Chaʼan maʼ ñumel ti yambʌ video

Chaʼan maʼanic miʼ pʌs i bʌ jini chaʼan bʌ video

Yom utsonla bajcheʼ Jehová i mi lac chʼʌm ti ñuc yambʌlob

Yom utsonla bajcheʼ Jehová i mi lac chʼʌm ti ñuc yambʌlob

«Tijicña jini muʼ bʌ i ñaʼtan jini pʼumpʼun bʌ» (SAL. 41:1).

CʼAY: 130, 107

1. ¿Bajcheʼ tsiquil jiñi i cʼuxbiya i wiñicob Dios?

JIÑI i wiñiconbʌla Dios ochemonla ti jumpʼejl familia muʼ bʌ i cʼuxbiñob i bʌ añoʼ bʌ tiʼ pejtelel pañimil (mulawil) (1 Jn. 4:16, 21). Ili cʼuxbiya mach cojach tsiquil ti chuqui ñuc tac bʌ mi lac mel tiʼ tojlel yambʌlob, tsiquil jaʼel cheʼ mi lac mel o mi la cʌl chuqui uts tiʼ tojlelob. Cheʼ mi lac pʌsben la cutslel yicʼot mi lac chʼʌm ti ñuc yambʌlob, woli (choncol) lac ‹tsajcan i melbal Dios, come cʼuxbibil bʌ i yalobilonla› (Ef. 5:1).

2. ¿Bajcheʼ tsiʼ laji Jesús jiñi i cʼuxbiya i Tat?

2 Jesús utsʼat tsiʼ lajibe i melbal (chaʼlebal) i Tat. Tiʼ pejtelel ora tsiʼ pʌsbe i yutslel jiñi wiñicob xʼixicob (quixtañujob). Tsiʼ yʌlʌ: «Laʼ baʼ añon pejteletla woliyet bʌ la ti wocol eʼtel, al bʌ laʼ cuch. Joñon mi cʌqʼueñetla laʼ cʼaj laʼ wo». I tsiʼ chaʼ alʌ: «Come utson. Pecʼ mic mel c bʌ» (Mt. 11:28, 29). Cheʼ mi lac lajiben i melbal Jesús yicʼot mi lac «ñaʼtan [o mi lac chʼʌm ti ñuc] jini pʼumpʼun bʌ», wen mi caj i qʼuelonla jiñi lac Tat am bʌ ti panchan yicʼot tijicña mi caj la cubin (Sal. 41:1). Laʼ laj qʼuel bajcheʼ yom mi lac chʼʌm ti ñuc jiñi añoʼ bʌ ti lac familia, ti laj congregación yicʼot yaʼ ti subtʼan.

LAʼ LAC CHʼɅM TI ÑUC AÑOʼ BɅ TI LAC FAMILIA

3. ¿Bajcheʼ yom miʼ chaʼlen i yijñam jiñi wiñic? (Qʼuele jiñi foto tac am bʌ tiʼ tejchibal).

3 Jiñi ñaxam bʌ yom miʼ pʌs cʼuxbiya ti jumpʼejl familia jiñobʌch jiñi ñoxiʼalʌlob (Ef. 5:25; 6:4). Jumpʼejl ejemplo, jiñi Biblia miʼ yʌl chaʼan jiñi ñoxiʼalʌlob yom miʼ chʼʌmob ti ñuc i yijñam yicʼot miʼ chʼʌmbeñob isujm (1 P. 3:7). Juntiquil muʼ bʌ i chʼʌmben isujm, yujil chaʼan añʌch cabʌl bajcheʼ mach lajalic yicʼot i yijñam, pero mach yomic i yʌl chaʼan maʼañic cʼʌjñibal mi caj i qʼuel (Gn. 2:18). Jin chaʼan miʼ chʼʌm ti ñuc bajcheʼ mi yubin i bʌ i yijñam, wen jach chuqui miʼ mel tiʼ tojlel yicʼot miʼ qʼuel ti ñuc. Juntiquil hermana chʼoyol bʌ ti Canadá miʼ yʌl: «C ñoxiʼal yomʌch i ñaʼtan bajcheʼ miʼ cubin c bʌ, maʼañic miʼ subeñon: ‹Mach cheʼic yom maʼ wubin a bʌ bajcheʼ jiñi›. Yujil ñʌchʼtʌntel c tʼan. Cheʼ bʌ an baqui yom mij qʼuextan c pensar i yom i coltañon, miʼ subeñon ti uts bʌ tʼan».

