Chaʼan maʼ ñumel ti yambʌ video

Chaʼan maʼanic miʼ pʌs i bʌ jini chaʼan bʌ video

Yom la cujil i ticʼol lac bʌ

Yom la cujil i ticʼol lac bʌ

«I wut muʼ bʌ i yʌcʼ jiñi espíritu jiñʌch [...] i ticʼol lac bʌ» (GÁ. 5:22, 23, TNM).

CʼAY: 121, 36

1, 2. a) ¿Baqui tac bʌ i wocolel cheʼ mach wen la cujilic i ticʼol lac bʌ? b) ¿Chucoch ñuc i cʼʌjñibal mi la cʌl ili ora chaʼan yom la cujil i ticʼol lac bʌ?

CHEʼ la cujil i ticʼol lac bʌ jumpʼejlʌch melbalʌl chʼoyol bʌ ti Jehová (Gá. 5:22, 23, TNM). Jiñi yujil bʌ i ticʼol i bʌ ti tsʼʌcʌl cojach Jehová. Pero joñonla xmulilonla, jin chaʼan wocol mi la cubin chaʼan mi lac ticʼ lac bʌ. Jiñi wocol tac muʼ bʌ laj qʼuel ti ili pañimil (mulawil) jiñʌch tiʼ caj cheʼ an cabʌl wiñicob xʼixicob (quixtañu) maʼañic bʌ miʼ ticʼob i bʌ. Jin chaʼan, miʼ cʌyob i mel jiñi ñuc bʌ i cʼʌjñibal i maʼañic miʼ melob ti wen i yeʼtel yicʼot mach weñic añob ti escuela. Yambʌ i wocolel tac jiñʌch cheʼ mi lac ticʼlan yambʌlob ti lac tʼan, cʌlʌx jap lembal, aʼleya, jatsʼ, divorcio, cʌlʌx bet, i cʼʌñol droga, otsʌntel ti cárcel, bʌqʼuen, cʼamʌjel tiʼ caj piʼleya yicʼot cheʼ jiñi xʼixicob miʼ cʌntañob i yalobil cheʼ mach chajpʌbilic i chaʼañob (Sal. 34:11-14).

2 Wen tsiquil chaʼan jiñi maʼañic bʌ miʼ ticʼob i bʌ miʼ bajñel otsañob i bʌ ti wocol yicʼot miʼ yotsan ti wocol yambʌlob. Ili ora woli (choncol) i ñumen pʼojlel majlel jiñi wocol. Cheʼ ti 1940, jiñi wen yujiloʼ bʌ tsiʼ wen tsajiyob mi jiñi quixtañujob mucʼʌch i ticʼob i bʌ, pero maxto wen jali tsaʼ chaʼ qʼuejli chaʼan ili ora jiñi quixtañujob utsi mach yujilobix i ticʼol i bʌ bajcheʼ ti ñaxan. Pero jiñi Biblia tsaʼix i wʌn alʌ chaʼan ili jiñʌch junchajp muʼ bʌ i yʌcʼ ti cʌjñel chaʼan chumuloñixla «ti cojix bʌ qʼuin» (2 Ti. 3:1-3).

3. ¿Chucoch i cʼʌjñibalʌch cheʼ la cujil i ticʼol lac bʌ?

3 ¿Chucoch yom la cujil i ticʼol lac bʌ? An chaʼpʼejl i sujmlel ñuc bʌ i cʼʌjñibal. Ti ñaxan, come jiñi muʼ bʌ i ticʼob bajcheʼ yubil miʼ yubiñob i bʌ maʼañic miʼ cʌlʌx tajob tsʌts bʌ wocol. Mach wocolic miʼ yubiñob chaʼan uts toj miʼ qʼuelob i bʌ yicʼot yambʌlob i mach ti orajic miʼ michʼañob, miʼ cʌlʌx chaʼleñob pensar o cʌlʌx chʼijiyemlel. I chaʼpʼejlel, come i cʼʌjñibalʌch mi lac ticʼ lac bʌ chaʼan maʼañic mi lac yajlel ti mulil mi utsʼat la com miʼ qʼuelonla Dios. Jiñi tsaʼ bʌ i mele Adán yicʼot Eva miʼ pʌs chaʼan isujmʌch iliyi (Gn. 3:6). Ili ora, cabʌl miʼ tajob tsʌts tac bʌ wocol come maʼañic miʼ ticʼob i bʌ.

