Chaʼan maʼ ñumel ti yambʌ video

Chaʼan maʼanic miʼ pʌs i bʌ jini chaʼan bʌ video

¿Bajcheʼ mi lac mejlel ti chumtʌl mi tsʼitaʼ jach lac taqʼuin?

¿Bajcheʼ mi lac mejlel ti chumtʌl mi tsʼitaʼ jach lac taqʼuin?

 ¿Am ba chumleyet cheʼ mach cabʌlic a taqʼuin tiʼ caj maʼañic maʼ wen taj? Jiñi pandemia, jiñi política yicʼot guerra tac, jiñi yujquel yicʼot tsʌts bʌ icʼ jaʼal miʼ mejlel i yʌcʼ jiñi wocol chaʼan maʼañic miʼ wen tajtʌl taqʼuin. I sujmʌch chaʼan mi lac wen chaʼlen pensar cheʼ maʼañix baqui mi lac taj tilel taqʼuin, pero jiñi wen tac bʌ ticʼojel am bʌ ti Biblia mi caj i coltañonla chaʼan mi lac ñaʼtan chuqui yom mi lac mel chaʼan mi lac mejlel ti chumtʌl mi mach cabʌlic lac taqʼuin.

1. Ñʌmtesan a bʌ cheʼ mach cabʌlix a taqʼuin.

 Texto: «Tsaʼ j cʌñʌ bajcheʼ mi cajñel [...] cheʼ cabʌl chuqui an c chaʼan yicʼot cheʼ maʼañic chuqui an c chaʼan» (Filipenses 4:12).

 Anquese mach cabʌlix a taqʼuin cheʼ bajcheʼ ti ñaxan, mucʼʌch a mejlel ti chumtʌl bajcheʼ añet waʼli. Qʼuele chuqui miʼ mejlel a qʼuextan. Cheʼ bajcheʼ jiñi, jatet yicʼot a familia mi caj laʼ mejlel ti chumtʌl cheʼ bajcheʼ añetla waʼli.

 ¿Am ba jumpʼejl programa chaʼan gobierno muʼ bʌ i coltan lac piʼʌlob o yan tac bʌ muʼ bʌ i mejlel a cʼajtin? Cʼajtin ti ora come an jach i yorajlel miʼ yʌjqʼuel ili coltaya.

2. Tem chaʼlen eʼtel a wicʼot a familia.

 Texto: «Machic miʼ temob i tʼan winicob cheʼ jach miʼ toʼol jilel chuqui miʼ ñaʼtañob i mel, pero mucʼʌch i joloñel tiʼ pejtelel cheʼ miʼ temob i tʼan cheʼ cabʌlob» (Proverbios 15:22).

 Chaʼlen tʼan a wicʼot a wijñam yicʼot a walobilob. Mi temel miʼ laʼ chaʼlen tʼan, mi caj a coltañob i chʼʌmbeñob i sujm chuqui woli laʼ ñusan yicʼot chaʼan miʼ chaʼleñob coltaya miʼ cʼʌjñibalʌch. Mi ti laʼ pejtelel mi laʼ chaʼlen wersa chaʼan maʼañic mi laʼ cʌlʌx cʼʌn taqʼuin, mucʼʌch caj i jastiyel.

3. Qʼuele bajcheʼ mi caj a cʼʌn.

 Texto: Ñaxan buchiʼ a «ñaʼtan jaypʼejl mi caj i jisan» (Lucas 14:28).

 Cheʼ bʌ mach wen cabʌlic lac taqʼuin, ñumen ñuc i cʼʌjñibal mi lac wen qʼuel baqui woli lac jisan pejtelel jiñi taqʼuin. Jin chaʼan wen ñaʼtan bajcheʼ maʼ cʼʌn. Ñaxan mele jumpʼejl lista chaʼan bajcheʼ cʼamel a tojol mi caj a wʌqʼuentel ti jujumpʼejl uw. Cheʼ jiñi, tsʼijbun bajcheʼ ñʌmʌl a cʼʌn ti jujumpʼejl uw yicʼot chuqui ñʌmʌl a mʌn, anquese a wujil chaʼan mi caj i qʼuextʌyel jiñi. I tsʼitaʼ loto jaʼel jiñi taqʼuin chaʼan mach wocolic maʼ wubin cheʼ baʼ ora maʼ tajtʌl ti wocol.

 Muʼ bʌ i mejlel a mel: Cheʼ bʌ maʼ mel jiñi lista chaʼan bajcheʼ cʼamel maʼ cʼʌn taqʼuin, mach ñajʌyic a wotsan jaʼel jiñi mach tac bʌ wen ñuquic i cʼʌjñibal. Tajol toj sajtel a pusicʼal maʼ qʼuel chaʼan woliʼ a wen cʼʌn taqʼuin ti chuqui mach bʌ ñuquic i cʼʌjñibal. Jumpʼejl ejemplo, cheʼ bʌ juntiquil wiñic tsiʼ wen qʼuele bajcheʼ cʼamel woliʼ jisan taqʼuin, tsiʼ qʼuele chaʼan ti jujumpʼejl jab cabʌl taqʼuin woliʼ jisan chaʼan jach miʼ mʌn i chicle.

4. Qʼuele chuqui jiñi ñuc tac bʌ i cʼʌjñibal.

 Texto: Wen qʼuele «chuqui tac jiñi ñumen ñuc bʌ i cʼʌjñibal» (Filipenses 1:10).