4. Chaʼan jiñi wiñic miʼ pʌs chaʼan mucʼʌch i chʼʌm ti ñuc i yijñam, ¿bajcheʼ yom miʼ qʼuel jiñi yambʌ xʼixicob?

4 Jiñi ñoxiʼalʌl muʼ bʌ i cʼuxbin i yijñam, miʼ chʼʌm ti ñuc jaʼel bajcheʼ yubil miʼ yubin i bʌ, jin chaʼan maʼañic miʼ pʌsben yambʌ xʼixic chaʼan miʼ mulan i chaʼan yomic i cʌn. Cheʼ jaʼel, mach cheʼic miʼ mel mi yaʼicto ti página tac chaʼan Internet (Job 31:1). Miʼ pʌs i xucʼtʌlel tiʼ tojlel i yijñam, mach chaʼañic jach miʼ cʼuxbin, chaʼañʌch miʼ cʼuxbin Dios jaʼel i miʼ tsʼaʼlen jontolil (pejcan Salmo 19:14; 97:10).

5. ¿Bajcheʼ miʼ mejlel i pʌsben i ñoxiʼal jiñi xʼixic chaʼan mucʼʌch i chʼʌm ti ñuc?

5 Cheʼ bʌ jiñi ñoxiʼalʌl miʼ lajin jiñi wen bʌ ejemplo, Jesucristo, miʼ coltan i yijñam i «qʼuel ti ñuc» (Ef. 5:22-25, 33). Jin chaʼan, jiñi xʼixic mi caj i chʼʌm ti ñuc i ñoxiʼal. Jumpʼejl ejemplo, jiñʌch cheʼ bʌ yom miʼ ñumen qʼuel i yeʼtel (troñel) yaʼ tiʼ congregación o cheʼ bʌ an jumpʼejl wocol muʼ bʌ i wen cʼojoʼtan. Juntiquil hermano chʼoyol bʌ ti Gran Bretaña miʼ yʌl: «An i tajol an chuqui mij cʼojoʼtan miʼ qʼuel jiñi quijñam come mach lajaloñic bajcheʼ ñʌmʌl i qʼuelon. Cheʼ jiñi miʼ ñaʼtan jiñi principio Proverbios 20:5, anquese jiñi yom i yʌl chaʼan yom miʼ pijtan chaʼan miʼ mejlel i ‹locʼsan› chuqui mic ñaʼtan, pero maʼañic miʼ yotsan i bʌ cheʼ an chuqui mach bʌ yomic mic suben».

6. ¿Bajcheʼ miʼ mejlel laj cʌntesan jiñix chʼitoñob chaʼan bajcheʼ yom mi chʼʌm ti ñuc yambʌlob, i bajcheʼ mi caj i coltañob?

6 Cheʼ bʌ jiñi tatʌl ñaʼʌl miʼ lajal chʼʌmob i bʌ ti ñuc, wen chuqui woli (yʌquel) i pʌsbeñob i yalobil. Pero añob tiʼ wenta miʼ cʌntesañob bajcheʼ yom miʼ chʼʌmob ti ñuc yambʌlob. Jumpʼejl ejemplo, miʼ mejlel i subeñob chaʼan maʼañic miʼ chaʼleñob ajñel tiʼ Yotlel tempa bʌ o mi añob ti jumpʼejl uchʼibʌl yom miʼ yʌcʼob chaʼan ñaxan miʼ chʼʌmob i yuchʼel jiñi añobix bʌ i jabilel. Tiʼ sujm, ti lac pejtelel yaʼ ti congregación miʼ mejlel laj coltañob jiñi tatʌlob. Laʼcu lac ñaʼtan, mi juntiquil chʼiton miʼ mel chuqui utsʼat ti lac tojlel, tajol miʼ jambeñonla puerta, yom mi lac suben chaʼan weñʌch tsaʼ bʌ i mele. Mi cajel i coltan yicʼot mi caj i cʌytʌl tiʼ pusicʼal jiñi tʼan: «Ñumen tijicña jini muʼ bʌ i yʌcʼ majtañʌl bajcheʼ jini muʼ bʌ i chʼʌm i majtan» (Hch. 20:35).

LAʼ LAC CHʼɅM TI ÑUC AÑOʼ BɅ TI LAJ CONGREGACIÓN

7. ¿Bajcheʼ tsiʼ chʼʌmʌ ti ñuc Jesús juntiquil xcojc, i chuqui mi laj cʌn chaʼan tsaʼ bʌ i mele?

