Chaʼan maʼ ñumel ti yambʌ video

Chaʼan maʼanic miʼ pʌs i bʌ jini chaʼan bʌ video

«Ñichʼtan laʼ cʌntesʌntel, taja laʼ ñaʼtʌbal»

«Ñichʼtan laʼ cʌntesʌntel, taja laʼ ñaʼtʌbal»

«Calobilob, [...] ñichʼtan laʼ cʌntesʌntel, taja laʼ ñaʼtʌbal» (PR. 8:32, 33).

CʼAY: 56, 89

1. ¿Bajcheʼ mi lac taj lac ñaʼtʌbal, i bajcheʼ miʼ coltañonla?

JIÑI lac ñaʼtʌbal chʼoyol ti Jehová, i miʼ yʌqʼueñonla tiʼ yutslel i pusicʼal. Santiago 1:5 miʼ yʌl: «Mi anto yom laʼ ñaʼtʌbal cʼajtibenla Dios muʼ bʌ i pʼewbeñob pejtelel winicob. Cheʼ mi laʼ cʼajtiben mi caj i yʌqʼueñetla tiʼ yonlel i ñaʼtʌbal come mach yujilic aʼleya». Cheʼ mi lac jacʼ lac tojʼesʌntel ti Jehová jiñʌch junchajp bajcheʼ mi lac taj lac ñaʼtʌbal. Iliyi miʼ cʌntañonla tiʼ melol mach bʌ weñic yicʼot miʼ coltañonla chaʼan ñumen pʼʌtʌl mi la cajñel la quicʼot Jehová (Pr. 2:10-12). Cheʼ bajcheʼ jiñi, mi caj lac chʌn ajñel tiʼ cʼuxbiya Dios i miʼ mejlel lac taj jiñi «cuxtʌlel mach bʌ anic miʼ jilel» (Jud. 21).

2. ¿Chuqui mi caj i coltañonla lac chʼʌm ti ñuc jiñi i cʌntesa Dios?

2 Tajol wocol mi la cubin chaʼan mi lac jacʼ lac tojʼesʌntel o chaʼan wen mi laj qʼuel come xmulilonla, qʼuexel bajcheʼ tsaʼ cosʌntiyonla o yan tac bʌ chuqui tiʼ caj. Pero cheʼ mi laj qʼuelben i wenlel tac ti laj cuxtʌlel, mi lac ñumen chʼʌm ti ñuc i miʼ cʼotel laj cʌn chaʼan Dios mucʼʌch i cʼuxbiñonla. Proverbios 3:11, 12 miʼ subeñonla: «Calobil, mach maʼ tsʼaʼlen a cʌntesʌntel [tojʼesʌntel] ti lac Yum». I miʼ yʌl: «Come lac Yum miʼ ticʼ jini cʼuxbibil bʌ i chaʼan». Mach lac wis ñajʌtesan chaʼan Jehová yom chaʼan wen añonla (pejcan Hebreos 12:5-11). Jehová ti bele ora miʼ tojʼesañonla cheʼ bajcheʼ yom miʼ qʼuel, come wen i cʌñʌyonla. Ti ili temaj, an chʌnchajp muʼ bʌ caj laj qʼuel chaʼan iliyi: 1) Lac ticʼol lac bʌ, 2) i cʌntesa jiñi tatʌlob, 3) cʌntesa ti congregación yicʼot 4) jiñi ñumen cʼux bʌ bajcheʼ lac tojʼesʌntel.

CHEʼ LA CUJIL I TICʼOL LAC BɅ MIʼ PɅS CHAʼAN AÑɅCH LAC ÑAʼTɅBAL

3. ¿Bajcheʼ miʼ mejlel i coltañob i yalobil jiñi tatʌlob chaʼan miʼ mejlel i ticʼob i bʌ? Alʌ jumpʼejl lajiya.