4. ¿Chuqui mi caj i coltañob jiñi wocol bʌ miʼ yubiñob chaʼan miʼ mejlel i ticʼob i bʌ?

4 Joñonla mach mejlic lac ticʼ lac bʌ ti tsʼʌcʌl. Jehová yujil chaʼan mucʼʌch lac chaʼlen wersa laj contrajin jiñi mach bʌ weñic miʼ tilel ti lac tojlel, i yom i coltañonla (1 R. 8:46-50). Miʼ yʌqʼueñonla lac tijicñʌyel cheʼ la cAmigo jiñi Jehová yicʼot miʼ coltan jiñi yomoʼ bʌ i melben i yeʼtel pero am bʌ baqui mero wocol miʼ yubiñob chaʼan miʼ ticʼob i bʌ. Ti ili temaj mi caj lac ñaxan qʼuel tiʼ tojlel Jehová, jiñi ñumen wem bʌ ejemplo lac chaʼan. Ti wiʼil, mi caj laj cʌn tiʼ tojlel muʼ bʌ i yʌjlelob ti Biblia tsaʼ bʌ i pʌsʌyob wem bʌ ejemplo yicʼot mach bʌ weñic. Tiʼ yujtibal, mi caj lac chaʼ qʼuel chuqui miʼ mejlel lac mel chaʼan miʼ ñumen mejlel lac ticʼ lac bʌ.

JEHOVÁ MIʼ PΛS BAJCHEʼ YOM MELOL

5, 6. ¿Bajcheʼ miʼ pʌsbeñonla Jehová chaʼan yujil ticʼol i bʌ?

5 Pejtelel chuqui miʼ mel Jehová luʼ toj, jin chaʼan ti tsʼʌcʌl miʼ mejlel i ticʼ i bʌ (Dt. 32:4). Pero joñonla mach cheʼoñicla. Chaʼan mi lac ñaʼtan chuqui yom i yʌl cheʼ mi lac ticʼ lac bʌ yicʼot bajcheʼ miʼ mejlel lac lajiben i melbal tac Dios, yom mi lac wen qʼuel chuqui tsiʼ mele. ¿Bajcheʼ tsiʼ pʌsʌ chaʼan wen yujilʌch i ticʼol i bʌ?

6 Laʼ lac ñaʼtan tsaʼ bʌ i mele Jehová cheʼ bʌ Satanás tsiʼ contraji. Iliyi tsaʼʌch i teche michʼ yicʼot tsʼaʼleya tiʼ tojlel jiñi ángelob yaʼ ti panchan. Tajol cheʼʌch mi la cubin lac bʌ jaʼel cheʼ mi lac ñaʼtan pejtelel jiñi wocol pʼolbil bʌ i chaʼan Satanás. Jehová yujil chaʼan yom miʼ yʌcʼ ti cʌjñel i sujmlel chaʼan jiñi wocol, pero maʼañic chuqui lecoj bʌ tsiʼ bʌcʼ mele tiʼ caj bajcheʼ yubil tsiʼ yubi i bʌ. Tsiʼ tiqʼui i bʌ yicʼot wen jach bajcheʼ tsiʼ mele. Ili miʼ pʌs chaʼan mach ti orajic miʼ michʼan yicʼot toj chuqui woli (yʌquel) i mel tiʼ contra Satanás (Éx. 34:6; Job 2:2-6). ¿Chucoch an i yʌcʼʌ ti ñumel cabʌl ora? Come maʼañic majqui yom chaʼan miʼ jilel, yom chaʼan ti lac pejtelel «mi laj cʌy lac mul» (2 P. 3:9).