7 Ti jumpʼejl bʌ qʼuin Jesús yaʼan ti jumpʼejl lum am bʌ ti Decápolis, ‹tsiʼ pʌybeyob tilel juntiquil xcojc Wocol bʌ miʼ chaʼlen tʼan› (Mr. 7:31-35). Jesús «tsiʼ pʌyʌ tilel tiʼ bajñel» i tiʼ tsʼʌca. ¿Chucoch maʼañic tiʼ tsʼʌca tiʼ wut pejtelel quixtañujob? Tajol tsiʼ ñaʼta chaʼan jiñi xcojc mach tijicña mi caj i yubin i bʌ mi yonlel quixtañujob woliʼ qʼuelob. Tiʼ sujm, ti lac pejtelel mach la cujil melol milagro. Pero mucʼʌch i mejlel laj qʼuel bajcheʼ miʼ yubiñob i bʌ jiñi hermanojob i bajcheʼ yomob coltʌntel, i miʼ mejlel lac mel. Jiñi apóstol Pablo tiʼ tsʼijbu: «Laʼ laj coltan lac bʌ ti pejtelel chuqui wen, chaʼan mi laj cʼuxbin lac bʌ bajcheʼ yom yicʼot wen bʌ lac melbal» (He. 10:24). ¿Bajcheʼ miʼ mejlel lac tsajcan Jesús cheʼ tsiʼ chʼʌmʌ ti ñuc juntiquil xcojc?

8, 9. ¿Bajcheʼ miʼ mejlel lac pʌs chaʼan mi lac chʼʌm ti ñuc jiñi ñoxobix bʌ yicʼot cʼamoʼ bʌ? Acʼʌ ejemplo tac.

8 Yom mi lac chʼʌmob ti ñuc jiñi ñoxobix bʌ yicʼot jiñi cʼamoʼ bʌ. Jiñi cʼuxbiya jiñʌch ñumen ñuc bʌ i cʼʌjñibal tiʼ tojlel jiñi xñoptʼañob, mach jiñic chaʼan bajcheʼ cʼamel chuqui miʼ melob (Jn. 13:34, 35). Jiñi cʼuxbiya miʼ ñijcañonla lac mel baqui jaxʌl mi lac mejlel chaʼan mi laj coltañob jiñi ñoxobix bʌ o cʼamoʼ bʌ chaʼan miʼ mejlelob ti majlel ti tempa bʌ yicʼot ti subtʼan. Cheʼʌch mi lac mel tiʼ tojlelob anquese tajol maʼañic miʼ wen coltañonla, tsʼitaʼ jax chuqui woli lac mel yilal, o anquese maʼañix bajcheʼ cʼamel miʼ mejlelob i mel (Mt. 13:23). Michael, an jax bʌ ti jumpʼejl silla de rueda, miʼ wen aqʼuen wocolix i yʌlʌ i familia yicʼot jiñi hermanojob tiʼ congregación chaʼañob i coltaya. Miʼ yʌl: «Wocolix i yʌlʌyob chaʼan i coltaya, lʌcʼʌ tiʼ pejtelel tempa bʌ mic majlel yicʼot ti bele ora mic loqʼuel ti subtʼan. Mic wen mulan jiñi subtʼan baqui an cabʌl quixtañujob».