3 Ti jiñi i ticʼol lac bʌ yaʼ ochem cheʼ mi laj cʌntesan lac bʌ chaʼan mi lac ñumen weñʼesan lac melbal yicʼot chuqui mi lac ñaʼtan. Pero maxto wʌn choʼoñicla cheʼ mi la quilan pañimil (chʼocʼan), yomto mi la cʌcʼ ti colel. Iliyi miʼ mejlel lac lajin bajcheʼ juntiquil alob woli (choncol) bʌ i cʌn i ñijcan bicicleta. Ti ñaxan, jiñi tatʌl muʼto i chuc jiñi bicicleta chaʼan maʼañic miʼ yajlel jiñi i yalobil. Pero, cheʼ bʌ jiñi alob muqʼuix i mejlel ti bajñel waʼtʌl tiʼ bicicleta, jiñi tatʌl muqʼuix i jumucʼ coleʼ. I cheʼ bʌ yujil chaʼan jiñi i yalobil maʼañix mi caj i chʌn yajlel, muqʼuix i bajñel cʌy. Cheʼʌch jaʼel cheʼ bʌ jiñi tatʌlob miʼ chʌcʌ cʌntesañob i yalobil cheʼ bajcheʼ yom Jehová i wen jach miʼ melob, woli (yʌquel) i coltañob i taj i ñaʼtʌbal yicʼot chaʼan yujilob i ticʼol i bʌ (Ef. 6:4).

4, 5. a) ¿Chucoch ñucʌch i cʼʌjñibal ti jiñi ‹tsijiʼ bʌ lac pusicʼal› cheʼ la cujil i ticʼol lac bʌ? b) ¿Chucoch mach yomic mi laj cʌy lac bʌ mi tsaʼ lac taja jumpʼejl lac sajtemal?

4 Cheʼʌch miʼ yujtel jaʼel cheʼ bʌ juntiquil miʼ tech i cʌn Jehová anquese ñuquix. Maxto añic i colel tiʼ chaʼan bʌ Dios anquese bej yujilix i ticʼol i bʌ. Pero cheʼ miʼ tech i xoj jiñi ‹tsijiʼ bʌ i pusicʼal› i miʼ chaʼlen wersa i lajin Cristo, miʼ ñumen taj majlel i colel (Ef. 4:23, 24). Jiñi i ticʼol lac bʌ jiñʌch junchajp ñuc bʌ i cʼʌjñibal yom bʌ mi lac taj majlel come miʼ coltañonla «laj cʌy pejtelel chuqui mach tojic, yicʼot i colosojlel lac pusicʼal yicʼot i chaʼan bʌ pañimil, chaʼan mi lac wen ñaʼtan chuqui yom, chaʼan toj mi la cajñel ti ili ora cheʼ bajcheʼ i chaʼañoʼ bʌ Dios» (Tit. 2:12).

5 Pero luʼ xmulilonla (Ec. 7:20). Cheʼ mi lac taj jumpʼejl lac sajtemal mach yomic i yʌl chaʼan maxto la cujilic i ticʼol lac bʌ. Ti Proverbios 24:16 miʼ yʌl: «Anquese mi wucyajl miʼ yajlel jini toj bʌ mux i chaʼ chʼojyel». ¿Bajcheʼ miʼ mejlel i mel (chaʼlen)? Mach ti bajñel i pʼʌtʌlelic, yicʼotʌch i coltaya jiñi i yespíritu Dios (pejcan Isaías 12:2). Junchajp i yʌcʼbal jiñi espíritu jiñʌch cheʼ la cujil i ticʼol lac bʌ.

6. ¿Bajcheʼ mi lac mejlel ti sujtel ti ñumen wen bʌ xpejcaya i Tʼan Dios? (Qʼuele jiñi foto am bʌ tiʼ tejchibal).

