Chaʼan maʼ ñumel ti yambʌ video

Chaʼan maʼanic miʼ pʌs i bʌ jini chaʼan bʌ video

Jiñi xpejcaya juñob miʼ cʼajtibeñob i bʌ

Jiñi xpejcaya juñob miʼ cʼajtibeñob i bʌ

¿Am ba yambʌ chuqui tsiʼ cʼuxuyob jiñi israelitajob yaʼ ti desierto o cojach jiñi maná yicʼot xculucab?

Cheʼ bʌ jiñi israelitajob yaʼañob 40 jab ti desierto tsaʼ bʌ i ñumen cʼuxuyob jiñʌch jiñi maná (Éx. 16:35). Cheʼ jaʼel, Jehová chaʼsujtel tsiʼ yʌqʼueyob i cʼux jiñi xculucab (codorniz) (Éx. 16:​12, 13; Nm. 11:31). Pero jiñi israelitajob añʌch chuqui yambʌ tsiʼ cʼuxuyob, pero mach cabʌlic.

An i tajol, Jehová miʼ pʌyob majlel «baʼ miʼ cʼajob i yo» i yaʼ miʼ cʼotel i tajob jaʼ yicʼot chuqui tac miʼ cʼuxob (Nm. 10:33). Jumpʼejl ejemplo, jiñi Biblia miʼ yʌl chaʼan yaʼ ti Elim tsaʼ cʼoti i tajob 12 cuxul bʌ jaʼ yicʼot 70 palmera, jiñi palmera tac jiñʌch muʼ bʌ i yʌcʼ i wut (Éx. 15:27). Jiñi libro Plants of the Bible miʼ yʌl chaʼan jiñi palmera baqui jach miʼ colel, jiñʌch muʼ bʌ i ñumen cʼuxtʌl yaʼ ti desierto.

Tajol jiñi israelitajob tsiʼ jumucʼ cʼajayob i yo yaʼ baqui miʼ loqʼuel jaʼ cʌmbil ili ora bajcheʼ Farán, am bʌ ti wadi de Farán. a Jiñi libro Discovering the World of the Bible, miʼ yʌl chaʼan Farán jiñʌch jumpʼejl joctʌl am bʌ 130 kilómetro i tamlel i jiñʌch jiñi ñumen utsʼatax bʌ i ñumen cʌmbil bʌ yaʼ ti Sinaí. Jiñi libro miʼ bej al: «Cheʼ bʌ anto yom 45 kilómetro chaʼan maʼ taj jiñi mar, ñaxan miʼ cʼotel a taj jiñi i loqʼuib jaʼ i cʼabaʼ Farán, baqui an cabʌl palmera tac. An 4.8 kilómetro i tamlel, miʼ yʌjlel chaʼan lajal bajcheʼ jiñi pʌcʼʌbʌl Edén come an cabʌl palmera tac yicʼot wen utsʼatax. Jin chaʼan, cʼʌlʌl ti wajali, jiñi lac piʼʌlob miʼ wen mulañob majlel i qʼuelob».

Palmera tac muʼ bʌ i yʌcʼ i wut yaʼ ti Farán

Cheʼ bʌ tsaʼ loqʼuiyob ti Egipto, jiñi israelitajob tsiʼ chʼʌmʌyob majlel xʌcʼbilix bʌ harina, i tajol tsiʼ chʼʌmʌyob majlel i wut chuqui pʌcʼʌlob i chaʼan yicʼot aceite. Pero miʼ mejlel la cʌl chaʼan pejtelel ili maʼañic tsaʼ wen jalʼa. Cheʼ jaʼel tsiʼ chʼʌmʌyob majlel «tiñʌmeʼ tac, yicʼot cabʌl wacax» (Éx. 12:​34-39). Come wen wocolʌch tsiʼ ñusayob yaʼ ti desierto, tajol ili añimal tac tsaʼ chʌmiyob. Cheʼ jaʼel, tajol jiñi israelitajob tsaʼʌch i cʼuxuyob ili añimal tac i tsiʼ yʌcʼʌyob bajcheʼ majtañʌl, tsaʼto i yʌqʼueyob jaʼel jiñi mach bʌ i sujmic dios (Hech. 7:​39-43). b Jiñi israelitajob tsiʼ cosayob tiñʌmeʼ tac yicʼot wacax. La cujil chaʼan cheʼʌchi come cheʼ bʌ tsiʼ ñusayob tʼan Jehová tiʼ subeyob: «Jiñi laʼ walobilob mi caj i sujtelob ti xcʌnta tiñʌmeʼ yaʼ ti desierto 40 jab» (Núm. 14:​33, TNM). Jin chaʼan, añobʌch i chaʼan leche yicʼot weʼel, pero maʼañic tsaʼ jastiyi chaʼan jiñi tres millón lac piʼʌlob tsaʼ bʌ ajñiyob 40 jab yaʼ ti desierto. c