9 Ti cabʌl Betel an hermanojob ñoxobix bʌ yicʼot cʼamoʼ bʌ. ¿Chuqui miʼ melob jiñi waʼchocobiloʼ bʌ chaʼan miʼ pʌsbeñob i cʼuxbiya yicʼot chaʼan miʼ chʼʌmob ti ñuc? Miʼ chʼʌmob tiʼ wenta i qʼuel chaʼan mucʼʌch i mejlelob ti subtʼan tiʼ melol carta o ti teléfono. Bill, juntiquil hermano añix bʌ 86 i jabilel muʼ bʌ i chocben majlel carta jiñi ñajt bʌ chʼoyolob, miʼ yʌl: «Mic wen qʼuel ti ñuc ili subtʼan chaʼan i tsʼijbuntel carta». Nancy, añix bʌ 90 i jabilel, miʼ yʌl: «Jiñi i tsʼijbuntel carta chaʼañon mach cojach yom i yʌl chaʼan mi lac choc majlel jun ti jumpʼejl sobre. Eʼtelʌch chaʼan subtʼan. Jiñi quixtañujob yom miʼ cʌñob i sujmlel». Jiñi hermana Ethel, tsaʼ bʌ i yila pañimil (chʼocʼa) ti 1921, miʼ yʌl: «Ti bele ora mi cubiben i cʼuxel c bʌcʼtal. Anto i tajol wen wocol mi cubin chaʼan mic xoj c pislel». Anquese cheʼ bajcheʼ jiñi, ili hermana miʼ wen mulan subtʼan ti teléfono, i an wen tac bʌ i revisita. Barbara, añix bʌ 85 i jabilel, miʼ yʌl jaʼel: «Wen wocol mi cubin chaʼan ti bele ora mic loqʼuel ti subtʼan come mach wen cʼocʼoñix. Pero jiñi subtʼan ti teléfono an i coltayon c pejcan yambʌ quixtañujob. ¡Wocolix a wʌlʌ Jehová!». Ili chʌntiquilob temel yicʼot yambʌ junmojt hermanojob ñoxobix bʌ añoʼ bʌ ti jumpʼejl Betel, tsiʼ chaʼleyob subtʼan 1,228 ora ti mach i taja jumpʼejl jab, tiʼ tsʼijbuyob 6,265 carta, ñumen ti 2,000 tsiʼ chaʼleyob subtʼan ti teléfono yicʼot tsiʼ pucuyob 6,315 jun tac. ¡Jehová wen tijicñayʌch tsiʼ yubi i bʌ! (Pr. 27:11).

10. ¿Bajcheʼ miʼ mejlel laj coltan la quermañojob chaʼan miʼ locʼsʌbeñob i wenlel jiñi tempa bʌ tac?

10 Laʼ lac chʼʌm ti ñuc yambʌlob yaʼ ti tempa bʌ. Mi mucʼʌch lac chʼʌm ti ñuc la quermañojob, mi caj laj coltañob chaʼan miʼ wen locʼsʌbeñob i wenlel jiñi tempa bʌ tac. ¿Bajcheʼ? Junchajp jin cheʼ wen jach i yorajlel mi laj cʼotel chaʼan maʼañic mi lac mʌctañob. Isujmʌch, an i tajol an chuqui miʼ mejlel ti waʼ ujtel, i mach sebic mi laj cʼotel. Pero mi ñʌmʌlonla chaʼan mach sebic mi laj cʼotel, yom mi lac ñaʼtan chuqui miʼ mejlel laj qʼuextan chaʼan mi lac pʌsben la quermañojob chaʼan mi lac chʼʌmob ti ñuc. Cheʼ jaʼel, yom mi laj cʼajtesan chaʼan jiñʌch Jehová yicʼot Jesús tsaʼ bʌ i pʌyʌyonla (Mt. 18:20). I yom mi lac pʌs chaʼan mi laj qʼuelob ti ñuc.

11. ¿Chucoch yom miʼ jacʼob muʼ bʌ i yʌl 1 Corintios 14:40 jiñi hermanojob añoʼ bʌ i asignación ti tempa bʌ?

11 Yambʌ bajcheʼ mi lac pʌs chaʼan mi lac chʼʌm ti ñuc la quermañojob jiñʌch cheʼ mi lac jacʼ ili mandar: «Laʼ mejlic tiʼ pejtelel chuqui yom ti utsʼat yicʼot bajcheʼʌch miʼ chajpʌntel» (1 Co. 14:40, TNM). Jumpʼejl ejemplo, jiñi hermanojob añoʼ bʌ i asignación yaʼ ti tempa bʌ mach yomic miʼ ñumelob ti pʼis tiʼ yorajlel. ¿Chucoch? Come an hermanojob ñajt bʌ añob i yotot, an yombʌ miʼ loqʼuelob i pijtan carro ti bij yicʼot tajol an mach bʌ xñoptʼañobic i piʼʌl i wolix i pijtan chaʼan miʼ cʼotelob tiʼ yotot.

12. ¿Chucoch yom ‹wen ñuc mi lac chʌn qʼuelob› jiñi ancianojob? (Qʼuele jiñi recuadro « Yom mi lac chʼʌm ti ñuc jiñi waʼchocobiloʼ bʌ ti organización»).