6 Chaʼan mi laj cʌn lac ticʼ lac bʌ, yom mi lac chaʼlen oración, mi lac pejcan jiñi Biblia yicʼot mi lac wen ñaʼtan muʼ bʌ i yʌl. Pero ¿chuqui miʼ mejlel a mel mi wocol maʼ wubin chaʼan maʼ pejcan jiñi Biblia o maʼañic maʼ mulan? Mach a wubin a chʼijiyemlel. Mi mucʼʌch a wʌcʼ a bʌ ti coltʌntel, Jehová mi caj i coltañet chaʼan maʼ wen mulan a cʌmben i Tʼan (1 P. 2:2). Ti ñaxan, suben chaʼan miʼ coltañet a bajñel ñaʼtan chaʼan yom maʼ pejcʌben i Tʼan. Ti wiʼil, mele cheʼ bajcheʼ tsaʼ cʼajtibe. Tajol tsʼitaʼ tac jach yom maʼ tech a pejcan jiñi Biblia. Xucʼu xucʼul mi caj a ñumen mulan a pejcan i mach wocolix mi caj a wubin, yicʼot mi caj a ñusan a bʌ cheʼ maʼ wʌqʼuen i yorajlel a wen ñaʼtan bajcheʼ cʼamel i cʼʌjñibal jiñi i ñaʼtʌbal Jehová (1 Ti. 4:15).

7. Alʌ jumpʼejl ejemplo chaʼan maʼ tsictesan bajcheʼ miʼ coltañonla lac taj chuqui mi lac ñaʼtan lac mel tiʼ chaʼan bʌ Dios cheʼ la cujil i ticʼol lac bʌ.

7 Cheʼ la cujil i ticʼol lac bʌ miʼ coltañonla lac taj chuqui mi lac ñaʼtan lac mel tiʼ chaʼan bʌ Dios. Laʼ laj qʼuel tiʼ tojlel juntiquil tatʌl tsaʼ bʌ cʼoti i cʌn chaʼan wolix i sʌt i chʼejlel ti subtʼan. Come tsaʼ caji i wen ñaʼtan i bʌ, tsiʼ yʌlʌ tiʼ pusicʼal chaʼan mi caj i yochel bajcheʼ precursor regular. Jin chaʼan, tsaʼ caji i pejcan temaj tac muʼ bʌ i taj ti tʼan chaʼan jiñi precursorob i tsiʼ taja ti tʼan tiʼ yoración. Ili tsaʼʌch i ñijcʌbe i pusicʼal i tsiʼ pʼʌtʼesa bajcheʼ an yicʼot Jehová. Cheʼ bʌ jajayajl miʼ mejlel, miʼ chaʼlen eʼtel (troñel) bajcheʼ precursor auxiliar. Tsiʼ yʌcʼʌ i ñaʼtʌbal ti chuqui yom i taj i maʼañic chuqui tsiʼ yʌcʼʌ chaʼan miʼ mʌctan. ¿Chuqui tsaʼ ujti? Ti wiʼil tsaʼ ochi bajcheʼ precursor regular.

COSAN LAʼ WALOBILOB TIʼ CɅNTESA JEHOVÁ

Jiñi alʌlob mach wʌn yujilobic chuqui wen yicʼot mach bʌ weñic cheʼ miʼ yilañob pañimil. Yom miʼ cʌntesʌbentelob i conciencia. (Qʼuele jiñi párrafo 8).

8-10. a) ¿Chuqui mi caj i coltañob jiñi tatʌlob chaʼan miʼ cosañob i yalobil tiʼ cʌntesa Jehová? b) ¿Chuqui miʼ mejlel i cʌn jiñi tatʌlob tiʼ tojlel Noé?

8 Jiñi tatʌlob añob tiʼ wenta chaʼan miʼ cosañob i yalobilob tiʼ cʌntesa Jehová (Ef. 6:4). Iliyi wocolʌch tiʼ melol tiʼ caj ili pañimil (mulawil) baqui chumulonla (2 Ti. 3:1-5). Jiñi alʌlob mach wʌn yujilobic chuqui wen yicʼot mach bʌ weñic cheʼ miʼ yilañob pañimil, come maxto cʌntesʌbilobic i conciencia. Ili cojach miʼ mejlel cheʼ añix i tojʼesʌntelob (Ro. 2:14, 15). Juntiquil wen i cʌñʌ bʌ chaʼan Biblia, miʼ yʌl chaʼan jiñi tʼan am bʌ ti griego muʼ bʌ i yʌjlel bajcheʼ «tojʼesʌntel» miʼ mejlel ti ajlel jaʼel bajcheʼ «i cʌntesʌntel majlel juntiquil alʌl» i miʼ yʌcʼ ti ñaʼtʌntel bajcheʼ i cosʌntel jiñi alʌl chaʼan miʼ cʼʌn i ñaʼtʌbal cheʼ ñuquix.