7. ¿Chuqui mi laj cʌn tiʼ tojlel Jehová?

7 Tiʼ tojlel Jehová mi laj cʌn chaʼan mach ti orajic yom mi lac mel chuqui la com, pʼisbil jach yom mi lac chaʼlen tʼan yicʼot mi lac ñaxan wen ñaʼtan muʼ bʌ caj lac mel o laj cʌl. Yom mi lac ñaxan aqʼuen i yorajlel chaʼan mi lac ñaʼtan cheʼ an chuqui ñuc i cʼʌjñibal la com lac mel, i laʼ laj cʼajtiben lac ñaʼtʌbal Jehová chaʼan wen chuqui mi lac mel o mi la cʌl (Sal. 141:3). Mi an chuqui mi lac mel cheʼ michʼonla, tajol maʼañic mi caj i mejlel lac ticʼ lac bʌ. Jiñʌch tiʼ caj cheʼ mi lac chaʼ ubin lac chʼijiyemlel cheʼ maʼañic tsaʼ lac ñaxan ñaʼta tsaʼ bʌ la cʌlʌ o tsaʼ lac mele (Pr. 14:29; 15:28; 19:2).

WEM BΛ EJEMPLO YICʼOT MACH BΛ WEÑIC

8. a) ¿Baqui miʼ mejlel lac taj wen tac bʌ ejemplo chaʼan tsaʼʌch bʌ i tiqʼuiyob i bʌ? b) ¿Chuqui tsiʼ colta José chaʼan maʼañic miʼ yajlel ti mulil? (Qʼuele jiñi dibujo am bʌ tiʼ tejchibal).

8 ¿Majqui miʼ tajtʌl ti tʼan yaʼ ti Biblia muʼ bʌ i pʌs chaʼan i cʼʌjñibalʌch mi lac ticʼ lac bʌ? Tajol cabʌl majqui miʼ cʼajtiyel lac chaʼan tsaʼʌch bʌ mejli i ticʼob i bʌ cheʼ añob ti wocol. Laʼ laj qʼuel tsaʼ bʌ i mele José cheʼ bʌ yaʼan ti eʼtel tiʼ yotot Potifar, i yum jiñi xcʌntaya i chaʼan jiñi rey ti Egipto. Come José «wen i tʼojol jax», jiñi i yijñam Potifar tsaʼ caji i qʼuel yicʼot tsiʼ ñopo i yʌc. Pero José tsiʼ yʌlʌ: «¿Bajcheʼ miʼ mejlel c chaʼlen jini ñuc bʌ mulil? ¿Bajcheʼ miʼ mejlel c chaʼlen mulil tiʼ contra Dios?». ¿Chuqui tsiʼ colta José chaʼan maʼañic miʼ yajlel ti mulil? Tsiʼ yʌqʼue i yorajlel chaʼan miʼ ñaʼtan baqui bʌ i wocolel mi tsiʼ jacʼʌ woli bʌ i subentel. Cheʼ bʌ jiñi i yijñam Potifar tsiʼ chucbe i pislel José chaʼan yom i piʼlen, José tsaʼ putsʼi loqʼuel (Gn. 39:6, 9; pejcan Proverbios 1:10).

9. ¿Bajcheʼ miʼ mejlel lac chajpan lac bʌ chaʼan maʼañic mi lac jacʼ lac pʌjyel ti mulil?