 Qʼuele jiñi a lista chaʼan bajcheʼ cʼamel maʼ taj taqʼuin yicʼot qʼuele jiñi a lista baqui tsʼijbubil a chaʼan chuqui tac muʼ bʌ a mʌn, i qʼuele chuqui tac maʼañix mi caj a mʌn chaʼan mach ñumen maʼ jisan taqʼuin cheʼ bajcheʼ maʼ taj. Qʼuele tac iliyi:

  •   Transporte. Mi an chaʼcojt uxcojt a carro, ¿mejl ba a chon juncojt? Mi an ñumen lets bʌ ti a tojo, ¿mejl ba a qʼuextan yicʼot yambʌ mach bʌ wen letsic? O jiñi yambʌ, ¿mejl ba a junyaj chon jiñi a carro i cheʼ jiñi maʼ cʼʌn transporte público o bicicleta?

  •   Ñusaqʼuin. ¿Mejl ba a jumucʼ cʌy a toj jiñi cable chaʼan televisión o internet? ¿Am ba yambʌ mach bʌ wen letsic?

  •   Muʼ tac bʌ a cʼʌn ti a wotot. Wen qʼuele a wicʼot a familia chaʼan maʼañic mi laʼ cʌlʌx cʼʌn taqʼuin ti jaʼ yicʼot ti luz. Mach wen ñuc i cʼʌjñibal mi laj qʼuel cheʼ bʌ miʼ yʌjpel jiñi luz o maʼañic miʼ wen cʼʌjñel jiñi jaʼ, pero cheʼ mucʼʌch lac mel bajcheʼ jiñi mach cabʌlic taqʼuin mi caj lac jisan.

  •   Bʌlñʌcʼʌl. Mele ti a wotot chuqui maʼ cʼux chaʼan maʼañic miʼ loqʼuel a mʌn. Wʌn ñaʼtan chuqui tac ti bʌlñʌcʼʌl mi caj a mel. Cheʼ bʌ mucʼʌch i mejlel, mʌñʌ ti on chuqui maʼ mʌn i chaʼ cʼʌñʌ jiñi muʼ bʌ i cʌylel. Mele jumpʼejl a lista chaʼan chuqui maʼ mʌn i mach a mʌn maʼañix bʌ ti jiñi lista. Mʌñʌ fruta yic’ot verdura an jach bʌ i yorajlel miʼ mejlel a taj come mach letsic i tojol, i mach a mʌn a cʼux chuqui tac mach bʌ añic miʼ coltañet. ¿Am ba a ñaʼta chuqui miʼ mejlel a pʌcʼ yaʼ tiʼ jumpatlel a wotot?

  •   A pislel. Mʌñʌ jiñi a pislel mi machʌch añix a pislel. Sʌclan mach bʌ wen letsic i tojol. Tiquesan ti qʼuin chaʼan maʼañic maʼ wen cʼʌn luz tiʼ caj jiñi secadora.

  •   Wolito bʌ a ñaʼtan a mʌn. Cheʼ bʌ an chuqui mi caj a mʌn, cʼajtiben a bʌ: «¿Añʌch ba c taqʼuin? ¿I cʼʌjñibalʌch ba c chaʼan?». ¿Mejlto a bej a cʼʌn jiñi a carro, a celular o a tableta o yan tac bʌ chuqui an a chaʼan chaʼan maʼañic maʼ waʼ mʌn yambʌ? Yambʌ mejl bʌ a mel, ¿mejl ba a chon jiñi mach bʌ añix woli a cʼʌn? Mi mucʼʌch a mel bajcheʼ ili, mi caj i coltañet chaʼan maʼañic maʼ cʌlʌx cʼʌn taqʼuin o chaʼan maʼ chaʼ taj taqʼuin mi tsaʼ choño.

 Muʼ bʌ i mejlel a mel: Mi an baqui ora mach cabʌlix maʼ taj taqʼuin, miʼ mejlel a cʌy a mʌn lets tac bʌ i tojol yicʼot muʼ bʌ i mejlel i ticʼlañet bajcheʼ jiñi cigarro, lembal o jiñi alas chaʼan taqʼuin. Mi mucʼʌch a mel bajcheʼ iliyi mi caj i coltañet chaʼan wen maʼ wajñel.

5. Cʌñʌ muʼ bʌ i yʌl jiñi Biblia.

 Texto: «Tijicñayob jiñi muʼ bʌ i ñaʼtañob chaʼan i cʼʌjñibalʌch i chaʼañob Dios» (Mateo 5:3).

 Jiñi Biblia miʼ coltañonla chaʼan pʼisbil jach chuqui mi lac ñaʼtan come miʼ yʌl: «An i cʼʌjñibal taqʼuin, an i cʼʌjñibal lac ñaʼtibal, pero ñumen cabʌl i cʼʌjñibal lac ñaʼtibal. Miʼ chʌn coltañonla» (Eclesiastés 7:11, 12). Ili lac ñaʼtʌbal miʼ mejlel lac taj yaʼ ti Biblia, cabʌl lac piʼʌlob an i qʼueleyob chaʼan cheʼ mi lac jacʼ jiñi ticʼojel tac am bʌ ti Biblia miʼ coltañonla chaʼan maʼañic mi laj cʌlʌx chaʼlen pensar cheʼ bʌ woli lac ñusan wocol tiʼ caj taqʼuin (Mateo 6:31, 32).