9 Jiñi alobob coltʌbil miʼ yubiñob i bʌ cheʼ wen jach miʼ cʌntesʌntelob tiʼ tatob. Miʼ cʼotel i cʌñob chaʼan pʼisbil jach chuqui miʼ mejlelob i mel i chaʼan añʌch i wenlel o i wocolel chuqui miʼ melob. Jin chaʼan, jiñi tatʌlob yomʌch miʼ sʌclañob i coltʌntel ti Jehová tiʼ cosʌntel i yalobilob. Yom mi laj cʼajtesan chaʼan miʼ qʼuextʌyel majlel cheʼ bajcheʼ miʼ ñaʼtʌntel chaʼan yom miʼ cosʌntel alobob i mach junlajalic bajcheʼ miʼ mejlel ti yambʌ cultura tac. Pero mi jiñi tatʌlob miʼ ñʌchʼtʌbeñob i tʼan Dios, mach cʼʌñʌlic miʼ chʌcʌ cʼajtibeñob i bʌ bajcheʼ yom miʼ cosañob i yalobil mi muqʼuic caj i yʌcʼob ti ñuc i ñaʼtʌbal ili pañimil.

10 Laʼ laj qʼuel tiʼ tojlel Noé. Cheʼ bʌ Jehová tiʼ sube i mel (pʌt) jiñi arca, maʼañic tsiʼ ñaʼta chaʼan wen yujilix come maʼañic baʼ i mele jumpʼejl arca. Jin chaʼan, tsiʼ ñopo Jehová yicʼot tsiʼ mele «pejtelel chuqui tsiʼ yʌlʌ Dios» (Gn. 6:22). ¿Baqui bʌ jiñi i wenlel? Noé yicʼot i familia cuxul tsaʼ cʌyleyob come tsiʼ mele jiñi arca. Cheʼ jaʼel, cheʼ tsiʼ jacʼbe i tʼan Jehová tsiʼ colta chaʼan miʼ sujtel ti wem bʌ tatʌl. Wen tsiʼ cʌntesa i yalobilob i tsiʼ yʌqʼueyob wem bʌ ejemplo, anquese machʌch cʼuñic ti melol ti jim bʌ ora (Gn. 6:5).

11. ¿Chuqui miʼ mejlelob i mel tiʼ tojlelob i yalobil jiñi tatʌlob muʼ bʌ i ñʌchʼtañob i tʼan Jehová?

11 Mi jatet tatʌlet, ¿bajcheʼ miʼ mejlel a mel cheʼ bajcheʼ miʼ yʌl Jehová? Ñʌchʼtʌben i tʼan. Acʼʌ chaʼan miʼ coltañet ti jiñi ticʼojel am bʌ tiʼ Tʼan yicʼot i yorganización chaʼan miʼ mejlel a cosan a walobilob. Tajol mi caj i yʌqʼueñetob wocolix a wʌlʌ ti wiʼil. Juntiquil hermano tsiʼ yʌlʌ: «Mi cʌqʼuen wocolix i yʌlʌ jiñi c tatob chaʼan bajcheʼ tsiʼ cosayoñob. Tsiʼ chaʼleyob wersa chaʼan miʼ ñijcʌbeñoñob c pusicʼal. Wocolix i yʌlʌyob come jiñʌch tsiʼ coltayoñob chaʼan mij cʼʌjquel majlel tiʼ chaʼan bʌ Dios». Anquese jiñi tatʌlob miʼ chaʼleñob wersa i cʌntesañob i yalobil, añʌch muʼ bʌ i cʌyob Jehová. Pero jiñi tatʌlob tsaʼ bʌ i chaʼleyob wersa chaʼan miʼ cʌlel tiʼ pusicʼalob i yalobil jiñi i sujmlel miʼ mejlelob i taj i tijicñʌyel i conciencia. Cheʼ jaʼel, miʼ mejlel i pijtañob chaʼan ti jumpʼejl bʌ qʼuin miʼ chaʼ sujtelob ti Jehová jiñi i yalobilob.