12 Jiñi ancianojob miʼ chaʼleñob tsʌts bʌ eʼtel yaʼ ti congregación yicʼot miʼ pʌsob i chʼejlel ti subtʼan, jin chaʼan yom mi lac wen qʼuelob ti ñuc (pejcan 1 Tesalonicenses 5:12, 13). Tiʼ sujm, mi lac wen qʼuel ti ñuc muʼ bʌ i melob ti lac tojlel. Jin chaʼan, mi lac jacʼbeñob i tʼan yicʼot mi la cʌqʼueñob laj coltaya. Cheʼ jaʼel, ‹añob i yeʼtel chaʼan miʼ wen pʌsbeñonla i bijlel laj coltʌntel› come «wersa mi caj i subob i bʌ tiʼ tojlel Dios» (He. 13:7, 17).

LAʼ LAC CHʼɅM TI ÑUC YAMBɅLOB YAʼ TI SUBTʼAN

13. ¿Chuqui mi laj cʌn chaʼan bajcheʼ yilal Jesús tiʼ tojlel jiñi quixtañujob?

13 Jiñi xʼaltʼan Isaías tsiʼ yʌlʌ tiʼ tojlel Jesús: «Maʼanic miʼ cʼʌs winic cheʼ pʼumpʼunix bajcheʼ jam tsaʼ bʌ tʼuchtʌnti. Maʼanic miʼ yʌp i nich cʼajc tsaʼix bʌ i tsucʼu ti lac pusicʼal. Mi caj i ñuqʼuesʌben i pusicʼal jini cʼun bʌ» (Is. 42:3). Jesús tsiʼ cʼuxbi jiñi quixtañujob yicʼot tsiʼ yubi cheʼ bajcheʼ miʼ yubiñob i bʌ. Tsiʼ chʼʌmbe isujm bajcheʼ miʼ yubiyob i bʌ jiñi cheʼ bʌ añob bajcheʼ cʼʌscʌyem bʌ jam o teʼ o cheʼ bajcheʼ i ñich jumpʼejl candil yʌjpelix bʌ yom i cʼʌcʼal. Jin chaʼan, tsiʼ chʼʌmʌyob ti ñuc, tsiʼ pʌsbeyob i yutslel yicʼot chaʼan yujil pijt. Jinto jiñi alobob miʼ mulañob ajñel yicʼot (Mr. 10:14). Isujmʌch, joñonla mach lajalic miʼ mejlel lac chʼʌmben isujm yicʼot laj cʌntesan jiñi quixtañujob cheʼ bajcheʼ Jesús. Pero mucʼʌch lac mejlel lac chʼʌm ti ñuc jiñi muʼ bʌ lac subeñob jiñi wen tʼan, i cheʼʌch yom mi lac mel. Laʼ laj qʼuel bajcheʼ mi lac pʌs cheʼ bʌ mi lac pejcañob, chaʼan baqui ora yicʼot bajcheʼ jalel mi lac mel.

14. ¿Chucoch yom wen tsajilonla chaʼan bajcheʼ mi lac pejcan jiñi quixtañujob?

14 Bajcheʼ yom mi lac pejcan jiñi quixtañujob. Ili ora, yonlel quixtañujob ticʼlʌbilob yicʼot chocbilob miʼ yubiñob i bʌ tiʼ tojlel jiñi wen añoʼ bʌ i taqʼuin mach bʌ yujilobix pʼuntaya, jiñi añoʼ bʌ ti política yicʼot jiñi ñucoʼ bʌ i yeʼtel ti ñopbalʌl (Mt. 9:36). Cabʌlob maʼañix miʼ ñopbeñob i tʼan yambʌyob i maʼañobix i pijtaya. Jin chaʼan, ñuc i cʼʌjñibal chaʼan miʼ lac pʌsbeñob la cutslel ti chuqui mi la cʌl yicʼot cheʼ mi lac pejcañob. Añix wen qʼuelbil chaʼan jiñi quixtañujob miʼ ñʌchʼtañoñobla come mi lac chʼʌmob ti ñuc, mach chaʼañic jach wen la cujil chaʼan Biblia o chaʼan utsʼatax bajcheʼ mi lac tsictesʌbeñob.

15. ¿Bajcheʼ miʼ mejlel lac pʌs chaʼan mi lac chʼʌm ti ñuc jiñi muʼ bʌ lac subeñob wen tʼan?