9 ¿Chuqui mi laj cʌn tiʼ tojlel José? Chaʼan yom mi lac «putsʼtan» jiñi lac pʌjyel ti mulil chaʼan maʼañic mi lac ñusan ti pʼis i mandar Dios. An hermanojob ñumeñix bʌ ti pʼis tsiʼ chaʼleyob uchʼel o tsiʼ japʌyob, tsiʼ chaʼleyob cʼujtsijel, tsiʼ cʼʌñʌyob droga o tsiʼ chaʼleyob tsʼiʼlel cheʼ maxto Testigojobic. Tajol cheʼ bʌ tsaʼix i chʼʌmʌyob jaʼ, wocol to tsiʼ yubiyob jaʼel chaʼan miʼ chaʼ yajlelob ti ili mulil tac. Mi cheʼ mi la cubin jeʼel, laʼ lac jumucʼ ñaʼtan bajcheʼ mi caj i ticʼlañonla laʼ quicʼot Jehová mi maʼañic mi lac ticʼ lac bʌ chaʼan jiñi mulil tac. Laʼ lac wʌn ñaʼtan baqui ora miʼ mejlel i chaʼ yʌconla ili mulil tac i laʼ lac ñaʼtan chuqui miʼ mejlel lac mel chaʼan maʼañic mi lac taj (Sal. 26:4, 5; Pr. 22:3). Mi ti jumpʼejl bʌ qʼuin mi lac tajtʌl ti ili wocol, laʼ laj cʼajtin lac ñaʼtʌbal ti Jehová i chaʼan miʼ coltañonla lac ticʼ lac bʌ.

10, 11. a) ¿Chuqui tac ti wocol miʼ ñusan cabʌl xcolelob ti escuela? b) ¿Chuqui miʼ mejlel i coltan jiñi xcolelob chaʼan maʼañic miʼ yajlelob ti mulil?

10 Ili ora, cabʌl hermanojob xcolelob to bʌ lajal miʼ ñusañob bajcheʼ José. Laʼ laj qʼuel tiʼ tojlel Kimberly. Cabʌl i piʼʌlob ti clase muʼ bʌ i wen mulañob i yʌl chaʼan cheʼ tiʼ yujtibal jumpʼejl semana tsiʼ wen chaʼleyob piʼleya. Pero Kimberly maʼañic chuqui miʼ taj i yʌl. Ili hermana miʼ yʌl chaʼan i bajñel jach yicʼot chocbilix miʼ yubin i bʌ cheʼ mach lajalic bajcheʼ i piʼʌlob, i chaʼan miʼ subentel ti xbʌqʼuen cheʼ maʼañic i novio. Pero Kimberly wen yujil chaʼan jiñi i mulʌntel piʼleya cheʼ bʌ xcolelontola, wen pʼʌtʌlʌch (2 Ti. 2:22). Ti bele ora miʼ cʼajtibentel mi maxto añic majqui i piʼle, pero Kimberly miʼ tsictesʌben jiñi i piʼʌlob chucoch maʼañic miʼ mel bajcheʼ jiñi. Wen tijicña mi la cubin cheʼ jiñi xcolelob miʼ xucʼchocoñob i bʌ chaʼan maʼañic miʼ chaʼleñob mulil ti chaʼan bʌ piʼleya. I Jehová wen tijicña miʼ yubin i bʌ tiʼ tojlelob jaʼel.

11 Jiñi Biblia miʼ chʼʌm tilel ejemplo tac jaʼel chaʼan jiñi maʼañic bʌ tsiʼ tiqʼuiyob i bʌ ti piʼleya yicʼot miʼ yʌl chuqui ti wocol tsiʼ tajayob. Mi an majqui miʼ ñusan bajcheʼ Kimberly, yom miʼ wen ñaʼtan tiʼ tojlel jiñi xcolel maʼañic bʌ tsiʼ cʼʌñʌ i ñaʼtʌbal muʼ bʌ i yʌjlel ti Proverbios capítulo 7. Miʼ mejlel i qʼuel jaʼel tiʼ tojlel Amnón yicʼot chuqui ti tsʌts tac bʌ wocol tsiʼ taja (2 S. 13:1, 2, 10-15, 28-32). Ili relato tac am bʌ ti Biblia miʼ mejlel i cʼʌn jiñi tatʌlob tiʼ chʼujutesaya ti familia chaʼan miʼ coltan i yalobilob i miʼ cʌñob i ticʼ i bʌ yicʼot wen chuqui miʼ ñaʼtañob i mel.

