Chaʼan maʼ ñumel ti yambʌ video

Chaʼan maʼanic miʼ pʌs i bʌ jini chaʼan bʌ video

¿Jala mi caj i chʼʌm tiʼ wenta ili Pañimil jiñi i Yumʌntel Dios?

¿Jala mi caj i chʼʌm tiʼ wenta ili Pañimil jiñi i Yumʌntel Dios?

Chaʼtiqui uxtiquil xcʌntʼañob tsiʼ cʼajtibeyob Jesús baqui ora mi caj i tech i mel (chaʼlen) i yeʼtel i Yumʌntel Dios ila ti Lum. Jesús tiʼ subeyob chaʼan maʼañic tiʼ wentajob miʼ ñaʼtañob (Hechos 1:6, 7). Pero tsaʼix i ñaxan subeyob chaʼan cheʼ baqui ora mi caj i qʼuelob chuqui tac mi caj i yujtel, mi caj i ñaʼtañob chaʼan lʌcʼʌlix jiñi i Yumʌntel Dios, i chaʼan muqʼuix caj i tech i mel i yeʼtel ila ti Lum (Lucas 21:31).

¿CHUQUI TAC TSIʼ YɅLɅ JESÚS CHAʼAN MIʼ CAJEL TI UJTEL?

Tsiʼ yʌlʌ: «Jini añoʼ bʌ ti jumpʼejl lum mi caj i techob guerra tiʼ contra jini añoʼ bʌ ti yambʌ lum. Jini añoʼ bʌ tiʼ wenta juntiquil yumʌl mi caj i techob guerra tiʼ contra jini añoʼ bʌ ti’ wenta yambʌ. Tal pʼʌtʌl bʌ i yujquel lum. Tal wiʼñal ti cabʌl lum yicʼot cʼamʌjel muʼ bʌ i pam pujquel» (Lucas 21:10, 11). Cheʼ mi caj i yujtel pejtelel iliyi, jiñʌch muʼ bʌ caj i yʌcʼ ti ñaʼtʌntel chaʼan lʌcʼʌlix i Yumʌntel Dios. ¿Jimba woli bʌ laj qʼuel ti ujtel? ¿Am ba ujtem ili tac tiʼ pejtelel Pañimil? ¿Chuqui miʼ pʌs chaʼan cheʼʌchi?

1. GUERRA TAC

Jiñi yujiloʼ bʌ chaʼan historia miʼ yʌlob chaʼan wen wocolʌch tsaʼ bʌ cʼoti ti ujtel ti 1914 come tsaʼ tejchi jiñi ñuc bʌ guerra tsaʼ bʌ i yʌqʼue wocol yonlel lac piʼʌlob. Ti jimbʌ ora tsaʼ cʼʌjñi tanque chaʼan guerra, avión baʼ miʼ chojquel jubel bomba, juloñib, gas yicʼot yan tac bʌ chaʼan bʌ tsʌnsa. Ti wiʼil, ti jiñi Segunda Guerra Mundial, tsaʼ cʼʌjñi jiñi bomba atómica. Cʼʌlʌl ti 1914, an ujtem guerra tac i an i chʌmiyob (sajtiyob) yonlel lac piʼʌlob.

2. YUJQUEL LUM TAC

Cheʼ bajcheʼ miʼ yʌl jiñi enciclopedia Britannica Academic, ti jujumpʼejl jab miʼ yujtel cheʼ bʌ 100 pʼʌtʌl bʌ yujquel lum muʼ bʌ i yʌcʼ cabʌl wocol. Cheʼ jaʼel, jiñi Servicio Geológico i chaʼan Estados Unidos miʼ yʌl chaʼan «jiñi qʼuelbil bʌ cʼʌlʌl ti 1900, miʼ pʌs chaʼan ti jujumpʼejl jab miʼ pijtʌntel 16 pʼʌtʌl bʌ yujquel lum». An muʼ bʌ i poj ñaʼtañob chaʼan miʼ ñumel ujtel yujquel lum come mach wocolix miʼ ñaʼtʌntel. Pero woli (choncol) laj qʼuel chaʼan jiñi yujquel lum an i yʌcʼʌ cabʌl wocol tac yicʼot an i yʌcʼʌ ti chʌmel lac piʼʌlob.

3. MACH WEN AÑIC BɅLÑɅCʼɅL

Jiñi guerra tac, cheʼ miʼ yujtel mach tac bʌ weñic, cheʼ maʼañic taqʼuin yicʼot cheʼ maʼañic miʼ wen yʌcʼ i bʌ chuqui miʼ pʌjqʼuel jiñʌch tiʼ caj chaʼan mach wen añic bʌlñʌcʼʌl ti pañimil. Jiñi Programa Mundial de Alimentos tsiʼ yʌlʌ: «Tiʼ pejtelel pañimil, miʼ ñusañob wiʼñal 821 millón lac piʼʌlob, ti iliyob, 124 millón miʼ mejlelob ti chʌmel» (2018 Year in Review). Ti jujumpʼejl jab miʼ chʌmelob 3.1 millón alpʼeñelob tiʼ caj jiñi wiʼñal. Ili jiñʌch tsaʼ bʌ ujti ti 2011, cheʼ bʌ lamital tsaʼ bʌ chʌmiyob tiʼ pejtelel pañimil jiñʌch alpʼeñelob.