15 Cabʌl bajcheʼ miʼ mejlel lac pʌs ti subtʼan chaʼan mi lac chʼʌm ti ñuc jiñi quixtañujob. Jumpʼejl ejemplo, ñucʌch i cʼʌjñibal cheʼ mi laj cʼʌn jiñi cʼajtiya tac, pero wen jach yom mi lac mel yicʼot ti uts bʌ tʼan. Juntiquil precursor tsiʼ chaʼle coltaya ti jumpʼejl tejclum baqui jiñi quixtañujob maʼañic miʼ wen mulañob tʼan. I tsaʼ cʼoti i qʼuel chaʼan mach yomic miʼ mel cʼajtiya tac tajol mach bʌ mejlic i jacʼob. Maʼañic tsiʼ wis cʼajtibeyob mi yujilob chuqui i cʼabaʼ Dios o chuquiyes jiñi i Yumʌntel Dios. Muʼ bʌ i subeñob jiñʌch: «Yaʼ ti Biblia an j cʌñʌ chaʼan Dios añʌch i cʼabaʼ. ¿A wom ba mic pʌsbeñet?». Maʼañic miʼ mejlel la cʌl chaʼan junsujm jach bajcheʼ yom miʼ mejlel, come mach junlajalic jiñi cultura tac yicʼot jiñi quixtañujob. Pero tiʼ pejtelel ora yom mi lac chʼʌm ti ñuc jiñi yambʌlob, jin chaʼan yom wen la cujil bajcheʼ yilal jiñi quixtañujob baqui añonla.

16, 17. a) Mi la com lac chʼʌm ti ñuc jiñi quixtañujob, ¿baqui ora mi caj lac julaʼtañob? b) Mi la com lac chʼʌm ti ñuc jiñi quixtañujob, ¿bajcheʼ jalel mi caj lac pejcañob?

16 Baqui ora yom mi lac pejcan jiñi quixtañujob. Cheʼ bʌ woliyonla ti subtʼan ti ototʌl tac, jiñi quixtañujob maʼañic woliʼ pijtañonla come mach pʌybilic i chaʼañonla. Jin chaʼan, ñuc i cʼʌjñibal mi lac julaʼtañob cheʼ bʌ tajol yomobʌch i ñʌchʼtañonla (Mt. 7:12). Jumpʼejl ejemplo, ¿ñumen chañix ba qʼuin miʼ tejchelob tiʼ yujtibal semana? Mi cheʼʌchi, tajol mi lac mejlel lac tech subtʼan ti bij o mi laj cʼʌn jiñi alʌ carrito, o miʼ mejlel lac ñaxan julaʼtan jiñi la cujil bʌ chaʼan cañalobix i wut.

17 Bajcheʼ jalel yom mi lac pejcañob. Jiñi quixtañujob cabʌlob i yeʼtel, jin chaʼan mach wen jalic yom mi lac pejcañob, ñumento cheʼ cojaxto woli lac julaʼtañob. Ñumen wen cheʼ tsʼitaʼ jach chuqui mi la cʌl i maʼañic mi laj cʌlʌx jalijel (1 Co. 9:20-23). Cheʼ miʼ qʼuelob chaʼan mucʼʌch lac ñaʼtan chaʼan mach wen jocholobic, tajol mi caj i chaʼ ñʌchʼtañoñobla ti yambʌ qʼuin. Mi mucʼʌch lac pʌs jiñi melbalʌl tac muʼ bʌ i yʌcʼ jiñi chʼujul bʌ espíritu, isujm bʌ ‹xʼeʼtelon la i chaʼan Dios›. Tajol Jehová muʼto i mejlel i cʼʌñonla laj coltan juntiquil chaʼan miʼ cʌn i sujmlel (1 Co. 3:6, 7, 9).

18. ¿Chuqui tac ti bendición mi caj lac taj mi mucʼʌch lac chʼʌm ti ñuc yambʌlob?

18 Ti tsʼitaʼ bʌ tʼan, laʼ lac chaʼlen wersa chaʼan mi lac chʼʌm ti ñuc yambʌlob yaʼ ti lac familia, ti congregación yicʼot ti subtʼan. Mi cheʼʌch mi lac mel, mi caj lac taj cabʌl bendición ili ora yicʼot ti talto bʌ qʼuin. Salmo 41:1, 2 miʼ yʌl: «Tijicña jini muʼ bʌ i ñaʼtan jini pʼumpʼun bʌ. Lac Yum mi caj i col cheʼ miʼ yubin wocol». Cheʼ jaʼel, «tijicña mi caj i yajñel ti pañimil».