12. a) ¿Bajcheʼ tsiʼ cuchu José chaʼan maʼañic miʼ pʌsben i yerañob bajcheʼ woliʼ yubin i bʌ? b) ¿Baqui ora yomʌch mi lac pʌs chaʼan la cujil i ticʼol lac bʌ?

12 Laʼ laj qʼuel yambʌ baqui tsiʼ pʌsʌ José chaʼan yujilʌch i ticʼol i bʌ. Ili jiñʌch cheʼ bʌ jiñi i yerañob tsaʼ cʼotiyob ti mʌn bʌlñʌcʼʌl ti Egipto. José mach ti orajic tsiʼ yʌcʼʌ i bʌ ti cʌjñel tiʼ tojlel i yerañob come tsiʼ ñaxan mulaj i qʼuel chuqui mero añob tiʼ ñaʼtʌbal. Cheʼ bʌ mach cujchix i chaʼan tsiʼ yubi, tsaʼ majli ti uqʼuel baqui maʼañic majqui miʼ qʼuel (Gn. 43:30, 31; 45:1). Mi juntiquil ti lac familia o la quermaño miʼ mel mach bʌ muqʼuic lac mulan, miʼ mejlel i coltañonla jiñi ejemplo i chaʼan José chaʼan mach ti orajic mi lac michʼan (Pr. 16:32; 17:27). Cheʼ jaʼel, cheʼ mi chaʼlentel ti expulsar juntiquil ti lac familia, yom mi lac ticʼ lac bʌ chaʼan maʼañic mi laj cʌlʌx ñochtan cheʼ mach i cʼʌjñibalic. Wocolʌch ti melol iliyi, pero mach cʌlʌx wocolic cheʼ mi laj cʼajtesan chaʼan cheʼʌch woli lac lajin Jehová yicʼot mi lac jacʼ i ticʼojel tac.

13. ¿Chuqui chaʼchajp ñuc bʌ i cʼʌjñibal mi laj cʌn tiʼ tojlel jiñi rey David?

13 Yambʌ majqui miʼ mejlel laj cʌn tiʼ tojlel jiñʌch jiñi rey David. Cheʼ bʌ Saúl tiʼ sʌcla i tsʌnsan yicʼot cheʼ bʌ Simeí tsiʼ cajbe, David maʼañic tsaʼ michʼa mi tsaʼic to i cʼʌñʌ i pʼʌtʌlel tiʼ tojlelob (1 S. 26:9-11; 2 S. 16:5-10). La cujil chaʼan mach tiʼ pejtelel ora tsaʼ mejli i ticʼ i bʌ jiñi David. Miʼ cʼajtiyel lac chaʼan chuqui colel i mel cheʼ bʌ Nabal mach weñic tsiʼ jacʼbe i tʼan yicʼot jiñi mulil tsaʼ bʌ i mele yicʼot Bat-seba (1 S. 25:10-13; 2 S. 11:2-4). ¿Chuqui mi laj cʌn tiʼ tojlel David? Ti ñaxan, chaʼan jiñi superintendentejob yom miʼ ticʼob i bʌ yicʼot wen tsajilob chaʼan maʼañic miʼ chanʼesañob i bʌ tiʼ cajob i yeʼtel. Yambʌ jiñʌch chaʼan maʼañic majqui yom miʼ cʌlʌx qʼuel i bʌ ti ñuc i miʼ ñaʼtan chaʼan mach mejlic ti yajlel ti mulil (1 Co. 10:12).

MUʼ BΛ I MEJLEL LAC MEL

14. a) ¿Chuqui tsaʼ ujti tiʼ tojlel juntiquil hermano? b) Mi lʌcʼʌ lajal muʼ bʌ i yujtel ti lac tojlel, ¿chucoch i cʼʌjñibalʌch mi lac ticʼ lac bʌ?