¿I baqui tsiʼ tajayob jaʼ yicʼot i bucʼbal jiñi añimal tac? d Ti jimbʌ ora tajol miʼ ñumen chaʼlen jaʼal, jin chaʼan tsaʼʌch coli jiñi teʼ tac yaʼ ti desierto. Yaʼ ti libro Perspicacia para comprender las Escrituras, ti jiñi entrada «Arabia», miʼ yʌl chaʼan ti wajali «ñumen anto jaʼ yaʼ ti Arabia cheʼ bajcheʼ ti ili ora». I miʼ bej al: «La cujil iliyi come ti jiñi joctʌl tac am bʌ ili ora yaʼʌch baqui an jaʼ ti wajali». Anquese cheʼʌchi, wocolʌch chumtʌl yaʼ ti desierto (Dt. 8:​14-16). Machic tsiʼ mele milagro Jehová chaʼan miʼ yʌqʼueñob jaʼ jiñi israelitajob tsaʼ chʌmiyob yicʼot jiñi añimal tac añoʼ bʌ i chaʼan (Éx. 15:​22-25; 17:​1-6; Nm. 20:​2, 11).

Moisés tiʼ sube jiñi israelitajob chaʼan Jehová tsiʼ yʌqʼueyob maná chaʼan miʼ ñaʼtañob chaʼan «mach cojic jach ti waj cuxulob winicob, pero ti jujumpʼejl tʼan muʼ bʌ i yʌl Dios» (Dt. 8:3).

a Qʼuele jiñi La Atalaya 1 chaʼan mayo, 1992, página 24 yicʼot 25.

b Jiñi Biblia miʼ yʌl chaʼan jiñi israelitajob chaʼsujtel tsiʼ yʌqʼueyob i majtan Jehová yaʼ ti desierto. Jiñi ñaxam bʌ jiñʌch cheʼ tsaʼ waʼchoconti jiñi sacerdotejob, i jiñi yambʌ jiñʌch cheʼ tiʼ qʼuiñilel jiñi Pascua. Tiʼ chaʼpʼejlel tsaʼ mejli cheʼ ti 1512 cheʼ bʌ maxto tilemic Cristo, tajol cheʼ bʌ jiñi israelitajob maxto i taja jumpʼejl jab tsaʼ loqʼuiyob yaʼ ti Egipto (Lv. 8:14–9:24; Nm. 9:​1-5).

c Cheʼ bʌ wolix i tsʼʌctiyel 40 jab yaʼañob ti desierto, cheʼ bʌ jiñi israelitajob miʼ mʌlob jiñi guerra miʼ laj chʼʌmob jiñi añimal tac (Nm. 31:​32-34). Anquese cheʼ bajcheʼ jiñi, tsiʼ bej cʼuxuyob jiñi maná jinto tsaʼ ochiyob yaʼ ti Lum tsaʼ bʌ wʌn subentiyob (Jos. 5:​10-12).

d Maʼañic chuqui miʼ pʌs chaʼan jiñi añimal tac tsiʼ cʼuxuyob jiñi maná, Jehová tiʼ sube jiñi israelitajob chaʼan cojach miʼ lotob bajcheʼ cʼamel mi caj i cʼuxob (Éx. 16:​15, 16).