12, 13. a) ¿Bajcheʼ miʼ pʌsob jiñi tatʌlob chaʼan mucʼʌch i jacʼbeñob i Tʼan Dios cheʼ miʼ chaʼlentel ti expulsar i yalobil? b) ¿Bajcheʼ tsiʼ taja i wenlel jumpʼejl familia cheʼ jiñi tatʌlob tsiʼ jacʼʌyob tʼan?

12 Baqui ñumen wocol miʼ mejlel lac pʌs chaʼan mi lac jacʼben i tʼan Jehová jiñʌch cheʼ miʼ chaʼlentel ti expulsar la calobil. Laʼ laj qʼuel tsaʼ bʌ ujti tiʼ tojlel juntiquil hermana cheʼ tsaʼ chaʼlenti ti expulsar i yixicʼal i tsaʼ loqʼui tiʼ yotot. Miʼ yʌl: «Mic lon sʌclan yaʼ ti jun tac baʼ miʼ mejlel i yʌcʼ ti ñaʼtʌntel chaʼan mucʼʌch c mejlel ti ajñel quicʼot quixicʼal yicʼot calʌ buts». Jiñi i ñoxiʼal wen jach tiʼ tsictesʌbe chaʼan maʼañobix tiʼ wenta jiñi i yixicʼal i yom xucʼulob tiʼ tojlel Jehová, i chaʼan mach yomic miʼ mʌctʌbeñob jiñi cʌntesʌntel tsaʼ bʌ aqʼuenti.

13 Cheʼ bʌ jiñi i yixicʼal tsaʼix chaʼ sujti ti congregación. Jiñi hermana miʼ yʌl: «Wʌle muqʼuix i pejcañon o lʌcʼʌ ti jujumpʼejl qʼuin miʼ chocbeñon tilel mensaje. Muqʼuix i wen qʼuelon ti ñuc quicʼot c ñoxiʼal come yujil chaʼan tsaʼ c jacʼbe lon i tʼan Dios, i wen añon lojon». Mi jatet an juntiquil a walobil expulsado bʌ, ¿muʼ bʌ caj a ñop Jehová tiʼ pejtelel a pusicʼal i maʼañic mi caj a bajñel chʼʌm a bʌ ti ñuc? (Pr. 3:5, 6). Cʼajtesan chaʼan jiñi i cʌntesa Jehová miʼ pʌsbeñonla chaʼan wen añʌch i ñaʼtʌbal yicʼot miʼ wen cʼuxbiñonla. Mach ñajʌyic a chaʼan cheʼ Jehová tsiʼ yʌcʼʌ Jesús chaʼan miʼ coltañonla, i yaʼʌch ochem jiñi a walobil, mach yomic chaʼan an majqui miʼ jilel (pejcan 2 Pedro 3:9). Jin chaʼan, tatʌlob, chʌn ñopola jiñi i cʌntesa yicʼot i coltaya Jehová, anquese an i tajol wocolʌch ti jacʼol. Mach laʼ wʌcʼ laʼ bʌ tiʼ contra jiñi i cʌntesa Dios, aqʼuenla laʼ coltaya.

JIÑI CɅNTESA TI CONGREGACIÓN

14. ¿Bajcheʼ miʼ coltañonla Jehová tiʼ tojlel jiñi «xucʼul bʌ xqʼuel eʼtel»?

14 Jehová tsiʼ yʌcʼʌ i tʼan chaʼan mi caj i cʌntan yicʼot i cʌntesan jiñi i wiñicob, i cabʌl bajcheʼ miʼ mel. Jumpʼejl ejemplo, tsiʼ waʼchoco i Yalobil chaʼan miʼ cʌntan jiñi congregación. Cheʼ jaʼel, Jesús tsiʼ waʼchoco juntiquil «xucʼul bʌ xqʼuel eʼtel» chaʼan miʼ yʌcʼ chʼujul bʌ bʌlñʌcʼʌl tiʼ yorajlel jach (Lc. 12:42). Ili «xqʼuel eʼtel» miʼ tojʼesañonla majlel yicʼot miʼ yʌqʼueñonla utsʼatax bʌ laj cʌntesʌntel. ¿Am baʼ wubi jumpʼejl discurso o pejcʌbil a chaʼan jumpʼejl temaj ti lac revista coltʌbil bʌ i chaʼañet a qʼuextan bajcheʼ maʼ ñaʼtan o chaʼan maʼ mel yom bʌ melol? Mi cheʼ bajcheʼ jiñi, yom wen tijicñayet come yom i yʌl chaʼan wolʌch a wʌcʼ a bʌ ti cʌntesʌntel ti Jehová (Pr. 2:1-5).