14 Chaʼan miʼ mejlel lac ñumen ticʼ lac bʌ, ¿chuqui miʼ mejlel lac mel? Laʼ laj qʼuel tsaʼ bʌ ujti tiʼ tojlel Luigi. Ti jumpʼejl bʌ qʼuin, tsaʼ cʼoti i jatsʼ i bʌ yambʌ carro tiʼ pat i chaʼan. I yum jiñi yambʌ carro tsaʼ caji i pʼaj jiñi hermano i yomix i tech jatsʼ, anquese mach i mulic jiñi hermano. Luigi tsiʼ cʼajtibe i coltaya Jehová chaʼan miʼ mejlel i ticʼ i bʌ i wen jach tsiʼ ñopo i pejcan jiñi wiñic, pero maʼañic tsaʼ ñʌjchʼi. Jin chaʼan, Luigi tiʼ tsʼijbu baqui bʌ i númerojlel i placa yicʼot i licencia jiñi wiñic, anquese bajñel wolito ti aʼleya. Cheʼ ñumeñix jumpʼejl semana, Luigi tsaʼ majli i julaʼtan juntiquil xʼixic chaʼan miʼ suben i chaʼan bʌ Biblia, i tsiʼ qʼuele chaʼan jiñi xiʼxic jiñʌch i yijñam jiñi wiñic. Jiñi wiñic tsiʼ cʼajti i ñusʌbentel i tsiʼ yʌlʌ chaʼan jin miʼ cajel ti tʼan yaʼ baqui an i segurojlel i carro Luigi chaʼan ti orajach miʼ tojʼesʌbentel i carro. Cheʼ jaʼel, tsaʼ caji i ñʌchʼtan yicʼot i jacʼ jiñi cʌntesʌntel i tsiʼ yʌlʌ chaʼan tsiʼ wen mulaj. Cheʼ bʌ Luigi tsiʼ chaʼ ñaʼta tsaʼ bʌ ujti, tsiʼ qʼuele chaʼan i cʼʌjñibalʌch cheʼ ñʌchʼʌl jach tsaʼ ajñi yicʼot chaʼan añʌch i wocolel cheʼ tsaʼic michʼa jaʼel (pejcan 2 Corintios 6:3, 4).

Cheʼ bajcheʼ mi lac pʌs lac bʌ miʼ mejlel i coltañonla o i yotsañonla ti wocol ti lac subtʼan. (Qʼuele jiñi párrafo 14).

15, 16. Cheʼ mi lac pejcan jiñi Biblia, ¿bajcheʼ miʼ coltañonla yicʼot lac familia chaʼan miʼ mejlel lac ñumen ticʼ lac bʌ?

15 Muʼ bʌ mejlel i coltañonla chaʼan mi laj cʌn lac ticʼ lac bʌ jiñʌch cheʼ mi lac mel jumpʼejl programa chaʼan mi lac pejcan jiñi Biblia. Laʼ laj cʼajtesan tsaʼ bʌ subenti Josué: «Ili libro i chaʼan bʌ mandar mach yomic miʼ ñajtʼesan i bʌ ti a tiʼ, ti qʼuiñil yicʼot ti acʼʌlel yom maʼ pejcan ti cʼun jach bʌ tʼan, chaʼan maʼ mel tiʼ pejtelel chuqui tsʼijbubil yaʼi, come cheʼ jiñi mi caj a taj a wenlel ti a bijlel yicʼot chuqui jach maʼ mel, mi caj a mel yicʼot a ñaʼtʌbal» (Jos. 1:8, TNM). ¿Bajcheʼ miʼ coltañonla lac ticʼ lac bʌ cheʼ mi lac pejcan jiñi Biblia?

