʼ mejli jiñi ladrillo tac? Jiñi arqueólogo Robert Koldewey, miʼ yʌl chaʼan yaʼ tsaʼ mejli yaʼ ti horno tac am bʌ tiʼ jumpatlel jiñi tejclum come mach wocolic chaʼan miʼ tajob ocʼol yicʼot siʼ.

Jiñi arqueólogojob tsiʼ tajayob jaʼel chaʼan mach cojach miʼ cʼʌñob jiñi horno chaʼan miʼ melob jiñi ladrillo tac, cheʼ jaʼel miʼ cʼʌñob chaʼan miʼ pulob jiñi lac piʼʌlob. Jiñi maestro Paul-Alain Beaulieu, am bʌ ti Toronto tsiʼ yʌlʌ chaʼan tsaʼ tajle tsʼijbujel tac muʼ bʌ i pʌs chaʼan mi juntiquil maʼañic miʼ qʼuel ti ñuc jiñi rey o jiñi i diosob jiñi babiloniojob miʼ chojquel ochel ti cʼajc. I an yambʌ tsʼijbujel tsaʼ bʌ tajle baqui miʼ yʌl: «Tsʌnsanla, pulula, chocola ochel ti horno, laʼ pulic ti cʼajc».

Ili miʼ yʌqʼueñonla lac ñaʼtan muʼ bʌ i yʌl jiñi Biblia am bʌ ti capítulo 3 chaʼan Daniel. Yaʼi miʼ yʌl chaʼan jiñi rey Nabucodonosor tsiʼ yʌcʼʌ ti mejlel colem bʌ estatua tiʼ jumpatlel Babilonia i tsiʼ yʌcʼʌ i tʼan chaʼan miʼ chʼujutesʌntel. Pero uxtiquil xcolelob hebreojoʼ bʌ maʼañic tsiʼ jacʼʌ i chʼujutesañob. Jin chaʼan jiñi rey Nabucodonosor tsaʼ wen michʼa i tsiʼ yʌcʼʌ ti ñumen ticwesʌntel jiñi horno chaʼan yaʼ miʼ chojquelob ochel jiñi uxtiquilob. Pero juntiquil ángel tsiʼ coltayob i maʼañic tsaʼ puliyob (Dn. 3:1-6, 19-28).

© The Trustees of the British Museum. Licensed under CC BY-NC-SA 4.0. Source

Jumpʼejl ladrillo baqui miʼ tilel i cʼabaʼ Nabucodonosor.

Jiñi ladrillo tac tsaʼ bʌ tajle ti Babilonia miʼ pʌs chaʼan mucʼʌch i mejlel lac ñop muʼ bʌ i yʌl jiñi Biblia. An cabʌl ladrillo tac baqui tsʼijbubil tʼan tac baqui miʼ yʌqʼuen i ñuclel jiñi rey. An jumpʼejl baqui miʼ yʌl: «Joñon Nabucodonosor, rey bʌ ti Babilonia […]. Joñon tsac mele jiñi c palacio, baqui mic chaʼlen yumʌntel […]. Laʼ i bej chaʼleñob yumʌntel jiñi c pʼolbalob tiʼ pejtelel ora». Ili tʼan tac miʼ taj i bʌ yicʼot muʼ bʌ i yʌl Daniel 4:30: «¡Qʼuelela wen ñuc Babilonia! Joñon tsac mele ili ñuc bʌ tejclum baʼ chumulon tic yumʌntel chaʼan miʼ cʌjñel c pʼʌtʌlel yicʼot c ñuclel tiʼ pejtelel pañimil».