4. CʼAMɅJEL TAC

Jiñi Organización Mundial de la Salud miʼ tsictesan chaʼan cʼʌlʌl ti 2001 añix cabʌl cʼamʌjel. Chaʼ añix jiñi cólera yicʼot cʼamʌjel tac muʼ bʌ i tsʌnsan lac piʼʌlob tiʼ caj tsʌts bʌ cʼajc. I añix tsijib cʼamʌjel tac muʼ bʌ i yʌcʼ chaʼan wocol mi lac jap icʼ, sijmal muʼ bʌ i pam pujquel, jiñi ébola yicʼot zika. I maxto jali tsa’ lac ñusa jiñi pandemia cha’an COVID-19. Anquese jiñi científicojob yicʼot doctorob an i wen qʼueleyob jiñi cʼamʌjel tac, maʼañic tajbilob i chaʼan i tsʼʌcal tac.

5. SUBTʼAN TIʼ PEJTELEL PAÑIMIL

Jesús tsiʼ yʌlʌ chaʼan mi caj i yujtel jaʼel iliyi: «Jini wen tʼan chaʼan i yumʌntel Dios mi caj i sujbel tiʼ pejtelel pañimil chaʼan miʼ yubintel tiʼ pejtelel pañimil. Ti jim bʌ ora mi caj i tilel i jilibal» (Mateo 24:14). Anquese an cabʌl wocol tiʼ pejtelel pañimil, ñumen ti 8 millón wiñicob xʼixicob añoʼ bʌ tiʼ pejtelel tejclum tac woli (yʌquel) i subob jiñi wen tʼan chaʼan i Yumʌntel Dios ti 240 país yicʼot ti yan tac bʌ tejclum, i woliʼ subob ñumen ti 1000 tʼan tac. Iliyi maʼañic baʼ ora an wis ujtem.

¿CHUCOCH ÑUC I CʼɅJÑIBAL LAC CHAʼAN PEJTELEL JIÑI WOLI BɅ TI UJTEL?

Ili ora wolʌch i yujtel pejtelel tsaʼ bʌ i yʌlʌ Jesús. ¿Chuqui yom i yʌl iliyi chaʼañonla? Weno, laʼ laj cʼajtesan chaʼan Jesús tsiʼ yʌlʌ iliyi: «Cheʼ mi laʼ qʼuel woli ti ujtel ili tac, ñaʼtanla lʌcʼʌlix i yumʌntel Dios» (Lucas 21:31).

Tsʼitaʼ jax yom chaʼan jiñi i Yumʌntel Dios mi caj i mel chuqui yom Dios ila ti Lum.

Jiñi tsaʼ bʌ i yʌlʌ Jesús chaʼan mi caj ti ujtel tac yicʼot muʼ bʌ i tsictesan jiñi Biblia miʼ yʌcʼ ti ñaʼtʌntel chaʼan Dios tsiʼ waʼchoco i Yumʌntel yaʼ ti panchan ti 1914. a Ti jiñi jabil tsiʼ yotsa ti rey jiñi i Yalobil, Jesucristo (Salmo 2:2, 4, 6-9). Mach jalix yom chaʼan jiñi i Yumʌntel Dios miʼ chʼʌm tiʼ wenta ili Lum, mi caj i jisan jiñi i yumʌntel wiñicob yicʼot mi caj i sujtesan ili Lum ti jumpʼejl paraíso baqui mi caj lac chumtʌl tiʼ pejtelel ora.

Tsʼitaʼ jax yom chaʼan miʼ tsʼʌctiyel tsaʼ bʌ i yʌlʌ Jesús ti jiñi oración tsaʼ bʌ i cʌntesayonla, jiñi padrenuestro: «Laʼ tilic a yumʌntel. Laʼ mejlic chuqui a wom ti pañimil cheʼ bajcheʼ ti panchan» (Mateo 6:10). Pero ¿chuqui woliʼ mel jiñi i Yumʌntel Dios yaʼ ti panchan cʼʌlʌl ti 1914? ¿I chuqui mi caj i mel jiñi Yumʌntel cheʼ añix tiʼ wenta jiñi wiñicob xʼixicob?

a Mi a wom a bej cʌn chaʼan jiñi 1914, pejcan ti jiñi libro Ubin a tijicñʌyel, ti cʌntesʌntel 32 (melbil bʌ i chaʼan i testigojob Jehová).