16 Tsaʼix laj qʼuele chaʼan jiñi Biblia miʼ yʌl relato tac wen tsiquil bʌ miʼ pʌs baqui bʌ i wenlel yicʼot i wocolel jiñi lac melbal. Jehová tsiʼ yʌcʼʌ ti tsʼijbuntel chaʼan miʼ mejlel laj cʌn tiʼ tojlelob (Ro. 15:4). Jin chaʼan, yom mi lac pejcan yicʼot mi lac wen ñaʼtan tiʼ tojlelob. Laʼ lac ñaʼtan bajcheʼ miʼ mejlel i coltañonla la quicʼot lac familia, i laʼ laj cʼajtiben i coltaya Jehová chaʼan mi lac mel cheʼ bajcheʼ woliʼ cʌntesañonla. Mi anto yom mi laj qʼuel chaʼan mi lac ñumen ticʼ lac bʌ, laʼ lac ñop chaʼan cheʼʌchi, lac pejcan Jehová ti oración yicʼot lac chaʼlen wersa chaʼan mi laj qʼuel baqui yom mi lac ñumen weñʼan (Stg. 1:5). Ñuc i cʼʌjñibal jeʼel cheʼ mi lac sʌclan chuqui miʼ yʌl yambʌ lac jun tac.

17. ¿Bajcheʼ miʼ mejlel i coltañob i yalobil jiñi tatʌlob chaʼan miʼ mejlelob i ticʼ i bʌ?

17 Tatʌlob, ¿bajcheʼ miʼ mejlel laʼ coltan laʼ walobilob chaʼan miʼ cʌn i ticʼob i bʌ? Jatetʌch yom mi laʼ pʌs come maxto wʌn yujilobic cheʼ miʼ yilañob pañimil (chʼocʼañob) (Ef. 6:4). Mi wocol miʼ yubiñob mi laʼ qʼuel, cʼajtiben laʼ bʌ chuqui woliʼ laʼ pʌs tiʼ tojlelob. Cʼajtesanla chaʼan wen i cʼʌjñibal cheʼ tsʼuyuletla ti subtʼan, ti tempa bʌ tac yicʼot ti laʼ chʼujutesaya ti familia. Mach laʼ bʌcʼñan laʼ mʌctan laʼ walobilob cheʼ bʌ an chuqui mach yomic miʼ melob mi laʼ qʼuel. Cheʼ bʌ Jehová pʼisbil jach tsiʼ yʌcʼʌ chaʼan chuqui miʼ mejlel i mel Adán yicʼot Eva, tsiʼ pʌsʌ chaʼan yomʌch miʼ qʼuelob ti ñuc. Jiñi laʼ ticʼojel yicʼot wem bʌ chuqui miʼ laʼ pʌsbeñob laʼ walobil jeʼel, miʼ cʌntesañob chaʼan yomʌch miʼ ticʼob i bʌ. Jiñi ñumen ñuc bʌ chuqui miʼ mejlel i cʌntesʌbeñob i yalobil jiñi tatʌlob jiñʌch chaʼan miʼ qʼuelob tiʼ ñuc Dios yicʼot i mandar tac (pejcan Proverbios 1:5, 7, 8).

18. ¿Chucoch yomʌch mi lac yajcan ti wen la camigojob?

18 Mi tatʌlonla o maʼañic, ti lac pejtelel yom mi lac yajcan ti wen majqui mi lac ñochtan. Mi jiñi la camigojob miʼ cʼuxbiñob Jehová, wen chuqui mi caj i subeñoñobla lac mel yicʼot chaʼan maʼañic mi la cotsan lac bʌ ti wocol (Pr. 13:20). Cheʼ jaʼel, mi caj lac mulan lac tsajcañob i melbal. Pero cheʼ jaʼel, jiñi wem bʌ lac melbal mi caj i coltañob jeʼel. Cheʼ ti pejtelel ora la cujil lac ticʼol lac bʌ, utsʼat mi caj i qʼuelonla Dios, tijicña mi caj lac chumtʌl yicʼot wen mi caj la cajñel la quicʼot jiñi laj cʌñʌyoʼ bʌ.