15, 16. a) ¿Chuqui yom mi lac mel chaʼan mi lac taj lac wenlel tiʼ yeʼtel jiñi ancianojob? b) ¿Chuqui miʼ mejlel lac mel chaʼan tijicña miʼ melob i yeʼtel jiñi ancianojob?

15 Cristo tsiʼ waʼchoco jaʼel jiñi ancianojob chaʼan miʼ cʌntañob jiñi congregación. Jiñi Biblia miʼ yʌl chaʼan lajalobʌch bajcheʼ majtañʌl ti lac tojlel (Ef. 4:8, 11-13). ¿Chuqui yom mi lac mel chaʼan mi lac tajben i wenlel i yeʼtelob? Laʼ lac lajibeñob jiñi wem bʌ i ñopoñel (chʼujbiya) yicʼot i melbal, i laʼ lac jacʼbeñob i ticʼojel chucul bʌ ti Biblia (pejcan Hebreos 13:7, 17). Laʼ laj cʼajtesan chaʼan jiñi ancianojob miʼ cʼuxbiñoñobla i yomob chaʼan pʼʌtʌl mi la cajñel la quicʼot Jehová. Jumpʼejl ejemplo, cheʼ miʼ qʼuelob chaʼan woli laj cʌy lac bʌ ti tempa bʌ tac o mach wen chʼejloñixla, ti orajach miʼ ñopob i coltañonla. Miʼ ñʌchʼtañoñobla, miʼ subeñoñobla wen tac bʌ tʼan yicʼot miʼ yʌqʼueñoñobla ticʼojel chucul bʌ ti Biblia. ¿Cheʼ ba maʼ qʼuel jiñi ancianojob bajcheʼ junchajp miʼ pʌsbeñet i cʼuxbiya Jehová?

16 Jiñi ancianojob an i tajol wocolʌch miʼ yubiñob chaʼan miʼ ticʼoñobla. Laʼ cu lac ñaʼtan bajcheʼ yubil tsiʼ yubi jiñi xʼaltʼan Natán cheʼ tsiʼ pejca David tiʼ caj jiñi tsʌts bʌ mulil tsaʼ bʌ i ñopo i muc (2 S. 12:1-14). Lʌcʼʌ lajal tsaʼ ujti tiʼ tojlel jiñi apóstol Pablo, yomʌch an i chʼejlel cheʼ bʌ tsiʼ tojʼesa jiñi apóstol Pedro come jin woliʼ ñumen qʼuel ti ñuc jiñi xñoptʼañob judíojoʼ bʌ (Gá. 2:11-14). Jin chaʼan, ¿bajcheʼ miʼ mejlel a coltan jiñi ancianojob ti congregación chaʼan mach wocolic miʼ melob i yeʼtel? Pʌsʌ a pecʼlel, ñʌchʼtañob ti wen yicʼot aqʼueñob wocolix i yʌlʌ. Yom maʼ qʼuel jiñi coltaya muʼ bʌ i yʌqʼueñetob bajcheʼ a cʼuxbintel ti Dios. Cheʼ bajcheʼ jiñi, mi caj a taj a wenlel yicʼot tijicña mi caj i melob i yeʼtel jiñi ancianojob.

17. ¿Bajcheʼ tsiʼ coltayob juntiquil hermana jiñi ancianojob?

17 Juntiquil hermana miʼ yʌl chaʼan wen wocol tsiʼ yubi chaʼan miʼ cʼuxbin Jehová tiʼ caj jiñi wocol tac tsaʼ bʌ i ñusa, i miʼ wen ubin i chʼijiyemlel. Miʼ yʌl: «Cujil chaʼan yomʌch mic pejcan jiñi ancianojob. Maʼañic tsiʼ yʌʼleyoñob mi tsaʼic i subeyoñob mach bʌ weñic. Tsiʼ coltayoñob yicʼot tsiʼ pʼʌtʼesayoñob. Ti jujumpʼejl tempa bʌ, anquese wen añob i yeʼtel, añʌch muʼ bʌ i cʼajtibeñon bajcheʼ quilal. Wen wocol tsaʼ cubi tiʼ ñopol chaʼan mucʼʌch i cʼuxbiñon Dios come cabʌl chuqui tsaʼ c ñusa. Pero Jehová chʌcʌ cʼʌmbil i chaʼan jiñi congregación yicʼot ancianojob chaʼan miʼ pʌsbeñon i cʼuxbiya. Mic wen cʼajtiben i coltaya Jehová ti oración chaʼan maʼañic baʼ ora mij cʌy».

JIÑI ÑUMEN CʼUX BɅ BAJCHEʼ LAC TOJʼESɅNTEL

18, 19. ¿Chuqui ñumen cʼuxto bʌ bajcheʼ jumpʼejl cʌntesʌntel? Acʼʌ jumpʼejl ejemplo.

18 An i tajol cʼuxʌch mi la cubin cheʼ mi lac tojʼesʌntel, pero ñumen cʼuxto cheʼ maʼañic mi lac jacʼ (He. 12:11). An chaʼpʼejl ejemplo: Tiʼ tojlel Caín yicʼot jiñi rey Sedequías. Cheʼ bʌ Dios tsiʼ qʼuele chaʼan Caín woliʼ tsʼaʼlen i yeran yicʼot yom i tsʌnsan, tiʼ sube: «¿Chucoch michʼet? ¿Chucoch michʼicña a wut? Mi utsʼat chuqui maʼ mel utsʼat mi caj a qʼuejlel. Mi mach utsʼatic chuqui maʼ mel woliʼ chijtañet mulil. Wersa yom i tajet mulil pero yom miʼ mʌjlel a chaʼan» (Gn. 4:6, 7). Pero Caín maʼañic tsiʼ jacʼbe i tʼan Jehová. Tiʼ tsʌnsa i yijtsʼin i tsiʼ taja cabʌl wocol cʼʌlʌl cheʼ tsaʼ chʌmi (sajti) (Gn. 4:11, 12). Cheʼ tsaʼic i jacʼʌ i tojʼesʌntel ti Jehová, maʼañic tsiʼ wen taja wocol.

19 Sedequías juntiquilʌch jontol bʌ rey yicʼot yujil bʌ bʌqʼuen. Tsiʼ chaʼle yumʌntel cheʼ wen an ti wocol Jerusalén. Mach junsujtel jach tsaʼ subenti tiʼ tojlel jiñi xʼaltʼan Jeremías chaʼan miʼ cʌy i mel jontolil, pero Sedequías maʼañic tsiʼ jacʼʌ i tojʼesʌntel i tsiʼ taja cabʌl wocol (Jer. 52:8-11). Wen tsiquil mi laj qʼuel chaʼan Jehová mach yomic mi lac ñusan wocol (pejcan Isaías 48:17, 18).

20. ¿Chuqui mi caj i chaʼleñob jiñi muʼ bʌ i tsʼaʼlebeñob i cʌntesa Dios yicʼot jiñi mucʼʌch bʌ i chʼʌmob ti ñuc?

20 Ili ora, an cabʌl muʼ bʌ i tsʼaʼleñob i cʌntesa Dios. Pero tsʼitaʼ jax yom chaʼan miʼ qʼuelbeñob i wocolel jiñi i melbalob (Pr. 1:24-31). Jin chaʼan, laʼ lac ñʌchʼtan laj cʌntesʌntel o tojʼesʌntel yicʼot laʼ lac taj lac ñaʼtʌbal. Ti Proverbios 4:13 miʼ yʌl yom bʌ mi lac mel chaʼan jiñi laj cʌntesʌntel: «Chʌn ñaʼtan j cʌntesʌbal, mach a sʌt. Chʌn loto, come a cuxtʌlelʌch».